HIL-HARRIA...

                Hil-harria, zergatik?

        Hil-harria zergatik hago lurretik

                goiz-argira xutik?

Hire pean hortxet zagok aspaldian gizona,

Lan, min, amets eta guduz kraskaturik etzana.

Lur barnean urtu zaiok itxurekin izena...

Hire pean hortxet zagok aspaldian gizona.

        Hi bainan hi, denen gatik,

                hortxet hago xut xutik.

Urtez urte negu-haizek jotzen haute, zafratzen;

Zenbat lore zaikan udan sortzen eta eihartzen;

Iratzeen hego-dantzan zoin xut eta jaun haizen!

Urtez urte negu-haizek jotzen haute, zafratzen.

        Hi bainan hi, denen gatik,

                hortxet hago xut xutik.

Haitzak ditik inarrosi gau-ekaitzak bortizki:

Guti zaikuk ondotik xut larrainean egoiki.

(Gizaldiek iraulirik norat goazin nork daki?)

Haitzak ditik inarrosi gau-ekaitzak bortizki.

        Hi bainan hi, denen gatik,

                hortxet hago xut xutik.

                        * * *

                Hil-harria, zergatik?

        Hil-harria zergatik hago lurretik

                goiz-argira xutik?

Oihuz deika nagon beti, jarri naitek horrela:

Lurpetua den gizona beti gizon dagola;

Ez dik galdu balioa, galdu badik ahala.

Oihuz deika nagon beti, jarri naitek horrela.

        Ezarri naik berak xutik,

                amor eman ez baitik.

Ez dik nehoiz amor eman, hilik ere gorputza.

Harri xutaz, gora ziok sekulako ezetza:

Haren poza, hauts-errautsak geroak pitz baletza!

Ez dik nehoiz amor eman, hilik ere gorputza.

        Ezarri naik berak xutik,

                amor eman ez baitik.

Edergailu zirrimarrak ditiat, keinu-dirdiran,

Begi zabal iduriko nere harri-buruan:

Mendez mende lurrekoak argi alde dabiltzan.

Edergailu zirrimarrak ditiat, keinu-dirdiran.

        Ezarri naik berak xutik,

                amor eman ez baitik.

                        * * *

Hil-gizonen larraineko ixilaren ixila! ...

Goiz-argian harriz harri Jaun Goikoa dabila:

Hilik ere, holakoek bizi behar dutela.

Hil-gizonen larraineko ixilaren ixila! ...

        Euskaldunak, xutik hortik!

                Jeiki denak lurpetik!

Ezar gazten hezurretan zuen euskal-gogoa:

Bihotza su, burua xut, begiztatuz geroa,

Pitz dezaten gure lurra, hustuz-histuz baitoa.

Ezar gazten hezurretan zuen euskal-gogoa.

        Euskaldunak, xutik hortik!

                Jeiki denak lurpetik!

Euskaldunen irrintzina Jainkoraino hel dadin,

Su-harria gogor bezein tema gogor batekin

Gure gaztek deiadarka dezatela bat egin:

Euskaldunen irrintzina Jainkoraino hel dadin.

        Euskaldunak, xutik hortik!

                Jeiki denak lurpetik!

25-1-78