www.armiarma.eus
idazleak eta idazlanak Herri literatura TESTUAK Corpus arakatzailea Klasikoen Gordailuari buruz



Kristau doktriņa guztiaren esplikazioaren saiakera (1)
Jose Ignazio Gerriko
1805, 1858

      [liburua osorik RTF formatuan]
      [Literaturaren Zubitegia]

 

Iturria: Cristau doctriña guztiaren esplikazioaren sayaquera (Lenengo liburua edo tomoa), José Ygnacio de Guerrico. Mendizabalen alargunaren moldiztegia, 1858.

 

 

aurrekoa hurrengoa

OGEIGARREN DOTRIÑA

 

Jesu-Kristoren Enkarnazioa, edo gizon egitea.

 

        Jaungoikoaren Semea; Jesu-Kristo gure Jauna, gizon egiteko denbora señalatua eldu zanean, Jaungoikoaren probidenzia miragarriak aurretik bere Semearen Ama egiazkoa izan bear zuen Maria Santisima prestatu, disponitu, apaindu, edo, ordenatu zuen, Jaungoikoaren Amari, eta Aingeru guzien, eta gizon guzien Erregiñari zegozkion grazia, doai, eta pribilejio guziakin: Maria Santisimaren sabel birjinalean gizon egin nai izan zuen bada Jaungoikoaren Semeak gu erredimitzeko, edo gu betiko infernutik libratzeko: eta guri nola bizi erakusteko: eta ona misterio bat, iñoiz ere aztu bear ez gendukeana: eta orain al dezuen atenzio guziarekin aditu bear dezuena.

        Gure dotriñako katezismo laburrak galdetzen du, G. Jesu-Kristo gure Jauna nola sortua, edo konzebitua izan zan, eta jaio zan Ama Birjiñagandik? Eta eranzuten du hitz batean Jaungoikoak egiten zuala obra milagrosoa. Esan nai du etzala Jesu-Kristo gure Jauna konzebitua izan beste aurrak bezela gizonaren obraz, baizik Espiritu Santuaren obraz, eta birtutez: eta orobat jaio zanean ere, etzala beste aurrak bezela jaio, bere Amari kalte, edo dañu bere gorputzaren Birjinidadean egiten ziola; baizik jaio zala milagrosamente, bere Ama Santisimak kalterik, edo dañurik batere izan bage bere gorputzean: au da, Birjiña, edo donzella geratzen zala.

        Jesu-Kristoren jaiotzako misterio atsegiñezkoa beste dotriña batean aditzera emango dizuet: gaur bakarrik esan nai dizuet, nola gertatu, edo obratu zan Jesu-Kristoren konzepzio, sortze, gizon egite, edo Enkarnazio guztiz miragarria Maria Birjiña Santisimaren errai garbietan.

        G. Jaungoikoaren Semea nola izan zan konzebitua, eta gizon egin zan? E. Ara nola esaten duen Ebanjelio Santuak. Jaungoikoak bidaldu zuen San Gabriel Aingerua Nazaret zeritzan Galileako Ziudadera, Maria zeritzan Birgiña bategana; zeña desposaturik arkitzen zan, Dabid Erregearen jatorriko gizon, Jose zeritzan batekin. Aingeruak, Maria Birjiñaren gela, edo aposentara sarturik, esan zion: Agur Maria, edo Abe Maria graziaz betea, Jauna da zurekin: bedeinkatua zera zu andre guzien artean: hitz oek aditu zituanean turbatu zan Maria: eta bere artean pensatzen jarri zan, zer izan zitekean salutazio ura: Aingeruak orduan esan zion: etzaitezela bildurtu Maria, Jaungoikoaren aurrean grazia zuk arkitu dezu: zure sabelean sortuko, edo konzebituko dezu, eta argira emango dezu seme bat, Jesus deituko diozuna: au andia izango da: eta Altisimoaren, au da Jaungoikoaren Semea deituko, edo izentatuko da: bere Aita Dabiden tronoa Jaunak emango dio Jakoben etxean beti erreinatuko du: eta bere erreinuak fiñik, edo bukaerarik izango eztu.

