ZAZPI-GARREN KAPITULUA

Jainko kreatzailea

        47 Orai arte kontsideratu dugu Jainkoa bere izaitean eta bere baitako perfezionetan. Badakigu klarki badela Jainko bat osoki perfeta, bere baitarik, bethi danik eta bethi izanen dena, nihor bera baino lehen eta gorago ezagutzen eta ikusten ez duena.

        Bainan, ez da Jainkoa bere baitan egon. Nahi izan ditu bere amodioa eta botherea argitarat eman; eta horra nola, ez deusetarik egin dituen mundua eta munduan diren izaite guziak.

        «Hastapenean, diote Liburu Sainduek, Jainkoak egin zituen zerua eta lurra.» Ez da beraz mundu hau Jainkoaren zathi bat, asko zoroek erran duten bezala. Jainkoa eternala eta bethi danik da; ez du hastapenik; mundu hunek badu hastapen bat. Jainkoa bere baitarik da, ez du egilerik, ez eta nihor bera baino lehen; mundu hunek badu egile bat: Jainkoak egin du. In principio Deus creavit coelum et terram.

        Eta ikusiz egiazki mundu huntako izaiteen mudantzak eta baiak errokeria handia laiteke erraitea, bethi danik dela eta Jainko dela.

        Erran dezagun beraz, Liburu Sainduekin, Elizarekin eta ere gure adimendu zuzenarekin, Jainkoak ez deusetarik egin dituela zerua eta lurra.

        Kreatzea: Hitz horrek erran nahi du ez deusetarik egitea. S. Justinek erraiten du, Kreatzailea eta lan-egilea, huntan direla desbardin: lehenak bere bothere xoilaz izaitea eman dezake ez duenari: bi-garrenak, aldiz, gaia behar du bere obraren egiteko (D. Justin. Exhortatio ad Graecos, II, n. XXII .)

        Gizonek egiten dituzte, erran behar ginduke hobeki, moldatzen, erran nahi da, arrimutan eta ordenan emaiten, asko gauza: nahi dut; ez da hori, hekien ahalaz gorago. Bai; bainan gaiak ez dire hek eginak; gaiak badire aintzinean. Hek egin dutena izan da, gai hekien antolatzea, ordenan emaitea. Harginak behar du harria; zur lan egileari behat zaio zura.

        Jainkoa da bakarra, kreatu ahal izan duena, erran nahi da, ez deusetarik, edo gaik gabe mundua egin duena.

        Ez ditugu hemen erranen kreazioneko xehetasun guziak Liburu Sainduetan irakurtzen ditugun bezala.

        Bainan kreatura guzien artean, badire bia, guzietarik berex eta gorago eman behar ditugunak: dire Aingerua eta gizona.

        48 Gaitezen lehenik mintza Aingeruez.

        Jainkoaren obra guziek badute bere perfezione eta edertasuna. Bainan guzietan perfetenak eta ederrenak, Jainkoaren perfezioneari gehienik hurbiltzen direnak dire Aingeruak, Izpiritu hutsak direlakotz, gorphutzak berekin dakarzken flakezak gabe (Erran gabe doha, ez garela hemen mintzo ez Jesu-Kristoren Gizontasun Sainduaz, ez Andredena Mariaz. Mintzo gare Aingeru izpiritu hutsez eta gizonaz jeneralean.).

        Gehienez onhetsia da, Aingeruak kreatuak izan direla, hastapenean, mundu hau orai ikusten dugun ordenan, Jainkoaz emana izan baino lehenago.

        Badirela Aingeruak, dudarik ez dezakegu izan. Bai lege Zaharrean, bai Berrian, eta ere Elizako aiten eta Elizako erakaspen guzietan nonai, Aingeruez aiphu egina zaiku.

        Zer dire Aingeruak? Izpiritu huts batzuek, Jainkoak egin zituenak, justiziazko eta saindutasunezko estatu batean. Dohain ederrenak hekien baitan ziren. Ikusten eta ezagutzen zuten ongia; maite zuten bere kreatzailea eta bere Jainkoa. Deus ez zen, iduriz, eskas hekien zorionean.

        Bainan Aingerueri utzi zioten Jainkoak bere libertatea. Nahi izan du, adimenduaz eta ezagutzaz dohatu dituen kreatura guziek, Aingeruek gizonak bezala, bere hautuz egin zezaten bere zorte bethi-erekoa. Aingeruak egin zituen saindu, bainan heki zagon, bethi estatu hortan egoitea.

