Biali Pilatosengana

        50. Pasaturik gau penasko gura, argiturik biramon-goiza, ortzilare sandua bekalako eguna, egun oroigarria, bildu zire goixtar Judio Jaunak Kal las Pontifizearen salan, akabarazi naiez egun gartan Jesus dibinoa. Iganarazi zute preso on gura: agertu ze sereno bai ta manso beti bekala, baña ain kolore-gaitz desfiguraturik lixtuen, golpeen, ta gañarako tratamentu gaixto pasatuen kasos, ezi apenas zeike ezaun lenekoa zen, baizezake lastimarazi arrisko biotzak ere: baña aienak arria baño gogorrago zeuzkie Satanasek. Beren maliziareki manatu ziote berriz, Kristo barin baiaiz i, erran zaguk klaro. Bazekie Jaun onak etziotela galdegiten ikasi naiez zena egia, baizik arrapatu naiez kindar, nondik eutxi, akusatzeko ta kondenatzeko. Alaere errespondatu zue de manera, ezi nai bazute, bazezakete ikasi, ta ezpazute nai, berena ze kulpa guzia... Erran zue, nik erraten badizet baietz, eztidaze sinetsiko: eta galdegiten badizet zerbait, eztidaze errespondatuko, ta ez libre utziko ni. Baña diot, ezi Birjinaren seme gau egonen dela jarririk Jangoikoaren birtutearen eskuieko aldean. Erreplikatu zute aiek, Beras i aiz Kristo. Errespondatu zue, zeurek dioze nai zela: baize anbat nola erratea, ala da egia... Aiek nola baizeukate gogoa determinaturik ilarazteko edozein gisas, erran zire elkarri, zer bear dugu testigoen, konfesatzen duelarik beronek bere ajos? Eta flik diot emen, zeren bear izanen du Jangoikoak juizioko egunean aien kondenatzeko, berak erranik ere, etzirelaik baratu nai dudatzen berere, pensatzen berere ote zen, edo ez ote zen ziona? Erresulta izan ze determinatzea eramateko presoa Presidenteagana, baize Ponzio Pilato Romako Enperadorearen ordes, zeren ezi Enperadoreak erreserbatu zitue bere tribunalerako kausa heriozkoak ta odoleskoak, zeñetan etzute eskurik Judioek, diot, etzuketela kendu bizia niori, ta orgatik nola uste baizute edozein kastigo gutiegi zela Jesusendako, ezpaze biziaren kentzea, ortako nai izan zute entregatu Gobernari Presidenteari: baitare iduriarazteko jendeari justizia-kolore, sentenziatzen zuelaik Presidenteak, nola ezpalire berak kausa prinzipala injustizia garren. O pasioneen itsua!

        51. Zego Jerusalengo ziudade andi gura beterik jendees etorri zirenes zelebratzera bazkoa. Ia famatu ze nola in zuten preso Jesus gizon sandu gura, ainberze milagro egin zuena. Ia fama goneki bildu ze jendeketa andia Kaifasen palazio-alzinean ikustera presoa atratzen eramateko Presidenteagana. Pensa zer juizioak, ta erratekoak bide zebiltzan gorabera: batzuek ziotela, ederki egin zutela arrapatzean, il zezatela enbustero gura zeukana engañaturik mundua: berze batzuek kontra, etzuela iduri ain gaixto doktrina erakusten zuena, eta asko obra on egin zuela guziei: berze batzuek sinetsi zutenek eta progatu, egiten zute negar ta lamentu tragedia gartas: eta ala guzia ze konfusione, ta nastekazio. Ia S. Juanek Ama Birjinari eman zio kontu pasatzen zenas, baizekie Jangoikoaren argis: Aditu zue Ama Santisimak beterik penas, ta erran omen zue Sanduari, S. Magdalena, ta berze andre akonpañatzen zuteneri, goazen laster, ikus dezaten ene begiek Aita eternoaren seme dibinoa ene entrañetan gizon egin zena; eta ikusiko duze ene Jaun onari zenbat inarazten dion amore geiegiak gizonei diotenak, ta zenbat kostatzen zaion eben erreskatatzea bekatutik ta eriotzetik, ta idikitzea Zeruko atariak. Atratzen dute ia atarietaik karrikara Jesus ona, ain desfiguraturik, ain amarraturik katees eta sokaes, ain inguraturik guardia armatues, baize arritzeko ta lastimarazteko biotz aragiskoak: eta ala ia iruzkiaren argian zeramate jendeen ertetik Pilatosen palaziora: eta ala beiratzen ziotelaik Zeruko Aingiruek beren Errege soberanoa, nolako admirazioa bide zute? bada Ama Santisimak ikusi zuelaik ala, nolako penak eta afektoak bide zitue bere biotz amantean? Ellegaturik Pilatosen palaziora, Judio Jaun akonpañatu zutenak araraño etzire nai izan du sartu pretorioan, edo justiziako salan eskrupulo-itxuras, etzegokiotela ongi sanduei leku gura, non sentenziatzen ziren iltzera gizonak: eta bitarteo etzute eskrupulorik egiteas eginala ilarazteko Sanduen Sandua! O sandu kontrakoak, nola engañatzen duzen mundua! baña Jangoikoa ez.

