www.armiarma.eus
idazleak eta idazlanak Herri literatura TESTUAK Corpus arakatzailea Klasikoen Gordailuari buruz



Firi-firi
Paulo Zamarripa
1935

      [liburua osorik RTF formatuan]
      [inprimitzeko bertsioa PDFn]
      [Literaturaren Zubitegia]

 

Iturria: Firi-firi (ipuin ta naste), Zamarripa abadea. Gaubeka'ren irarkolan, 1935

 

 

aurrekoa hurrengoa

FIRI-FIRI
XIX

 

Lana egin daigun

txiri-txiri,

ta agertu deigun

firi-firi.

 

 

EZTA EDOZELANGOA

 

        Azañaren Gobernua bai ilgo ez ilgo ikusi nebanean, Txitxuk ez ainbeste, baña neuk burua estu ikusi bear dodalako gogorra ikusi neban edo euki neban beintzat.

        Ba beingoan susmau neban gobernu ori, bai ilgo ez ilgo egonik, laster krisisean agertuko zala.

        Ta Errepublikeantzako bere gobernua krisisean agertutea lantegia bada, neutzako ezta lantegi txikia krisis izeneko gauza ori aitatu bearra, erderazko izen baragarri orrek esan gura daun berba euskerazko bat erabilliaz.

        Gogamen onek buruan daukodazala, aurrean euki dot zabal zabal, yesarleku baten yesarrita, Txitxu zorizkoa, Gobernua krisisean dagoala entzun dudan orduan.

        Ta atzekoaren begira egon barik, beroneri itandu deutsat:

        —Zelan esango yoaguk crisis euskeraz? Esateko ordua eldu dok, Txitxu, ta ez yakiat. Au dok estualdia!

        —Aorixe da krisisa, ugazaba, iztegi baten irakurri dodan lez bada.

        —Zelango aorixe?

        —Bai, jauna, aorixe: estualdia. Alan da ze, ezbeite larregian estutu. Krisisa esateko, estualdia esan bei, ta bakea.

        —Baña, Txitxu, krisisa eztok izaten edozelango estualdia.

        —Ez beite ito titera bete urean! Euki bei kontuan Errepublikearen gauzen krisisa be eztala edozelangoa.

 

 

BADA-EZPADAN BE,
KONSULTATXU BAT

 

        Oraingo krisisa edozelangoa eztala yakiñik, ondo izango dala zelangoa dan yakitea adierazo deutsat Txitxuri.

        Ta ondo pareu yako au, antza.

        Baña ez yako ain ondo pareu... zelangoa dan yakiteko konsultatxu bat egin bear dodala esatea.

        —Olan dala, eztauko berorrek, ugazaba, nigaz bear dan konpiantzarik, esan deust.

        —Konpiantzea, bai; baña...

        —Tira! Deitu beyo berorrek gura daunari. Ta gero, baderitxo,... deitu beist neuri.

        —Txuriri deituko neuskiok nik orain.

        —Ondo dago, jauna.

        Txitxuk ondo dagoala esan deust, baña eztago ondo Txuri gurea. Elgorri ikaragarri bat dauko, ta eztago berbarik egiteko yazean, Gordon Ordagok diñoanetik. Au berau bai ondo dago, ta ondo dabil ibilli be, antza. Beroneri itandu ezpaneyo...!

 

 

ATAN-ORRETAN...

 

        Ai, irakurla maitea! Atan-orretan, yoan yaku astea, lengo aste guztia, geure Firi-firi barik!

        Baña... poztu gaitezan. Zoritxar orren alderako, zorion yazeko bat izan dogu.

        Aste orretako Firi-firi gozoak urten bear eban egun berean, ain zuzen be, Txitxuk irakurri dau paperetan zelan deituten deutsien askok Azañak bere gobernuaren krisisari emon deutsan epayari.

        Komedi bat izan ei da.

        Ta Txitxuk auxe diño gero bere burutik:

        —Ez ete da izan komedia krisisa bera be!

        —Ai, Txitxu, i aiztuta ago Txorierrin komediari zelan deituten yeutsien! Eztok entzun iñoiz erderazko «habrá comedias» esateko, «fañek ixengo dire»?

        —Baita au be entzun dot iñoiz, ta berorrek be bai, bear-bada:

 

                Komediek, Mari, Mugien:

                zazpi atso zortzi gurdien.

 

        —Zarritan yazoten dok, Txitxu, bertsoa egitearren, berba bat esateko beste bat esatea.

        —Erriaren lepotik yatearren, orrako... orrek gauza bat esateko beste bat esaten daben lez... ezta?

 

(Au, zerbait geyagogaz,
1933-ko Bagillaren 18-an argitaratu zan)

 

aurrekoa hurrengoa