LEOIA ETA TXIMUAK

Leoi bat irten zan bein

zulotik eizera,

gosez irrikiturik,

tripa betetzera;

alferrik ibilli zan

goiz santu guztian,

ezin topaturika

eizika mendian.

Muno baten gañera

igo ondorean,

nekaturik zegoan

lo bete-betean;

orra non bat-batetan

tximu-irrintziak

igarotzen diozkan

bere belarriak.

Esnatzen da saltoan,

jartzen da begira,

irrintzia datorren

aldeko mendira;

begi zorrotza zuen,

urrun egon arren,

eiza ikusitzen du

basoan barrenen.

Badijoa poliki

tripaz lurra joaz,

istua dariola

jateko gogoaz.

Alderatu zanean baso barrenera,

an dijoaz tximuak

arbolen gañera.

Amorratutzen zaio

txalma andi onekin;

gosez irrikiturik

ez daki zer egin;

artzen du tximu batek

eskuan ezkurra,

tiratu eta dio

odoltzen sudurra;

beste batek autsitzen

du berriz egurra,

eta zauritzen dio

txit bizkar-ezurra;

anka altxatu eta,

txakurraren gisa,

egiten dio batek

zar zar goitik pisa;

azkenik beste batek,

jasorik buztana,

egin zion gauza bat

esaten ez dana.

Onela zital aiek

leoi indartsua

uzten dute burlaka

arras lotsatua.

Burua makurturik

badago leoia,

ez dezake iritxi

arbolaren goia.

Urgunka badijoa

bide-bazterrera;

etziñik egiten du

illaren papera.

Tximuai, ikusirik

odola ixurtzen,

egiazki il dala zaie iduritzen.

Bere-berealaxen

tximu-familia

goitik bera saltoka

jaisten da guztia;

inguratutzen dute

illaren gorputza,

algaraka diote:

«Au triparen utsa!».

Batak egiten dio

ortzka belarritik,

besteak tiratutzen

dio buztanetik;

ori ezer ez dala,

—au bai ausartzia!—

larrutu nai diote

iruk epurdia.

Altxatzen da batetan

leoia lurretik,

ez zaio bat itzultzen

dagoan lekutik;

iltzen ditu guztiak

ortzaz, atzaparraz,

eta buztanarekin

ezker-eskui joaz,

utzitzen duelarik,

—zer negargarria!—

lurra, zan bezin zabal,

tximuz estalia.

Argatik esan oi da

etsai agiria

ez dala ain gaiztoa

non dan estalia.