JESUKRISTO GURE JAUNAREN
EBANJELIO SANTUA
SAN JUANEN ARAURA

LENBIZIKO KAPITULUA

        1. Asieran zan Berboa, eta Berboa zegoan Jaungoikoagan, eta Berboa zan Jaungoikoa.

        2. Bera zegoan asieran Jaungoikoagan.

        3. Gauza guztiak izan ziran berak egiñak, eta egiñak izan ziran gauza guztietatik batere etzan izan bera gabe egiña.

        4. Beragan zegoan bizia, eta bizia zan gizonen argia.

        5. Eta argi onek illuntasunetan argi egiten du, eta illuntasunak etzuten aditu.

        6. Izan zan Jaungoikoak bialdutako gizon bat, zeñaen izena zan Juan.

        7. Au etorri zan lekukoa bezela, argiaren lekukotasuna ematera, bere bitartez guztiak sinistu zezaten.

        8. Etzan bera argia, baizik bialdua, argiaren lekukotasuna ematera.

        9. Zan, mundu onetara datorren gizon guztiari argi egiten dion, egiazko argia.

        10. Munduan zegoan, eta mundua berak egiña izan zan, eta munduak etzuen ezagutu.

        11. Bere etxera etorri zan, eta bereak etzuten artu.

        12. Artu zuten guztiai berriz, zeñak diran bere izenean sinisten dutenak, eman zien eskubidea, Jainkoaren semeak izatera allegatzeko.

        13. Zeñ dirade jaioak, ez odoletik, ezta aragiaren borondatetik, eztaere gizonaren borondatetik, Jaungoikoagandik baizik.

        14. Eta Berboa aragi egin zan, eta gure artean bizi izan zan, eta ikusi genduen bere gloria, Aitagandik bere seme bakarrak artu bear zuen bezelako gloria, graziaz eta egiaz betea.

        15. Bere lekukotasuna Juanek ematen du, eta deadar egiten du, esaten duela: Ona emen hura, zeñgatik nik esaten nizuten: Nere ondoren etorriko dana, ni baño lenago sortua izan da, zeren ni baño lenago zan.

        16. Eta bere betetasunetik guk guztiok artzen degu, eta grazia bat beste grazia batgatik.

        17. Zeren legea Moisesek emana izan zan; baña grazia eta egia Jesukristok egiñak izan ziran.

        18. Jaungoikoa ez du beñere iñork ikusi. Aitaren bularrean dagoan Seme bakarrak, berak agertu du.

        19. Eta au da Juanen lekukotasuna, Juduak Jerusalendik bialdu ziozkatenean apaizak eta Lebitak galdetzera: Zeñ zera zu?

        20. Eta aitortu zuen, eta etzuen ukatu, eta aitortu zuen: Ez naizala ni Kristo.

        21. Eta galdetu zioten: Zeñ zera bada? Elias al zera zu? Eta esan zuen: Ez naiz. Profeta al zera zu? Eta erantzun zuen: Ez.

        22. Eta esan zioten: Zeñ zera bada zu, erantzun dizaiegun bialdu gaituztenai? Zu zerorigatik, zer esaten dezu?

        23. Berak esan zuen: Ni naiz basomortuan deadar egiten duenaren boza. Jaunaren bidea prestatu ezazute, Isaias Profetak esan zuen bezela.

        24. Eta bialduak izan ziradenak, Fariseoetatikoak ziran.

        25. Eta galdetu zioten, eta esan zioten: Zergatik bada bataiatzen dezu, ez bazera zu Kristo, ez Elias, ez Profeta?

        26. Juanek erantzun zien, esaten ziela: Nik urarekin bataiatzen det, zuen erdian berriz egon da, zuek ezagutzen ez dezuten bat.

        27. Bera da nere ondoren etorriko dana, ni baño lenago sortua izan dana, zeñaren oñetakoaren lokarria azkatzeko diña ni ez naizan.

        28. Oiek gertatu ziran Betanian, Jordango beste aldamenean, non zegoan Juan bataiatzen.

        29. Biaramonean Juanek ikusi zuen Jesus beragana zetorrela, eta esan zuen: Ona emen Jainkoaren bildotsa, ona emen munduko bekatua kentzen duena.

        30. Au da hura, zeñagatik nik esan nuen: Nere ondoren dator gizon bat, ni baño lenago sortua izan zana, zeren ni baño lenago zan.

        31. Eta ez nuen nik ezagutzen; baña Israelen agertua izan dedin, argatik etorri nintzan ni, urean bataiatzera.

        32. Eta Juanek lekukotasuna eman zuen, esaten zuela: Nik ikusi det Espiritu Santua jetxitzen zala zerutik usoa bezela, eta bere gañean gelditu da.

        33. Eta nik ez nuen ezagutzen, baña urean bataiatzera bialdu ninduenak, hurak esan zidan: Espiritua jetxitzen; eta bere gañean gelditzen ikusten dezuna, au da Espiritu Santuagan bataiatzen duena.

