www.armiarma.eus
idazleak eta idazlanak Herri literatura TESTUAK Corpus arakatzailea Klasikoen Gordailuari buruz



Giristinoaren dotrina
Silvain Pouvreau
1656

      [liburua osorik RTF formatuan]
      [faksimilea]
      [Literaturaren Zubitegia]

 

Bertsio elektroniko honen egilea: Josu Landa Ijurko.

Iturria: Guiristinoaren Dotrina Eminentissimo Iaun Cardinal Duque de Richelieuk eguina, Silvain Pouvreau. Iean Roger, 1656.

 

 

aurrekoa hurrengoa

HOGOI ETA LAUGARREN LEKZIONEA

 

ANGERUAREN

SALBAZIONEAREN

GAINEAN

 

        Gure Salbatzailleak moldatu deraukun othoitza zuei gomendatu eta deklaratu ondoan, arrazoin da gauza bera egin diazazuegun Angeruaren Salutazioneaz: halaz eta, nola bataz gure Salbatzaillearen Aitari minzo baigaisko, hala ere bertzeaz haren Ama sainduari gomendatzen gaiskonaz gero.

        Angeruaren Salutazionea da othoitz bat, zeinetan Birjina loriosa salutatzen dugula, haren baitan diren pribilejioen, eta grazien deklarazione oso eta labur batez, othoitz egiten baitiogu iar dadilla gure ararteko bere Semeagana, Semea bere Aitagana iarri den bezala.

        Salutazione hunek hirur parte itu; batak behatzen dio Birjina Sainduari, eta hartan deklaratuak dira haren beregaineko graziak.

        Bertzea ukitzen zaio haren Seme gure Salbatzailleari, eta erakuzten du hitz batez haren baitan diren benedizinoen bethetasuna.

        Hirurgarrenak behatzen derauku, halaz eta hartan othoitzez gagotzanaz gero Birjina sainduari gure ararteko iartzeaz, eta guretzat othoitz egiteaz.

        Salutazione hunek hirur parte dituen bezala, baditu ere hirur egille, Angerua, Santa Elizabetha, eta Eliza, egille bat baizen eztuelarik, zein baita Espiritu Saindua hirur hei hura irakasi derauena.

        Angeruak egin du lehenbiziko partea, eta akabatzen da hitz hautaz, ben, benedikatua zara emazte guzien artean; Eta Iainkoak berariaz hala nahi izan zuen, arren, nola ilhunbetako Angeru batek Birjina bat ertxatu baitzuen gure galtzera, hala ere argiko Angeru batez gure salbamenduaren lehenbiziko berriak ekhar ziotzon Maria Birjinari.

        Gero Santa Elizabethek eman ditu hitz hauk, benedikatua da zure sabeleko fruitua, zeren nahi izan zuen haren gure Salbatzailleaganako amudio beroak, Angeruak Birjina laudatu zuenean; hark ere deklara zezan haren fruituaren ekzellenzia, erakuzteagatik harenganik, ithurburutik bezala, heldu zela Amaren meritu eta grazia guzia.

        Elizak eman du hitz hau, IESUS, eta othoitz hau, Santa Maria othoitz egizu guregatik, zeren nola Birjina saindua IESU KRISTO gure guzien gaineko Arartekoaren Ama baita, eztuke nihork esku geiago haren aldean hark duen baino.

        Hargatik Iainkoari Pater nosterrean gure beharra deklaratu, eta eskatu ondoan, guziz arrazoin da Orazione hunez othoitz dagiogun haren Amari gure ararteko iartzeaz bere Semeagana, arren nahi derauskigun ardietz arazi, haren Iainko aitari eskatu gaiskon gauzak.

 

 

Aue.

Agur.

 

        Salutazione hunen lehenbiziko hitzak Hebraikez erran nahi du Boskario, Agur eta Bake, ez misteriorik gabe, ikusirik Angeruak hori horrela egiten duela, birjinari ezagutzera emaiteagatik, arrazoinak, zergatik hura salutatzen duen, ekharri behar dioela boskario eta sosegu handi bat bere bihotzean.

        Angeruak salutatzen du Birjina Saindua; bainan zergatik? merezi baitu den ohore guzia, zeren hautatu izan den gauza guzien kreatzaillearen Ama izaiteko, eta zeren ekharri baiterauku bere ontasunaz salbatu nahi gaituena, Ebak kontra Adam ekharri zuen bezala gure galtzera.

