IRRIBORRUAK

Gizon zibillizadu (?) bat

I

        Gure gizon au zezen-plazan dago.

        Zezen gaizto ta indartsu bat agertzen da.

        Bai-dua berau artez-artez urren agiri dan zaldiagana.

        Lenengo adarkadan zaldia ta bere ganekua jasoten dau aidian.

        Zaldunari laguntzen arin-arin datoz beste toliadoriak.

        Zezenak itxututa deragoio zaldiari adarka.

        Zulatzen dautsoz bularra ta sabela, bere barruko errai guztiak atara ta zatitzen dautsoz, ta zaldia bertan ilda izten dau, ingurua odolez ta errai-zatiz beterik dagola.

        Beste orrenbeste egiten dau zezenak bigarren zaldiaz be...

        Au ikusirik, gure gizon au txaloka ta pozarren zutundu, ta didarrez asten da: ¡Caballos, caballos, caballos!

        Ekarri daioezala zaldiak zezen areri, eskatzen dau.

        Eta bai-dakarrez ekarri be.

        Zaldi gaxuek zezena ikusita bildur dira, eztabe zezenaren aurrian jarri gura, baña gizon bi edo iruk, erruki barik atzeko anketan makillakaz jota, aurrerantz eraiten dautsie.

        An agertzen dira luze lau-bost zaldi gaxo.

        Gure gizon onek guztizko pozik ikusi dau triskantzia.

II

        Egun batzuk geruago, gure gizon au Bilbaoko Estación-kaletik Areatza-alderantz zuzentzen da.

        Gorantza dua iru mandodun burdi bat, olez kargauta.

        Burtzaiñak manduei eragiteko, yibita-kirtenaz joten dauz gogor, didar andiak egiñaz.

        Gure gizon oneri asarratzen yako ta diño:

        —Ori da animalia koitauek erabilteko modua! Beorrek bieleukez orrek yibita kirtenaz. Autoridadiak nun dira, olako astakeriak ez galazoteko? Eztago txinelik ala? Ostera be esango dabe estranjerian gu ondiño erdi zibilizaute baño ezkauzela... lotsagarriok!...

        Eta asarre bizi baten alde-egiten dau andik.

III

        Gure gizon au ez uste irakatsi-bakoa danik, baserritar edo arrantzale edo ostantzeko langille-artekoa.

        Etxe dirutsuan jaio ta azia da.

        Txikitatik geiago ibilli izan da ikastolaik-ikastola, bere karreria amaitu arte. Asko irakurri ta entzun; asko ikusi ta ikasi dau. Baita bai-da eleizatikoa be. Nor dan? Asko dira orretarikoak. Nik ezautzen dodazan lez, zeuk be, irakurle, ainbat ezautzen dozuz.