ZAZPI-GARREN KAPITULUA

Fedea gizonaren bihotzarentzat

        23 Nork duda dezake, erran ditugun guzien ondotik, Fedeak eta Fedeak bakarrik emaiten ahal dauzkigula, izpirituarentzat eta adimenduarentzat galdegiten ahal ditugun argi guziak?

        Filosofo pagano guziek egin ahal ez dutena, Fedeak, ilhunberik gu baitan utzi gabe, erakusten dauku, nortaz eginak garen, zer eginbide dugun gure kreatzaileari buruz, norat gohazen, eta zer behar dugun egin, Jainkoak guretzat dagokan zorionerat heltzeko.

        Jainkoaz eginak gare, eta egin gaitu, guziek katiximan, haur haurretik, ikasi izan dugun bezala, haren ezagutzeko, maitatzeko, zerbitzatzeko, eta gisa hortan bethi ereko zorionaren ardiesteko.

        Horra gure izpirituarentzat. Badakizkigu segurki, guretzat premiatsuenak diren gauza hauk: noren ganik heldu garen, zer behar dugun egin, eta noren ganat gohazen.

        Bainan, ez da xoilki hortan gizona. Badu izpiritu bat, adimendu bat, argitua izan nahi duena: badu ere bihotz bat zorionaren gosea eta egarria duena.

        Zoriona! Guzien gutizia eta ametsa. Ez da nihor bilhatzen ez duenik.

        Gerta daitezke eta ikusten dire, epheltasunean, hoztasunean egoiten direnak, Erlijioneko gauzen eta egien gainean; batzuek ere gerla egiten diotenak. Ez da nihor, alde bat eta bethikotz, zorionari uko egin nahi dionik. Eta ongi eta xeheki bilhatzen baginitu gizonen urhatsen eta harat hunaten arrazoiak ikus ginezake, bethi zorionaren bilha dabiltzala.

        Nola daiteke bertzela?

        Jainkoak, gizona zorionean eta zorionarentzat egin zuen; arraina urean igeritzeko, hegastina airetan hegaldazeko bezala, orobat gizona, zorionean izaiteko. Bere hutsak galdu zuen, eta eman zorioneko baratzetik kanporat.

        Bainan gizonaren naturaleza ez da mudatzen: lurreko parabisuko gozotik ilkitzean, eraman du berekin haren orhoitzapena eta bihotz mina. Zerentzat egina izan baita, eta hura, molde guziez bilhatuko du.

        Izan daiteke errebela dadien, ardura ere, bere urhatsetan, bide tzarrak har detzan; eta dohakabeak ez du menturaz ikusiko, begiak itsuturik leze zolarat dohala. Hargatik, bere urhats errebelatuenetan, zoriona eta bihotzaren asea bilhatzen du. Hanbat eta hain barna ditu haren bihotzean, erruak eginak zorionaren gutizia ezin kenduzko horrek!

        Zer bada? Jainkoak bere kreatura idorki enganatzen othe du? Berak eman othe dio bihotzean, zorionaren nahia eta gutizia, sekulan aphazegatua eta sasiatua ez izaiteko?

        24 Errana da, marinelek, edo, itsasoan dabiltzanek, gertakari bat askotan ikusten dutela. Itsaso zabalaren erdian direlarik, iduri zaiote, argiaren eta hedoien arrimu berezi batez, lurra hurbil ikusten dutela. Badohaz aintzinat, laster lurra zangoez unkitzeko esperantzarekin. Bainan zer? Huna non, zenbatenaz aintzinat baitohazi eta hanbatenaz, bere ustez, ikusten zuten lurra, urruntzen zaioten! Begietako enganu bat zen.

        Horrela othe da gizonaren bizia? Kondenatua othe da, noiz eta ere uste baitu zoriona eskuez unkitzera eta besarkatzera dohala, gero eta gehiago urruntzen ikustera? Ez dezakegu uste izan, jakinez, Jainkoa zoin den Aita ona, bere amodioan egin duen gizonarentzat. Dudarik ez da, Adamek bekatu egin duenetik, sofrikariozko eta gaztiguzko bizi batean dela gizona; bainan ez da haren gaztigua, leze bat hain ilhuna, non ez baititazke harat hel argiaren zenbeit arraio; haren pena ez da esperantza gabekoa.

        Geroago, xehetasunekin erranen duguna, hitz batez erran dezagun, orai beretik. Lurreko parabisuan zuen zoriona galdu izan du gizonak: bainan nahi badu jeneroski merezitu, Jainkoak emanen dio, zeruan, Jesu-Kristoren merezimenduez, eta, mila aldiz nasaikiago, hain finki desiratzen eta bilhatzen duen zorion osoa.

        Bainan zerua urrun da. Harat hel arteraino, ez othe du fede-dunak berak, deus kontsolazionerik igurikitzeko mundu huntan?

        Zer ikusten dugu? hanbat pena, nahigabe, nigar ixurtze. Egia da; zenbeit badire, iduriz bederen, deus gutiziatzeko ez dutenak; gauza guziak eskuetarat dohazkote; nahi izaitea aski, eta hekien nahi guziak, hain laster betheak dire. Diru, lur, ohore, ez dute deusen eskasiarik.

        Hekien aldean eta inguruetan, zenbat bertzelako? Pobreak eta erromesak, eriak, ezinduak eta bertze hainitz gisetako, mundu huntako ungi eta gozo guziez gabetuak direnak!

        Hemen, espos desolatu bat, bere lagun maitea galdurik, nigarretan eta pobrezian bere bizi guzikotz gelditzen dena; hortxe, aita-ama gabeko haur gaixo batzuek, bere nigarrez baizik mintzatzen ahal ez direnak; hor oraino, familiako eta etxeko buruzagi bat, eritasunaz bere ohean itzatua: bereak ikusten gosea menturaz sofritzen, eta ezin laguntzarik eman; hantxe, zoko batean, buraso xahar eta ezindu batzuek bere haurrez idorki ahantziak eta bazterrerat utziak. Eta zenbat bertze holako!

        Zer? izan daitekela hoikientzat mundu huntan zorionik?

        Bai. Nahi bezain garratz zaioten, iduriz, Jainkoa agertzen, ez da hoikientzat ere, bizi hau bera, kontsolazionerik gabe, egiazko giristinoak badire; balinbadakite beraz, Jainkoa baitan, bere kontsolazionea bilhatzen.

        25 Ez detzagun gauzak idurien arabera xoilki preza eta juia. Mundu huntako bereko gozoa eta zoriona ez dire bethi guk uste dugunetan aurkitzen.

        Asko gizon zorionean direla atxikitzen ditugu, hala dutelakotz itxura. Nork daki hekien aberastasun, ohore, jauregi eta edergailu guzien gibelean, zer pena eta sofrikario, arta handirekin gordetzen diren? Errana eta egia da: distiatzen duen guzia ez dela urrea. Gisa berean, gure begientzat zoriona iduri duena, ez da bethi egiazko zoriona.

        Barna eta funtsean gauzak pisatzen baditugu, erran behar dugu, ez daitekela zorion osorik aurki, mundu huntan: Adamen bekatuak deboilatu du Jainkoak hastapenean egin zuen obra. Ez ditu hargatik Jainkoak, bere amodiozko begiak, osoki gure ganik urrundu.

        Fedean eta Erlijionean emaiten dauzkigu, gure bihotzarentzat, asko kontsolazione ezti eta gozo, gure indar eta sustengu izaiteko, bizi huntako gudu eta jasan gogorretan.

        Bainan kapitulu hau ez sobera luzatzea gatik, gauza hori, segidakoan ikusiko dugu.