        Birjina Santisimak Aingeruari galdetu zion: Nola ori izango da; bada gizonik ezagutzen ez det? (Eta hitz oetan aditzera eman zuen Birjinidadea beti gordetzeko promesa eginik zeukala Elizako Padre Santuak erakusten duenez:) Aingeruak eranzun zion: Espiritu Santua zuregana jatxiko da: eta Altisimoaren, edo Jaungoikoaren birtuteak itzal egingo dizu: eta orregatik zugandik jaioko dan frutua, Jaungoikoaren beraren Semea deituko da: eta orra zure lengusu Isabel, bere zarzaroan, oraindaño anzu, edo aurrik izan bagea, sei illabeteko aurdun dago; bada Jaungoikoarentzat inposiblerik ezta. Sinistu zuen Birjiña Santisimak Aingeruak esan zion guzia: eta bere baiezkoa, edo konsentimentua eman zuen, esaten zuela: «ona Jaunaren sierba, edo esklaba: egin bedi nigan zure hitzaz konforme». Eta instante artan Jaungoikoaren Semea konzebitua izan zan, edo gizon egin zan Espiritu Santuaren obraz, eta birtutez Maria Santisimaren errai garbietan.

        G. Zer obra egin zuan orduan Espiritu Santuak? E. 1. Espiritu Santuak Aitarekin eta Semearekin batera Maria Birjiñaren odol piska batekin formatu zuen gorputz bat: 2. instante artan ezerezetik egin zuen anima bat: 3. instante artan anima, eta gorputza juntatu, edo batu zituan alkarrekin: eta 4. instante artan bertan animarekin, eta gorputzarekin unitu zan Trinidadeko bigarren persona, Aita Eternoaren Semea, persona humanorik an sartu bage eta orrela leen Jaungoiko baizik etzana, arrezkero da Jaungoiko, eta gizon egiazkoa: eta deritza Jesu-Kristo.

        G. Zergatik diogu Espiritu Santuaren obran, eta birtutez egin zala Enkarnazioko misterioa, Aitak, eta Semeak orobat egin bazuen? E. Zergatik Espiritu Santuari atribuitzen, edo ematen diozkagu amoriozko obrak; Aitari poderioarenak, eta Semeari sabiduriarenak bezela: eta Jaungoikoaren gizonaganako amorioa iñun ere agertzen ezta obeto Enkarnazioko misterio miragarri onetan baño.

        G. Zeiñ etxetakoa edo familiakoa zan Maria Birjiña Santisima? E. Zan Dabid Erregearen etxekoa, familiakoa, edo jatorrikoa: eta orobat zan bere esposo San Jose bere eskuetako neke, eta arotziako lanarekin bizi bazan ere.

        G. Maria Santisima ezkondurik, edo desposaturik bazegoan San Joserekin, zergatik turbatu zan, Seme bat izango zuela, Aingeruak esan zionean? E. Zergatik, Elizako Doktore santuak diote, Birjinidadeko boto, edo promesa egiñik zeukela.

        G. Zergatik bada ezkondu zan, boto ori egiñik bazeukan? E. Orretako Jaungoikoaren berariazko ordena izan zuen: eta bazekian birjinidadea gordetzeko enbarazorik San Joseren aldetik izango etzuela. Eta ona zergatik Jaungoikoak disponitu zuen bere Ama Santisima San Joserekin ezkontzea. 1. Jaungoikoaren Semearen gizon egitea, edo Enkarnazioko misterio guztiz miragarria ezkutuan egon zedin, Jaungoikoaren miserikordiaren, eta justiziaren disposizio, eziñ barrendu ditezkeanai ondo zegokien denboraraño. 2. Birjiña Santisimak bere honra, eta estimazioa galdu etzezan, ezkondurik egon gabe Ama egiazkoa zala Juduak ikusi balue. Eta Jesu-Kristo bera Seme ilejitimo edo bortatzat eduki etzezen, misterioaren berri etzekitenak. 5. Birjiña Santisimak bere neke, eta trabajuetan izan zezan nork lagundu: bada munduko naibageetatik eskusatu nai izan etzuen: pazienziaren bidez koroa andiagoa Zeruan irabazi zezan, eta bere Semea bezela, guzion ispillu orretan ere izan zedin. Eta 4. San Ignazio Martir, San Juan Ebanjelistaren diszipuluak erakusten duen bezela, Infernuko deabrua engañatu zedin ezkonza onekin; eta uste izan zezan Jesu-Kristo gizon utza zala; eta ala kunplitu, edo osatu zitezen Jaungoikoaren dekretoak, Salbadorearen eriotzaren gañean: bada deabruak ziertu ezagutu balu, Jesu-Kristo Jaungoikoaren Seme Unijenitoa zala, etzuen illerazoko: eta bai eragotziko zuen bere aldetik danez Jesu-Kristo illtzea; aren eriotzaren frutua gizonari aplikatu etzegion; eta bere mendetik atera etzedin.

