XX. KAPITULUA

Nola behar den gudukatu Alferkeriaren bizioa.

        Handizki da nezesario alferkeriari gerla egitea; zeren bizio hunek, ez xoilki perfekzioneko bidean gibelatzen baitgatu, bainan oraiño zeren libratzen baitgaitu, hunela errateko, gure salbamenduaren etsaien eskuetara. Baldin beraz nahi baduzu, bizio hau ziñ-ziñez gudukatu, haiz zaite berehala, kuriostasun eta dosteta inutill guziei ihes egitetik: munduko gauzetarik lexa zazu zure bihotza: zure estatuari ez dauzkon okupazione guziak kita-tzatzu. Entseia zaite gero, fite eta luzatu gabe, Zeruko inspirazionei ihardestera; zure Buruzagien ordenak konplitzera; eta gauza guziak egitera, hek nahi duten, mugan eta moldea manatzen dautzutena egitea, ez gibela instant bat ere. Orhoitz zaite luzamendu bati, bertze luzamendu bat darraiola, eta huni, hirurgarren bat; eta horlatan, bethi luzatuz goatea dela; zeren trabailluak ematen darotzun izialdura geroago eta gehiago emendatuaz baitdoha, eta pausuarentzako edo alferkeriarentzako amodioa bethi borthiztuaz hunen eztitasuna gustatzen dugunaren eredura. Hortik heldu da, lanean hari behar denean, ahalik berantena lotzen baitgaizko, edo behiñere lothu gabe gelditen baitgare: hortaraño doha trabailluarentzat dugun higuintza.

        Horra nola alferkeriaren habitudak gure baitan erroak egiten dituen, zeiñen atheratzea hagitz gaitz baita; non ez dugun noizbait, osoki balhorerik gabe bizi izan garela, ahalkaturik, ethorkizunean arthosago eta langilleago izatera deliberatzen.

        Ordean gardia ungi: alferkeria da pozoin bat, gure arimako fakultate eta ahal guzietara hedatzen dena, korrunpitzen duen ez xoilki gure bihotza, trabaillua higuiñ arazten darokularik, baiñan oraiño gure adimendua eta izpiritua pozoatzen dituena, itsutzen gaituelarik halako gisaz, non ez baitugu ikhusten, alferren erresoluzione gehienak efetu gabeak direla, eta ordu berean egin behar litezken lanak, edo ez dituztela nihoiz egiten, edo bertze denbora batera egortzen dituztela.

        Gardia emozu bertzealde, ez dela asko, lauster eta luzatu gabe, egiteko den gauza egitea; baiñan lanak berak galdetzen duen muga, hortakotz berezi behar dela, eta, gauza hura egitean, artha eta atenzione oso bat eman behar dela, gauza hari, gai den, perfekzione guzia ematekotzat. Ezen egiaz, ez da langille onaren marka, baiñan bai alferkeria fiñ eta malizios batena, manatuak zaizkigun lanak, ahalik fitetzena egitea; penetan eman gabe, ea ungi egiñak izanen diren: kontent eta alegera, ahalik lausterrena libro izateaz, eta alfer egoteko denbora gehiago ardiesteaz. Desordena hau heldu da huntarik: ez baitugu aski konsideratzen zer balio duen obra on batek, bere mugan ez giña denean, eta alferkeriak, bizioei gerla egiten hasten diren presunei, aitzinean ematen diotzten traba guziak khentzen eta bentzutzen ditugunean.

        Maiz orhoit zaite beraz, hasgorapen bakhar bat, othoitz labur, ordean bizi bat, belhaunikatze bat, Majestate dibinoarentzako errespetuzko seinale xume bat, gehiago direla prezatzekoak eta estimatzekoak, lurreko tresor guziak baiño; eta zerbaitetan mortifikatzen zaren aldi guzietan, Zerutik Aiñgeruek ekhartzen darotzutela khoroa bat, zure gainean eraman duzun bitoria errekonpentzatzeo, edo saristatzeko. Kontrara; orhoit zaite, Jainkoak erretiratzen dituela Graziak, negliyatzen dituzten arima ephelen ganik; eta bethetzen dituela, hetaz baliatzeñ diren arima leialak eta khartsuak; egun batez zerbitzari fidelak, sar ahal daitezentzat bere Jaunaren bozkarioan.

        Baldiñ ordean ez badiozu lehenbizian senti zure buruari indarrik asko, perfekzioneko biean aurkhituko ditutzun pena, eta nekhe guzien sofritzeko, balia zaite fiñezia huntaz: Nekhe eta trabaillu hauk gorde diotzotzu zure buruari, halako gisaz, non alferrek uste duten baiño errexagoak eta ariñagoak aurkhituko baititutzu. Baldiñetaria, beraz, bertute baten ardietstekotzat, nezesario bada bertute haren obra haiñitz egiñ dezazun; egun haiñitzez hartan okupa zaitezen; zure deseiñu onak trebestatzen dituzten, etsai borthitzen nonbre handi bati gerla egin diozozun obra hek has zaizitzu, guti baizen, egiteko ez bazintu bezala; lot zakizko lanari, zure trabailluak luze iraun behar ez balu bezala; ataka-tzatzu zure etsaiak bata bertzearen ondoan, bat baizen bentzutzeko ez bazindu bezala. Eta izan zaite seguratua, hek guziak baiño, Jainkoaren graziarekiñ batean, borthitzago izanen zarela. Moian hortaz garaituko duzu alferkeriaren bizioa, eta ardietsiko duzu, huni kontra egiten dioen, bertutea.

