OGEIGARREN IPUIÑA

Katu padarra ta eiztariak

Antxina erri baten

bizi zan katua

geldi egon bearrez

guztiz gogaitua.

Igesa artu nai dau

etxetik basora

igaroten egunak

bere gogo onera

Diño: Zer dok gazteak,

emen ni sarturik?

Nik egon bear joat

bildurrez beterik?

Sukaldera naioak?

Neska otsegiñak

neureganatzen jozak

bere aserreak.

Ilinti ta bartzunak

jeustazak jaurtuten

neure bizkar-azurra

asko minberatzen.

Au dok emoten jeustan

eguneko ogia

alan artu jaiadan

sabaira-bidea.

Najarabildek gero

sarri ilariaz

lapurreta guztiak

niri egotziaz.

Asmu zantar onegaz

najoek zainduten:

oramaian okelak

jeustezak gordeten.

Iñox iñox bajoak

gure otsegiña

beste toki batera;

baia sugetea

txakur baten pekora

jeustak ak largatzen

itzi nai ez jeustala

onek urreratzen.

Katuak bear joek

bizi ganbaretan

billatu janaria

etxe saguetan:

suak argaltzen jozak

ta guztiz makaldu,

alan geure Mixoxu

guztia dok galdu.

Au dok nik jantzuadan

betiko leloa:

gero estaltzen joek

kontuz lapikoa

arrapau ez jaiadan

geli egosia,

ta euren jatekotik

ase nik gosea.

Egun bakezko baga

nor bizi onelan?

Ez dok enetzat obe

iges berealan

mendira egitea,

zer jan billateko

sabel ain muritua

nosbait beteteko?

Katuak asmo ori

artu eban laster

eizan arrapetako

ollagor ta eper,

satitzak, satorrak, ta

erbi gaztetxuak,

birigarro, zozoak,

beste txoritxuak.

Basoan artu eban

leku ezkutua:

alan dago gorderik

geure bizartsua,

kateak egosteko

pizti, ta egastiai

bidea zabaltzeko

este ximurtuai.

Laster zan bai gizendu

Mixoxu geurea

mendian izat eztau

etxeko gosea.

Diño: Au janaria

samur gozotsua!

Errian bizi dana

da, bai, zoratua.

Katu eremutarrak

ez dau nai berarrik:

ez aran, ez mesmeru

ez baso sagarrik:

aragi samurretan

dago koipeturik,

barau tzarra daukala

betiko azturik.

Onela ebilela

pozez zoratua

doakoz eiztariak

su-armak artuta:

laguntzat dabeezala

eiza-txakur zuurrak

billatu ta ilteko

eper ta erbiak.

Usainka dabilela

txakur bat lurrean

beingoan gelditu da

satitza aurrean.

Dago geure padarra

an ixil gorderik,

txakurrak gura eztau

alde egin arik.

Eiztariak an dira

inguru batuten

ollagor eper edo

erbiak urteten

ete eban sasitik

sua egiteko

ilik eskuz artuta

burjakaratzeko.

Ustez uste baakoan

dakusde katua

sasipe zokondoan

guztia sartua:

eukazala alboan

azurrak ugari.

Zala kaltegillea

trast, eutsen igarri.

Txistuz, barrez, biraoz

deutsea ezkuz eusten

ta lokarri zaillakaz

errime lotuten.

Esaten bere deutse

Eize-galtzallea!

emen galdu bear dok

ire bizitzea.

Gizonak, zer egin dot?

dirautse, katuak

agertu gidazuez

neure pekatuak.

Baldin zeuen laguna

neu banaz onetan

zetarako nozue

alan kastigetan?

Agintaria bada

kaltegin andia

zelan zigorperatu

lapurtxu txikia?

Lapur gaisto artzallak

badira lapurrak

iruntziko ditue

azur ta mamiñak.