IXTORIO-MIXTERIO

                Airea: Dotzena bat pertsu berri.

Don Andres eta Xabadin,

Jaun-andre onak Garazin!

Senar-emazte higatu dire

Eihara batekin.

Pausua guti, lo arin,

Harat joan eta hunat jin,

Herri guzirat ereman dute

zonbeit zaku irin!

Behin zer zeien gertatu

nahi nuke esplikatu:

Etxetarikan etziotela

Petirisants kendu...

Anitz gaizki eiten baitu,

Nahi zuten gaztigatu:

Joan den urtean, mendi gainean,

lo zuten kausitu.

Bi mutil gazte doazko,

Beldurrik gabe lotzeko.

Petirisants hor bentzuten dute

bi-biek zalusko,

Estekaturik untsasko,

Bai zango eta bai beso

Eihara-pean ezarri zuten

betikotzat preso.

Nahi zuten erakutsi

Ez dela ez beti nausi!

Petirisantsi egin zioten

mehatxu, erasi:

«Etziauzkuk orai itsusi!

Ez duk eginen ihesi!

Gaizkia nola pagatzen duten

behar duk ikusi!».

Petirisants, hor, lasterka,

Ointusturikan jarri-ta,

Espakaturik ihesi doa,

karrikaz-karrika...

Emazte, haurrek marraka;

Gizonak berriz oihuka:

«Gaixtagin hori ez dezakegu

nehorat moldaka!».

Gizon guziak inguru,

Petiritsantsen haiduru;

Harmaturikan egiten dute

batzuk bester oihu:

«Petirisants hemen dugu!

Arrastatu behar dugu!».

Petirisantsek guzien gatik

ihes egiten du.

Afrikan ala Europan,

Zamal-zarrean kalopan,

Zalu-zalua hura badabil

bazter guzietan:

Ikusiz gure herritan

Langile guti landetan,

Petirisantsa irri faltsuan

dago lorietan.

Segituz laborantzari,

Biltzen dugu osagarri.

Ontasun aski, eta nasaiki

gorputzen hazkurri.

Bainan da deitoragarri,

Gorputz-arimen galgarri,

gazteria da lanaren ihes,

hirirat etorri!

Oro besta, oro buket,

Jan-edan on edo banket,

Bazter orotan holakorikan

sobra dela dauket.

Edari, kafe, xokolet,

nork ere baititu laket,

Petirisantsek joko tu aise,

zeren diren malet!

Lusagar, gaztena, ilar,

Esne, arto eta xingar...

Menaiu horrek emanen dauku

gorputzean indar!

Hartuz aitzur, goldebanar,

Laborantzan gogotik ar!

Petirisantsik etzauku jinen,

ez egun, ez bihar!