OGEITA ZORTZIGARREN DOTRIÑA

Jesu-Kristoren pasio santuan
gogoan eduki bear diran zirkunstanziak.
Padezitu zuen Ponzio Pilatosen agintearen azpian.

        Ezta Jaungoikoarenzat gauza honragarriagorik, eta Kristauarenzat probetxugarriagorik Jesu-Kristo gure Jaunaren pasio, eta eriotza santua baño, bear dan bezela konsideratzen badegu: eta konsiderazio orri darraizkan afektoak, eta frutuak ateratzeko alegiñak egiten baditugu. Ezta asko orretako, laburtxo jakitea, eta sinistea, Kredoak erakusten digun bezela, Jesu-Kristok padezitu zuela Ponzio Pilatosen agintearen azpian: izan zala guruzifikatua, illa, eta enterratua: eta gure dotriña laburrak erakusten digun bezela; Jesu-Kristok nai izan zuela ill Gurutze batean gu pekatutik, eta betiko eriotzatik libratzeagatik. Dotriña orretatik fruktu ugaria ateratzeko, konbeni da ondo jakitea, eta konsideratzea: 1. nork padezitu zuen: 2. zenbat padezitu zuen: 3. norgatik padezitu zuen: 4. zertarako padezitu zuen: eta 5. nola padezitu zuen: eta ori guzia esplikatzea, edo azaltzea izango da gaurko dotriña gaia, Jaungoikoari nai dakiola zuen biotzetan ondo inprimitzea, eta fruktu andi bat guziok ateratzeko, eskatu dezagun Espiritu Santuaren argia, eta grazia, Ama Birjina Santisimaren bitartez. Abe Maria.

        1. G. Zeiñ da Jesu-Kristoren pasio santuko konsiderazioan lenbiziko gogora ekarri, eta konsideratu bear degun gauza, edo zirkunstanzia? E. Nor zan miragarrizko misterio aek egiten zituana: eta aiñ pena, neke, eta tormentu arrigarriak sufritzen zituana: bada zenbat poderosoagoa, jakinsuagoa, andiagoa, eta santuagoa dan persona, anbat geiago estimatzen da aren egitura, aren lana, edo aren obra: eta on egiteagatik daraman trabajua, nekea, eta naigabea, gogoan beti eduki ezazue bada N.K., ainbeste pena, neke, oñaze, afrenta, burla, desprezio, eta injuria: eta alako eriotza lotsagarria Gurutze batean eta lapur biren erdian sufritu zituana, zala Zeruaren, eta lurraren jabe soberanoa, Jaungoiko, eta gizon egiazkoa: Aita Eternoaren betiko Seme propioa: Aita Eternoarekin, eta Espiritu Santuarekin betidanik Jaungoiko egiazkoa dana: eta ala neurribageko anditasunak, eta kabubageko perfekzioak dauzkana: guziz poderosoa, edo guziz alduna; guziz jakinsua, guziz justua, edo santua; eta santu guzien santua, edo guzien santifikatzallea, edo santugillea: eta aiñ guzizko ona, eta miserikordiosoa, nun betiko gizonak galdu, eta kondenatu etzitezen, eta betiko zoriona iritsi zezaen, gizon egiazkoa egin zan: gizonaren pekatuak bere gañ artu zituan, eta aen pagua, edo satisfazioa osoro Jaungoikoaren justiziari eman zion bere pasio eta eriotzarekin. Eta deabruaren mendetik atera, eta Jaungoikoaren Semeak, eta Zeruko herederoak izateraño altxatu zituan.