        34. Eta nik ikusi det, eta lekukotasuna ematen det, au dala Jaungoikoaren semea.

        35. Biaramonean bazegoan Juan, eta bere jarraitzalletatik bi.

        36. Eta begiraturik Jesusi, iragotzen zala, esan zuen: Ona emen Jaungoikoaren Bildotsa.

        37. Eta aditu zioten itz egiten, bere jarraitzalletatik bik, eta Jesusi jarraitu zioten.

        38. Eta itzulirik Jesus, eta ikusirik berari jarraitzen ziotela, esan zien: Zer billatzen dezute? Berak esan zioten: Rabbi (zeñak esan nai duen Erakuslea) non bizi zera?

        39. Esan zien: Atozte, eta ikusi ezazute. Joan ziran, eta ikusi zuten non bizi zan, eta egun artan berarekin gelditu ziran. Zan garai artan amarretako ordua bezelatsu.

        40. Eta Andres, Simon Pedroren anaia, zan, Juani au aditu zienetatik, eta Jesusi jarraitu zien bietatik bat.

        41. Onek lenengo arkitu zuen bere anaia Simon, eta esan zion: Arkitu degu Mesias (zeñak esan nai duen Kristo).

        42. Eta Jesusgana eraman zuen. Eta Jesusek begiratu zion, eta esan zion: Zu zera Simon Jonaren semea. Zu deitua izango zera Zefas, zeñak esan nai duen Pedro.

        43. Biaramonean Galileara joan nai izan zuen eta arkitu zuen Felipe. Eta Jesusek esan zion: Darraidazu.

        44. Zan berriz Felipe Betsaidakoa, Andresen eta Pedroren errikoa.

        45. Felipek arkitu zuen Natanael, eta esan zion: Arkitu degu hura, zeñgatik eskribatu zuen Moisesek legean eta profetetan, Jesus Joseren semea, Nazaretkoa.

        46. Eta esan zion Natanaelek: Nazaret-tik gauza onen batek irten al lezakek? Felipek esan zion: Atoz, eta ikusi ezazu.

        47. Ikusi zuen Jesusek Natanael beraganontz zetorrela, eta esan zuen beragatik: Ona emen Israeltar egiazko bat, zeñagan engañurikan ez dagoan.

        48. Natanaelek esan zion: Nondik ezagutzen nazu? Erantzun zion Jesusek, eta esan zion: Felipek ots egin zizun baño lenago, pikuondoaren azpian zeundenean, ikusi zindudan.

        49. Natanaelek erantzun zion, eta esan zion: Erakuslea, zu Jaungoikoaren semea zera, zu Israelko erregea zera.

        50. Jesusek erantzun zuen, eta esan zion: Esan nizulako, ikusi zindudala pikuondoaren azpian, sinisten dezu. Oiek baño gauza andiagoak ikusiko dituzu.

        51. Eta esan zion: Egi egiaz esaten dizutet, ikusiko dezutela zerua idikia, eta Jaungoikoaren aingeruak igotzen, eta jetxitzen gizonaren semearen gañera.

BIGARREN KAPITULUA

        1. Eta andik irugarren egunean eztai batzuek izan ziran Galileako Kanan. Eta Jesusen Ama zegoan an.

        2. Eta Jesus, eta bere ikasleak ere, eztaietara deituak izan ziran.

        3. Eta aiturik ardoa, Jesusen amak esan zion berari: Ardorikan ez daukate.

        4. Eta Jesusek esan zion: Andrea, zer dijoakigu neri, eta zuri? Oraindikan nere ordua ez da etorri.

        5. Bere amak esan zien serbitzen ari ziradenai: Egin ezazute, berak esaten dizuten guztia.

        6. Eta zeuden an sei kantxill arrizko, Juduen garbitzearen araura, bina edo iruna sull kabitzen zituztenak.

        7. Eta Jesusek esan zien: Urez bete itzatzute kantxillak. Eta goiraño bete zituzten.

        8. Eta Jesusek esan zien: Orain atera ezazute, eta Maizaiari eraman zaiozute. Eta eraman zioten.

        9. Eta probatu zueneko Maizaiak ur ardo biurtua, eta nola ez zekien nongoa zan, serbitzen zutenak baziekiten ere, ura atera zutelako. Maizaiak ezkonberriari ots egin zion,

        10. Eta esan zion: Gizon guztiak lenengo ardo ona ipintzen du, eta ondotxo edan dutenean, orduan adiñona. Zuk berriz, ardo ona orainarteraño gorde dezu.

        11. Au izan zan, Jesusek Galileako Kanan egin zuen lenbiziko miraria, eta bere gloria agertu zuen, eta bere ikasleak beragan sinistu zuten.

        12. Onen ondoan Kafarnaumera joan zan bera, eta bere ama, eta bere anaiak, eta bere ikasleak, eta an egon ziran, ez egun askotan.

