3.
XAINDIA

        Arrats batez, orai duela aspaldi, Bithiiña Inhurrian ari ziren artho xuritzen.

        Bat batean, ohartzen da muthila bere haitzurrotxa landan ahantzi duela; eta tresna haren beharretan ere delakotz arthoen errekatzeko, oihu egiten du. «hamar sos eman lezozkela, gogotik, haitzurrotxaren ekartzaileari».

        Etxeko sehiak, —neskatxa gazte batek— diruaren gatik, erraiten dio berehala: «joanen dela hura bilha», eta badoa.

        Neskatxa kanporat orduko, bere hamar sosekoaren doluz, urrikitzen zaio muthilari, eta bere khexuan, sakreka hasirik, erraiten du: «Debruak ereman baleza bederen!».

        Hainbertzenarekin, oihu-garrasia bat entzuten dute urrunera, eta handik ixtanteko, Inhurriako ximineiaren ondoan, —ez gorago— airean hartua eta eremana, iragaiten da neskatxa dohakabea. Eta han iragaitean, eskaratzera arthikitzen du haitzurrotxa, erranez: «Horra zuen haitzurrotxa! Nere diru gosearen gatik, ni, orai, izpiritu gaixtoak hartua naiz eta airean eremana...».

        Inhurriko jende guziak, eta heiekin auzoak oro eman ziren, oihuka, hau gaixoaren segi. Hatsantuak, joan ziren hola Larzabaleraino, eta han gelditu, leher eginak oro. Bainan Larzabalen, Larzabaldarrak eman ziren, beren aldian, haur gaztea segitu beharrez.

        Eta haurra bazoan bethi aintzina, bethi airean eremana, eta hola heldu izan zen Mendibetik haratago, Salbatoreko parrera. Eliza sainduari oharturik, oihuz eman zen: «Jon Doni Salbatore, urrikal zakizkit, othoi!».

        Eta hitz horiek erran orduko, lurrera jautsi zen eztiki eztiki, izpiritu gaixtotik libratua...