HOGEI ETA SEIGERREN EGÜNA

Maria Jesüsen hiletarik phiztian

        Maria xütik egon zen khürütziaren hoinetan hirur orenez, Jesüsen agonia güzian; eskentzen zütian Jinko Aitari bere Semiarekin haren sofrimentiak gure arrerostiaren sari; eta Bitima handi haren imolazionian, bere agin ahal oroz, sartzen zen Jinkoa Aitaren eta bere Seme dibinoaren sendimetietan; eta harek ere eskentzen zian bere Semia jüstizia eternalari, hil ledin guri bizitze eternalaren ardiesteko. — Eraitsi zienian khürützetik haren khorpitz hila, hartü zian bere alzoan, txükatü zütian haren zauri izigarriak; lagüntü zian hobilala; eta hobia zerratü zienian, erretiratü zen Jerüsalemen hartü zian khanbaralat. Han igaran zian neskan-egüna othoitzian; gogoan igaraiten zütialarik bere Semiari sofri erazi zeitzen thormentiak eta goitzarrenak; bena ere sinheste oso batekin egürükitzen zialarik haren arraphiztia. Ezi beste güziek galdü zielarik esperantza eta fedia, Mariak begiratü zütian. Hartakoz ere hari konsekratürik da neskan-egüna, haren beithan baizik egün hartan ezpeitzen bizi egon fedia.

        Nahibada eztian Ebanjelioak aiphatzen Jesüs arraphiztiaren agertzia Mariari; Elizaren sinhestia izan da bethiere, lehen-lehenik, hiletarik phiztü zen bezain sarri, Jesüs agertü zeiola bere Amari. Ainikere sori zen ezinago, izan ledin hura lehenik haren phiztürik ikhustiaz konsolatürik, harek beitzian orotangainti pharte hartü haren pasioneko eta hiltzeko phena garratzetan.

        Oh, zoinen handi izan zen Ama Sainta haren boztarioa, ikhusi zianian bere Seme Dibinoa bizirik eta arraphiztiaren dohain ederrerz üngüratürik. Zonbat ere erdiragarri izan beitzen Ama eta Seme haien batzia Kalbarioko mendian, hanbat bozgarri izan zen ordian Amaren eta Semiaren besarkatzia. Ihurk eztitzake erran ez asma haien bihotzeko sendimentiak, ez haien elhen gozoa eta eztitarzüna. Itxasoa bezain handi izan zen Mariaren bihozterriaren kharasdüra, ostirale egünian; itxasoa bezain handi ere izan zen ordian haren boztarioaren eztitarzüna eta hedadüra.

        Alagera gitian Ama Dibino haren alagrantziaz; haren haur bezala pharte har dezagün haren boztarioan; eta güdizia dezagün Semiarekin eta Amarekin zelian, haien eta saintien boztario eternalen gozatzia.

Istoria edo gerthaldia

        Seigerren mentian, bostehün eta laur hogei eta hamargerren urthian, Erromako hiria izan zen üzürri izigarri batez desolatürik; jentiak hilzen ziren bidetan zebitzalarik. Pelajio Aita Saintia ere eritarzün harek eraman zian. Haren ordari, Sen Gregori handia izan zen Elizaren gehien ezaririk. Üzürria bethi handitzez beitzoan eta lotsatürik beitziren jentiak, orok hiriarekin ehortzi behar ziela, Sen Gregorik menhatü zütian, komentietako Erlejius eta Serorak, gizonak eta emaztiak, txipiak eta handiak, oro hersa litian Maria Birjinari, eta güziek pharte har lezen prosesione handi batetan Santa Maria Handiaren elizatik, Jondane Pethiriren elizalano. Aita Saintia bera prosesioniaren bürü jarri zen, eta aitzinian ekhar erazi zian Sen Lükasek egin Ama Birjinaren imajina, Santa Maria Handiaren elizan begiratzen dena.

        Jinkoak entzün zütian Aita Saintiaren eta popülü desolatü haren othoiak. Prozesionia hüllantzen zelarik Jondane Pethiriren elizalat, Tibre ühaitzaren zübü bürian beita gaztelü handi bat, lehen Adrien enperadoriaren gaztelia deitzen zena; entzün zütien haren aldetik Aingüriak khantatzen: Regina caeli laetare, Alleluia. — Quia quem meruisti laetare, Alleluia. — Resurrexit sicut dixit, Alleluia. — Zelüko erregina, alagera zite; Alleluia; — zük ekharri düzün Semia, Alleluia — hiletarik phiztü beita erran dian bezala, Alleluia. — Eta Sen Gregori Aita Saintiak ihardetsi zian. — Ora pro nobis Deum, Alleluia. — Othoi ezazü Jinkoa gure gatik; Boz gitian, Alleluia.

        Üzürria baratü zen ordü berian; eta hori beitzen aphirilaren hogei eta bosta, Sen Marken egüna, geroztik Erromako eliza güzietako aphezek eta Errelijiusek arregiten die prozesione bera Santa Maria Handiaren elizatik Jondone Pethiriren elizala, ber egünian. Eta gerostik ere khantatzen da Regina Caeli laetare Bazko denboran. Ordütik ere Adrienen gaztelü hura deithürik da Aingüriaren gaztelia; ikhusi beitzen ordian Aingürü bat gaztelü gainian ezpataren furrebian sartzen, markatzeko ürhentü zela Jinkoaren gaztigia.

        Erregina photeretsia, üzürri gaiztoetarik begira gitzatzü; bena lehenik egizü eztitzagün merezi gure gaizki eginez.