www.armiarma.eus
idazleak eta idazlanak Herri literatura TESTUAK Corpus arakatzailea Klasikoen Gordailuari buruz



Testamen berriko historioa
Bernard Larregi
1777

      [liburua osorik RTF formatuan]
      [inprimitzeko bertsioa PDFn]
      [Literaturaren Zubitegia]

 

Iturria: Testamen Çaharreco eta Berrico Historioa (Bi-garren liburua). Bernard Larreguy. Fauver-Duharte, 1777.

 

 

aurrekoa hurrengoa

XLVIII. KAPITULUA

Piarresek ukhatzen du Jesu-Kristoz,
eta Yudasek urkhatzen du bere burua

 

        Jesu-Kristok iragan zuen beraz gau oso bat soldaduen eta aphez-handiaren sehietarik yasan behar zituen arbuio eta gogortasun guzien erdian. Yaun-doni Petri yarraiki zitzaion bere nausi dibinoari, eta eman zen berotzen Kaifasen etxe aitzinean biztu zuten su batean. Hitz eman zion Salbatzailleari lehenago hillen zela ukhatuko zuen baino haren dizipulutarik zela. Ala iraupen guti izan baitzuen haren kharrak! Sehi herbal baten hitza aski izan zen dizipulu haren fermutasuna kordokatzeko eta haren gezurt-arazteko. Sehi hura hurbildu zitzaion Piarresi, eta galdegin zion: etzara zu Jesus Nazarethko, eta mundu guziaren tronpatzaille haren dizipulutarik? Ustekabeko galde hunek ikharan eman zuen apostolu flakoegi hura. Ihardetsi zuen etzuela ezagutzen. Soldadu batek hartu zuen haren mintzotik Galileakoa zela: egin zion galde bera: Piarresek, orduan ere, ihardetsi zuen etzuela Jesus ezagutzen. Handik oren baten buruan, aphez-handiaren sehi batek ikhusi zuen Piarres berotzen zagoela, eta erran zuen Jesusen dizipulutarik zela, seguratu ere bazuen ikhusi zuela apostolu hura Jesus hartua izan zen oren eta baratze berean. Piarres beldurtu zen hartaz yabe zitezen: erran zuen hirurgarren aldikotzat, eta yuramentu eginik, etzuela egundaino Salbatzaillea ezagutu. Denbora berean kantatu zuen oilharrak. Jesus etzen handik urrun: artiki zuen behatze amultsu bat dizipulu iziper haren gainerat, eta orrhoit-arazi zuen erran izan zioenaz. Piarresek ezagutu zuen, ordu beretik, bere hobena: haren bihotza zaurthua izan zen damurik minenaz. Athera zen nigar marrasketan lekhu hartarik, iragan zituen hirur egun auhendatzen bere desleihaltasuna.

        Biharamunean, argitu zeneko, aphezak eta legeko doktorak bildu ziren elkhar ganat: erakharri zuten Salbatzaillea bere aitzinerat gaixtaginik handiena izan balitz bezalako moldean. Berriz ere galdetu zioten hea Kristo zenez, hea Mesias zenez. Jesusek ihardetsi zioten: baldin erraten badarotzuet nor naizen, ez duzue emanen sinhetsterik ene hitzetan: baldin nik ere zerbait galdetzen badarotzuet, ez duzue ihardetsiko, eta ez nauzue emanen libertatean; ezen ethorria da ene orena. Yakin ezazue bakharrik gizonaren semea laster yarriren dela Jainko bere aitaren eskuineko aldean. Orduan guziak abiatu ziren erraten: beraz Jainkoaren semea zare? Ihardetsi zuen: egia diozue erratean hura naizela. Egin zuten harramantza handi bat, eta hasi ziren erraten: ez dugu bertze lekhukotasunen beharrik gehorrek haren ahotik entzun dugunaren ondoan. Bere artean konpartitu zuten libratu behar zutela Salbatzaillea Ponzio Pilatusen eskutarat. Hura zen Yudeako aitzindaria zadukana erromarrentzat: berek etzuten nihor hil arazteko bothererik.

        Zer humiliazione Jesusentzat! kondemnatua da agertzerat gaixkirik handienen ezagutza hartzen zuen yuie atze baten aitzinerat. Haren ganatzekotzat iragan behar zen munduz betheak ziren Yerusalemeko karriketan gaindi, eskuak amarratuak, gaixki egillerik handienaren planta berean. Hulako ikhusgarri ukigarriak hautsi zuen Yudasen bihotz gogorra. Dizipulu dohakabe hark ikhusi zuenean bere nausia kondemnatua aphez-handiaren tribunalean, eta gobernadorea ganat eramana bere azken sententzia hartzerat, ezin egon zen abhorritu gabetarik bere traidorekeria. Iduri zuen penitentzia egin nahia zela bere bekhatu izigarriaz. Erran zioten sinagogako buruzagiei gaixki handi bat egin zuela trahitzeaz, eta gal-arazteaz yustua zen gizon bat. Aithor hunek bazuen zertaz bere baitan far araz buruzagi hek; urrun da ordean ezagutu baitzuten bere gaixkia. Ihardetsi zioten Yudasi: guk zer axola dugu urriki duzun, edo ez, guri Salbatzaillea saltzeaz: hori zure egitekoa da, eta ez batere gurea. Pagatu izan zaitugu: ez duzu beraz ikhuskizunik gure gainean.

        Dizipulu traidoreak ezagutu zuenean etzuela deusere irabazten bere aithor berankhorraz, artiki behar bidean bere burua Jaunaren miseridien oinetarat, fidantzia saindu bat izan behar bidean haren gana zinez bihurtzen direnak behinere arbuiatzen ez dituen Salbatzaillearen ontasun infinituan, eman zitzaion desesperamenduari. Artiki zituen bere hogoi eta hamar diru-pezak aphezak bilduak aurkhitzen ziren tenplurat, eta urkhatu zuen bere burua.

        Ala indar handia baidu Salbatzaillearen behatze amultsuak! Piarresek etzuen ezagutzen bere gaixkia, bederen etzuen hartaz behar zen urrikia Jesusek bere begiak hedatu zituen arteraino haren gainerat. Orduan orrhoitu zen bere eroriko humiliagarriaz, orduan isuri zituen nigarrik kharatsenak, orduan hasi zen penitentzia dorphe baten egiten. Zenbat ere baigara bekhatuz gaindi eginak, ez ditugu guk ere ikhusten Jaunaren miserikordiak ez baditu artikitzen gure gainerat bere urrikalmenduzko begiak, ez bagaitu argitzen bere grazia sainduaren arraio salbagarriez.

        Jaunaren probidentzia miragarria da bere obra guzietan. Permetitu badu bere elizaren buruzagia eror zadin gaixki handi batean, hori egin izan du apostoluen printzeak eta elizako artzainek ikhas zezatentzat bere experientziaz beraz urrikari izaten bekhatoreak bere flakezia guzietan. Piarresen penitentzia balia daite penitent guzien mirail eta exenplu eder batentzat. Apostolu haren penitentzia ez da mintzo; ordean egiten du gainerako guzia. Funtsean, zertako dire hitzak obrak berak mintzo direnean? Ez dut entzuten, dio San Anbrosiok, Yaun-doni Petriren boza; ordean ikhusten tut haren nigarrak. Nigar zorionezkoak! nigar preziatuak! ez dute galdetzen barkhamendua; ez dute ordean gutiago merezitzen.

 

aurrekoa hurrengoa