HIRURGARREN LEKZIONEA

KREDOAREN BIGARREN ETA HIRURGARREN
ARTIKULUEN GAINEAN

Et in Iesum Christum Filium eius,
vnicum Dominum nostrum.

Eta Iesu Kristo, haren Seme bakoitz,
gure Iauna baitan.

        Apostoluek, Kredoaren lehenbiziko artikuluan, guri Trinitatearen lehenbiziko presuna deklaratu eta ondoan, irakasi nahi izan deraukute bigarren artikuluaz, badela bigarren presuna bat, eta hura deklaratzen dute hirur izenez, zein baitira, IESUS, Iainkoaren Semea, eta gure Iauna.

        Guzien buruan emaiten duten izena, da, IESUS, erran nahi da, Salbatzaillea, guri irakasteko, eztela begien aitzinean geiago iduki behar dugun gauzarik, gure Salbamenduaren misterioa baino.

        Bigarren presuna hura deitzen da, Iesus, Iainko Aitak irakasirik, eman arazi baitzioen izen hura Angeruaren ahoz, eta Angeruak hartaz abertitu baitzuen Andre Dana Maria, eta manatu Iosef saindua haren hala izendatzeaz.

        Izen saindu hura emaiten zaio arrazoin handirekin, ikusirik libratzen dituela, ez xoilki jende partikular batzuk miseria batzuetarik, izen hura hargatik izan duten bertzeek bezala; baina bai munduan diren guziak ere, heriotzetik, bekatutik, eta ifernuko lezetik, eta hori egiten duela bere odolaren eta biziaren gastuz.

        Ezin deklara dezake nihork izen haren bertutea eta indarra; hain handia baita, non kasatzen baititu deabruak, eriak sendatzen, eta milla mirakuillu suerte egiten.

        Haren ekzellenzia aski ageri da, Eskiritura Sainduak irakasten deraukunaz gerostik, garaitzen zaiela bertze izen guziei, eta konsiderazione harengatik, ohoratua dela Zeruan, Lurrean, eta Ifernuetan.

        Zeruan hura ohoratzen dute Angeruek eta Doatsuek: Ifernuetan, harentzat beldur diren Deabruek, eta dannatuek: Lurrean Fidelek, zeinak, izen hura aiphatzen dutenean munduko Salbamenduaren misterioaz orhoiturik, humiltzen baitira, edo burua kheinatzen dutela, edo khurtzen direla, izen hura duenaren, eta haren mereziaren, eta izenaren beraren ohoratzeko.

        Bigarren presuna hura deitzen da Kristo, erran nahi da, untatua, zeren izen hura emaiten zitzaien Apezei, Erregei eta Profetei, zeinak baitziren untatuak; eta zeren presuna hura, ez xoilki Apez baita, bainan Apez guzien gaineko Apeza; ez xoilki Errege, bainan Erregeen Erregea; ez xoilki Profeta, bainan Profeta guzien Profeta: Bada hura da Apez, Errege eta Profeta. Untatua, ez gizonek untaturik lurresko untagarriaz, bainan Iainkoak berak untaturik bere grazien bethetasunaz.

        Bigarren presuna, IESU KRISTO deitzen den hura, da Iainko Aita deitzen dugun lehenbiziko presunaren Semea, ez Seme hautatua edo graziaz hartua, bainan naturalezaskoa, eta halakotz Iainko da lehenbiziko presuna bezain ongi: gauza ageria dela, haren Semea denaz gero, bere izaitea haren izaitetik duena, haren naturaleka bera baduela, zein baita Iainkotasuna. Eta halatan Trinitatearen bigarren presuna Iainko da, eta Iainkoa bera, lehenbizikoaren pare, berdin, eta harekin batean Iainko ber-bat.

        Erraiten da, bakhoitza dela, guri irakasteko, eztela hartaz bertzerik, eta halako suertez bakhoitza dela, non ezin baititeke bertzerik: ezpaita Iainkoaz, gizonez bezala, gizonek egiten baitute haur hainitz, zeren eztuten haurrik emaiten mundura bat ere, zeinaren perfekzionea hain handia den, non athera dezan beregana bere burasoen sustanzia edo izaite guzia: bainan Iainkoak ezin izan dezake Seme bat baizen, zeren hari emaiten baitio izaite infinituki perfet eta konplitu bat. Handik heldu da, etzaiola sobratzen Iainko Aitari Semea baitan ezten gauzarik, bertze bati emaiteko.

        Seme hura deitzen da gure Iauna, hainitz arrazoingatik.

        Bada titulurik IESU KRISTORI dagokanik, zeren Iainko den, nola guziz botheretsu izaitea.

        Bada bertzerik hari dagokanik, xoilki zeren den gizon, nolakoa baita, hil ahal izaitea, bertzerik ere bai hari dagokanik, zeren den eta Iainko eta gizon.

        Izen hau, gure Iauna, eta deklaratzen duen izaitea, azkenik aiphatu ditugun suertetakoak dira: IESU KRISTORI dagotza, zeren den Iainko, halaz eta zeren Iainko den, Iainko bere Aitarekin batean, zein baita gure guzien gaineko Iauna, kreatu, azten, dotrinatzen eta maite gaituenaz gerostik.

