NEGUKO ARRATSETAN SU ONDOAN
KONTU-KONTARI

(Nere adiskide maite on Antonio Arzak jaunari)

        Donostiarrek ainitz irriak eta jostetak, eta janziak maite omen dituzte. Una nun daukaten kondaira xiki bat, donostiar batek arras polliki eman dautana, eta zuretzat izkribatzen dutana.

        Egun batez beaz, Piarres apostoluak Zeruko atia utzi bear izan zuen apur bat.

        Minez omen zagoen, naiz Zeruan ezten minik. Norbeiten billa zebillalarik aren eskuetan bere kargua Zeruko giltzakin emateko, ikusi zuen Sebastian, Donostiaren patroiña, eta erran zion:

        —Adi ezazu adixkide maitea, ez ote zintuzke idukiko nere giltzak, denbora laburtxo bat?

        —Atsegin andirekin, erraten dio Sebastianek.

        —Bainan, ardiasten dio Piarresek, kontu egin bearko duzu, ez uzteko nornai emen sartzerat: zeren bertzenaz akabo nintake. Zuk Sebastian, Sebastian zarelakotz, donostiar guziak zerurat iganarazi naiko ditutzu; eta ezta ori nere kontua, ez eta ere justua.

        Bea zazu: donostiar guziak jostakorrak eta bizi-gozotiarrak dire. Emo zazute, janari eta edari ona, eta «xirula» eta «tuntuna» eztire gaizki trufatzen bertze gaineko gauz guzietaz. Josteta izanez geroztik eztire geiago okupatzen, ez Zeruaz, ez ifernuaz, ez Jainkuaz ez eta ere gure erresumeko saindu guziez. Ikusten ditutzu itsasoaren egian nola dabiltzan? Beren buruari atsegin guziak ematen dituzte.

        Beaz, Sebastian, naiz giza ona eta biotz eztikoa izan, bear duzu ez utzi donostiarrik emen sartzerat.

        —Bainan, dio Sebastianek, izan zazu urrikalde pixka bat nere erritarrentzat; zeren eztute eiek falta andirik, burua dute ariña, bainan biotza bera. Galde azu Jainkoari zertako eman dioten xorotasuna prestutasunaren tokian.

        —Zer nai duzu bada, erraten du orduan Piarresek, nik eztezaket bertzela egin. Eztut nai donostiarrik batere Zeruan. Zeren bakarrik izanen litake, edo bertze batzuekin. Bakarrik balitz, tristezian biziko litake; eta ainitz balire, ez ginduke geiago bakerik Zeruan; arrabots eta aroasko eta beti «xirula» eta «tuntuna» gintuzke. Beaz Sebastian, nior Donostiatik.

        —Ongi da, Piarres jauna, zure naia egiña izanen da; zuren eskuetan dire gakuak.

        Itz eiek erratiarekin batean, Piarres badoa fidantzia osoarekin uzten duelarik bere kargua Sebastianen gain.

        Piarres gantzen bezin laster, zeruko atia norbeitek jo zuen: «Pan Pan».

        —Nor da hor? dio Sebastianek.

        —Ni naiz, San Pedro maitea.

        —Ezta emen San Pedrorik geiago, ni naiz San Sebastian atezain berria.

        —Obeto, obeto, dio atejolariak, zeren, ni naiz zure erritarra, donostiar garbi bat.

        —O tristea! esaten du Sebastianek, bazoazke nai duzun tokirat, emen ezta lekurik zuretzat.

        —Zer ezta lekurik! errebelatzen ari ote zare Sebastian? Ezta tokirik donostiarrentzat!!! beaz mundua akabo da.

        —Bai ala da. Donostiar guziek omen txarra duzue, ongi bizitzea eta munduko ontasunak beizik ez ditutzue ikusten.

        —Zer diozu Sebastian? Ez gare beraz zuretzat ezerre. Ez gaituzu beraz urrikari izanen batere. Gu, zure erritar maiteak?

        —Ez! Nola nai duzue urrikari izan dezadan zuentzat! ez ote zarete beti jostalariak? zu bera Zeruko ateraiño jauzika «xirula» soñuz etorri zare.

        —Otoi Jaungoikoaren miserikordiaz, uz nazazu sartzerat... Bertzenaz ere nere jostetak akabo ditut.

        —Bai bainan, nola akabo ditutzu, ezin geiagoz?

        —San Pedrok ez nau ikusiko, Zeruan den xillo xiki baterat goanen naiz.

        —Ez nezake olakorik egin: zeren San Pedrok eztu geiago nigarrik egiten eta begiak argiak ditu, eta ikusten bazintu igurriko ninduke laster Purgatoriorat eguntxo batzuek pasatzerat.

        —Zer da zuretzat egun batzuek Purgatorioetan pasatzea?

        —Ase diozu zuk, dio Sebastianek. Ezagun da ez zarela sekulan izandu toki triste artan. Zoaz nai baduzu zeroni, zeruan ez zare sartuko.

        —Ez naizela sartuko?

        —Ez!

        —Ezetz? Ongi da; zure biotzaren gainean ez bait lezaket ezer egin, ikusiko dugu nere bizkarrak zerbait egin lezaken.

        Eta ordu berian, Sebastian eta donostiarra, bat alde batetik eta bertzia bertzetik asi ziren pusaka. Eta nola donostiarrak beitire indartsuak, laster giza unek bere sorbalda zabalarekin, atia saltarazi zuen bere partadura edo gontzetarik, eta igurri paseatzerat Sebastian eta bere atia, eta jautzika Zeruan sartu.

        Sebastian dena tristatua atiaren antolatzen ari zen noiz eta ere eldu beitzaio Piarres.

        —Zer dire arrabots andi auk guziak? dio atezain nausiak.

        —Zer den? errepikatzen dio Sebastianek. Donostiar batek atia pusketan igurri daut; orra zer den.

        —A! zer atrebitu tzarra! Nun da giza gaixto ura? Bear dugu kanporat eman.

        —Baina San Pedro, nola nai duzu atxeman santu aukiek guzien artian, eta ikusi onduan nola arrapatu? Zeren donostiarrak kaskua baino ainitzez zanguak ariñago dituzte, eta ezta ori guti erratia.

        Orduan Piarresek keñu bat eginik artzen du esku batez «xirula» eta bertzetik «tuntuna», eta asten da «turruntuntuntun tuntun tuntun tuntun». Zeruko oiarzunek gauza bera errepikatzen dute. Denbora berean donostiar garbia, bere bi besuak altxaturik ematen da jautzika eta irrintzinaka.

        —Ikusten ote duk oraintxet nun den donostiar atrebitua?

        —Bai, dio Sebastianek, ura bera da.

        Eta artu zuten donostiar ausarta eta kanporat eman.

        Eta ordutik unat ez omen da sartu donostiarrik Zeruan.

        Uruski donostiarrentzat au da alegia bat egi batzuek erraten dituena, baina alegia beti. Oxala guziek zeruan sartuko balire.

Harispe, apeza