        G. Eta Maria Santisima Enkarnazioko misterio au obratu zan ezkero, Jaungoikoaren Ama egiazkoa da? E. Bai, zergatik aren Seme Jesu-Kristo batetan da Jaungoiko, eta gizon egiazkoa: eta nola eztan Jesu-Kristo persora bat baizik, eta Jaungoikozkoa; persona orren Ama naitaez Jaungoikoaren Ama da.

        G. Eta Maria Santisima beti izan da Birjiña? E. Bai, beti izandu da Birjiña: Semea egin baño lenago Birjiña zan: Semea egitean, edo argira ematean Birjiña geratu zan: eta arrezkero ere beti Birjiña izan zan: eta ori da pribilejio bat, emakume guzien artean Maria Santisimak bakarrik izan duena, au da, batetan Ama egiazkoa, eta Birjiña izatea: eta anziñatik Isaias Profetak eskribiturik utzi zuen, Mesiasa, au da Jesu-Kristo jaioko zala Birjiña bategandik. Birjiña batek, dio Isaias Profetak, Seme bat sortu, edo konzebituko du, eta argira emango du: eta Seme au Emanuel deituko da: eta esan nai du: Jaungoikoa gurekin: edo Jaungoiko gizona. Eta argatik Kristau guziok deitzen diogu Maria Santisimari Ama Birjiña: eta Kredoan Ama Eliza Santarekin batera aitortzen, eta konfesatzen degu, Jesu-Kristo gure Jauna jaio zala Maria Birjiñagandik. Natus est ex Maria Birgine: Eta ona orain gaurko dotriñatik guziok atera bear degun frutua.

        Gogora sarri ekarri dezagun bada, N.K., nola Jaungoikoaren Semea, bere Aita Eternoarekin, eta Espiritu Santuarekin, Jaungoiko egiazko bakar bat dana; iñoren bearrik ezertarako eztuena: guzialduna, edo guztiz poderosoa; eta gauza guzian Jaun, eta jabe soberanoa, ainbesteraño jaitxi, eta humillatu dan gizona salbatzeagatik, nun bera gizon egin dan: eta gizonaren pekatuen zorrak beragan artu izan dituan eta orien pagua, edo satisfakzioa Jaungoikoaren justiziara emateko Gurutzeko eriotza gogor, eta lotsagarri bat sufritzera jarri dan: eta orrela infernuko demonioaren mendetik atera, edo libratu gaituan, eta Jaungoikoarekin paketu, edo errekonziliatu nai izan gaituan. Eta orrez gañera Zeruko bidea bere ejenploarekin, eta dotriñarekin erakutsi ezeze, pekatutik libratzeko, eta bizimodu santu bat egiteko bear degun grazia, eta indar guzia ematera etorri zan. Orra, N.K., Jaungoikoaren ontasuna, eta miserikordia zein miragarria dan: orra Jaungoikoaren gizonaganako amorioa zein andia, eta arrigarria dan: orra zenbateraño Jaungoikoak zuen Anima gaixoak estimatzen dituen: Eta guk zer egin bear degu, Jaungoikoaren amorio miragarri oni ondo eranzuteko? Lotsatu gure oraindañoko esker gabetasunaz: eta gure Animako salbazioarentzat izan degun arduragabetasunaz: eta egunoroko millarezko eskerrak eman; kondenatu ez gaitualako, eta salbazioko bidera ekarri gaitualako: 2. gere buruak osoro berari eskiñi, eta entregatu: eta 3. Jaungoikoa gauza guziak baño geiago amatu, eta aren borondate santua egiteko alegin guziak egin: eta orretako Jesu-Kristori, eta bere Ama Birjiña Santisimari jarraio, batez ere humillak izatean, eta animako, eta gorputzeko garbitasuna gordetzean: gure amorio propio erabagea, edo desordenatua ukatzen, ezitzen, eta mortifikatzen degula, eta gure zorion, eta felizidade egiazkoa billatzen degula, ez mundu triste onetako honra, ondasun, eta gorputzaren atsegiñetan; bada oriek laburrak, eta iraupen gutxikoak dira; eta gure biotzak ezin ase, eta kontentatu ditzake: baizik eternidade guzian iraungo duen Zeruko honra, ondasun, eta atsegiñetan: bada oriek beti gozatzeko Jaungoikoak egin gaitu: eta oriek osoro gure biotzak ase, eta kontentatuko ditue. Ala izan dedilla Amen.

 

aurrekoa hurrengoa