        Hari dagoka oraino izen hau, gure Iauna, zeren den gizon, halaz eta zeren den gizon, gure Salbatzaillea, eta halatan gure Iauna denaz gero, ikusirik nihor eztela zuzenkiago nihorena, bere libratzaillearena baino, beregainki hura libratu badu, obligatua etzelarik, eta, zein baita geiago, bere bizia bera libratze-sari eta pagu emanik.

        Horra bigarren artikuluaren deklarazionea, haren ondoan iraganen gara hirurgarrenera, Lekzione hunen konplitzeagatik.

HIRURGARREN ARTIKULUA

Qui conceptus est de Spiritu Sancto
natus ex Maria Virgine.

Konzebitu izan da Espiritu Sainduaren obraz,
Sortu da Andre Dana Maria Birjinaganik.

        Bigarren artikuluak guri irakasi eta ondoan orai aiphatu dugun bigarren presuna dela Iainkoaren Seme, eta jeneralki erakusirik gizon ere dela, zeren berak erraiten duen gure Salbatzaillea dela, eta guziak Salbatzen dituela, zeren den gizon, Apostoluek, hirurgarren artikulu hunetan, nahi izan deraukute adi arazi zer maneraz egin den gizon.

        Egin da gizon, amaren sabelean konzebitu den orduan, bainan Konzepzione mirakuilluz eta miserioz bethe batez, eta ez bat ere gizonek bere amaren sabelean bere izaitea komunski hartzen duten bezala.

        Konzebitu izan da bere amaren sabelean ez bertze haurrak bezala gizonaren obraz lizundurik, bainan Espiritu Sainduaren bertutez, zeinek obra garbi batez moldatu baitio gorputz bat Birjina Sainduaren odolik garbienaz; eta haren sabelean elkharrekin iuntatzen direla bai gotputz hura, bai eta arima bat, Iainko handiaren eskuak berariaz kreatua, edireiten da baduela gure Salbatzailleak, eta lehen etzuen gizonaren izaitea, eta egundainoz gerostik duen Iainkoaren naturaleza.

        Konzepzione hunetan bada gauza naturalezaren arauerakorik; eta naturaleza gainekorik.

        Gure Salbatzaillearen gorputza emazte baten odolaz formatua eta moldatua izaitea, da gauza naturala, nola gizon guziak hala eginak baitira bere amaren odolaz.

        Ordea gorputz hura molda dadilla Espiritu Sainduaren obraz, egin dadilla denbora puntu berean, gure gorputzek duten bezalako eskasik gabe; puntu hartan errezebi dezala arima arrazoinesko bat, gu egiten garenean ekhartzen dugun bezalako iakingabetasuna gabe, Adamen bekatuak inprimatu deraukun notha gabe; baina bai gauza guzien ezagutza perfet, eta grazien bethetasun oso batekin: Iainkotasunaren bigarren presuna iunta dadilla gorputz eta arima harekin: iuntatasun eta batasun hartarik ilkitzen den gauza ediren dadilla perfetki Iainko, eta perfetki gizon dela: gerta dadilla halakoa, emazte baten sabelean, eta emazte hura, Birjina dagoela, egin dadilla ama ere, Iainko baten ama, gizon baten ama, hori da garaitzen dituena naturalezaren indarrak, eta gure adimenduaren aphurtasuna; febleegi baita hain misterio handien endellegatzeko.

        Zer mirakuillu! ikusteaz Iainkoa eta gizona, Kreatzaillea eta Kreatura, Nausia eta sehia, finean hain botheretsu den bat, non mirakuillu suerte guziez, non ere nahi, argitzen baitu, eta hain mesprezatua den bertze bat, non egiten baita sujet afruntu guzietara, bi hek eztirela bat baizen. Egiaski hori da ezin endellega ditekeien gauza; bainan egia da: Eta hura adituko duzue zenbait maneraz arbolaren ondo batetan landatzen den xerto pare bat exenplu emanik. Iainkoaren naturaleza eta gizonarena Trinitatearen bigarren presuna baitan daude, bat ere nahasi gabe bata bertzea baitan, eta hartan presuna suerte diferentik ezarri gabe, ikusten dugun bezala bi xerto hek, ondo ber-batetan landaturik, hartan daudezila nahasi gaberik, zeinek bere fruitu mothak iasaiten ditustela, eta arbola diferentik egin gabe, biak ondo bati datxeskolarik.

        Horra gure Salbatzaillearen Konzepzione: aren mirakuilluak; Gatozen haren sortzera.

Sortu da Andre Dana
Maria Birjinaganik

        Aposloluek eztute aski eritsi guri Iainkoaren Semearen Konzepzionearen irakaztea, nahi izan dute geiago haren sortzea iakin genezan, hartarakotzat eman dute hitz hau ere, Sortua.

