AMABIGARREN DOTRIÑA

Pekatu orijinalaren kalteak:
eta oriek erremediatzeko
Erredenptore baten premia edo nezesidadea:
eta Jaungoikoak gizonarekin egin duan miserikordia.

        Kristauaren jakinduriarik andiena, eta bearrena da, ondo ezagutzea Adan gure lenengo gurasoa, eta argandik etorri zaizkigun kalte izugarriak: eta Jesu-Kristo, gure Erredenptore edo Salbadore maitagarria, eta ari zor diozkagun erremedioak, eta ontarte, edo fabore guztiz miragarriak. Gaur aditu, eta ikasi bear dezue bada, N.K., txit kontuz, Adanen pekatuak nolako kalteak ekarri zizkigun: eta orien erremedioa, nolako erruki, eta miserikordia andiarekin Jaungoikoak eman zigun; Jesu-Kristo bere Seme bakarra, gu erredimitzeko emanarekin, eta aren bidez Zeruko bidea erakutsiarekin: eta probetxu andi bat ateratzeko eskatu dezagun Espiritu Santuaren grazia. Abe Maria.

        1. Zer gertatu zitzaien Adani, eta Ebari fruta debekatutik jan, eta bereala, edo pekatu egin, eta bereala?

        E. Begiak iregi zitzaien eren malizia ikusteko: narrugorrian zeudela ikusi, eta lotsatu ziran: eta pikuaren osto zabalakin eren lotsakizunak estali zituen.

        G. Etzuen bada pekatu egin baño lenago lotsakizunik ikusten, eta sentitzen, narrrugorrian zeudela?

        E. Ez, zergatik maliziarik batere etzuen, eta inozenzian zeuden, baña ozta pekatu egin zuen, aragiaren griña gaiztoa espirituaren kontra sentitu zuen, eta lotsalu ziran.

        G. Jaungoikoak Adanen, eta Ebaren pekatua kastigu bage utzi zuen?

        E. Ez: kastigu izugarri bat erai, eta eren ondorengo guziai eman zien. 1. Aen gorputzak, eta eren ondorengo guzienak eritasun, eta gaitz mota guziotara, eta eriotzara sujetaturik gelditu ziran: orra iñoiz gaixotu bage, eta ill bage Zeruko gloriara bear zuenak; zer kalte arrigarriak eren buruai, eta ondorengo guziai ekarri zien alde orretatik bakarrik: baña ona beste kalte andiago bat. 2. Aen animak len aiñ argituak; bertatik ignoranziaz beterik gelditu ziran: eta len eren pasio eta griña guztiak arrazoiaren mendean zeuzkatenak, eta Jaungoikoa gauza guzien gañean amatu bear zuenak, eren buruen amorio erabagez beterik, eta munduko honra, ondasun, eta atsegiñen deseo, edo gutiziaz beterik: eta gaitzerako, edo pekaturako griña gaiztoz beterik, eta onerako pisu, nagi, eta argalak gelditu ziran: eta ala libertadea ere agitz argaldu, edo flakatu zitzaien; guztiz galdu ezpazuen ere. 3. Abere edo animali guzien gañean Jaungoikoak eman zien agintea galdu zuen: erak Jaungoikoaren kontra altxatu ziran: eta gauza guziak eren kontra biurtu zitzaien. 4. Esan zion Jaungoikoak Adani, lurrak etziola emango elorri, aranza, eta beste era orretako belarrak baizik: eta ezer jango bazuen, bere bekokiko izerdiaren kostuan izan bearko zuela: eta Ebari esan zion; Aurgite txit nekezak, eta oñaza aundiakin izango zituala: eta gizonaren mendean, edo eskupean beti egon bearko zuela. 5. Lotsa andiarekin biak bota zituan Jaungoikoak Paradisutik kanpora, eta ango sarrera itxi zien, eta ala arrezkero ara itzulzeko modurik iñoiz izan etzuen. 6. Demonioaren esklabo, edo mendekoak egiñik gelditu ziran. 7. Eta azkenik galdu zuen Zeruko deretxoa: Zerua aentzat, eta aen ondorengoentzat itxirik gelditu zan: eta betiko kondenazioa merezitu izan zuen, erenzat, eta bere ondorengo guzientzat.