        Hura salutatzen du konsiderazione hunengatik, eta erakuzteko hala dela, Iainkoak nahi izan du Probidenzia berezi batez salutazione hunen lehenbiziko hitza, Aue, latinez, zein baita Elizak komunski usatzen duen hitzkuntza, den Ebaren izena letrak aitzin-gibelat itzulirik.

 

 

Maria.

 

        Maria da Birjina sainduaren izena; eta, izen hau eman izan zaio Espiritu Sainduak irakasirik, eta adiarazitzen du, nor den eta orobat zer gradu duen; nor den, hura denaz gero haren izena; zer gradu duen; ikusirik Maria erran nahi dela Andrea eta Itsas-izarra, nolakoa baita egiaski: Andre da, ikusirik gauza guzien kreatzaillearen Ama izanez, hargatik egiaski dela Andre, bertze kreatura guzien aldean: Itsas-izarra da, ikusirik mundu hunetako itsasoan hura dela portura gidatzen duen egiasko izarra, nihork hura gidari hartzen duenean.

 

 

Gracia plena.

Graziaz bethea.

 

        Hitz hautaz Angeruak irakasten derauku Birjina Saindua graziaz bethea zela, eta hori arrazoinak emaiten derauku ezagutzera, ikusirik konbeni zela grazia guzien ithurburua bere sabelean konzebitu behar zuenak, hura lehenik bere espirituan konzebiturik iduki zezan, arima bethe zekion haren benedizinoez, haren gorputza bere sabelean iasan zezan baino lehen.

        Eskiritura sainduan edireiten da Birjina Sainduaz bertzerik graziaz bethe deitu izan denik: bainan Andre Dana Maria graziaz bethea da, guziz bertzeak ez bezala, hitz hautaz Eskiritura Saindua serbitzatzen delarik hekin faboretan, ez xoilki zeren santifikatu izan den bere Amaren sabelean, bainan eta zeren eztuen izan zein ere nahi den bekaturen kutsurik; zein baita hari xoilki eman izan zaion Pribilejio eta abantailla, arrazoin handirekin, halaz eta hura xoilki bekatua hiltzen duen gure Salbatzaillearen Ama denaz gerostik.

        Graziaz bethea da, zeren perfekzionez eta bertutez den bethea, nola haren bizitzea baita kastitateaten, humiltasunaren, emetasunaren, obedienziaren, pazienziaren, fedearen, esperanzaren, karitatearen, eta bertute guzien egiasko mirailla.

 

 

Dominus tecum.

Iauna da zurekin.

 

        Hitz hautaz Angeruak aditzera emaiten dio Birjina Sainduari haren baitan laster konplitu behar den misterioa.

        Iauna da zurekin, erran nahi da, berboa, zein baita Trinitatearen bigarren presuna, iautsten da zure baitara, zure baitan haragiaren hartzera.

        Zure baitara iautsten da, zure baitan egoiteko, ez xoilki amudioz eta graziaz, bainan oraino bere naturalezaz, zuk hura espiritualki zure ariman, eta zure gorputzean, bai espiritu bezala, bai haragi egin bezala, iduki dezazun amorea.

 

 

Benedictatu in mulieribus.

Benedikatua zara
emazte guzien artean.

 

        Birjina Saindua benedikatua da, zeren kasatzen baitu bertze Birjina batek mundura ekharri zuen maradizinoa, eta baketzen baigaitu Iainkoarekin.

        Benedikatua, zeren benedizino baitzen ez egoitea haurrik ezin eginez, bainan haurrik izaitea; eta zein baita geiago, hura bezala bere haurretan doatsu izaitea.

        Benedikatua, zeren Ama delarik, Birjina ere baita orobat, eta zeren birjinatasuna egiten baita benedizino.

        Benedikatua emazteen artean, zeren ezpaita bat ere sekulan izanen, ez konzebituko denik bekatuaren kutsurik gabe graziaren bethetasunarekin, ez eta haurrik egin dekanik, gizonik ezagutu gabe, eta bere birjinitatea galdu gabe, ez eta bere Iainko benedizino guzien emaillearen Ama izanen denik, hura den bezala.

 

 

Et benedictus fructus ventris tui.

Eta benedikatua da
zure sabeleko fruitua.

