HAMALAUR-GARREN KAPITULUA

Erospeneko mixterioa. — Jesusen Pasionea

        104 Fedearen eta ixtorioaren argi osoan ikusi dugu Inkarnazioneko mixterio adoragarria, erran nahi da Jainko bat, Trinitate Sainduko bi-garren presuna, gizon egina. Gizon itxuran eta izaitean agertu zaiku Jesus, bere sortze aphal eta umilian, lanezko bizitze pobrean, Mariaren eta Joseperen alderateko obedientzian. Gero betbetan, hogoi eta hamar urthez ixiltasunean gordea bizi izan zen gizon langile hura, agertu zaiku, bere ezpainetan zakarkela erakaspen bat osoki Jainkozkoa, filosofo handienen eta argituenen erakaspenak baino mila aldiz ederragoa eta garbiagoa. Ez aski mintzatzea, bere urrats bakotxean, mirakuiluak erain bezala zituen; hitz bat xoilki erraiten zuen, eta eriak sendatuak ziren; haren erranaren gainean, gorphutzeko balioaz gabetuak zirenak xutitzen ziren, eta bazohazin haren botherea eta bihotz ona laudatzen zutelarik: elkorrek aditzen zuten, itsuek ikusten, hilak phiztuak ziren; bekatore handienentzat ezti eta urrikalmenduz bethea zen, eta haren oinetarik altxatzen ziren kontsolatuak, Jainkoak barkatu ziotelako sentimendu gozoarekin.

        Bai, nasaiki frogatu du Jesusek Inkarnazioneko mixterio adoragarria. Frogatu du Gizon eta Jainko dela denbora berean; Gizon agertu zaiku bere sortzean, aphaltasunetan, gorphutzeko flakeza eta sofritzeetan; Jainko aldiz, bere erakaspenean eta Jainkozko egintzetan.

        Aintzinat joan behar gare orai Erlijionearen jakitatean, eta behar dugu ikusi nola eta zenbat pairatuz erosi gaituen Jesusek. Ezen badakigu; ez da xoilki Jesus ethorri gure argitzera, bainan ere bekatuaren zorra pagatuz, gizonen erostera. Eros eta salba gintzazken den gutieneko aphaltze batez; haren obra eta egintza guziak Jainko-Gizon baten obrak eta egintzak zirelakotz, bazuten mugarririk gabeko balio eta merezimendu bat. Bainan nahi dauku bere amodio ezin erranezkoa irakutsi, eta horra zertako, sofrikario gogorrenen gostuz nahiko gaituen erosi. Errespetu, amodio eta bihotz-min handirekin behar gare sartu Erospeneko mixterio doloragarri hortan.

        Gorago ikusi ditugun hainbertze ungi eginen ondotik ikusten du Jesusek ethorria dela berak hautatu tenorea, azken esku kolpea munduaren Salbamenduaren obrari emaiteko. Berexiak ditu jadanik Apostoluak, predikatu duen zeruko erakaspena lurraren bazter guzietarat hedatzeko, eta menderen mende segitzeko, salbamenduzko lana, berek eta beren ondokoek; berexia ere, hekien buruzagi izaiteko, Petri Galileako arrantzalea.

        105 Eta zer hari ziren Juduak denbora hortan? Zer ziren hekien gogoetak eta sentimenduak, hain nasaiki bere amodioaren frogak Jesusek emaiten ziozkaten orenean? Juduak, gehienak bederen, hotz eta itsumenduan zagozin. Alferretan erran zioten Jesusek: Ez baduzue sinhesterik ene hitzetan, izan zazue bederen ene egintzetan: erraiten dautzuete Jainkoaz egorria eta Jainkoaren Semea naizela. Bakar batzuek salbo, begiak argiari hesten zituzten. Ez zuten nahi sinhetsi hura zaitekela Mesias agindua. Bertze itxura batekin zuten bere asmuetan igurikitzen, erran nahi da, aberastasunez, indarrez, lurreko bothereaz inguratua.

        Bainan hoztasunean balinbazagozin gehienak, asko etsaien arima beltzetan, herra eta jelosia ez zagozin loharkatuak, eta Jesus zeletatzen zuten, non eta zertan hutsean atzemanen zuten. Guzien artean, Farisauek, Eskribuek eta Aphezek bere botherea kordakatua ikusten zuten Jesusen erakaspenez eta mirakuiluez: eta atsegabe handirekin jasaiten zuten. Lazaroren phiztearen mirakuiluak guzien gainetik, espantitu zituen, eta ikusten zuten gero eta gehiago populua Jesusen baitan sinhestera eta hari jarraikitzera zohala. «Zer hari gare bada, zioten, huna non guziak jarraikitzen zaizkon» (Pharisaei ergo dixerunt ad semetipsos: Videtis quia nihil proficimus: ecce mundus totus post eum abiit. (Joan. XII, 49).). Ordutik sartu zen hekien izpirituetan Jesusen galtzeko asmua. Kaiphas urthe hartan aphez handi zenak erran izan zuen hitz hau, ez bere baitarik, bainan Jainkoaren argi batez: «On eta abantailos da, gizon bat hil dadien populu guzia salbatzea gatik» (Expedit vobis ut unus moriatur homo pro populo, et non tota gens pereat. (Joan. XI, 50).). Egia handia zion, bainan ez berak uste zuen moldean.

