EMEZORTZIGARREN ERAKUSALDIA

ETA BEKATURAKO BIDEEN GAÑEAN BIGARRENA

Adirazten da lenengo lekuan, nolako aitzakiak billatzen dituan bekatuaren bideetan nasturik bizidanak, andik ez irteteko.

Adirazten da urrena: zeñ negargarriak diran, emendik bekatariari etorri oi zaizkan ondorenak.

Dereliquisti Dominum Deum tuum...
Scito, et vide, quia malum, et amarum est
reliquisse te Dominum Deum tuum, Jerem. 2.

        Utzi dezu zure Jaun, eta Jaungoikoa, eta añ eskergabea zera zure Aita onarentzat, non, biurtu etzeran beragana, aditu dituzun ainbeste egia gozorekin ere. Jakizu bada, esaten dizu Jeremiasek; jakizu, eta ekusi ezazu gauza gaizto, eta samiña dala zuk zure Jaun, eta Jaungoikoa utzi dezun eran utzitzea: Scito, et vide, quia malum, et amarum est reliquisse te Dominum Deum tuum. Egia au ongiena ezagutzen da bearbada, bekatuak berekin dakartzian, ondoren gaizto, eta samiñai begiraturik, eta oen artean irugarren lekuan aitatu genduan bekatuaren bide, eta perilletan anima nastua, eta katrabillatua geratzea. Azkeneko aldian aditzera eman nizun, Kristaua, zer, eta zenbat gisatara izan oi dan bekaturako bidea, eta zeñ gauza bearra dan bekaturako bideetatik aldegitea. Gaur ekusi bear degu, lenengo lekuan, nolako aitzakiak asmatzen, edo billatzen dituan bekatariak, bekatuaren bideak ez uzteko. Urrena, zeñ negargarriak diran, bekatariari emendik etorri oi zaizkan ondorenak. Enzun arretarekin.

* * *

        Anima bat, bekatuaren sare, eta bideetan nasturik bizi danean, alde batetik arkitzen da gerokoaren ar ozkariarekin, eta bestetik sorra dago bear lukeana egiteko, eta billatzen ditu al dituan aitzakiak, bekatuaren bideak ez uzteko. Ara aitzakia oetatik batzuek.

        Lenengoa: ez det ukatzen, urlia nere etxean egotea, edo onara etorri oi dan bezala etortzea, neretzat dala bekaturako bide, eta perill andia; baña ez daukat nik eskurik ura etxetik botatzeko, edo aren etorrerak eragozteko. Zer nai du nik egitea? Aitzakia onek ez dizu ezer balioko Jaunaren aurrean; eta badakizu, ezin bekatuari lekurik eman degiokezula, ez munduaren beldurrez, ez bizitza ez galtzeagatik ere. A tozea, zu iltzera baletor urlia ori, zer egingo zenduke? Etzenduke iges egingo? Ala bear izatea, etzenduke deadar egingo? Egizu bada ori bera, animaren bizitza kendu ez degizun. Iges egizu, al badezu: eziñ iges egin badezu, egizu deadar. Atzenean pakerik eman nai ezpadizu, esan zayozu, aditzera emango diozula gurasoari gertatzen dana. Jauna, gurasoari esaten badiot, galduko du urliak bere onra, eta izen ona, eta ekusi naiko ez du gurasoak. Galduko du bere onra, eta izen ona, gurasoari esanda? Noren kulpa izango da? Berarena; bada zuk aditzera eman ziñukan, gurasoari esango zeniola, uzten ezpazizun pakean. Baña asko ote dira au leyalki egingo duenak? Ez noaski, eta gertatuko dana da bekaturako bide, eta perilla bere oñean geratzea, eta gero? Betiko su, eta garren artean erortzea, ezpadira garai onean zentzatzen.

