I — KAPITULUA

Zoin premiatsu den
gure bokazionearen ongi ezagutzea

        Muthil gaztearentzat, neskatxa gaztearentzat, zer da egitekorik premiatsuena?

        Hura da jakitea nola behar duen bere bizia moldatu, Jainkoaren nahia hobekienik bethetzeko eta bere arima segurkienik salbatzeko; eta hori jakiten du bere bokazionea ezagutuz.

        Hastapen hortarik, abiadura hortarik, heldu dire guretzat bizi guziko harat-hunatak. Gutarik bakhotxari, ongi edo gaizki atheratzen zaio bere bizia, nola ere hasi baituke lehenbiziko sail hori.

        Hainitzek uste dute edozoin bide, nolanahi hartzen ahal dutela. Diote: zer mota du eskuin ala ezker hartzea? nonbaitik bethi biziko gare!

        Ba, ez da dudarik, biziko zare, bainan nola?

        Beha zazu eia berdin denez.

        Nondik heldu dire etxetan elgarren arteko thirabirak eta ezinjasanak? Nondik heldu dire herrietan asko nahasmendu eta behaztopa gaxto? Nondik heldu dire erresuma handienetan ere hainbertze itzulika eta zarkeria?

        Gehienetan heldu dire huntarik: badirelakotz hainitz jende beren bidetik errebelatuak. Eta errebelatu horiek dabiltzalakotz bethi harat-hunat, ezin nihon ere jarriz, sukhar khexu batekin. Itsuak eta erhoak iduri, ez dauzke baster guziak higitu gabe. Berak makhur, eta oro makhurtu behar. Eta zertako?

        Erran dut: Zeren-eta ez baitute hartu egiazko saila, Jainkoak hekientzat nahi zuen bokazionea; baztertu baitire; eta berak gaizki direlakoan, bertzeak ere nahasten baitituzte.

        Hori bat da, eta ez da handiena.

        Bere bokazionea huts egin duenak, zerua ere errexki huts egin dezake. Eta zer baliatuko zaio gizonari, mundu guzia irabazirik ere, baldin bere arima galtzen badu?

        Ai orhoitzen bagine hobeki eternitateaz! Gehienentzat eternitatearen harat-hunata bokazionetik trenkatzen da. Bere bokazioneari jarraikitzen denak badu ausarki Jainkoaren laguntza, eta errexki salba diteke. Bainan bokazionetik baztertzen dena, Jainkoak ez du laguntzen hein batean beizik, eta neke zaio salbatzea.

        Halarik ere, bai, salba diteke; ez ordean aise. Herrestan dabila, bazterrez bazter, noiz-nahi eroria. Eta askotan bethikotz galtzen da.

        San Ligoriok dio: Nor ere ez baita jarraikitzen Jainkoak nahi duen bokazioneari, hura ez daiteke salba, nekez beizik.

        Huna zer dion Teologo aiphatu batek: Gure bokazioneari jarraikitzen bagare, Jainkoak laguntzen gaitu, ez nola-nahika, bainan amodiorekin eta hautatuzki. Emaiten derauzkigu laguntza bereziak: 1° garhaitzeko debruaren oldarrak, bai-eta begiratzeko bekhatuzko gerthakari gaxtoetarik: 2° gure bihotzak sustatzeko berthutean, eta aintzinatzeko saindutasunean; 3° hazkartzeko gure herbailtasuna eta iraunarazteko bethi bide onean.

        Laguntza berezi horiekin aise salba gaitezke.

        Ez baita ordean berdin bokazionea huts egin duenarentzat. Harrek ez du holako laguntza berezirik, eta hekien eskasean galtzen da. Laguntza berezi horiekin zerurat helduko zen; hek ez izanez, ifernurat eroriko da. (Suarez.)

        Bizkitartean badire salbatzen direnak, izanik ere baztertuak beren bokazionetik. Bainan nekez dire salbatzen. Hekien zerurateko bidea oro ilhunbe da, oro erreka eta zilo. Ezin ditezke aintzina behaztopaka beizik. Zonbat inguru, zonbat akhitze, zonbat herstura!

        Holakoek huna nor duten iduri.

        Duela asko urthe, angles untzi bat Baionara heldu zen. Barran sartzearekin, horra non galtzen den untzia, itsasoak iresten du. Gizon guziak eskapatzen dire eta leihorrera heltzen.

        Gizon horietarik bat arras gogotaturik jartzen da, bere herrirat ordu-berean itzuli beharrez. Ez dauke, nahi du berehala abiatu.

        Lagunek erraiten diote debalde duela khexatzea, ez dela orai Angleterrera ari den untzirik; bat gerthatuko denean joanen direla guziak elgarrekin.

        Gure angles gaizoak ez du deusere entzun nahi. Iragaiten da, atheratzera dohan untzi batean eta berriz ere abiatzen itsaso handiari gora.

        Ba bainan hau da bitxi: untzi hori ez doha Angleterrera, doha Ameriketara, eta alde hetan asko itzuli egin behar ditu.

        Eta holaxet, gure Angles puskak hirur urthe luze iragan zituen, ezin helduz bere herrira. Ikhasi zuen, bainan berantegi, bide xuxena dela guzietarik laburrena.

        Bere bokazionetik kanpo dabilanak ere egiten du bai bide, bainan nonbait, eskuin eta ezker, bethi kurri eta sekulan ezin hel.

        Angles hori bezala abiatu da. Joan behar zen bere herrirat, zerurat; bide xuxena zuen, bere bokazioneari bihotzez jarraikitzea. Ez du bide hori hartu; hartu du bide makhur luze bat; bazter guziak joiten ditu ezin helduz; mirakulu izanen da hatzemaiten badu zerua; eta helzen bada ere, helduko da akhitzearen bortxaz, Jainkoak daki nola.

        Bokazionea ezagutuz geroztik, ez da deusen ere beldur izan behar. Behar zaio zinez jarraiki, hala nola egin baitzuen santa Aldegondak.

        Santa Aldegonda Frantziako erregen odolekoa zen (655). Bere ahidek ezkondu nahi zuten printze Angles batekin. Bainan ordukotz Jainkoari hitzemana zion ez zela behinere ezkonduko.

        Halarik ere burasoak thematzen eta borthizten zaizkon ezkontarazi nahiz.

        Orduan, ez ikhusiz bertze biderik bere birjinitatearen zaintzeko, ihes egin zuen. Gauaz athera zen bere jauregitik eta heldu izan zen Zanbreko ibaiaren hegira. Ibai hura zabal eta barna zen; eta trebeskatzeko deus ahalik ez! Santa Aldegondak egiten du othoitz eta uraren gainean xutik abiatzen da; eta busti gabe, bertze hegira heltzen da oinez.

        Sartzen da gero komentuan eta sainduki bizitzen.