IV — KAPTTULUA

Komentuan bakhanago erortzen da
eta berthutean hobeki ernatzen

        Komentuan bakhanago erortzen da eta berthutean hobeki ernatzen.

        Han bide guziak idekiak dire berthuteari, bainan hetsiak bekhatuari.

        Egia da bekhatu egin ditekela komentuetan ere, bainan nekez. Munduan bekhaturat athea zabal eta lerrakor; komentuan gaizkirako athea hertsi.

        Liburu sainduek diote badela dorre hazkar bat, etsaiak ezin hautsia, ezin garhaitua; eta dorre hortan dagoenak ez duela deusen ere beldurrik.

        Dorre hori da komentuko barne dohatsua. Han bertze toki guzietan bezala, debruak egin dezazke entsegu frango, bainan ez du eskurik hartzen. Nola-nahi jokha dadien, ez du hausten ahal dorre saindu horren inguru hazkarra.

        Hortik eroriko guti komentuetan.

        Munduan bai zer-nahi zarkeria eta hainitz arima galtzen. Bainan komentuetan arima guziak kasik saindutzen eta zentratzen.

        Jainkoaren errana da: Izpirituaz hiltzen badituzue haragiaren eginkariak, biziko zarete. Eta oraino: Hilarazkizue zuen baithan gizon lurtiarraren jaidurak, eta geroztik aise altxatuko zarete berthutean, eta zuen bizia Kristorekin Jainkoa baithan gorderik atxikiren duzue.

        Eta xuxen hortara dohazi komentuko urrats guziak. Erregela sainduek, hirur botuek, bizitze ixil eta gorde harrek, ez dute bertze xederik, baizik ere bihotzak osoki deslotzea lurretik eta osoki emaitea Jainkoari eta berthuteari.

        Bai, hori da arima komentuarraren bizia.

        Oi beraz zoin errexki dabilan berthutez berthute, bethi eta gorago altxatuz Jainkoaren bidetan! Deus trabarik gabe, oro deslotua lurreko gauzetarik, zerurat ari da, hegalak zabaldurik, lehia khartsu batekin.

        Huna zer dion aita Medaillek bere meditazionetan. Bizi ixil eta gordeaz mintzo da; eta zer da hori baizik ere komentuko bizia?

        «Bizi ixil eta gordea da bizi bat zointan pratikatzen baita errexkienik berthutea, humilitatea, bere buruaren gaineko atzartasuna, Jainkoarekilako batasuna, berthute barnekor guziak.

        »Eskerrak emoitzu Jainkoari, baldin deithu bazaitu bizi gorde hortara, eta ikhus zazu bizkitartean eia hor nola trabailatzen zaren zure abantzamendu izpirituatean.

        »Bizi ixil eta gordea da salbamenduarentzat lanjerik gutiena dakharkena.

        »Han, urrundua aurkhitzen da urguiluzko eta errespeta humanozko tentazionetarik. Bere eginbidei jarraik-eta, bertze makhurtzerik eta behaztopatzerik ez du, nola baitituzte munduan direnek.

        »Ai pleini zaitzu hainbertze lanjerrei munduan pharatuak daudenak, eta ez zaitela sekulan jelos izan heien zortheaz».

        San Thomasek ere dio:

        Bekhatutik urruntzen gaitu komentuko bizi-molde sainduak, eta perfetasuneko biderik hoberenak idekitzen daizku. Hortik, nagi eta erorkor denak behar luke gehienik komenturat ihesi johan.

        Suarez teologoak galde hau egiten du:

        Zilegi othe zaio komentu baten buruzagiari, guphidestea eta bere komentutik urruntzea bokazione on eta egiazkoak?

        Eta teologo handi horrek berak ihardesten du:

        Ez, ez zaio haizu. Zertako bada? Zeren-eta komentuan sarthuz geroztik, arima biderik hoberenean aurkhitzen baita bekhatutik urruntzeko eta berthutean aintzinatzeko; eta berzela, munduan egonez, galtzeko hirrisku handian bailiteke.

        San Benuatek bazakien egia hori, bazakien zer galbideak diren munduan, eta aldiz zer probetxu handiak komentuan.

        Hortakotz, gogo onez hartzen zituen ahal-bezenbat bokazione, bai-eta dudazkoak. Eta komenturat sarthuz geroztik, zaintzen eta begiratzen zituen bere ahal guzian.

        Huna zer bokazionea onetsi zuen aldi batez.

        Muthil gazte bat sehi zagon komentutik hurbil. Fraide egiteko urratsetan abiatua zen. Hasia zen ere ordukotz jarraikitzen komentuko othoitzeri eta bertze zonbait harat-hunateri.

        Goiz batez nausiak igorri zuen san Benuatengana bi botoila arnorekin.

        Arno hura xaharra ziteken, ezen egarria phiztu zion gure muthil gazteari.

        Muthil gaztea ez zen ohoina ez, are gutiago hordia; bainan zaldirik ez da behaztopatzen ez denik; eta haurrak usu haur lan egiten du.

        Bestalde debruak ere egin behar zion bere zimikoa bokazione gazte horri.

        Zer-nahi izanik, huna zer egin zuen gure muthikoak.

        Bi botoilak San Benuati ereman behar orde, bat atxiki zuen beretzat eta bide bazterrean gorderik ezarri.

        Doha beraz San Benuatengana. Botoil bakharra eskeintzen dio, bigarrenaz deus aiphurik egin gabe.

        Ba bainan San Benuatek erraiten dio: Haurra, ez edan bertze botoilatik; bere gordeirutik athera zazu, uzkailazu buruz beheiti eta ikhusiko duzu zer deraukan barnean.

        Burua aphal, begia ilhun, muthikoa urruntzen da, hitzik erran gabe.

        Botoil ebatsia hesitik atheratzen du eta buruz beheiti uzkailtzen. Ai zer izialdura! Suge luze ikharagarri bat jalgitzen da, eta lurrera deneko jauzi hixtuka abiatzen!

        Adio, adio gure ohoin gaztea! Beha zazu nola lasterka dohan han-harat, sugearen beldurrez.

        Berriz haste baliz, ez lezake egin ez, egin duen bezalako lanik. Orai urriki du bainan berantegi.

        Holako bekhatuaren ondotik San Benuatek hartu nahi otheko du bere komenturat? Ageri da ifernuko suge gaxtoaren lana izan dela hor; bere bokazione ederra nahi izan dio galarazi.

        Ez da hargatik muthikoa lotsatzen.

        Urriki handi batekin itzultzen da San Benuatengana, errekeritzen du othoi barkha dezakon eta komenturat har dezan.

        Sainduak bihotz onez barkhatzen dio eta komenturat ordu-berean hartzen.