Hogoita hamalaugarren Ikasgaia

BIZIMOLDEA

 

BIZIPIDEAK

      Xampañako erregeri esker laborantza azkartu zen eta ontu Nabarran.

      Itsas hegian berriz bizipide berri bat emendatuz zoan: balearen arraintza. Ordu hetan Eskualdunak ziren baleazale bakarrak. Hortik beretik gain ona bazuten, eta bertzalde lan horrek bertze asko alarazten zituen: hala nola itsasuntzietako burdin eta zurgintza, edo untziekin berekin urruneko sal-erosketa.

      Baiona, Donibane, Donostia, Getaria eta Bermeo ziren gure arrain portu nausiak.

 

EDERGINTZA

      Orduko etxe edo eliza ederrenak ditugu Erreberriko jauregia, Xarle IIIak 1406an hasia, Baionako katedralea eta Iruñakoa; San Bladi eta Santa Graziko elizek ere badute begitarte.

 

JAKINTZA

      Nabarrako erregetan bizpalau izan dira biziki jakintsunak: Tibalt lehena (1201-1253),. Karlos Bianakoa (+ 1461), Margaita erregina (1492-1549).

 

SINESTEA

      Azkar zen sinestea gure herrian. Zernahi komentu bazen.

      Tibalt lehen eta bigarrenarekin ere, gure arbasoak kurutzadan izan ziren; Gipuzkoarrek berrogoita hamar untzi igorri zituzten Lepanteko gudurat, Turkoen kontra (1571).

      Bai eta osoki eskualdunak ditugu Eneko Loiola eta Frantses Xabier, hamaseigarren mendeko bi saindu handiak.