HAMABORTZ-GARREN KAPITULUA

Jesusen pasionea. — Olibetako baratzea

        108 Sartzera gohaz Jesusen pasioneko oren ilhunetan. Ai! bihotz-mingarri da dudarik gabe; bainan Jesusen pasionearen ixtorioa, ez othe da, giristino guzien gogoetan eta meditazioneen materia berezia izan behar? Ez gaitezen beldur izan, dio S. Bonabenturak, pentsatzea eta gogoan erabiltzea, gure Jainko Jaunak berak guretzat jasan nahi izan duena (Non debet nos toedere cogitare, quod ipsum Dominum non toeduit tolerare, (Med. vitae Christ.).). Erran dezagun ere, ungi ekharriak, eta hortaratuak balinbagare, hortan aurkituko dugula guziek, gure arimen ona: penetan direnek, kontsolazionea; desesperatuek, Jainkoa baitako fidantzia; bekatoreek, barkamenduaren esperantza; ephelek, arimako kharra; iustuek, Jainkoarentzateko amodio handiago bat, eta denbora berean, iraupenezko graziak eta indarrak.

        Elgarretarat bilduak ziren Jesus galdu nahi zutenak, ikusteko zoin zen hartarakotz hartuko zuten biderik segurena. Judas traidorea ere, bere aldetik, bere gizonen biltzen hari zen. Erran daiteke handien eta ttipien herrak eta jaidura tzar guziak, ifernuko haize batez, sutan debruak emaiten zituela.

        Eta bitima justu eta adoragarria hekien biderat bezala doha.

        Ardura egiten zuen bezala, joan zen Jesus hameka Apostoluekin, Olibetako mendirat. Hantxe zen baratze bat Judasez ungi ezagutua, maite zuelakotz Jesusek, han othoitz egitea. Baratzean sartzearekin, berex hartu zituen berekin, Piarres edo Petri, Jakobe eta Joanes eta erran zioten: Ai! ene arima trixtatua da hil arteraino; egon zaizte hemen atzarriak enekin (Tristis est anima mea usque ad mortem; sustinete hic et vigilate mecum. (Matth. XXVI, 38).).

        Joan zen Jesus bera urruntxago; ahuspez lurrerat emana, othoitzean zagoen bere Aitari: O ene Aita, ahal baditake, urrun dadiela jasaite gogor hau ni ganik; eta hargatik, egina izan dadiela zure nahia eta ez enea (Pater mi! Si possibile est, transeat a me calix iste; verumtamen non sicut ego volo, sed sicut tu. (Matth. XXVI, 39).). Othoitzean zagoen suharki, bere gizon naturalezaren flakezian, eta dolorezko hagonia hori hain gogorra izan zen, non, odolezko izerdi bat jauzi baitzitzaion gorphutz guzitik.

        109 Zoin ungi Jesus, hagoniako otohitz hortan, agertzen zaikun Gizon, Jainko eta Salbatzaile! Gizon: naturalezak heriotzeari ihes egiten dio: Transeat a me calix iste: urrun dadiela ni ganik sofrikario hori; bainan Jainko-Gizon da, eta gizonen Salbatzaile behar da izan, eta gizonaren flakezak garaitzen ditu, obedientzia osoaren hitz hautan: hargatik, egina izan dadiela zure nahia eta ez enea. Arras ungi erraiten du S. Agustinek: Gizon bezala, urrundu nahi luke heriotzea, bainan Jainko bezala, ez du ahanzten bekatuaren kontra ekharri izan duen sentenzia lazgarria (Quasi homo mortem recusans, quasi Deus sententiam suam servans. (August. In 22 Luc.).). Heriotzeari ihes egitera ekharria den nahiak, irakusten du Gizona, heriotzea onhartzen eta azkenekotz manatzen duenak irakusten du Jainko-Gizona. Olibetako baratzean, Jesus agertzen zaiku ere Salbatzaile; ezen, gizontasunak hura baitan onhartzen badu Jainkoaren nahia, zertako? Zeren, dio Bedek, orhoitzen baita zertako egorria izan den (Reminiscens propter quod missus est, clamat; Non sicut ego volo, sed sicut tu. (in Marc. XIV).).

        Ez othe dugu ere erraiten ahal, bere othoitzaren lehen hitzetan, Jesus mintzo zela Adame gure lehen aita bekatorearen izenean? Bainan itzaltzen da laster Adame bekatorea, eta agertzen da Adame berria, Adame justu eta osoki Saindua, lehenbizikoaren hutsa erosten duena. Adame bekatorearen flakezazko oihuaren ondotik, Adame Erostailearen baimenezko eta erreparazionezko hitza eta othoitza. Horra, munduaren salbamendukotzat hasten den sakrifizioa! Horra, ararteko soberanoa! Horra, Jainko-Gizon Salbatzailea: Reminiscens propter quod missus est, clamat: Non sicut ego volo, sed sicut tu.