        Bigarren aitzakia: aitortzen det, oraindaño bizitu naizala bekaturako bideetan, eta egin ditudala ezin konta al bekatu. Denbora puska batean jai arrasaldeetan joan oi nintzan etxe batera; biltzen giñan mutillak, eta neskatxak, eta gertatzen ziran jotas, eta ibillera lotsagarriak, ala bertan, nola etxerako bi dean: eta beste onenbeste gertatu oi zitzatan iñuterian eta festa denboran. Onenbeste urtez gutxi gora bera bizitu naiz lagun gaiztoen modu, eta ibillerai jarraituaz, naiz gabaz, naiz egunaz. Berandu etxeratzen giñan, eta naigabetzen ziran gurasoak: elkar artzen genduan urlia, sandia, ta berendia bekatuan amilderazteko, eta gero elkarri esan oi giñuzkan igarotzen ziran gauzak. Onenbeste denboran izan det adiskidetasun gaiztoa urlia batekin: era izan ezkero, gertatu oi ziran bekatu mota guziak, eta oraindaño iraundu, eta badirau perill onek. Askotan agindu didee Konfesoreak, utzi ditzadala nere lagun gaiztoak: utzi ditzadala arako etxe aek, non bildu oi diran mutill, eta neskatxak: utzi ditzadala adiskidetasun limuri oek; baña beren oñean daude batzuek beintzat. Atozea, eta eztakizu, oriek utzitzea dala zuretzat, Jaungoikoagana biurtzeko lenengo lana? Ongi esaten dit, eta erabaki det sendoro, ori egitea; baña gaur absoluzioa eman bear dit. Zer diozu, bekataria? Lenago utzi bear dituzu bekaturako bide oriek: gero presta zaite gaizki bizitu zeran denborako konfesio guziak berritzeko, eta orduan egongo zera absoluzioa artzeko sasoi onean, baña arteraño ez. Jauna: egingo det ori guzia; baña gaur Komunio Santua artu bear det: bestela zer esango litzake nizaz? Komunio Santua artuko dezu, sasoi onean jartzen zeranean: eta etzaitezela leyatu gai onetan. Jauna, zer esango due? diozu. Ezer ez, zeren bakoitzak badu bere buruarekin zer egin, zuri begira egongabe ere. Gañera egun oro berritzen dira konfesioak, eta gauzak ongi bukatu artean uzten da Komunioa: eta ez du orregatik ezerere galtzen bekatariak. Utzi itzatzu bada aitzakia oriek, eta egizu bear dana.

        Irugarren aitzakia: joango naiz arako etxe artara, arako lagun aetara, baña ez det ezergatik bekaturik egingo lenago lepoa eman. Atozea, oraindaño etxe, eta lagun oriek ez dira zuretzat izan bekatuan erortzeko bide, eta perill andiak, edo gogoz, edo itzez, edo bestela? Eta alaere diozu, joango zerala perill orietara, eta ez dezula bekaturik egingo? Ez dezu ekusten, ori dala, bekaturako bide eta perill urkoak uzteko, biotzik ez izatea? Zuk nai zenduke bi gauza, denbora batean ezin elkarrekin izan ditezkeanak, oek dira bekaturako bide urkoan borondatez egotea, edo jartzea, eta bekaturik ez egitea. Eztakizu, orrelako perillean egote, edo jartze utsa bekatu dala? Perilla nai duana, perillean eroriko, edo galduko da, dio Espiritu Santuak: Qui amat periculum, in illo peribit. Zu bezala dabillenari gertatu oi zayo mitxirrikari, edo ingumari gertatzen zayona. Badabil mitxirrika argiaren inguruan: begiratzen dio, eta llilluratzen, eta txoratzen du argiaren edertasunak: alderatzen zayo, eta erretzen zayo egoa baten erza: badijoa berriz, eta erretzen zayo zanko txar bat. Alaere ez da zentzatzen, eta atzenean iltzen da txoraska argiari darraikala. Ay! zu gizon, edo emakume inguma, edo mitxirrika guziak baño txoroago biurtu zerana! Zenbat bider esan zatzu, utzi bear dirala bekaturako bide, eta perillak, bekatuan ez erortzea nai badegu? Alaere joango naiz, diozu, eta ez det bekaturik egingo: itsumenaren andia!

        Laugarren aitzakia: joango naiz etxe artara: joango naiz lagun gaizto aetara, baña uste det, Jaunak emango didala bekatuan ez erortzeko lagunza; ala eskatu diot benaz Birjiña txit Santari. Bekatari zentzugabea: au da bekaturako bidea utzi nai ez izatea, eta Jainkoaren laguntza, eta Birjiña txit Santaren bitartekotasuna zure bekatuen estalkiñ ipintzea. Uste det diozu, Jaunak emango didala bekatuan ez erortzeko laguntza: engañatzen zera; Jaungoikoak alabaña ematen dizkigu, bekatuaren bideetatik aldegiteko laguntzak, baña ez, geren nayez bekaturako perillean jarri nai badegu. Atozea, zere nayez sartzen bazera karobi erazeki batean, naiko, edo usteko dezu, Jaunak gordeko zaituala mirari andi batekin, erretzen etzerala? Ez dezu ekusten, au izango litzakeala zentzu,gabekeri andi bat? Gañera esana dago, bere nayez bat bekaturako bide, eta perill urkoan egote, eta jartze utsa bekatu dala. Eskatu diot benaz, diozu, Birjiña txit Santari, gorde nazala bekatutik Au da beste zenzugabekeri andia. Atozea, zere nayez joan nai badezu bekaturako bidera, eta joatea bera bekatu bada, nola bekatutik gordeko zaitu Birjiña txit Santak?