        Ordea nola Sortu da? Bederatzi illabetheren buruan bertze haurrak bezala? bai, bainan athekarik bat ere gabe, eta bere amaren Birjinitatea hautsi gabe: zein baita egundaino hartaz bertze haurri gertatu etzaiona.

        Ebaren faltak, munduko jende guziak lizundu dituenean bekatuaren kutsuaz, dolorea iratxeki dioelarik emakumeen erditzeari; badarik ere sortu da bere amari dolorerik eman gabe: ezpaitzuen nahi arrazoinak heldu zenaz gero munduaren libratzera bere gaitzetarik, berak gaitzik ekhar zioton bere izaitea emaiten zioenari.

        Sortu da; zer denboraz? Abendoan, guri ezagutzera emaiteko, nola iguskia bihurtzen baita denbora hormatu hartan gure gorputzen berotzera eta neguko goibeltasunaren eta beltsturaren khentzera; hala hura ere heldu dela gure bihotz egiaski hormatuen berotzera bere grazia sainduaz, eta bekatuaren ilhuntasunaren kasatzera.

        Sortu, zein lekutan? Bethlehemen, erran nahi baita, Ogi-etxea, guri irakazteko heldu dela mundura gure aztera.

        Sortu da, bidesko jendeak ostatatzen ziren lekuan, guri, irakazteko ez garela mundu behere hunetan seniorale baizen, eta halatan behar garela othoitu bertze dirauen egoitza baten irabasteaz.

        Sortu da, ez Palazio batetan, ez zenbait ohe superbiotan, bainan establia batetan; abre-belharraren gainean, guri ezagut arazitzeko, ezen, zenbatenaz handiagoa baitzen beronez, hanbatenaz nahi zuela bere burua beherago egin gure amoreagatik, eta pobrezia geiago prezatu behar dela aberatstasunak baino.

        Sortu da, ordea norenganik? Emazte batenganik. Zergatik emazte batenganik? zeren mundura heldu zenaz gero munduaren libratzera, arrazoin zen lehen har zezan gizonaren naturaleza, bertze bat baino eta hori ezin zeidikeien hobeki emazte baten sabelean baino, erakusteko egiaski gizon zela.

        Sortu da, bainan zein emazterenganik? Maria daritzan emazte batenganik, eta hori arrazoinekin, Maria, Hebraikez, erran nahi denaz gero, Andrea: Eta halatan, nola baita gauza guzien Iaunaren ama, dei diteke zuzen onez munduan diren gauza guzien Andre eta Iabe.

        Sortu oraino Maria daritzon emazte batenganik, zeren minzo garen lenguaian izen hunetan edireiten da bertze hau, arima; guri irakazteko Iainkoaren Semeak gureganik geien nahi duena dela gure arima, haren libratzera beregainki ethorri dela, guk ere arima munduko gogoetetarik libraturik harengana altxa dezagun, eta hari amudioz eta bihotzez itxeki diozogun amoreagatik.

        Sortu da finean emazte birjina batenganik, zeren arrazoin da mirakuillu guzien egillea mirakuilluz sor dadin, eta guri ontasun guzien emaitera heldu denak hura guziez berre dezan, hari bere birjinitatearen ontasuna ideki gabe.

        Horra bigarren eta hirurgarren artikuluen deklarazionea. Lekzione hunetarik eztuzue probetxu guti atherako, Iondone Ioanisek irakazten deraukunaz gero; ezen, nork ere aitortzen baitu IESUS dela Iainkoaren Semea, guk egiten dugun bezala bi artikulu hautaz, hark baduela Iainkoa bere baitan, eta Iainkoa ere haren baitan dagoela. Ikusirik ere nihork ezin konsidera dekakeiela Iainkoaren Semea dela gure Salbatzaillea non eztuen deliberatzen haren serbitzatzera, eta hari bere buruaren emaitera, haren odolaz erosirikako gathibu baten bezala; Ezin dakikeiela hura izan dela Apez eta Errege, non eztioen bere burua sakrifiziatu nahi, eta haren eskuetan eman, hark plazer duen arauera, bai munduko, bai espiritusko gauzetan gobernatzera.

        Ezin iduki dezakeiela fermuki hura dela gure Iauna, non eztuen artha partikular bat hartzen bere obra guzien hain nausi on baten borondatearen plazerera xuxentzeaz.

        Ezin adi dezakeiela Iainkoaren Semeak bere burua Birjina Sainduaren sabeleraino behitituz, altxatu duela gure naturaleza Iainkotasuneraino, non eztuen bere bihotza harengana altxatzen.

        Ezin ezagut dezakegula finean, hura delarik ere ezin hilleskoa bere naturalezaz, nahi izan duela gure amoreagatik parte hartu bizitze hil beharresko hunetan, non, miserable garenok eztugun gure ahal guzia egiten, eta obra onetan emaiten, sekulako bizitzearen ardietsteko, zein baita behatu behar diogun xede bakoitza, eta duda gaberik ardietsiko duguna, konsiderazione hauk hartzen badute gure bihotzetan errorik. Trabailla zaiteste, othoi, fin hartara, eta othoitz egiozue Iainkoari Dotrina hunen egilleagatik.