Bertuteen ardietsteko bideez,
eta nola hetaz serbitzatu behar garen,
bati xoilki noizpaiteraino lotzeko eta iarraikiteko

HOGOI ETA HAMABORTZGARREN
KAPITULUA

        Bertuteen ardietstekotzat, orai erran dugunaz kanpoan bihotz handi eta sendo bat behar dugu, eta borondate ez flako eta nagitu, baina deliberatu eta bortitz bat, zinetste fermu batekin hainitz kontrako gauza garratzen artean iragan behar garela.

        Hortaz lekhora, inklinazione eta afekzione partikular bat behar da, eta hura ardietsiko ahal dugu maiz konsideratuz, zein eder zaiskon Iainkoari bertuteak, zein noble eta exzellent diren bere baitan, zein probetxugarri eta premiazko diren guretzat, perfekzione guziak bere hastea eta fina hetatik hartzen duenaz gerostik.

        Goiz guziez hartu behar dira tinkhezko erresoluzioneak hekin obratzeko egun hartan segur-iduriz gertatuko diren gauzen arauera, eta egunak diraueino hainitz aldiz examinatu behar gare ikusteagatik ea konplitu ditugunz edo ez, berriz gero pitzten ditugula bizikiago. Eta hori guzia beregainki orduan eskuetan obratzeko dugun bertutearen gainean.

        Halaber Sainduen exenpluak, gure orazioneak eta hariketa hunetan hain premia handizko diren IESUSEN bizitzearen eta Pasionearen gaineko meditazioneak xuxen du behar tugu orduan lotuko gaiskon bertute artara.

        Gauza bera egin bedi okasione guzietan, bata bertzea bezalakoak eztirelarik, geroago erakusiko dugun arauaz.

        Enseia gaitezin hala kostumatzera bertuteen barreneko eta kanpoko aktuetan, non noizpait egin detzagun halako prestiktasunarekin eta agudeziarekin, nolakoarekin lehen egiten baiginituen gure inklinazione naturalen eredurako akzioneak: eta zenbatenaz izanenago baitira hekin kontrakoak (bertze lekutan erran dugun bezala) hanbatenaz lasterago ohitza bertutetsua sararaziko dute gure bihotzean.

        Eskiritura sainduan dauntzan erran sakratuek, hitzez edo ezpere gogoz bide bezala erabillirik, indar miragarria dute guri heltzeko lan saindu hunetan. Halakotz hetarik hainitz bildu behar dugu, orduan iarraikiko gaiskon bertutearen gainean prestik, eta erran behar ditugu egun hartan, eta guzien gainetik haren kontrako pasionea alxatzen denean: hala (exenplutzat) pazienziari lotzen bagaisko, erran detzakegu hemen emaiten ditugun hitzak edo bertze hek bezalakoak.

        Filij, patienter sustinete iram quae superuenit. Bar. 4. Ene haurrak, paira zazue emeki gertatu den kolera.

        Patientia pauperum non peribit in finem. Psal. 9. Paubreen pairua ezta galduko sekulakotz.

        Melior est patiens viro forti, & qui dominatur animo suo expugnatore vrbium. Prou. 16. Pairatzen duen gizona hobea da bortitza baino; eta bere buruari iauntzen zaiona balentago da hiriak borxatzen dituena baino.

        In patientia vestra possidebitis animas vestras. Luc. 21. Zuen pairuaz izanen zarete zuen arimen iabeak.

        Per patientiam curramus ad propositum nobis certamen. Hebr. 12. Pazienziaz dagigun laster erakusten zaikun gudura.

        Manera berean hartarakotzat erranen ahal tugu hemen diren orazione xumeak, edo bertze horrelakoak.

        Ene Iainkoa, noiz ene bihotza izanen da pazienziazko arrondelaz armatua?

        Noiz ene Iaunari atsegin egiteagatik den trabaillu guzia pairatuko dut bihotz emez?

        Enaiz bada sekulan, o ene arimaren bizitze bakhoitza! zure loriatan biziko milla eta milla hersturen artean?

        O pena maiteak enegatik pairatu duen neure IESUS iauna bezalako egiten nautenak!

        Ene doatsua, tribulazionetako suaren erdian erre banendi pena handiagorik pairatzeko desiraz!

        Serbitzatuko gara Orazione xume horietaz, eta debozioneko espiritua irakhasiko derauskigunez bertutetan aitzinatuko garen arauera.

        Orazione xume hek deitzen dira aurtikhizkoak zeren zerura aurtikhitzen diren dardo eta tragaza bezalakoak baitira, eta indar handia baitute gure atzartzeko bertutera, eta Iainkoaren bihotzeraino iragaiteko, alxatzen badire bi gauzaz bi hegalez bezala.

        Bata da egiazko ezagutza nolako atsegin hartzen duen Iainkoak gure haritzeaz bertutetan.

        Bigarrena da, hekin ardietsteko desir egiazko eta bero bat, hutsik haren Iainkozko Maiestateari plazer egiteagatik.