15. JESUS-EGAITIK

        Aste Gurenetan, Kristo gure Jaunaren nekaldi ta eriotza samiñaren gomuta deuna berariz geuganatzen dan Aste Andi oneitan, nire gogo-biotzak geure umearoko egun zorionekoetara, indar ixil-miragarriz, gozaro-gozaro, iges egiten dabe...

        Aldi aretako egunak bai egunak! Egun ederrak, egun garbiak, egun aaztueziñak! Aldi aretako Aste Guren baten —eguasten santuz uste dot—, iru neskato illobitegi-aurreko landa bedartsura joan gintzazan. Eta bertan, egun aren santutasunaren gomutea buru-biotzetan ondo sartuta genduala, Kristo gure Jaunaren Nekaldi astun eta garratza zelanbait azaltzeko asmoz jesarri gintzazan.

        Egun orretan, Idoia neskatoa orretzaz berba egiten asi zan; eta Jasone neskatoa ta ni, berari arretaz entzuten jarduten genduan.

        Orretan, begi ta belarri, adi ta zuur gengozala, enparantza-aldetik zugatz-orriak zearkatuaz etorri zan arri azitxo batek, Idoia neskato zolia buru-buruan jo eban; eta iraduz eldu zan arri azitxo arek, neskatoari buruan zauri odoltsua egin eutsan.

        Idoia gaisoa, burutik berba eroon odola ikusita, ikaraz jarri zan; eta zauriak egiten eutsan min bizia geldirik jasan (eroan) ezinda, enparantza-erdian barreka egoan mutiko okerraren atzetik abiatu zan. «Arrapatzen ba-aut arrapatu... Ire okotzekoak!», iñoan gaisoak negarrez.

        Mutikoa aurretik eta neskatoa atzetik yoiazala, bideak arin-arinka igaroten ebezan: arein anka jokoaren bizkorra!

        Baiña mutikoak ariñago egiten eban-eta, neskatoa ezelan be ezin urreratu...

        Ezelan be ezin arrapatu ebala ikusi ebanean, Idoia zarataka asi zan, deadarka iñotsala:

        —Josetxo! Oraintxe berton ire oiñak gelditzen ez badozak, eure aitagana joango nok... Oraintxe berton, gero...! Berbok entzutean, Josetxo, bere oiñak indar berezi batek geldierazo bai-leutsazan, bat-batean gelditu zan: bere aitaren izenak dardaraka jarri eban, oker-egiñaren zigorra bizkarraldean ziur izango ebala-ta.

        Mutikoa gelditzean, neskatoa, ariñago joanda, beingo baten eldu yakon; eta ari ezkerreko eskutik oraturik, negarrez esan eutsan:

        —¿Zer dala-ta jo nok arriaz? Nire buruan olako zauria egiteko, ¿okerrik egin ete-dauat iñoiz? An landatxoan bake-baketan egon gozak-eta... Oi!, gaur illuntzean nire buruko zauria ire aitak ikusi dagianean, ik artu bear dozak belarrondokoak...!

        —Ez orrelakorik, Idoia... —esan eutsan mutikoak dardaraka—. Gaurko okerkeri au, Jaungoikoarren!, parkatu egistan. Nire aitari beintzat ez egion onetzaz ezer esan, ez donat geiago gatxik egingo-ta...

        Mutikoak bere esanakaz parka eskatu eutsanean, Idoia neskatoa pentsatzen jarri zan. Eta leentxoago illobitegi-aurreko landan Kristo Jaunari buruz berba egin ebanaz gomutaturik, bere biotza ezin-geiago bigundu zan: Jesus bigunak bere arerioai biotz-biotzez parkatu eutsela-ta.

        —Parkatzen dauat, mutil —esan eutsan Idoiak—, Jesusegaitik parkatzen dauat. Onezkero, ire aitak onetzaz ezertxo bere ez yok jakingo...

        Orduan, mutikoa, zerua zabaldu bai-litzakion, poz-pozez jarri zan; eta bere poza geiagotuta irri-barre egiñez, astiro-astiro esan eutsan:

        —Olan ba-don... biar goizean birigarro bat emongo daunat.

        Biaramonean, Idoiak, mezea entzunda elizatik urten zanean, Josetxo mutikoa eliz-aurreko zugazpean (arbolapean) egoala aurkitu eban; eta eskerroneko mutiko arek, neskatoari eskuetan eukan birigarro ederra eskiñi eutsan; eta neskato samurrak alako txori ederra, on-egiñaren sari bat lez, poz-pozez barreka artu eban.

        Baiña Idoiak, zerbait gerotxoago, iru-lau miñututan pentsatzen jardunda gero, eskuan eukan txoriari eliz-aurreko arte-zugatz andira egaz-eragin eutsan.

        Txoria egazka ikusi ebanean, Josetxo geldota geratu zan; berak eskerronez egin eutsan bezuza (erregalua), neskatoak aintzakotzat artu ez ebalakotan, tamaldu be tamaldu egin zan. Eta birigarro ederra zegaitik askatu ete-eban itandu eutsanean, neskato zoliak irri-barrez erantzun eutsan:

        —Ona egia: nik txori eder ori, etxera eroanda, kaiola baten sartuko ba-neukek sartu, ik niri atzo egiñiko okerkeria, bere txorrotxioak entzunaz bakarrik, beti neure adimenean egongo litzakek... Nik, barriz, txarto-egiñaren gomutarik arean be ez yoat gura: Kristo gure Jaunak biotz-damutuakaz egiten dauanez, oker-egiñak parkatu eta guztiak maitatu baiño.

        Eta, guzti ori arretaz entzunda gero, Josetxok, begietan negarra ebela,

        —Orrela ba-don, ondo yagon —esan eutsan—. Neuk be Jesusegaitik iñori arririk ez yautsonat geiago jaurtiko...

        Eta geiagoko bagarik, neskato-mutiko zoliak, euren gogo-biotzetan asmo on ori ebela, bakotxa bere etxera poz-pozik joan zan.