        Bai, handiak, distiantak, ederrak, izpirituko dohain berezienez aberats ziren; bainan hetarik hainitz urguluak galdu zituen. Luzifer, guzietarik ederrena, eta bere perfezionez, gehienik Jainkoari hurbiltzen zena, bere edertasunaren konplasentzian eta urguluan sarthu zen. Bere zorokerian erran zuen: Altxatuko naiz oraino gorago, eta Jainkoaren iduriko izanen naiz» (Similis ero Altissimo (Isaie, XIV, 14).).

        Nonbre gabe izan ziren Aingeruetan, Luziferrekin Jainkoaren kontra altxatu zirenak. Izan zen orduan, diote Liburu Sainduek, gudu handi bat zeruan (Factum est praelium magnum in coelo. (Apoc. XII, 7).). Eta gudu horren erdian, entzun izan zen, Mikael Arkanjeluaren oihu hau, geroztik, Jainkoaren zerbitzari eta soldado leial eta jenerosen gerlako oihua bilhakatu izan dena: Quis ut Deus? Nor da Jainkoa bezalakorik? Aingeru erreboltatuak bentzutuak izan ziren, eta ez zen gehiago lekurik izan zeruan hekientzat (Neque locus inventus est eorum amplius in coelo. Apoc. XII, 8).). Jaun Doni Joanes Apostoluak dio oraino Apokalipzeko Liburu berean, boza bat entzun zela ziona:

        «...Bozkaria zaizte, zeruak eta zeruetan zaretenak; bainan zorigaitz zueri, lurrean eta itsasoan zaretenak, zeren debrua jautsi baita Zuen ganat, errabia handirekin.» (... Laetamini coeli et qui habitatis in eis. Voe terrae et mari, quia descendit diabolus ad vos, habens iram magnam. (Apoc. XII, 12).)

        Badire beraz Aingeru onak, Jainkoaren zerbitzari leial egon direnak, Mikael Arkanjeluarekin. Badire Aingeru tzarrak, Jainkoaren kontra bere urguluan altxatu izan direnak, eta gaztigu justu batez, aurtikiak ifernuko lezetarat. Hek deitzen ditugu Debruak.

        49 Gauza trixte eta bihotz-min emaiten duena da, aingeru tzarrez edo debruez mintzatzea. Eta bizkitartean, gure etsai gaxtoak direnaz geroz; gure galtzeko, Jainkoaren zerbitzutik urrunduz, bere ahal guziak egiten dituztenak, nola egon naiteke, hekien malezien eta amarruen kontra, arimak argitu eta hazkartu gabe?

        Aingeru gaxto edo debruak, Jainkoaren kontra erreboltatu ziren mementotik, ifernurat kondenatuak izan ziren, barkamenduaren esperantzarik gabe. Hekien hutsa, dio S. Agustinek, hanbatenaz handiagoa zen, zenbatenaz naturaleza perfetagoa baitzuten.

        Jainkoaren kontra, herran, gerlan, errabian dire. Ordutik hekien gutizia bakarra da, Jainkoak beretzat egin dituen gizonak eror-araztea bere saretarat, gero hertestatzeko ifernuko lezetarat.

        Berak zerutik kasatuak, errabiatzen dire pentsatuz, izan gaitezkela, gu, deithuak, hekientzat eginak ziren tronuen gainean jartzera, egun batez, zeruan.

        Jakin dezagun beraz ongi, Debrua gure etsaia da; etsai bat, sekulan deusek eztituko edo ematuko ez duena. Indar handiak ditu, bainan ez dezake deus gure galtzeko, baldin Jainkoaren baitan finkatzen bagare.

        Izpiritu huts bat delakotz, naturalezaz, gu baino botheretsuagoa da: bainan Jainkoa gurekin denean, nor daiteke aski botheretsu gure garaitzeko?

        Ez dugu, hargatik loharkatu behar, ez; handiak eta hainitz gisetakoak dire debruaren amarruak gure galtzeko; bertzalde, gure jaidura tzarrak, mundua eta munduan ikusten ditugunak, horiek guziak debruaren lagun dire gure kontra.

        Bainan, Jainkoak permetitzen badu tentatuak izan gaitezen, ez du sekulan nahiko, tentatuak izan gaitezen, gure indarrez gehiago, haren graziaz laguntzen eta hazkartzen bagare. Eta graziak ez du sekulan eskas egiten, bihotz kharsu batekin galdegiten duenari.

        Berme ditugu eta laguntzaile, gutarik bat bederak nahi duelarik, Jesu-Kristoren kurutzea, odola, heriotzea. Eta beraz, nahi bezain indartsu izan dadien debrua, garaitiaren segurantza osoarekin erraiten ahalko dugu: Si Deus pro nobis, quis contra nos? Jainkoa gure alde bada, nor izan daiteke gure kontra?