SAVONA-TIK

1915eko abenduan

        Lehengo hilaren 18an heldu ginen Genoako portura, baina zer? Berehala agertu jakun praktiko bat, eta hainbat arinen aldegiteko dinosku.

        — Nora baina? —dinotso ontziburuak ikaratuta.

        — Nora? —dino besteak—. Zeuk gura dozun tokira, Genoara izan ezik.

        Mor-mor-mor eta arraio bat edo beste egin artean jaurtita, han goaz beste alde batera, eta Vado deritzon ditxo edo ontzi egotokian gelditzen gara atxurrak hondoraturik.

        Eguraldi guztiz txarrak egin zituen 18an hasita 24raino, baina 25ean egun ederra ipini eban, eta horra non goazen beste bat eta neu Savonara, adiskide zaharrei iker bat egitera. Hamalauko ulea eta bizarra aldean geunkan, eta lehenengo otu jakuna zen bizarkentzaile batengana joatea. Ateburu batean dakusgu «Se affitta», eta bizargintza delakoan han goaz barrura. Atso mustur bat egoan atezain eta irribarreka dinosku igoteko beragaz, eta batak besteari begiratuta barre purrustadaka utzi euskun, gela huts handi hautsez beteriko batera atso horrek eroan ginduzenean. Horra ba, «Se affitta» horrek espainierazko «Se alquila» esan gura dau, eta atso koitaduak hartu gaitu gela bila gabiltzazanantzat.

        Handik urten eta bizarra kendu genduenean Francesco Bebelaccua-ren etxera, La Bilbaina deritzon kafetegira eroan ninduen neure lagun horrek. Sartuagaz batera ikusten dot ardao eta koñak bonbila artean gure eusko abertzaleen ikurrin eder bat. Kafetegi honen jaubeak badaki esku artean zer darabilen, ez da kirtena. Euskotar asko heltzen da hona, eta polito amua ipini deutse, beharbada sakelean daroezen diru guztiak bertan utzi erazteko ikurrintxuekin eta koipekeriekin, eta honez gainera bertan dagoen neska motz batek hainbat abesti dakiz euskaraz be.

        Hangoa egin genduenean Giuseppe Bataffoco-ren etxean bat egin ginen horko Chanchan deritzon ontziko agintari eta makinistekin, eta elkarri agur egin ondoren aberriko abesti zoliak erabili doguz.

        Ondo gatz bako idazkia egin deutsut oraingoan, Kirikiño.