        Orra, N.K., gure lenengo gurasoen pekatuak, edo pekatu orijinalak, edo etorkizkoak ekarri zituan kalte lastimagarri, eta ondorengo izugarriak: eta orra, aek, eta gu guziok gerez betiko galduak, Jaungoikoaren miserikordia infinitoak errukiz begiratu, eta gaitz orietatik gu libratzeko, eta galdu ginduzan betiko ondasunak irabazteko erremedioa eman ezpaligu.

        G. Zer izango zan bada munduko gizakume, eta emakume guziezaz, Jaungoikoak tratatu nai izan balitu bere justiziaz batera, edo pekatuak merezi zuen bezela?

        E. Guziak erremedio bage berez kondenatuko ziran; zergatik berez eren itxumena, eta miseria ezagutuko etzuen; eta ala pekatuan itxuturik, eta gogorturik gaizki bizi eta naitaez kondenatuko ziran; luzaroko esperienziak munduko geienetan erakutsi izan zuen bezela. Eta eren itxumena ezagutu arren ere, eta gaizki bizi zirala ikusi arren ere; beren pekatuen barkazioa iristeko modurik etzuen.

        G. Zergaitik? Zergatik pekatuaren zorra ezin iñola ere pagatu zezaken. Zergatik ordea? Zergatik pekatua da Jaungoikoaren Majestade infinitoari egiten zaion injuria, agrabioa, edo ofensa, eta edozein ofensa anbat da andiagoa zenbat dan ofendituaren dignidadea, eta anditasuna geiago: eta nola Jaungoikoarena dan infinitoa edo neurribagea, alde orretatik pekatuaren zorrak, edo Jaungoikoaren ofensak kaburik eztu. Eta ala munduko gizon, eta kriatura guziak eztue pekatuaren zorra pagatzeko, edo Jaungoikoaren justiziara satisfakzio osoa emateko kaudalik, edo baliorik; guziak ill bear bage ere, pekatu batekin Jaungoikoari egindako ofensa, injuria, edo agrabioa desegiteko, edo borratzeko: desegin bage, borratu bage, eta zorra pagatu bage, geldituko litzateke: eta ala erremedio bage, galduak, eta kondenatuak izango giñan Demonioakin batera, Jaungoikoak gurekin errukiz, eta miserikordiaz usatu ezpalu.

        2. Zertan dago Jaungoikoak gizonakin egin zuan miserikordia ori?

        E. Esan al baño, eta ezagutu al baño infinitamente andiagoa da miserikordia ori: Eskritura Santuak dio: ainbesteraño Jaungoikoak mundua maite izan du, nun bere Seme bakarra eman dio, pekatariak erredimitzeko.

        Aita Eternoaren Semea, Aita bezela Jaungoiko egiazkoa, gu erredimitzeko Ama Birjiña Santisimaren sabelean gizon egin zan: bere eriotzarekin gure pekatuen zorra pagatu zuen: deabruaren mendetik libratu, edo atera ginduzen: Jaungoikoarekin errekonziliatu, edo adiskidetu ginduzen: Zeruko sarrera iriki zigun: ango deretxoa guretzat irabazi zuen: arako bidea bere dotriña Santuarekin erakutsi zigun: bear ditugun argi, eta ezaguera guziak eman dizkigu. Bere hume, eta diszipulu, edo jarraitzalle egin gaitu: Orretako bere Espiritu Santua eman digu: bere graziarekin piztu, edo animatu gaitu; mantenatu, eta fortalezitu gaitu. Berak gure etsaiak edo demonioa Gurutze Santuan benzitu zuen: eta egunoro gugan benzitzen du; etsaiaren tentazioak garaitu eragiten dizkigula, edo oriek benzitzeko grazia, eta indarra ematen digula: eta eternidade guzian Zeruan triunfatu eragingo digu, orain bizi geran artean aren grazian irauten badegu. Orra hitz gutxitan gure erredenpzioko misterio andia.

        G. Eta zergatik Jaungoikoak gizonarekin ain miserikordia andia usatu du: eta Demonioai, edo Aingeru gaiztoai erremediatzeko, edo konbertitzeko, eta berarekin errekonziliatzeko lekurik, eta biderik eman etzien?

