www.armiarma.eus
idazleak eta idazlanak Herri literatura TESTUAK Corpus arakatzailea Klasikoen Gordailuari buruz



Kristaubaren ikasbidea
Juan Antonio Mogel
XVIII.mendea, 1987

      [liburua osorik RTF formatuan]
      [inprimitzeko bertsioa PDFn]
      [Literaturaren Zubitegia]

 

Iturria: Cristaubaren icasbidea edo doctrina cristiania, [Juan Antonio Moguel ta Urquiza] (Luis Villasanteren edizioa). Euskaltzaindia, 1987

 

 

aurrekoa hurrengoa

Zazpigarren ikasbidia

 

Zelakua eguan Munduba Jesu Kristoren etorreran,
eta zelan erosi genduzan

 

        I: Zelakua eguan munduba Jesu Kristo geure Jauna etorri zanian?

        E: Gizonik geienak adoretan zituben idolotzar, edo Jangoiko guzurti batzuk.

        I: Eta zeintzuk ezauben Jangoiko egiazkua?

        E: Bakarrik Judegubak, ta Jentilen arteko banaka batzuk.

        I: Zelan atera genduzan Jangoikuak pekatubaren katigera edo lakiotik?

        E: Bialdubaz lurrera Jesu Kristo bere Seme Maite bakarra, illteko kurutze gogor baten, ta bere eriotziaz guri bizitzia emoteko.

        I: Zer izen emoten jako, Jesu Kristo gure Jaunak bere eriotziaz irabazi euskun grazia oni?

        E: Gere Redenzinoeko, edo Erospeneko grazia.

        I: Zer grazia da ori?

        E: Pekatu, ta infernukuen menpe, ta eskuartetik ateraten gaitubana, ta Zerurako eskubidia emoten deuskuna.

        I: Zelan jarten zirian gizonak salbazinoeko bidian, Jesu Kristo ill baño lenago?

        E: Jesu Kristo illgo zanaren laguntasun, edo merezimentu etorkizunekuakaz: ta alan egia da, etziriala orduban bere salbetan redentore maite onen grazia baga.

        I: Noz agertu zan Mundura Jesu Kristo?

        E: Munduba egin zanetik lau milla urteren buruban geienak dinuenaz gaurko egunian.

        I. Nor da Jesu Kristo?

        E: Da Jangoiko biziaren Seme bakarra, gugaiti gizon egin da Kurutze baten ill zana.

        I: Eta beti izan zan gizon Jainkuaren Seme au?

        E: Etzan beti gizon izan; baña bai beti Jangoiko.

        I: Eta gizonaren izatia artubaz, galdu ete eban Jangoiko izatia?

        E: Ez, zerren aldabatera da Jangoiko, ta gizon egiazkua.

        I: Aita, edo Espiritu Santuba egin zirian gizon?

        E: Ez: bakarrik Semia egin zan.

        I: Zer esan gura dau gizon egitiak?

        E: Esan gura dau, guk ditugun legezko gorputz, ta arima bat artutia.

        I: Zer izen emoten iako Misterio oni?

        E: Enkarnazinoekua, edo Aragizartzekua.

        I: Zeinbat izate, edo naturaleza daukaz Jangoikuaren Seme gizon eginak, edo Jesu Kristok?

        E: Bi: bata Jangoikuarena, ta bestia gizonarena.

        I: Zeinbat Persona?

        E: Bat bakarrik, ta bera Jangoikozkua.

        I: Zeinbat adimentu, ta borondate?

        E: Bi: bata Jainkua danez, ta bestia gizona danez.

        I: Zeinbat memoria, edo gomutalmen?

        E: Bat baño ez: Zerren Jainkua dan aldetik ezin euki leike gomutazinoe, edo memoriarik, igaruak, ta etorkizunak bere aurrian daukazalako.

        I: Zegaiti umildau, edo beratu zan gizon egiteraño?

        E: Lenengo, gizona zanez igaroteko nekaldi, azota ta eriotzia.

        2. Bigarren, Jangoikua zanez emoteko bere eriotza ta Pasinoiari prezio, edo baliotasun neurri bagia.

        I: Eta nun egin zan Gizon?

        E: Andra Maria Birjiniaren errai garbietan Espiritu Santubaren mirariz, ta bitartez.

        I: Zetati egi eban Espiritu Santubak bere gorputza?

        E: Erromako Katezismuak dinuanez Ama Birjiniaren odol garbiaz. Ex purissimo Virginis Matris sanguine.

        I: Zetati bere Arimia?

        E: Ezeberezeti guria legez.

        I: Eta zelan gero egin zan Gizon?

        E: Baturik Trinidadeko bigarren Personia, edo Jangoikuaren Semia gorputz, ta Arima esan ditugunakaz.

        I: Eztau beraz Gizona danez Aitarik?

        E: Eztau Ama baño: Zerren guztia izan zan mirariz Gizonak zer ikusi ez eukala.

        I: Zegaiti bada emoten iako San Joseperi Aitaren izena?

        E: Etxako emoten, zalako Aita benetakua, ezpada zerren zan Ama Birjiniaren Senar egiazkua, garbitasuna gordetako, itunduta begozan bere; eta zerren Aita batek legez azi, ta jaoteban iñardutebela alkarregaz arotziako langintzan.

        I: Beraz Ama Birjina beti geratu zan Donzella, ta garbi?

        E: Bai, eta zan ortu isilleko, ta ondo zarratu bat, nun ezin sartu zeitian Gizonik: eta zelan igaroten dan Eguzkiaren rañua, edo argitasuna bidrio batetik, oni kalterik egin baga, alan urteban Jesu Kristo Eguzki benetakuak bere Ama maitiaren Sabel garbitik.

