Urtemuga lehorraren kronika
Itxaro Borda

Maiatz, Uhargi 19, 1989ko azaroa

 

—28—

 

        — soizak... mu... mutikua... soizak, asto horri... bandera frantsesa baik bere atorrian... tin... tindatia...'kusi'uka... les droits de l'homme... ika... ikaragarria'uk... ze uste... ze ustela... guriak preso... preso atxiitzen tuztelaik... entzuna diat radivan... beste... beste bat extraditu... extra... extraditu die...

        — baakika ze erran nahi dien extraditu hitzak?

        — bardin zat... zatak... ene ustez... eztuk sobera ele pullita... itsus... itsuskeria bat... gordetzen dik... enuk mintza... mintzatzeko biziki erne... trebe... bena iuritzen za-tak... ahalge... garria dela... beha'zok muti... kua? Kezta? metuxpa...

        — kalma hadi gizon, utzak trankil, ehu genatzen...

        — zekuaza? infranze... ur... urgulutsu zikina... ehiz kapaule're bierra'ten paatzeko... bunba'at ba... haui hunat hi... hi... hi jendia'iz... mana'zkik bi gehiau... animelakua harra... patu behar diuk gaur... bihar goizian, etxeko zahar... zaharrekin mezaat juaiteko nuk... eskualdunak irriitia maite diuk... horditzia... bena gio... barkamenduka... jinkuari... ala... bazauka hiri? eztik potretik... beti... beti pusaka ai zatak... giileko hoi... tagel... kaztua... tivekua... pattaka doaike...

        — debriak emana'iza... bakia'makok...

        — frantsesak eztitiat suportatzen... hazteria bezala senditzen diat... hur... hurbiltzen nako... telaik... soizak... esplikatuko deat...

        — hizan estatian ze nah'uk esplikatu?

        — ago ixilik... eskuta nezak... meza kanta... tu ederrak iten baakiuk, esku... aldunek... sustut ehorzketa superbak... bena... soizak... zazpi haurride gintian etxian... uai... ni bakarrik nuk... aitamekin... berroi urte tiat... zonbeit aldiz izan nuk, Puyoon... ene aneiarreben treineat launtzen... ez gituk... seku... seko... sekulan ezkunduko... fini'uk guetako... ardi eta behi deizten... pasatukdiuk denbora... soizak...

        — mozkortzen gituk hale...

        — uste'uka bizimolde bat dela? uste'uka normala dela? bihamunetan... gio... estomaketik minez... arran... arranpaz kunkurturik... uste'uka... ehukea... nahio, emazteno bat unduan... lanian eunsteko... haurrer larderia zunbeit... arto jorran heekin... eztakiat nik... zer du oono asto hunek? metxupa... jedi... komza... t ivelabagar? ezpezdefranze...

        — ze'in dauk?

        — enuk beldur... hunkitzen banu... seur... xehatzen diat... he... he... hezur... hezurrak purruskatzen dazkoat... frantses zozo hoi... bere

        — azenta zerratia... zerratiakin...

        — bakia mak mutakua... dula hilaatia... delakua arrestatu zutelaik... biba gendarmaka ai hintzan... eztiat ahatzia io...

        — hoi atzo... zian ta gaur... eun gituk... etzakala ahatz hori're... uai... konar... gendarma batzu bidian atzemaiten... banitu... putadios... autuakin lehertzen tiat... kasu desmasiak... jin ditela hunaat... prefetak... supref... etak... ministruak eta republikako presidentak... denak odoletan uzten tiat... dallu ukaldi batez, laburtzen tiat...

        —ze'uk holako herra? eztuka Chirac'endako bozkatu?

        — eta ze?... ze uste'uk ala bakarra nizan? ezta... eztatak erreproxatuko? bi bi... bierra galdein'zkik... earritzen ai gituk...'kusi tuzka televiziun maarikatian... ikas... toletako haurrak eztulka... lasterka... polizek iorri gaz lakrimogenekin... molde basak tie... eztuk besteik... earri nuk... arrunt ea... rri... mefepaxie... ukain dik... beharrundokua... tivetabaf... kezta... tivemafoto ozi... ukua?

        — boo... mesten ari'iz undarra... enervatia'iz, saferrak etxe undoko lur puska hua ez daukalakuan eman, alta prioriter hintzalaiik...

        — ba... pres... preseski... postetako erretretatu sosez Okitu bati eskaini dakoie... permidekonstruir eta... den... denak batik... eztiat ietsia...

        — jakizak... zainek hartuko nutelaik... traturra piztuko diat... katrumotriza... eta bere... residenzegonderra aurdiiko dakoat... alafede baietz... hementik goiti... eztiat gehio... inposik paatuko... enuk frantsesa...

        — ze hiz ba? ezpahiz frantzesa... deusik ehiz... — eskualduna nuk...

        — apalao mintza hadi beden...

        — ENUK FRANTSESA ESKUALDUNA NUK...

        — ehua'iza? soizak... olaskuak heldu zauzkuk... haui etxeat... tenoria diuk... preso sartuko hute...

        — tinportik... tagel... ezpezdefranze... kaska'at bilduko'uk... uste... ustela... kaztua... veplitevuar...

        — sarri mezaako hiz...

        — eskualduna nuk...

        — mozkorra arraildia'iz.

 

 

Urtemuga lehorraren kronika
Itxaro Borda

Maiatz, Uhargi 19, 1989ko azaroa