www.armiarma.eus
idazleak eta idazlanak Herri literatura TESTUAK Corpus arakatzailea Klasikoen Gordailuari buruz



Eskaldunak
Jean Martin Hiribarren
1853

      [liburua osorik RTF formatuan]
      [inprimitzeko bertsioa PDFn]
      [Literaturaren Zubitegia]

 

Iturria: Eskaldunac, Jean Martin Hiribarren (faksimilea). Auņamendi, 1971

 

aurrekoa hurrengoa

    Sarako merkatuak guti du balio,

Azienda guziak ihes egin dio;

Behi bat dohanean, munduko gorena,

Harentzat izaten da plaza gehiena;

Besoak uztarturik, hari beira daude

Hauzotar alfer handi, merkatu axkide.

Etxerat ezin joan ilhundu artean,

Egoten ohi dire zozoen elhean.

Bainan herria baita Paristen hasia,

Botika zaio sortzen bethi gahasia.

Sal-erostale bada egun guzietan,

Merkatu ahanzteko hamabortz biltzetan.

Herri eder horri da ungi beiratzeko,

Nola egin behar den plaza beztitzeko;

Urthe guti duela etzuen argitzen,

Orai da julufraitzat bederen agertzen.

Bethitik izan ditu gizon aiphatuak,

Graduz bezala buruz baitziren hautuak:

Lahet aphezpikua, Labat-Juzan jakin,

Nahiz aria guti zuen aituekin.

Dornaletxe oraino ez da ahantzia,

Jenden oldez laburzko izana bizia;

Eriek dutenean ikusten halako,

Beldurra galtzen dute kolerak hiltzeko.

Izatu dire bi Dop, miriku handiak,

Batek Parisen ditu egin balentriak;

Bertzeak ehun herri itxikiz bizian,

Guzien othoitz onak bildu hilherrian.

Nihork ez du aditu beharra zuela

Egundaino hertsatu, diruaz zohala

Irabazia balu oro sar-arazi,

Hargain izan ziteken urrearen hazi;

Haren eskasa etzen aphur bat betheren,

Bizi ez balitzaio seme bat bederen,

Bi egorrietarik Parisko hirirat,

Erien solegitzen ungi ikhasterat.

Jainkoari esker da hura gutartean,

Ez duena aitari zorrik sendatzean.

Bertzela ere ditu eriak arintzen,

Hekin oinhazetarat denean hurbiltzen.

Lehen, lehen antzea du mirikuntzako,

Bihotza ere halto herri kantatzeko.

Dithurbide, miriku eta baldar-aphez,

Bere eginbidetan prezagarri doblez;

Sarak guti kondatzen holako lilirik;

Mikeleperitz duke hurbilenetarik.

Dihursubehere bat, Mixel deitzen dena,

Deraukat ingurutan buru hoberena

Josteta maite badu, segitzen badaki

Tratuko bere bide dakiena funski.

Costes, errotor onak hainitz du egiten,

Arima onek ere laguntza emanen

Neskatxen altxatzeko serorak badire,

Herriko beharrentzat prezatzen baitire.

 

    Aza ilharrak dire Saran aiphatuak;

Hetaz dire egiten gorphutz hanpatuak;

Dutenean hetarik beretzat sobera,

Oihu egiten dute lainhoki hauzora.

Goietxek egin ditu herrian indiak,

Lo handian zaudela inguru guziak.

Hiribarren Baionan zaite seinalatu;

Eskolako bideak hark ideki ditu.

Harismendiko jauna Detxeberri deitzen;

Hartaz ungirik baizik nihon ez aditzen.

Ahideak baditu eskal-herrietan;

Elkhar iduri denek omen hautuetan.

 

aurrekoa hurrengoa