        Gauza bera egizu Othoitzean. Baldiñ zure Othoitzak iraun behar badu oren bat, eta oren hura luzegi iduritzen bazaitzu; har zazu xedea, oren-laurden erdi batez xoillki, Othoitzean egonen zarela; eta oren laurden erdi huntarik, bertze oren laurden erdi batera luzatuz, ez da gaitz izanen, oren osoa azkenean bethetzen. Baldin ordean bigarren edo hirurgarren orenerdian herabetasun eta desgustu handiegi bat sentitzen badiozu zure buruari Othoitzarentzat, ez segi, hartaz osoki fastikatzerañokoan; baiñan othoitzak erratetik geldi zaite aphur bat; gelditze horrek ez darotzu kalterik ekharriko; baldiñ handik lauster, berriz lotzen bazaizko.

        Orobat konporta zaite, esku-lanen eta gorphutzeko nekhen aldera. Iduritzen bazaizkitzu, egiteko gaitzegiak eta luzegiak direla, eta, gogo-urritasun soberaz, khexatzen zaituztela; has zaite bethi baten egiten, bertzez orhoitu gabe: egizu hura atzartasun ahal guziarekin; ezen bat hori ungi egin eta, ez da izanen bertzerik bat ere, uste baiño pena gutiagorekiñ, egiñen ez duzunik. Ikhusten baduzu trabarik, zohazkote aitziña, eta ez behienere ihes egiñ lanari: izan zaite xoillki beldur, alferkeria zure baitan yaun dadiñ huntaranokoan, non idurituko baitzaikitzu eziñ yasanezkoak irela bertutearen pratika lehenbizikoei dairraizten penak, eta konzebituko baituzu haukientzat latzdura hañdi bat,a gertu diren baiño lehen.

        Horra zer arribatzen zaioten arima bihotz gabetakoei eta gogo-urriei. Bethi etsaiaren beldur dire, zeiñ nahi den flakoa, eta zeiñ nahi den urrun izan dadiñ. Imayinatzen dire, instant guziaz gauza fastikagarriak manatzera dohazkotela: eta funts gabeko izialdura horrek trublatzen ditu, errepausuaren erdian ere. Yakin zazu beraz, alferkeriaren bizioan badela pozoiñ gorde bat, ez xoillki bertutearen lehenbiziko eraiñza ithotzen eta galtzen duena, bainan, oraiño bertute ohituak ere destruitzen eta khasatzen dituena. Yakiñ zazu, harrek zurari egiten diotena, alferkeriak bizitze spiritualari egiten dioela, eta bizio huntaz Deabrua, bere saretan gizon gehienak eror-arazteko usantzan dela; eta beregainki perfekzionera igan nahi luketenak.

        Zaude beraz zure buruaren gaiñean erne eta atzarria. Zarraizko Othoitzari: zarrizkote obra onei: Espos arroparen eragiteko, ez egon, Espos dibinoaren aiñtziñera goateko menean, yauntzi behar duzun mugaraiño. Egun oroz orhoit zaite, goizeraiño konzerbatu nahi izan zaituen Jainkoak, ez darotzula promes eman, arratserano konzerbatuko zaituela: eta baldiñ aski ona izatu bada zu arratseraño bizi-arazteko, ez zaituela seguratzen, biharamun goiza ardietsiko duzula. Enplega zazu beraz egunaren ordu bakhotxa, azkenekoa balitz bezala: ez dezazula deus gogoan erabill, Jaiñkoari plazer egitea baizen; eta izan zaite bethi ikharatua, zure biziaren moment guziez errendatu behar duzun, kontu hertsi eta garratz hartaz.

        Ez dut orai hitz bat baizen hunen gaiñean zuri errateko. Haiñitz nekhatean bazare ere; egiteko haiñitz xuritzen eta eskuetarik pasatzen baduzu ere, uste izan behar duzu guziarekin, egun guzia galdu duzula, zure nekhe guziak inutillak direla; baldiñ ez baduzu, zure pasionen, eta zure amodio propialaren gaiñean bitoria haiñitz eraman; baldin ez badiotzotzu Jainkoari, egin darozkitzun ungiez, eskerrak errendatu, eta beregainki, Bizia zuretzat ematean egiñ darotzun grazia seiñalatuaz, alferrak dire oraiño zure obra guziak; baldiñ ez baditutzu, haren esku miserikordiazkoaren fabore batzu bezala, hartu, Aita guziz On hark, zure bekhatuak urratzekotzat, egorri darozkitzun nahigabe eta punizione guziak.