        2. G. Eta orretako zenbat sufritu zuen? E. Ori da gogoan beti eduki bear degun bigarren gauza, edo zirkunstanzia. Baña nork ori bear bezela aditzera eman dezake? Eziñ kontatu ala izan ziran: eta eziñ ponderatu al baño andiagoak, garratzagoak, eta mingarriagoak Jesu-Kristo gure Jaunak sufritu zituan dolore, pena, neke, tormento, eta naigabeak; ala gorputzaren aldetik, nola animaren aldetik; munduaren asieratik orduraño, eta munduaren fineraño, edo bukaeraraño gizonik naigabetueuak, eta martiriorik arrigarrienak, sufritu zituenak, eta sufrituko dituenak baño agitz andiagoak, eta ikaragarriagoak sufritu zituan gure Jesus onak; eta zerren bere pasio, eta eriotza Santuaren historia, edo gertaera miragarria zeoro, Ebanjelista Santuak eskribitu zuen bezela, beste dotriña batzuetan esateko asmoa dedan, orain Jesu-Kristoren dolore, oñaze, eta tormentuak banaka aitatuko ez dizuet: baña sinistu bear dezue, guztiz arrigarriak izan zirala: eta batez ere, gorputzaren aldetik sufritu zituanak baño, agitz penagarriagoak izan zirala animaren aldetik, sortua izan zanetik iltzeraño padezitu zituanak: bada eziñ esan eta ponderatu al baño andiagoa zan Aita Jaungoikoaren alderako bere amorioa: eta orri zegokana zan bere Aita maiteari gizonak egin ziozkaten, eta aurrera ere egingo ziozkaten ofensa arrigarrien ezaguerak ematen zion guztizko pena, eta naigabea: eta orren antzekoa zan eziñ kontatu ala animaren galdu bearrak ematen zion sentimentua, edo kondenatu bearrak, zerren, eren kulpaz itxuturik, eta gogorturik, baliatuko etziran bere pasio, eta eriotzaren fruktuaz: eta orrez gañera beti zeuzkan gogoan ez bakarrik berak sufritu bear zituan tormentu arrigarriak; baita ere bere Ama guztiz maiteari oriek ekarri ziozkaten dolore, neke, eta naigabe, aiñ guztizkoak, nun ezta izan, Jesu-Kristoz kanpora, bere Ama Santisimak baño geiago munduan sufritu duanik, eta ala Jesu-Kristoren biotza, eta bere Ama maitearena beti zeuden dolorezko itxaso bat egiñik.

        3. G. Norgatik padezitu zuen Jesu-Kristo gure Jaunak esan degun guzia? E. Gizon guziakgatik, eta bakoitzagatik: alako moduan, nun ezta gizonik pekataririk andiena izan arren, Jesu-Kristo gure Jaunak guziontzat bere pasio, eta eriotzaren kabubageko merezimentuakin irabazi zuen graziarekin salbatu eziñ datekeanik; bere partetik alegiñak egin nai baditu Jesu-Kristoganako fede biziarekin, esperanza humillarekin, eta pekatuen egiazko damutasunarekin Jaungoikoagana gogotik biurtzen dala: bada orrela iritsiko du seguru pekatuen barkazioa, eta Jaungoikoaren grazia, eta galdurik zeukan Zeruko deretxoa: eta ori obeto ezagutuko dezue, gogora ekarten badezue, eta ondotxo konsideratzen badezue, zergatik, edo zertako humillatu zan Aita Jaungoikoaren Seme propioa, eta naturala, berarekin bat, edo Jaungoiko egiazkoa zana, ainbesteraño, ze gizon illkorra egin zan, eta alako pasio garratza, eta eriotza lotsagarria Gurutze batean lapur biren erdian sufritu nai izan zuen.