        E. Jaungoikoak iñori ezer zor eztio, N.K., eta aren justizia adoratu bear degu: eta eztitugu barrendu bear aren juizio guztiz ezkutatuak, edo inkonprensibleak. Ala ere, gure modura, pensatu dezakegu Santo Tomasekin batera; Aingeru gaiztoentzat erremediorik izan eztala, zergatik aek batetan, eta argiro ezagutzen due, beren adimentuak gai diraneraño, eta bein jarten diran era artan, mudatu bage gelditzen dira: eta ala eren soberbian gogorturik berez, eta iñork tentatu bage gelditu ziran. Baña gizonaren adimentua berez laburragoa da, eta ez batetan, baizik apurka gauzak ezagutzen ditu: eta orain motibo bategatik on deritzonari, gero beste motibo bategatik gaizki deritzo, eta ala gizona da mudakorra, eta damukorra: eta gizona etzan berez bakarrik gaitzera jarri, eta pekatuan erori, baizik deabruak tentaturik, edo bestek artara mobiturik: eta kulpa txit andia izan bazuan ere, zerren tentazioan libremente erori zan; ala ere deabrua baño errukigarriago zan gizona: eta berez barkaziorik merezi ezpazuen ere, Jaungoikoak errukiz, piedadez, eta miserikordiaz begiratu nai izan dio, eta eztu nai izan, deabruak Jaungoikoari zion gorrotoz, eta gizonari zion enbidia andiagatik, gizona galtzeko, edo bere zorigaitzean, edo kondenazioan nastutzeko zituan asmo gaiztoak kunplitu ditzen.

        G. Eta gizonari pekatuaren ondoren bereala Jaungoikoak erremedioa eman zion? E. Bertatik Adani berari aditzera eman zion, deabruaren burua ausiko zuen beste emakume bat etorriko zala: eta onen Semeak, aren pekatua erremediatuko zuela, edo ura, eta bere ondorengoak pekatutik, eta deabruaren mendetik libratuko zituala: eta promesa ori askotan Jaungoikoak berritu zuen mundukoen konsuelorako, eta baita noiz, eta nola Jaungoikoaren, eta Maria Birjiña Santisimaren Semea agertuko zan sarri aditzera eman zuen: baña lau milla urte gutxianez igaro ziran, Jaungoikoaren Semea orrelako gizon egin zaneraño Ama Birgiñaren entraña, edo errai garbietan.

        G. Eta Adan, eta Eba salbatu ziran? E. Bai, N.K.: bada inozenzia, eta grazia aiñ erraz galdu bazuen ere, Jaungoikoak egin zien promesa sinistu zuen: aek, eta beste guziok salbatzera etorriko zan Erredenptoreagan beren esperanza guzia ipiñi zuen: pekatu egiñaz txit damu edo dolore andia artu zuen: penitenzia txit latza, eta luzea egin zuen; bada bederatzi eun urte bizi izan ziran, eta beti penitenzia egiten iraun zuen: eta Jaungoikoak eren pekatua barkatu zien: eta Jesu-Kristo gure Jaunak, linbora jatxi zanean, aen animak konsolatu, eta gloriaz bete zituan; eta gero Zeruko Gloriara berekin eraman zituan.

        G. Lau milla urte igaro baziran Adanen pekatua ezkero Jesu-Kristo gure Jauna, gu erredimitzeko gizon egin artean; bitarte artan ill ziranak, nola pekatutik libratu zitezkean, eta salbatu zitezkean?

        E. Jaungoikoaren miserikordiak guzirako erremedioa ipiñi zuen: Jesu-Kristok munduko guzien pekatuakgatik satistiakzioa eman zuen: lenengo izan ziranakgatik, eta gero izango ziranakgatik: eta ala Salbadorearen satisfakzio eta merezimentuen birtutez Jaungoikoak eman zien graziarekin, eta eren partetik Jaungoikoaganako fedea, esperanza, eta karidadea exerzitatuarekin, salbatu zitezkean, eta salbatu ziran batzuek, Jesu-Kristo mundura etorri baño lenago: baña askoz geiago izan ziran denbora artan gaizki bizi, eta kondenatu ziranak ondo bizi, eta salbatu ziranak baño.