        Jainko zenaz geroz, bazakizkien Jesusek pentsu eta gogoeta horiek guziak. Horra nola erran izan zuen bere dizipulueri: Badakizue Phazko phesta izanen dela bi egunen buruan, eta gizonaren Semea saldua izanen da, kurutzean emana izaiteko. Eta egiazki orduan berean bilhatzen zuten Aphezen buruzagiek eta Eskribuek, nola hilaraz zezaketen. Aitzakia bat behar zen. Aurkitu zuten Erlijionearen amodioaren itxuran. Baitezpada hil behar du Jesusek, zuten erran, Legearen eta Moisen Erlijioneko pratikak gutartean atxikitzea eta begiratzea gatik. Sinhetsarazi zuten hori populuari; ungiaren itxurarekin enganatu zuten, eta krima izigarrienerat emeki emeki ler-arazi.

        106 Huna non, bere herraren eta xede beltzen laguntzaile heldu zaioten traidore bat, Judas. Jesusen hamabi Apostoluetarik bat, Judasek ez zuen naski Jesusen heriotzea nahi: bainan diruari sobretan estekatua zen, eta Jesus salduz, diruzko probetxu bat bilhatzen zuen. Pasione tzar baten segidak zoin diren deithoragarriak! Joan zen beraz Judas Aphezen buruzagien ganat eta erran zioten: «Zer nahi dautazue eman, eta nik zuen eskuetan ezarriko dut; arrimua egin zuten hogoi eta hamar diru pezentzat» (Et ait illis: Quid vultis mihi dare, et ego vobis eum tradam. At illi constituerunt ei triginta argenteos (Matth. XXVI, 15).).

        Ethorri zenean eguna, zointan, Moisen legearen arabera, jan behar baitzen Phazkoko bildotxa, Petriri eta Joanesi erran zioten Jesusek: Zohazte Phazkoko aphairuaren arrimuen egitera, eta xehetasun guziekin erran zioten zer behar zuten egin. Joan zen bera, arrats-aldean, hamabi Apostoluekin, aphairua paratua izan zen etxerat. Nor, arimaren zolaraino mugitua izan gabe, orhoit daiteke, Jesusek bere Apostolu maiteekin iragan zuen azken arrats hortaz? Zer amodio ezin erranezkoa haren hitz guzietan! Zer othoitz khartsua bere Aita zerukoari, bai Apostoluentzat, bai gu guzientzat! «Oi ene Aita, zioen, ez zaitut xoilki haukientzat othoizten, bainan ere, ni baitan sinhestea izanen duten guzientzat» (Non pro eis autem rogo tantum, sed et pro eis qui credituri sunt per verbum eorum in me. (Joan. XVII, 20).). Othoitz hori guzia laiteke irakurtzekoa eta arthoski meditatzekoa. Irakur daiteke Jaun Doni Joanesen Ebanjelioan hamazazpi-garren kapituluan. Jesusen Bihotz Jainkozkoaren amodioa, hor, klarki eta itzalik gabe ageri da bere aberastasun osoan.

        Ez da aski; bere othoitzari eta hitz amultsueri zohakoten zigilua emaiteko, zerbeit gehiago oraino eginen du. «Ene Aita, zion, nahi dut hoikien baitan izan, zu, ni baitan zaren bezala» (Ego in eis et tu in me. (Joan. XVII, 23).). Hortarakotz, bere eskuetan hartu zuen ogia, eta erran zuen: Hau da ene gorphutza, har zazue eta jan zazue. Hartu zuen gero arnoa eta erran: Hau da ene odola, edan zazue; eta nik orai egiten dudana, zuek ere egin zazue ene orhoitzapenetan. Hitz horietaz establitu zuen Jesusek Gorphutz Sainduko sakramendu adoragarria, egiazki obratzeko bere Bihotzaren gutizia khartsua, gurekin bat egitea, berak bere aitarekin bat egiten duen bezala (Ez gare hemen luzekiago mintzatzen amodiozko sakramendu hortaz, ez dohalakotz kapitulu hau hortarat, eta bertzalde, gure gogoa laitekelakotz, geroxago, bertze liburu bat sakramenduez egitekoa.).

        107 Bere amodioaren seinale miresgarri horiek bere Apostolueri Jesusek emaiten ziozkaten denboran, han zen Judas traidorea, eta haren bihotza gogor egon zen. Salbatzaileak ez zuen gorde nahi izan bere bihotz-mina, horrelako gogortasuna eta esker gabetasuna ikusiz, eta erran zuen: Egiaz darotzuet, ni saldu behar nauena hemen da; mahain huntan jarria da. Badoha gizonaren Semea, bainan zorigaitz hura salduko duen gizonari. Hobe izanen zen harentzat, ez balitz sortu. Hitz horiek entzutearekin, asaldatu ziren Apostoluak, eta galdegiten zuten, zoin zen bada Nausia salduko zuena. Judasek hitz horiek entzun zituen bertzek bezala; bainan gogor egin zuen, ez zen Jainkoa ganat itzuli. Ez Jesusen hitz amodiozkoek, ez haren mehatxuek ez zuten unkitu ahal izan, abarizioak eta diruaren amodio sobraniozkoak beretua zuten bihotz hori. Gehiago dena, komunione tzarra egin zuen eta bere gogortasunean sorhaiotuz gan zen. Eta izan zuen harek ere bekoki ausarta, galdegiteko bertze Apostoluek bezala: Ni othe naiz, Nausia, zu saldu behar zaituena? Eta ihardetsi zion Jesusek: Erran duzu: hala hala da: Tu dixisti. Erran zion oraino: Egin gogo duzuna, egin zazu ahalik lasterrena (Quod facis, fac citius. (Joan. XIII, 27).).