        4. G. Zergatik nai izan zuen bada Gurutzeko eriotza sufritu? E. Ona zeurok dotriña laburrarekin ematen dezuen eranzuera. Jesu-Kristok nai izan zuen ill Gurutze batean gu pekatutik, eta betiko eriotzatik, au da, betiko infernutik libratzeagatik: eta orobat esaten dezue, Jesu-Kristo gizon egin zala gu erredimitzeagatik, au da, bere biziaren kostuan gu erosi eta pekatutik, eta deabruaren katiberiotik, edo mendetik libratzeagatik: eta guzioi nola bizi erakusteagatik bere ejenplo eta dotriñarekin. Orra hitz gutxitan dotriña guztiz andia: baña ori obeto ezagutzeko, gogora ekarri bear dezue, nola gure Jaungoikoak gure lenengo gurasoak, Adan, eta Eba ezerezetik egin zituanean, eternidade bateko zoriona Zeruan gozatzeko egin zituan: eta ori iristeko bear zituen grazia, eta laguntasun guziak eman zizten: eta arrotasunez, edo ziran baño geiago izan nai izan zuelako, deabruak tentaturik, eta engañaturik, Jaungoikoa ofenditu, eta aserratu zuen: eta bere grazia, eta adiskidetasuna, eta Zeruko deretxoa galdu zuen, ez bakarrik erenzat, baita eren ondorengo guzienzat ere: eta munduan ikusten ditugun gorputzeko, eta animako gaitz guziak andik etorri zaizkigu. Oriek banaka oraiñ esatea geiegi luzatzea lizateke aditzera emanik dauzkagu pekatu orijinalaren, edo jatorrizkoaren dotriñan. Diot bada, gure Jaungoikoak, deabruak erremedio bage betiko kondenatu bazituan ere, errukiz gizonari begiratu ziola: eta munduan trabaju, eta neke asko sufritzera kondenatu bazuan ere, erremediatu nai izan zuela: eta pekatutik libratzeko, deabruaren mendetik ateratzeko, eta galdu zuen grazia, eta Zeruko deretxoa, edo eskubidea iristeko, eman nai izan ziola, ez Aingeru bat, ez gizon utsa zan santu andi miragarri bat, baizik bere Seme Jaungoiko egiazkoa, eta berarekin bat, edo igual zana, gizon egiñik, gizon pekatarien Salbadore, Erredentore, eta Maisu, edo erakusle izateko. Eta onek berak Aita Eternoaren justiziara bere pasio, eta eriotzarekin; eta bere guztizko humilltasun, pazienzia, obedienzia, eta karidadearekin, eman izan ziola, bere gañ artu zituan gure pekatu guzien zorraren pagu, edo satisfazio osoa, beste iñork ere eziñ eman zezakeana. Orra zergatik, edo zertako Jesu-Kristok nai izan zuen ill Gurutze batean. Baña nork esan, edo aditzera eman ditzake ortik etorri zaizgigun, eta eziñ kontatu ala diran probetxo guztiz andiak? A! Ondo ezagutuko baginduz, eta gogoan beti edukiko bagimduz! zein jakinduri miragarria, eta munduko beste jakinduri guziak baño probetxugarriagoa bertatik iritsiko genduan: baña zerren ori ondo aditzera emateko dotriña luzeak, eta asko bear liratekean, diot oraiñ bakarrik, 1. Jesu-Kristoren pasio, eta eriotza santuarekin Jaungoikoaren Majestadeari, eta aren goratasun eta anditasun kabugabeari eman zaiola zor zaion honra, eta gloria guzia: eta Jesu-Kristoren Gurutzeko sakrifizioak bakarrik atsegin geiago eman diola bere Aita Eternoari Zeruko Aingeru guziak, eta munduko kreatura guziak beroren amorioz ill balira, emango likioben baño. 2. Diot, gizon pekatariarenzat eziñ asmatu, eta imajinatu zitekeala probetxu geiago ekarri zeikion gauzarik Gurutzeko Jesu-Kristoren eriotza baño: bada 1. gizona errekonziliatu, paketu, eta adiskidetu du txit aserraturik zeukan bere Jaungoikoarekin: aren pekatuaren zorra osoro Jaungoikoaren justiziari pagatu diolako: 2. libratu du pekatutik, deabruaren katiberiotik, eta betiko kondenaziotik: 3. Jesu-Kristok bere eriotzako sakrifizioarekin irabazi dio, eta Sakramentu Santuetan aplikatzen dio, munduko ondasun guziak baño geiago bailo duen Jaungoikoaren grazia, eta adiskidetasuna, eta