        52. Atra ze bada Pilatos Presidentea aiengana, ta galdegin ziote, zer akusazio dakarraze gizon gonen kontra? Errespondatu zute suber, au ezpalitz gizon gaixto gaizki-egillea, ezkindue ekarriko berorrengana: baize anbat nola erratea, ekarrias geros aiek, etzela dudatu bear kausas, nola utsik ezpalezakete egin. Pilatosek alaere galdegin zue, bada zer gaizki dire egintuenak? Aiek errespondatu ziote, au progatu dugu dabilala nastekatzen ta galarazten gure jendea, debekatzen pagatzea Enperadoreai bere trebutuak, diola berau dela Kristo Errege, eta Jangoikoaren Seme, ta erakusten doktrina berriak, asi Galileatik ta onaraño. Juezak orduan, ar zaze bada zuek, eta zeuren legearen konforme in zaze justizia. Aiek ziote, guri eztagokigu iltzea nior ere: adiarazis ortan, iltzea mereji zuela preso garrek, baña aiek etzutela eskurik sentenziatzeko eriotzera. Ixil zego guzietara Jesus ona,; eta ortas admiraturik Jueza: Judio Jaunek segi, oiu, eta porfia, nola zen aundinai bat, nai zela egin Israelgo Errege, nasten ta inkietatzen zituela jendeak. Jesus alaere ixil: Arriturik Juezak erraten dio, eztuzu aditzen zenbat testimonio dioten zure kontra? Alaere etzue atra itzik preso dibinoak. Sartu ze Jueza berareki barnera, ta galdegin zio; zara zu agian Judioen Errege? Orduan mintzatu ze, bere burutik dio itz goi, edo berzeek erranik nitas? Pilatosek, agian naiz ni Judioetaik? Zeure jendeak eta Pontifizeek ekarri zaitute enegana: Zer egin duzu? erran zadazu: Errespondatu zio, ene erregetasuna ezta mundu gontakoa, edo mundukoen gisarakoa: ezi alakoa balitz, ene menekoek defendatuko nindute, ez usteko Judioen eskuetan: baña orai ezta emen nere erreinua. Beras Errege zara zu? erran zio Pilatosek. Jesus onak errespondatu zio, berorrek erran du nai zela: ontako lazoa naiz ni, emateko testimonio egiaren. Pilatosek, eta zer da egia? galdegin, ta errespuesta esperatu gabe, atra ze berriz ta erran ziote Judioei, nik eztut aurkitzen batere kausarik gizon gontan, kondenatzeko. Da kostunbre egun bazkoa-bezperan uztea libre preso bat: ea bada, zein nai duze libre? Jesus, edo Barrabas: baize au ladron famatu bat. Jende itsuak oius eskatu zue Barrabas. Turbatu ze Pilatos ikusteas aien porfia Jesusen kontra; ta gaixtoenak zire sazerdoteak ta prinzipalak. Aurkitu ze Juez sulsoa loturik bekala etxakin zer egin; alde bat, ez eman nai desplazer Judio Jaunei; berze alde ezin eman plazer gauza gartan, justizia salbo, baizekie zegola presoa kulparik gabe: nola inen zue? Akusazioen ertean aditu zue Jesus zebilala nasten jendea Galileatik asi ta araraño. Galdegin zue ia Galileatarra zen: eta aditurik ezi baietz: alegratu ze ustes libratuko zuen bere burua kausa gartaik, bialtzeareki presoa Herodesengana, zein baize Galileako errege, ta baizego Jerusalenen egun gaietan. Biali zio bada preso dibinoa bere guardiaeki; eta prisaka zeramate udioek akabarazi naies egun gartan, bazko andia baño len.