        I: Beraz Birjina Santa au da egiazko Jesusen Ama?

        E: Bai, ta izen au emon deutsa beti Eleisa Santiak.

        I: Zein egunetan egin zan Gizon?

        E: Martiaren ogeta bostgarrenian.

        I: Zein egunetan jaio zan?

        E: Gabonez, edo Abendubaren ogeta bostgarrenian.

        I: Ze egunetan egi eutsen odolezko epaia, orduan usadio zan legez?

        E: Jaio zanetik zortzigarren egunian, zeini dei egiten iakon Jesusen izena.

        I: Zer esan gura dau izen beneragarri onek?

        E: Esan gura dau Salbagillia.

        I: Eta zegaitik geituten iako Kristoren izena?

        E: Adierazoteko izan zala konsagrauba Espiritu Santubaren doe, ta graziakaz; eta zala Sazerdote guztien Buruba, Errege guztien Errege, ta Profeta, edo Igarlarik andiena.

        I: Zein egunetan eskini eutsezan iru Erregiak euren ondasunak, autortu, ta ezagututeko euren Jangoikotzat?

        E: Erregena esaten dan egunian

        I: Zeinbat urtian bizi izan zan lurrian?

        E: Ogeta amairu urte igarotxu.

        I: Zer bizitza erua eban?

        E: Premiaz, ta nekez betia, ta askoren gorrotuan.

        I: Zer egiteban gazte denporan?

        E: Egon bere gurasuen aginpian, ta jan bere izerdiaz edo San Josepegaz biar eginda irabazteban ogia.

        I: Zer egi eban bere bizitzako azkeneko urteetan?

        E: Urten erririk erri, ta basterrik (sic) bazter, bere erakutsi, ta mirariakaz erakarteko bide garbi, ta zuzenetara okerturik, edo galdurik ebiltzan Pekatariak.

        I: Zelan ill zan?

        E: Kurutze baten ganian, ta lapur biren erdian gaiskin andiren bat izan balitz legez.

        I: Zer adietan dozu esaten danian Jesus gure Jauna ill zala?

        E: Adietan dot bere gorputz, ta arimiak alkarregandik aldegi ebela.

        I: Zer egin zan gure Jesusen gorputzaz ill zanian?

        E: Jose, ta Nikodemus bere eskolari, edo Diszipulubak eratsirik arreta andiaz Kurutzeti, sartu eben obizulo, edo arripe garbi, ta barri baten.

        I: Jesu Kristo illda beti geratu zan bere Jangoikotasuna, gorputz, ta arimiaz?

        E: Bai: zerren gorputza geratu bazan bere Arima baga, ez bata, ta ez bestia geratu zirian Jainkotasun baga.

        I: Zegaiti autu eban eriotza ain gogorra, ta lotsagarria?

        E: Guri amodio geiago erakustiarren, ta geretzat irabasteko laguntasun, edo grazia ugariaguak.

        I: Ze pekatu mueta gaiti ill zan?

        E: Orain artian Munduban egin dirian, egiten, ta egingo dirian guztiak gaiti; eta egiaz esaten da, pekatu mortal bakotxagaz barristetan dogula Jesu Kristoren eriotzia.

        I: Zegaiti ori?

        E: Zerren geurez danez ifinten dogun bere Pasinoeko geia, edo motiboa.

        I: Beti egon zan lurpian gure Jaunaren gorputza?

        E: Ez: andik irugarren egunian biztu zan illen arterik geiago ez illteko.

        I: Eta zer egunez biztu zan?

        E: Pazkua goisian.

        I: Zer adietan dozu esanaz biztu zala Jesus?

        E: Adietan dot, barriro biurtu ziriala alkargana bere gorputz, ta arimia, edo artu ebala bizitza barri beti iraungo eutsana.

        I: Zer egi eban biztu zan onduan?

        E: Munduban egon zan ezkutaurik berrogei egunian, noisian bein agertuten iakeela Apostolubai, zer egin erakusteko, Fedian sendotuteko, ta bere Eleisa barriari zimentu zoliak ezarteko.

        I: Zer egi eban berrogei egunak igarota?

        E: Igo eban Zerubetara, beragaz eruazala Abranen Seno, edo Lezan bere etorrera, ta igoeriaren zain egon zirian Arima Santubak.

        I: Beraz etzan munduba egin zanetik, ta orduataraño Zeruban iñor sartu?

        E: Ez; zerren Adanen pekatubak eukazan Zeruko atiak itxita, eta bakarrik edegi eukezan Jesu Kristok bere eriotziaz.

        I: Eta guztiak juan zirian infernura?

        E: Ez ori bere. Bazirian Errege, ta gizon Santu asko; ta onek egozan itxaraten Kristoren etorreriari, beragaz batera Zeruban sartuteko.

        I: Eta zer egunez igo eban Zerura?

        E: Aszensinoe eguna deritxonian.

        I: Nun dago orain Jesu Kristo?

        E: Jangoikua danez leku, zoko, baster, ta arkuntza guztietan: baña gizona danez Zeruban, ta Altarako Sakramentu Santuan.

        I: Zer atera biar dogu irakurte onetati?

        E: Erakutsi Jesu Kristori geure oneretsi, edo amodio zinzua.

        2. Erabilli beti alegiñaz geure gogo, ta biotzian bere bizitzako ibillera, ta nekiak.

        3. Izan bere irudikuak gogorazinoe, esan, ta egitetan; bada bestela eztago Zerura igoterik.

 

aurrekoa hurrengoa