Zeruko deretxoa, edo eskubidea: eta ala, lenago Demonioaren katibu, prisionero, eta menpeko billau egiñik zegoana: pekatuarekin Demonioaren anzeko monstruo itxusi, izugarri, nazkagarri bat zegoana: gauza onik egiteko eskurik, eta indarrik batere berez eztuena: eta betiko gloria galdurik, infernuko illeti zorigaiztoko beti erre bearra izan bear zuena: Jesu-Kristoren eriotzari eskerrak, libratzen da gaitz, eta kalte izugarri orietatik: eta bertatik arkitzen da, deabruaren mendetik libraturik: pekatuaren zikinkeri, eta itxusitasun arrigarritik garbiturik: graziaran edertasun zoragarriaz apaindurik, Aita Eternoaren seme, edo alaba maite, Jesu-Kristoren senide, zati, edo mienbro bizi eder: Espiritu Santuaron tenplo; bizileku, edo jarleku atsegingarri: eta Zeruko Erreinuaren, eta ango ondasun guzien heredero, eta jabegai egiñik. Zer trukada, zer aldaera, eta zer mudanza miragarria! A! gorputzeko begiakin ori ikusi al bagenza, animako begiakin, eta fedearen argiarekin bakarrik sinisten degun bezela, nolakoa izango lizateke Jesu-Kristoganako gure esker ona, amorio irazekia, eta beragatik gure bizia pozik emateko deseo bizia? Eta nolakoa berriz mundu guziagatik ere pekaturik ez egiteko proposito, determinazio, eta asmo oso, sendo, eta eragillea? eta lenago gure itxumenak, eta griña gaiztoak eragin dizkiguen pekatuen iguitasuna, aborrezimentua, eta biotzeko damutasuna? Ori guzia bada, eta beste eziñ esan al baño probetxu andiagoak ateratuko dituzue Jesu-Kristo gure Jaunaren pasio, eta eriotza santua zertako izan zan, sarri, eta fede bizi batekin gogoratzen badezue. Ikusiko dezue bada, ortik etorri zaiela Zeruan dauden santu, eta santa guziai: eta munduan bizi diran Kristau on guziai, munduko erakeriai largatzeko: bizioai gerra egiteko: penitenzia egiteko: birtuteari gogotik jarraitzeko: emengo atsekabeak, nekeak, eta naibage andiak pazienziarekin ezeze, gusto, eta atsegintasunarekin sufritzeko eta Jesu-Kristoren antzera Jaungoikoaren borondatearekin berena beti bat egiñik edukitzeko bear zituen Zeruko sokorro guziak: ango gogarki, edo pensamentu santuak: ango grazia, argitasun, laguntasun, eta indar guziak. Badakizue Martin Santuak, San Esteban batek, San Lorenzo batek, San Bizente batek, eta beste guziak, ala gizakumeak, nola emakume argalak, eta orien artean ezin kontatu ala birjiña, edo donzella gaztetxoak, aiñ delikaduak, nolako balorea, animoa, eta indarra tormenturik ikaragarrienak pozik sufritzeko izan zuen: eta orobat dakizue, Apostoluak, eta beste Santuak, eta batez ere eremuetan aiñ luzaro bizi izan ziran, eta gizonen baño Aingeruen antz geiago zuenak, nolako trabajuak, nolako barau luzeak, nolako mortifikazioak, eta zeiñ gogotik sufritu, eta eraman zituen: bada orien guzien birtute miragarria, eta artarako indarrak zetozkien Jesu-Kristo gure Jaunaren pasio, eta eriotzaren kabugabeko merezimentuetatik: eta orien frutua iristeko egiten zituen konsiderazio, orazio, eta alegiñetatik, eta orobat Sakramentu Santuak dauken birtute guzia gizonak santifikatzeko, eta Zeruko bidean ariñ, eta gogotik ibilllerazotzeko, Jesu-Kristoren pasio, eta eriotza santutik datorkie. Zerekin bada eranzungo diogu Jesu-Kristok agertu digun guganako amorio guztizkoari? Bada hitz batean guzia esateko; gu betiko galdu, eta kondenatu ez gaitezen, eta betiko zoriona iritsi dezagun alako pasio garratza, eta eriotza lotsagarria sufritzera gure ordez borondate osoarekin jarri zan. Eta oraiñ ikusi dezagun, nola padezitu zuen: bada orretan ere, dotriña, eta ikasbide guziz andia eman zigun: eta zeiñ maite gaituan ondo agertu zigun.