        Bostgarren aitzakia: Joaten naiz ni urliaren etxiera, baña ez gauza gaiztorik egitera: besteak ere joan oi dira nai duen lekura. Au da ematen dituzun esanmesak kentzeko biotzik ez izatea. Demagun, etzoazela ara gauza gaiztotara, baizik errosarioa esatera: baña munduak badaki, urlia dala ergel bat, eta zu zerala Jaunaren beldur gutxikoa: munduak ekusten zaitu ara zoazela gauaz, eta egunaz, eta ezagutzen du, ez dezula an egitekorik batere: emendik badaraus zure ibilleraren gañean, eta dio: Oriei orrela utzi bear zate? Ez da Alkaterik, ez Erretorerik? Jauna, besteak ere joan oi dira nai duen lekura. Ongi: demagun, besteak ez duela ongi egiten: eta zeren besteak gaizki egiten duen, zuk ere egin bear dezu? Munduak badaki zure berri, eta mirua dabillen toki guzian miru dala: eta oker edo zuzen badaraus zure kontra: besteaz ori bera egingo du, miruak dirala igerritzen duanean. Orregatik beartua zaude jayera ori utzitzera; S. Paulok dio alabaña, utzi bear ditugula, gauza gaiztoak ezezik gaiztoen anza duenak ere: Ab omni specie mala abstinete vos (1 ad Thesal. 5).

        Seigarren aitzakia: urliaren etxera joaten naiz, edo sandiarekin egoten naiz, baña aspaldi ez da gauz andirik gertatu. Au da beartua, eta artarako bidea gañtxuritzea, leneko perillean geratzeagatik. Atozea, eta urliarekin zaudenean, ez oi dira gertatu izketa lizunak? keñada lotsagarriak, musu, eta laztanak? Oriek bai, Jauna; eta alaere gauz andirik ez da gertatu diozu, eta orietan erortzeko perill urkoan iraun nai dezu? Badira bekatari batzuek añ leundugabeak, basati, eta moldakabeak, non, araurreneko bekatuak baizik, ezertan artzen ez dituen.

        Zazpigarren aitzakia: al banu utziko nuke bekaturako bide, eta perill au, baña zertan nago ni urliarekikoa galtzen badet? Au da munduaren, edo mundukoen beldurrez bekatuan, eta bekaturako bidean bizi nai izatea. Atozea, etzenduan batayoko egunean Jaungoikoa gauza guzian gañetik amatzeko itza eman? Ez dezu dotrinan esaten, Jaungoikoa gauza guzien gañean amatzea dala guziak galtzea nayago izatea bera ofenditzea baño? Zertan nago ni, diozu, eta zertan zaude, zere anima galtzen badezu betiko? Zer aterako dezu, mundu guzia irabazita ere, galtzen badezu zere anima, esaten dizu Jesu-Kristok: Quid prodest homini, si mundum universum lucretur, animae vero suae detrimentum patiatur?

        Zortzigarren aitzakia: zer esango due etxe onetatik irteten banaiz, edo etxe artara joaten ezpanaiz? Au ere bekaturako bidean geratu nai izatea da geyenetan. Atozea, badakie auzoan, eta inguruetan zure bizitza gaiztoaren berri? Ezpadakie, ez due ezer esateko biderik batere, zeren etxe batetik irteteko, edo baste batera ez joateko non nai izan oi dira milla modu, eta ez da orregatik ezer esateko biderik. Baña baldin badakie auzoan, eta inguruan, poztuko dira dakienak, bekaturako bidetik aldegiten dezula, dakustenean. Eta uste dezu, ez dakiela? Galde giezu iturriai, labeaurreai: galde sukaldeetako laratzai, eta oek esango dizue, nola zure bizitzaren gañean itzegin dan.

        Bederatzigarren aitzakia: Jauna, bekaturako bide, eta perill urkoa utzitzea aiñ gauza bearra bada esango diot urliari, bukatu dirala gure kontuak, egin dezala konfesio on bat. Atozea, eta onenbesterekin geratu nai dezu bekaturako bidean? eta uste dezu, zuk ori esatearekin onduko dala urlia? Demagun, itotzeko zorian iduki duela otsoak ardiren bat. Andik laster badijoa ardi txoroa otsoagana, eta esaten dio: Otso Jauna, gauza bat zuri esan bearrean nago: etzaitezela izan oraindaño bezeñ ardikoya: gaizki itzegiten da zuzaz, ondu zaite. Uste dezu, orrenbesterekin onduko dala otsoa? Ondu bearrean, ortzak egotziko diozka airdi txoroari, eta arzaz egingo du nai duana. Au bera gertatuko zatzu zuri ere, bekataria, aitzaki oekin geratzen bazera bekaturako bidean. Orra, nolako aitzakiak billatzen dituan bekatariak, bekatuaren bideak ez uzteko. Dakuskun oraiñ zeñ negargarriak diran emendik etorri oi zaizkan ondorenak.

