Bertso berriyak
 

              1

............................. au da

nik dadukadan graziya,

................ 'ko naturala naiz

................ 'n bertan aziya;

auzoko galai batekin nitzan

ustez tratatzen asiya,

ori dan arte ezta faltako

gezurra ta maliziya.

              2

Lenago're nik jarri nituben

galai orrentzat bertsuak,

arrazoi gabe ari naizela

omen diyote batzuak;

inposible da lau zientziyak

daukazkiyela osuak,

edozin gauza eragiten du

kristau eskandalosuak.

              3

Nere bertsuen buelta kantatzen

dabil kopeta beztuta,

bere buruba garbitu nairik

baztar guztiyak nastuta,

egin dizkian despreziyuak

dauzkadalako aztuta,

lotsa gaiztua gal dakiyola

lenago asko eztu-ta.

              4

Bost urte dira pasatuxiak

adiskidetu giñala,

personak eztu muatu biar

asi ezkero beiñ ala;

inozentiak engañatutzen

egin dezu egiñala,

garai arretan ez nuben uste

orren paltsua ziñala.

              5

Soldaduskara juan ziñanian

zeorrek esan zenduban

ni baño neskatx maiteagorik

etzendubala munduban;

aski gustora egoten giñan

biyok alkarren onduban,

geroztik orla muatu zea

tela txarraren moduban.

              6

Pruebak neronek ikusi ditut,

ez det auzotik jakiña;

mundu guziyak ezagutu du

eztala persona piña;

berak nai zuben ainbat pikardi

ezta nerekin egiña,

komenentziak jartzen zituben

artako egon bagiña.

              7

Auzotar batek enteratu nau

guztiz modu egokiyan:

nobiyuak zer martxa dabilkan

aber bai al nerokiyan;

itzak ederrak, begiyak alai

eta biyotza tranpiyan,

gusto onikan eman biar du

allegatzen dan tokiyan.

              8

Zuk neri egin dizkiatzunak

esatekuak eztia:

neri despeida eman baño len

billatu dezu bestia;

ongi zekiten toki batetik

jakin nuben albistia;

zuk emazterik artzen badezu

urrikari det tristia.

              9

Ezaguturik nola zebillkan

iñor engañatu-naia,

etorritzeko abisatuaz

bialdu niyon anaia;

gizon justu bat balitz bezela

presentatu zan galaia,

egunsentiko izarra bezin

argiya eta alaia.

              10

Ta esan niyon: «Nere biyotzak

au da sentitzen duana:

neri despeida eman baño len

besterengana duana».

Erantzun ziran: «Albisti ori

iritxi bada zugana,

inbusteron bat etorriko zan

ezin supritu zugana».

              11

Ta galai orrek itzegin zian

guztiz izketa gozuan:

«Elkarri beira egondu gera

juan dan bost urte osuan,

geren lanari segi zaiogun

beñ asi giñan kasuan,

guregatikan iñork gaizkirik

esan ez dezan auzuan».

              12

Ola esanaz abiatu zan

ni triste asko utzita:

«Bizirik banaiz denbora labur

egingo dizut bisita».

Martxa onikan etzendubala

orduko negon etsita,

orrelakua ezta pagatzen

bizkar-ezurra autsita.

              13

Despeirarekin etorri ziñan

urrengo arrats batian,

karta sotora bota zendian,

etziñan sartu atian;

aziyo ortaz oroituko naiz

bizirik naizen artian,

amaika gezur sartu dirazu

juan daneko bost urtian.

              14

Kontari dabill pena dubela

nik modu ontan uztia,

beraren kartak deklaratzen du

nola darukan bestia;

bost urte pasa alkarrekin da

ai au despeira tristia!

................ 'ko neskatxa danak

orrentzat ainbat eztia.

              15

Zentzu gabeko arrazoi asko

atera dezu autikan:

eskolarikan ez daukatala

diozu neregatikan;

eskribiante ederra zera,

ongi dakizu pratikan,

alaxen ere serbiziuan

etziñan egin kapitan.

              16

Jendia franko engañatu du

bateko eta besteko,

zuk etzendukan arrazoirikan

bueltak ematen asteko;

buru arin bat bada naikua

baztar guziyak nasteko,

uste deanez obia zaude

artzeko bañan uzteko.