        5. G. Nola padezitu zuen bada Jesu-Kristo gure Jaunak? E. Ez gaizkilleak bezela bere pekatu, edo gaiztakeriakgatik: bada etzuen, eta eziñ izan ere zezakean pekatu propio, edo bererik: eta eriotzara, indarrez bezela, kondenatu zuen Ponzio Pilatosek iru bider, eta agerian deklaratu zuen, kulparik batere Jesu-Kristogan ezin arkitu zuela: padezitu zuen bada gure pekatuakgatik: eta bere borondatez, edo bera nai zuela, bere etsai amorratuen eskuetan entregatu zan: eta eziñ esan al baño geiago sufritu bazuen ere, geiago, eta geiago sufritzeko borondatea agitz andiagoa zan, ala bear izan baliz. Bai, N.K., aiñ andia da Jesu-Kristoren guganako amorioa, nun ez mundu guzia salbatzeagatik, baizik anima bakar bat salbatzeagatik prest zegoan, iru ordu gurutzean zinzilika aiñ tormentu arrigarriak sufritzen egon zan bezela, ala bear izan baliz, milla urte, edo munduaren bukaeraraño aek guziak sufritzen egotera: eta ortik kontu atera ezazue, zuen animak zenbat balio duen, eta zenbateraño Jaungoikoak estimatzen dituan. Eta izan zuen Jesu-Kristok bere tormentu arrigarrien arlean ariñgarririk, alibiorik, edo konsuelorik? Ez Zerutik, eta ez lurretik nork konsolatu orduan izan etzuen: berak ori deklaratu zuen, gurutzean iltzez josirik zegoala, bere Aita eternoari esan zionean Nere Aita, zergatik desanparatu nazu? eta alde guzietatik etzuen ikusten naigabea baizik. Bere Ama Santisimak berak (kulparik batere ezpazuen ere) beste iñork baño geiago penatzen zuen: bada Ama Birjiñaren dolore guztiz miñak biotza erdiratzen zioben: eta bere Apostoluetatik, batak saldu zuen, besteak ukatu zuen, eta besteak bildurrez utzi, eta desanparatu zuen, eta etsai amorratuak baizik bere inguruan ikusten etzuen. Eta nola zeramazkian Jesu-Kristo gure Jaunak aiñ pena gogorrak, eta aiñ naibage arrigarriak? Aditu ezazue arren atenzio guziarekin azkeneko zirkunstanzia au: bere sufritzeko modu miragarriarekin 1. erakutsi zigun gizon utsa baño geiago zala: bada ainbeste tormentuen artean etzuen ikararik batere agertu: eta guztizko serenidadea, grabedadea, modestia, eta bere kabugabeko birtutea, eta fortaleza agertu zuen: 2. bere sufritzeko moduarekin birtute guzien ejenplo miragarriak eman nai izan zigun: bada, askotan esan dizuedan bezela, Jesu-Kristo gizon egin zan, ez bakarrik gu erredimitzeko, baita ere guzioi Zeruko bidea bere dotriña, eta ejenploarekin erakusteko. Eta batez ere bere humiltasun miragarriarekin, bere pazienzia arrigarriarekin, bere eriotzarañoko, eta gurutzeko eriotzarañoko obedienziarekin, bere mansotasun eziñ andiagoarekin, bere ixiltasun guztizkoarekin ainbeste falso testimonio, burla, iskarnio, eta injuria arrigarrien artean: bere karidade, eta zelo, ta ansia aiñ irazekiarekin bere Aitaren honra, eta gure salbazioa seguratzeko: bere guztizko pobrezarekin, eta munduko anditasun guzien desprezioarekin, deabrua, mundua, eta aragia goitu, azpiratu, eta benzituarekin. eta beste eziñ kontatu al baño ejenplo miragarriakin: ez bakarrik erakutsi zigun birtute guzien ekiera, edo ejerzizioa, baita ere artarako alaitu, animatu, eta indartu ginduzen; eta oraiñ ere indartzen gaitu berak guretzat irabazi zuen graziarekin, guk ori gogotik eskatu nai badiogu: eta berari jarraitzeko egiazko alegiñak egin nai baditugu.

        Eta orra, N.K., zeiñ frutu andiak atera ditzakegun Jesu-Kristoren pasio, eta eriotza santuaren konsideraziotik, gogoan ondo sarturik edukitzen baditugu aditu dituzuen bost gauza, edo zirkunstanzia prinzipalak: au da, 1. nork padezitu zuen: 2. zenbat padezitu zuen: 3. norgatik padezitu zuen: 4. zertako padezitu zuen: eta 5. nola, edo zer moduz padezitu zuen.

        Oitu zaitezte bada arren, N.K., konsiderazio ori egunoro al dezuen eta ondoena egitera: zuen itxumenak aienatuko dituzue: pekatuak, eta pekaturako bideak, eta zuen griña gaiztoak iguituko dituzue: Jesu-Kristori jarraitzeko gogoa, eta indarra iritsiko dezue: bizimodu Santu bat egingo dezue: eta Zeruko gloria iritsiko dezue. Amen.