        G. Eztirudi bada, gizona pekatu orijinala ezkero, galtzera aiñ etziñik, makurturik, eta inklinaturik gelditu zan ezkero; eta onerako, edo birtuterako aiñ pisu, aiñ nagi, eta aiñ flako, eta argal berez dagoan ezkero; libertadea galdu duela, eta pekatuan erorten bada, ezinbestez, edo naitaez erorten dala? Eta ala libertade faltaz kulparik eztuela?

        E. Ez N.K.: ori esatea, eta sinistea Herejiako pekatu andi bat da: bada gure fede santuak erakusten digu, gure libertadea eztegula iñola ere galdu: eta gerez txit argalak, eta gaitzera etziñak, edo inklinatuak izan arren, Jaungoikoak, guk eskatu ezkero, ematen digun graziarekin, badegula bear dan indar guzia tentazio gaiztoai atzera esateko, eta gure obligazioak kunplitzeko: eta ala kondenatzen dana, bere kulpaz kondenatzen da. Bada ikusten degu, egiazko alegiñak eren aldetik egiten dituen Kristau guziak, argalak berez izan arren, pekatu mortalean erori bage irauten duela, Jaungoikoak ematen dien laguntasun, eta graziarekin: eta grazia ori Jesu-Kristok guzionzat irabazi zuen; eta beti prest dago baliatu nai duanarenzat.

        G. Eta orain zer frutu, edo probetxu atera bear degu guziok dotriña onetatik?

        E. 1. Pekatu orijinalak ekarri zizkigun kalte izugarriak gogora sarri ekarri bear ditugu: eta ikusirik gure ignoranzia, eta itxutasuna animako salbaziorako bearren ditugun gauzaenzat: gaitzerako guziok degun griña, inklinazio, eta arintasuna; eta birtuterako degun atzerapena, pisutasuna, eta nagitasuna, humillatu bear gera: eta ez gera iñola ere gere indarretan fiatu bear: baizik ezagutu ondo, eta aitortu gure ezereza, eta argaltasuna. Baña beste aldetik ikusirik, gure Jaungoikoak zein maite gaituan, zein erruki gaituan; gure salbazioa zenbateraño deseatzen duen; bada orretako bere Semea eman digu; bere odolaren kostuan, pekatutik, eta betiko eriotzatik gu libratzeko eta azkenik ikusirik, zein gogotik laguntzen digun, eta bear ditugun argiak, eta indarrak ematen digun, Jesu-Kristoren izenean eskatu ezkero. 2. Konfianza bizi batekin egunoro, eta alik sarriena Jaungoikoari eskatu bear diogu, arren digula, berari zor diozkagun obligazioak, eta egin dizkigun fabore guztiz andiak ondo ezagutzeko bear degun argia: eta gere partetik aritu bear gera fedeak erakusten dizkigun misterio miragarriak, eta batez ere gure erredenpziokoa ondo konsideratzen: eta zerren ezagutzea asko eztan 3. eskatu bear diogu, arren digula bere grazia, eta indarra, gure griña gaiztoak ezitzeko, eta Jesu-Kristok erakutsi zigun Zeruko bideari, edo birtuteari gogotik jarraitzeko: eta gure aldetik aritu bear gera, pekatuko okasio, edo peligroai kontuz iges egiten: eta gure aztura gaiztoak benetan benzitzen; bada indar egin bage Zeruko erreinua irabaziko eztegu, Jesu-Kristok berak Ebanjelio Santuan erakusten digun bezela. Eta 4. azkenik pekatutik etorri zaizkigun naigabe, eta trabaju guziak, penitenzia orde, pazienziarekin, eta Jaungoikoaren izenean eramateko alegiñak egin bear ditugu: eta orrez gañera gure egunoroko lanak, naiz obligaziozkoak, naiz deboziozkoak, guziak Jaungoikoari ofrezitu bear diozkagu, eta berari atsegin emateko asmo edo intenzioarekin egin bear ditugu. Eta orrela egunoro eta errazago gure animako etsaiak benzituko ditugu: ariñago, eta gogotiago Zeruko bidean ibilliko gera, eta azkenik gure betiko zoriona iritsiko degu. Ala gerta dedilla. Amen.