Bertso berriak

              1

Apellidua Olazabal det

eta Felix da izena,

irundarra naiz Bidasoa'ko

Elorri'n bizi naizena;

bertso birekin egin nai nuke

esplikaziyo zuzena,

kulparik gabe bada amaika

nigatik gaizki esana.

              2

Milla zortzireun larogei eta

amairugarren urtian,

landaretxo bat jaio da Irun'go

Bidasoa'ko partian;

ni bizi naizen palaziyotik

ezta leku apartian,

ia itoan ibilli naute

iru atsoren artian.

              3

Urriko illaren ogei ta zazpin

uste det izango zala,

gure etxera atso bat juan zan,

etzeukan mea azala;

aren marrixka zepuan dago

basakatuak bezela,

aurren bat nunbait jaio dala ta

aren aita ni naizala.

              4

Atso zar orri au esan nion:

«Zer modu, adiskidea?

Kulpa gabia kastigatzeko

al dabilkizu idea?

Nork erakutsi dizu nundik dan

gure etxera bidea?

Alper-alperrik etorri zera,

aur ori ez da nerea».

              5

Atso zar orrek eztul aundi bi

egin zituen lenbizi,

gero pauso bat atzera eta

ezpaiñ biurrika asi;

besteren batek oker egin da

neri nai ziran erantsi,

esaten zuen: «Ez al du aur orrek

aitormenikan merezi?».

              6

Modu txarrian itzegitea

kristauarentzat kalte da,

anima asko da argatik juana

etsai gaiztoen tartera;

eta beiñ ara sartzen danikan

geiago ezin atera;

zuretzat ere orixe dator

konparazio batera.

              7

Abertzentziyan ipiñi dute

Irun'go erretoria,

bitarteko bat bialdurikan

izugarri dotoria,

al baldin bada billa dezala

aien aurraren jabia;

ark ere aisa asolbitu nau

pekaturikan gabia.

              8

Aingeru orrek izan bear du

iturri asko nastua,

eta tragorik gozoen ura

nun eran zuen aztua;

nun kargatu dan ez dakiela,

da azkenian ustua,

ni ote naizen pekataria

atso gaiztoen juzkua.

              9

Aur gaiso ori or agertu da

urrikaltzeko moduan,

estimazio aundirik gabe

bere amaren onduan;

arentzat ere ez dira izan

gusto guziak munduan,

enpeño batez biartuta ere

ez daki aita nor duan.

              10

Alabaren bat egin dezula

aditu degu, maitia,

al dan lenena sendatutzeko

ongi goberna zaitia;

zeñena dezun ez dakizula

lotsa dezu esatia,

beragatikan sortu dezute

ni naizala kulpantia.

              11

Tropesi batek arrapatuta

orduko orren pobreza,

baño lagunak izandu zuten

aiudatzeko nobleza:

oiñuts gorrian Lezo'ra juanda

kunplitua da promesa,

fabrikan bertan dirua bildu

an ateratzeko meza.

              12

Beiñ tropesiak konkortu zuen,

ezta bereala zuzendu,

«Suerte txarra dauka gaisoak!»

makiña batek esan du;

ai, pekatuan erortzen danak

larrutik pagatutzen du,

obe zenduen zure lorea

ongi guardatu bazendu.

              13

Kaballero ta bigote-dunak

gustatzen zaizka aldean,

aiek lajatu duten orduan

asi da nere galdean;

musika-soñu ederra franko

aditua da Katean,

plaza betean ibiltzen ziñan

amaikak arte bailean.

              14

Zerbait bazala bazeizkion

orrek bere buruari,

pretendiente balienteak

izandu ditu ugari;

eta txaskoak gertatzen zaizka

orrela dabillenari,

ontaz aurrera pakean utzi

kulparik ez duenari.

              15

Zeru ta lurren bikarioa,

erregien alkatia,

zuk ere noski jakingo dezu

ez naizala kulpantia;

bestela banaiz ejenplo onez

ero doaiaz betia,

motibo ortaz ez dit itxiko

zeruetako atia.

              16

Alde batera kantak jartzia

ezta ederki egiña,

Jesus bezela pazientziaz

konpleto egon bagiña;

bertso oietan ezta gezurrik,

dena izketa berdiña,

lotsa ederra eman dit baño

artu dezala ordañan.

[1893]