* * *

        Lenengo ondorena da, Jaunak ukatzea, bekatuan ez erortzeko bear dituan, Zeruko lagunzak. Ez dizu Jaunak agintzen, bekataria, Zeruko indar, eta lagunza bekatuan ez erortzeko, zere nayez jartzen bazera, edo bazaude bekaturako bidean. S. Pedro bere nayez jarri zan izketan, eta surtan berotzen Jesusen etsayakin, eta erori zan bekatuan, ukatzen zuala iru aldiz bere Maisua, eta S. Pedrori utzi bazion Jaunak bekatuan erortzen, zeren bere nayez perillean jarri zan, zer gerta al diteke besteakin?

        Bigarren ondorena: Sakramentuak, eta Jesu-Kristok gure onerako ixuri zuan odol preziosua bere animaren puzoi biurtzea; bekatuaren bide, eta perill urkoan bere nayez dagoanak alabaña ezin artu dezake absoluziorik, eta artzen badu, izango du bere kaltean, eta au bera gertatuko zayo beste Sakramentuakin.

        Irugarren ondorena: geyenetan eriotza negargarria: zeren edo batetan, edo prestaera txarrarekin ill oi diran onelakoak. Ala gertatu zitzayon Toledoko inguruan ezkutari bati; izan zuan noizbait Birjiña txit Santaren jayera andia; baña adiñean zerbait sartu zanean, oitu zan gaiztakerietara, eta bizitu zan bekaturako bidea bere etxean zuala. Bazan erri artan anima birtutetsu bat, eta egun batean otoiz, edo orazioan zegoala, agertu zitzaizkan Jesu-Kristo Birjiña txit Santa, eta Aingeru asko. Asi ziran ezkutariaren gañean itzegiten, eta JesuKristok eman zuan batetan bizia kentzeko sentenzia; baña Amaren erreguz utzi zion ogei, ta amar egunean. Birjiña txit Santak esan zion begira zegoan anima birtutetsuari zijoala onelako erlijiosogana, eta aditzera eman zegiola ekusi, eta aditu zuana. Ala egin zuan ark, baña erlijiosoak etzion sinistu. Anima on ark lenengo aldian ekusi zuana bera ekusi zuan berriz, eta irugarren aldian ere. Orduan sinistu zuan Erlijiosoak, eta onek aditzera eman zion ezkutariari gertatzen zana. Ezkutariak aitortu zuan bere bizitza gaiztoa: prestatu zan konfesio on bat egiteko, eta egin ere zuan damu andiarekin. Baña etxapean arkitzen zan urlia, eta ezkutariak etzuan eskurik au botatzeko. Agindu zion, alda zedilla beste gela batera, eta barrendik itxi zezala atea, eta ala egin zuan. Urliak eragin zuan gitza berri bat: idiki zuan atea, eta kuturtu zuan ezkutaria bekatura. Berriro konfesatu zan, eta konfesoreak agindu zion, atea barrendik itxitzen zuanean, atean bertan utzi zezala giltza; baña urlia gaiztoak, idikirik atea, eta eragin zion nai zuana. Konfesatu zan irugarren aldian, eta konfesoreak eman ziozkan penitenzia sendo, eta samiñak: aspertu zan oekin, eta esan zion konfesoreari, utzi zegiola pakean: atsoen ipuyakin zebillela. Etorri zan ogei, ta amar garren eguna, eta gau erdian otsegin zioen konfesoreari. Joan zan lasterka, eta arkitu zuan bekatari doakabea bizirik. Ay! deadar egiten zuan: ay! arpoi batekin igaro didee biotza! Egin zuan konfesoreak alegiña, bekatari ura Jaunagana biurrerazteko; baña alperrik: ill zan damu egiazkoaren siñalerik gabe.

        Ekusten dezu, bekataria, zeñ negargarriak diran, bekatuaren bide, eta perillak ez uztetik datozen ondorenak? Ez du bekatariak biotzik sare oek urratzeko, eta billatzen ditu milla aitzakia bekatuaren bideak ez uzteko: eta etsai galgarriak berekin darama betiko su, eta garren artera. Emendik atera ezazu, Kristaua, zeñ gauza gaizto, eta samiña dan guk gure Jaungoikoa utzitzea, eta beragana biurtu nai ez izatea. Bekataria! eta orain ere ez aditu egingo diezu Jaunaren deiai? Ea urra itzatzu bekatuaren sare oriek: bizi zaite Jesusen lege ederrak erakusten digun eran, eta emango dizu betiko bizitza. Amen.