www.armiarma.eus
idazleak eta idazlanak Herri literatura TESTUAK Corpus arakatzailea Klasikoen Gordailuari buruz



Maria birjinaren hilabetia
Emanuel Intxauspe
1894

      [liburua osorik RTF formatuan]
      [inprimitzeko bertsioa PDFn]
      [Literaturaren Zubitegia]

 

Iturria: Maria Birjinaren hilabetia, Michel Inchauspe. Pauen Vignancou, 1894

 

 

aurrekoa hurrengoa

BIGERREN EGUNA

 

Maria Birjinaren konzepzione nokügabia

 

        Heltü zirenian Arrerosliaren jiteko Jinkoak markatü denborak, agetü behar zian haren Amatako haitatürik izan zen kreatüra berheziak. Baziren Judean, Nazaretheko hiri txipian, senhar emazte saintü elibat, Joakhim eta anna deitzen zirenak. Dabiten odoletik elkhitzen ziren, bena ezpaitzien aberatstarzünik, bizi ziren müdiaz ahatzerik, ixilian bere ahal oroz Jinkoa zerbützatzen zielarik eta hari othoitze hanitz egiten. Adinian aitzinatürik ziren eta ez zien haurrik; horrek bihozmin emaiten zeien, Dabiten ondoriotik sorthü behar zialakoz Arrerosliak, bena Jinkoaren boronthatiari zauden ümilki menperatürik. Hurak haitatü zütian Jinkoak bere kreatürarik perfeitenaren eta maiteenaren Aita eta Ama izateko; haietarik nahi izan zian sor ledin Maria Birjina, Krist Salbazaliaren, Jinko-Seme gizoneginaren Ama izan behar zianak.

        Adam eta Ebatarik elkhi haurrak gerthatzen dira oro sortzapeneko bekhatiaz thunatürik eta debriaren esküpeko: bene ez-zen sori, Jinko-Semiaren Ama izan behar ziana, izan ledin ihulaz debriaren esküpian ez bekhatiaz thunatürik; hortakoz hari Jinkoak egin deio grazia berhezi bat, eta fededün güziek sinhetsi behar die Elizak erabaki dian egia hau: Birjina Maria bere konzebizioneko lehen menian Jinko oro-photeretsiaz, Salbazaliaren merezimentiengatik, sorzarozko bekhatiaren thona orotarik xahü izan dela begiratürik.

        Bai, Maria Birjina izan da bekhatü gabe konzebitürik, eta izatia ükhen dian mementotik lehertü dü süge infernükoaren büria; — eta ere ordütik haren arima izan da ez berbera osoki xahü, bena Jinkoaren dohain berhezienez eta handienez edertürik eta aphaintürik; — halanola ordütik agertü beita Jinkoaren begien aitzinian, Aingüriak oro beno ederrago eta maithagarriago, hain eder non Jinkoak berak erran beitü hartzaz: osoki eder zira, ene haur maitia, eta eztüzü thunarik zütan. Tota pulchra es, amica mea et macula non est in te.

        Alagera gitian eta eskerrak Jinkoari eman ditzagün zeren egin dian hatsarretik Maria Birjina hain xahü, hain eder eta Jinko Semiaren Ama izateko hain digno. Boz gitian Mariarekin, eta dohatsü dela oihüsta dezagün, Jinkoak kreatüra güzien gainetik dohainstatü dialakoz.

        Ezpagira gü sorthü bekhatü orijinala gabe, ükhen dügü sortzetik laster, hartarik xahatürik izateko grazia, eta Jinkoaz bere haurretako ezagütürik, Batheyüko sakramentian. Aikünü Mariak bezala begiratü lehen grazia hura! Elas, elas! Zonbatetan eztügü galdü eta Jinkoaren khexia merexitü!

        O Maria, Birjina thunagabia, guretzat othoi egizü, zuri hersatzen gütüzü. Ardiets izagüzü ezagüt dezagün, pheretxa dezagün eta begira dezagün Jinkoaren grazian izatia; harek egiten beikütü gü ere Jinkoaren haur eta zelietako primü.

 

 

Istoria

 

        Saintien eta Eliza katolikoaren Sinhestia izan da bethiere, Maria Birjina, Jinkoaren Ama, izan dela konzebitürik bekhatü orijinaletik xahü. Sant Anbrosik erraiten dü Mariak eztiala ükhen ez bekhatü orijinalaren ez bekhatü aktüalaren nokürik. Sant Augüstik dio, bekhatüz denian kestione, Mariak berhez ützi behar diala, Jinkoaren ohoriagatik. Sen Jean Damassenak, S. Ildefonsek goratik oihützen die Maria eztela izan sorzaroko bekhatiaz khozatürik. Ber sinhestia erakatsi die gero S. Bernatek, S. Bonaventürak eta S. Thomas, theologoen bürüzagiak.

        Zazpigerren mentetik, Ekhi-jalkhi aldeko elizetan, egiten zien Ama Birjinaren Konzeptzioniaren Besta; berantago hamabigerren mentian Besta horren zelebratzen hasi ziren Angleterran, Franzian, Espagnan eta Italietan; eta khiristi hunek maite zien Ama Birjinaren pribilejio berhezi horri sinheste eta ohore emaitia. Bena Elizak ez zian gaiza horrez fedezko artikülü bat egin. Aita Saintiek debetatü zien erakastia eta erraitia Maria Birjina konzebitürik izan dela bekhatü orijinalarekin; Bena ez-zien egin fedezko artikülü bat, sinhestiaz izan dela konzebitürik bekhatü gabe.

        Sinheste hori erabakirik izan da 1854 urthian. Pio IX Aita Saintiak, galthatü ondoan mündüko aphezküpü güzien eta ordre religius güzien ustekeria hortan gainen, deithü zütian Elizako gehienak oro Erromara; eta abentiaren 8n, lürreko alde orotarik bildü ziren aphezküpien, Ordretako aitzindarien eta berrogei eta hamar mila khiristien aitzinian, oihüstatü zian, erabaki eta zintü Maria Birjina sortzapeneko bekhatütik xahü, izan dela konzebitürik; hori dela egia bat khiristi güziek sinhetsi behar diena, Jesü-Kristen Elizaren haur ezagütürik eta salbatürik izateko.

        O Maria, gogotik sinhesten dizügü bethi xahü izan zirela, bai bekhatü orijinaletik, bai beste bekhatü orotarik; eta jakitate horrek eta sinheste horrek boztarioz bethatzen gitizü eta gogotik erraiten dizügü:.

        Benedikatü dela Maria Birjina Jinkoaren Amaren konzepzione Sainta eta thunagabia! (300n indül.). Zure bethiereko thunagabiaz, xahü begira ezazü gure bihotza eta gure khorpitza, O Maria Birjina ezinago garbia. (300 egünen ind.).

 

aurrekoa hurrengoa