        Olibetako baratze hortan, Jesus gure irakustailea eta miraila da. Othoitzean oihuz dago, egia da, bere Aitari, bainan nola ekharria, haren nahiaren egitera! Guk bederen, zerbeit balinbadugu jasaiteko, gure bekatuez merezitua dugu. Zor bat dugu pagatzen. Jesus guziz Saindua, bekatu eta hobenik gabea zen; bainan, guk jasan beharrak berak jasanez, nahi izan dauku zeruko bidea irakutsi. Jesu-Kristo izan da, dio S. Agustinek, mediku urrikailmendutsu baten pare, zoinak, berak lehenik jasaiten baitu erremedio khiratsa, errexkiago har dezan gero eriak (Prior bibit medicus Jesus, ut bibere non dubitaret aegrotus. (August. Serm. 82, de Temp.).).

        110 Olibetako baratzean Jesu-Kristok jasan zuen hagonia hori, heriotzearen, eta heriotzea aintzinean jasan behar zituenen beldurretik xoilki, heldu othe zen?

        Dabid Errege Profetak bertze arrazoin bat emaiten dauku, bere hogoi eta bederatzigarren Psalmoan: «Zer probetxu izanen du ene odolak? (Quae utilitas in sanguine meo? (Ps. XXIX).). Horra, horra zerk Jesu-Kristoren arima aurtikitzen duen trixtezia eta ilhundura handi hortan. Jasanen ditut, erraiten ahal zuen, jasan ditezken guziak; gaxtagin bat bezala izanen naiz juiatua, kondenatua, azotatua, elhorriz khoroatua, kurutze ahalkegarriaren gainean itzatua; horiek guziak, bai, nahi ditut; amodioekin onhartzen ditut; bainan zer probetxu izanen dute, nik erosi nahi ditudanentzat? Quae utilitas in sanguine meo?

        S. Anbrosiok dio, gehienik Jesus sofri-arazi zuena, eta trixtezia ilhun hartan haren arima pulunpatu, hau zela: aintzinetik ikustea, harek zenbat nahi jasan gatik, salbatu nahi zituen gizonetarik, hainitz eta hainitz, galduak izanen zirela bere gaxtakeriaz (Tristabatur quia nec malos perire volebat. (Ambros. in Luc.).).

        Oi zoin doloragarria, eta kontsolazione gabea behar zen izan, Jesusen hagonia hori! Ethorri behar diren gizon eta jendeetan, ikusten du eskergabetasuna, haren amodioa mezprezatua, haren odola hainitzentzat alferretan ixuria, eta ifernua oraino zabal zabala idekia, haren pasioneaz baliatuko ez direnentzat; zeruko alderat itzultzen baditu begiak, han, bere Aita Eternala, bethi-danikako amodio batez maite duena, hartaz maitatua den bezala, eta orai juie garratz bat bilhakatua; bere ariman, gu guzien bekatuen karga jasan gogorra; arima osoki saindu, garbi eta amultsu hura, gizonen Erlijione eskas, inpiotasun, lohikeria, herra eta bertze krima eta zikinkeria guziez belztua eta hobendun egina, berak hala nahi duelakotz, guretzat Jainkoaren justizia soberanoa aphazegatzea gatik.

        111 Bainan nola izan dezakegu atrebentzia, behar laiteken bezala, gauza horietaz mintzatzekoa? Jesus laiteke bakarrik gai, lan hortako, harek bakarrik, bere Saindutasun Jainkozkoan, konprenitu ahal izan duelakotz, zer den bekatua, zer laido dion egiten Jainkoaren majestateari, zer kalte izigarria gizonari.

        Nahi izan gabe konprenitu, gure gogoeta eta asmu guziez gorago dena, sar gaitezen gu baitan. Guziak, bere gogoan, eta bihotzean garraiatzen gintuen Jesusek, Olibetako baratzean ahuspez emana zagoelarik. Maite gintuen, ezin erranezko amodio batez, eta nahi gintuen salbatu. Zoin lazgarri laiteken, beldur izaitea, guretzat erran ahal izan duela trixteziazko hitz hau: Zer probetxu izanen du hoikientzat ene odolak: Quae utilitas in sanguine meo?

        Oi Salbatzaile amultsua! Oi, Jesus hagonian lurrerat eroria! Zure sahetsean ahuspez emaiten gare zurekin, gure bekatuez nigar egiteko; garbi zatzu gure arimak zure odolezko izerdian; salba gaitzatzu.