ABENDATS

        «No, mi buen amigo, no! Muchas de estas ocurrencias de mi espíritu que te confío ni yo sé lo que quieren decir, o, por lo menos, soy yo quien no las sé. Hay alguien dentro de mí que me las dicta, que me las dice. Le obedezco y no me adentro a verle la cara ni a preguntarle por su nombre. Solo sé que si le viese la cara y si me dijese su nombre, me moriría yo para que viviese él».

(Unamuno. II, 70. Vida de Don Quijote y Sancho).

                Abendats.

                Eusko abendaren arnats.

                Gizaldiaren muñorik muñoz

                gure iraupenaren alatz.

                Eusko bular bakoitzeko su ta laratz.

                Arnats, alatz eta laratz. Abendats.

                Ikuseziña aizen arren

                Aitoren

                belaunekuok amak aurra lez somatzen

                augu sabelaren sabel,

                barren barren,

                zain ta mami tauparazten.

                Uka nai autenek ere

                odolean aramate.

                Gorrota auteken arren, etzegok

                iri egiterik alde.

                Joran urrunak baño arago

                ta muin barrunak baño bertago,

                gurekin augu, noranaibidez,

                geu geran baño geurekinago:

                eusko gogoaren gogo!

                Unamunogan irritsa,

                Uzkudunetan bortitza,

                Xabiergan asekaitza,

                Loyolagan etsikaitza,

                ik garabilzkik t'ernaltzen gaituk

                gizon ta eme,

                euskotar seme

                bakoitza.

                Gizaldiz gizaldi zalko,

                eusko lortze bakoitzeko

                Abendats,

                izadiaren sortze garbitik

                atorkun azi aberats:

                Bizkai menditan baño re geure

                erraietan augu meatz.

                Aitonen aitonen baratz;

                amonen amonen ardatz.

                Mariagora mariabera,

                betirako ipar orratz.

                Orratz, baratz, meatz, meatz.

                Abendats.

                Kanpotarrek

                etzekitek

                ire berri.

                —«Euskoterri

                nork eusten ote edo zerk?»

                laborriz galdetzen ditek.

                «Abendatsek! Abendatsek!»

                Orreagatik Oriamendi ta Artxandaraño

                gudurik gudu

                mundua mundu

                dediño

                Basojaunaren irrintzi bera zebillek:

                «Abendatsek! Abendatsek!»

                Ez jakin ori Rolandek!...

                Espiritu uts aiz, ez soñik,

                Ez noizdanik, ez jauregi, ez izenik...

                Izkutuago ta illezkorrago,

                eztare etsaiek i iltzerik,

                jazarka ala azi baizik.

                Auñamendiko errege,

                errege bezain iñude!

                I bizi aizen bitarte,

                biziko zaiguk enda re!

                Au iltzekotan, lendanik

                eu il bearko induteke!

                Abendats,

                Ats, Ats, Ats:

                nork baña il tiroz egurats?

                Aberri zuri gorri berdea

                emazte duk, ire guna

                arduru beti etzuna

                ta azkenik gabe belaunik belaun

                damaizkik seme trebeak,

                batzuk jun ala besteak...

                ta Sortaldetik Sarkalderako

                ostadarrean Bakaldun,

                ire erreñuak ezin etzanik ezagun.

                Mendez mendeko maratonean

                Olinpiade txapeldun

                bakar bait ator ta oa. Bakar. Bak-aldun.

                Abendats.

                Eusko abendaren arnats.

                Arnats, alatz, ardatz, laratz,

                baratz, meatz, Ats. Ats. Ats.

                Abendats. Abendats.