 

        Hitz hautaz Santa Elizabethek Espiritu Sainduak eramanik, emaiten du ezagutzera Birjina Sainduak badadukala benedizinoen ithurburua, hura benedizinoz bethetzen duena, eta haren baitan dagoela munduan diren guzien gainera benedizinosko urak isurtzen dituena.

        Ezta erraiten birjinaren sabeleko fruitua benedikatua dela gizonen artean, erraiten den bezala Ama benedikatua dela emazteen artean, bainan benedikatua deitzen da hitz batez eta sinpleki, erakuzteagatik, ez xoilki benedikatuago dela gizonak baino, bainan are munduan diren gauza guziak baino.

        Birjina benedikatuago da emazte guziak baino bere sabeleko fruituaren benedizinoz, eta fruitu hura benedikatuago da bertze gauza guziak baino, berak bere baitan duen eta munduan diren guzien gainera isurtzen duen benedizinoaz.

 

 

IESUS

 

        Salbatzaillea erran nahi duen hitz hau, Elizak hemen emana da, guri irakasteagatik gure Salbatzaillea dela benedizinoaren fruitua, Salbatzen gaituen bezala konsideraturik.

 

Sancta Maria Mater Dei,
ora pro nobis peccatoribus,
nunc & in hora mortis nostrae.

Santa Maria Iainkoaren Ama,
othoitz egizu gu bekatoreokgatik,
orai, eta gure heriotzeko orenean.

 

 

        Elizak hemen eman du oraino othoitz hau, zeinetan Angeruak eta Santa Elizabethek Birjina Sainduari emaiten diotzaten titulu abantaillatsuak laburki bildurik, eta adiarazirik, othoitz egiten baitiogu guregatik othoitsteaz.

        Hitz hunek, Saindua, behatzen du lehen erran direnetara, graziaz bethea, nola ezpaita saindu, zeren grazia haren baitan den baizen.

        Hitz hauk, Iainkoaren Ama, behatzen dute bertze hitz hautara, Iainkoa da zurekin, nola ezpaita Iainkoaren Ama, zeren Iainkoa haren baitan den baizen. Hitz hautaz, othoitz egizu guregatik, othoitz egiten diogu Birjina Sainduari guri heltzeaz eta laguntzeaz.

        Othoitz hura egiten diogu arrazoin handirekin, halaz eta haren faborearen beharra dugunaz, eta hark gure faboratzeko borondatea, eta indarra duenaz gerostik.

        Badugu haren faborearen beharra, ikusirik bethiere akometatzen gaituslela munduak, haragiak, eta deabruak, zein baitira xoil bothere handitako etsaiak.

        Badu hark borondate eta indar gure faboratzeko, bethea denaz gero bethiere haren baitan izan den karitate oso batez, eta nihork ume batengana egiasko Ama batek baino geiago ezin daidikeienaz gerostik.

        Othoitzez gagotza Birjina Sainduari guri heltzeaz orai, guziz merezi eta zuzen onez, halaz eta, nola oren oroz perillean baigaude, oren oroz ere haren faborearen beharra dugunaz gero.

        Bagagotza oraino gutaz artha idukitzeaz gure heriotzeko orenean, zeren, nola behar baigara iujeatu azken oren hartan edirenen garen estatuaren arauera, orduan prinzipalki badugu beharra norbait hel dakigun, eta indarra digun gure mantenatzeko gertatu behar garen estatuan.

        Serratzen dugu gure othoitza hitz hunez, Amen, erran nahi da, Biz hala, edo hala egin bedi, erakuzteagatik, badugula desira, orai egin dugun othoitza osoki eta alde guziz konpli dadin.

        Horra Angeruaren Salutazionearen deklarazionea. Lekzione hunetarik eztuzue probetxu guti atherako, baldin, konsideratzen duzuenean zein beregaineko grazia duen Birjina Sainduak bere Iainkoaren graziez eta benedizinoez bethe izaiteaz, atzartzen bazarete zuok ere, eta desir on bat hartzen baduzue zuengana graziaren erakhartzeko: gauza segura dela bide hunez hura zinetan gonbidatuko duzuela zuengatik gogotik othoitz egitera, eta eginen zaretela haren othoitzetarik atheratzen den fruituaren biltzeko gai.

        Hala egiteaz nagotzue neure ahal bezanbat, eta Iainkoari Dotrina hunen egilleagatik othoitz egiteaz.

 

aurrekoa hurrengoa