        13. Eta Juduen Paskoa aldean zegoan, eta Jesus Jerusalenera igo zan.

        14. Eta arkitu zituen tenploan, zeudela saltzen idiak, eta ardiak, eta usoak, eta dirutrukalariak eserita.

        15. Eta sokakin azotea bezelako bat eginik, bota zituen guztiak tenplotik; ardiak ere, eta idiak; eta aurtiki zuen lurrera dirutrukalarien dirua, eta maiak zatitu zituen.

        16. Eta usoak saltzen zituztenai esan zien: Kendu itzatzute oiek emendikan, eta ez ezazute egin nere Aitaren etxea, salduerosiko etxe.

        17. Eta bere ikasleak oroitu ziran, eskribatua dagoela: Zure etxearen zeloak jan ninduen.

        18. Eta Juduak erantzun, eta esan zioten: Zer siñale ematen diguzu adirazteko, gauza oiek egiteko eskubidea daukazula?

        19. Jesusek erantzun zien: Desegin ezazute tenplo au, eta nik iru egunean, berriz egingo det.

        20. Juduak esan zioten: Tenplo au berrogeita sei urtean egiña izan ukan, eta ik iru egunean jasoko dek?

        21. Baña berak bere gorputzaren tenploagatik itz egiten zuen.

        22. Berriz biztu zanean bada illen artetik, bere ikasleak oroitu ziran augatik esan zuela, eta sinistea eman zioten liburu santuetan eskribatua zegoanari, eta Jesusek esandako itzari.

        23. Eta Paskoako egun andian, Jerusalenen zegoala, askok bere izenean sinistu zuen, ikusirik egiten zituen mirariak.

        24. Jesus bera berriz, ez oi zan berakin fiya, zeren berak ezagutzen zituen guztiak,

        25. Eta ez zeukalako berak iñoren esanaren premiarik, jakiteko nolakoa zan gizon bakoitza, zeren berak baziekien, gizon bakoitzaren barrenen zegoana.

IRUGARREN KAPITULUA

        1. Eta bazan Fariseoetako gizon bat, Nikodemo zeritzana, Juduen arteko andizkia.

        2. Au etorri zan Jesusgana gauaz, eta esan zion: Erakuslea, guk ezagutzen degu, Jainkoak bialdutako erakusle bat zerrala, gu argitutzeko, zeren iñork ezin egin ditzake zuk egiten dituzun mirariak, Jainkoa berarekin ez idukienean.

        3. Jesusek erantzun zion: Egia guztiarekin esaten dizut, ezin ikusi dezakeala Jaungoikoaren erreñua, berriz jaiotzen danak baizik.

        4. Nikodemok esan zion: Nola jaio diteke gizon bat, zarra izanik? Berriz sartu al diteke bere amaren sabelera, eta bigarren aldiz jaio?

        5. Jesusek erantzun zuen: Egia guztiarekin esaten dizut, berriz jaiotzen ez dana uraz eta Espiritu Santuz, ezin sartu ditekeala Jaungoikoaren erreñuan.

        6. Aragitik jaio dana, aragia da, baña espirituagandik jaio dana, espiritua da.

        7. Argatik etzaite miraritu, esan dizudalako: Berriz jaioak izan bear dezute.

        8. Espiritua nai duen tokitikan dabil, eta bere boza aditzen dezu; baña ez dakizu nondik datorren, ez nora dijoan. Ala da espirituagandik jaioa dan guztia.

        9. Erantzun zuen Nikodemok, eta esan zion: Nola egiñak izan ditezke oiek?

        10. Erantzun zuen Jesusek, eta esan zion: Zu zera Erakuslea Israelen, eta oiek ez dakizkizu?

        11. Egia guziarekin esaten dizut, dakiguna esaten degula; eta ikusi deguna ziertotzat adirazten degula; eta alaere zuek gure esana ez dezute sinisten,

        12. Lurreko gauzak esan badizkizutet, eta ez badituzute sinisten, nola sinistuko dituzute, esango banizkizute zerukoak?

        13. Eta ez da iñor igo zerura, zerutik jatxi zana baizik, zeruan dagoan gizonaren semea baizik.

        14. Eta nola Moisesek gora jaso zuen sugea eremuan; ala gizonaren semeak ere, jasoa izan bear du:

        15. Beragan sinisten duen guztia galdu ez dedin, baizik betiko bizitza iduki dezan.

        16. Zeren alako moduan maitatu zuen Jaungoikoak gizona, non, eman zion bere seme bakarra, beragan sinisten duen guztia galdu ez dedin, baizik betiko bizitza iduki dezan.

        17. Zeren etzuen bialdu Jainkoak bere semea mundura, juzgatzera mundua, bere bitartez mundua salbatua izan dedin baizik.

        18. Beragan sinisten duena, ez da juzgatua, baña sinisten ez duena, juzgatua izan da, Jaungoikoaren seme bakarraren izenean sinisten ez duelako.

        19. Kondenazioko juizio au dago onetan. Bada argia mundura etorri zan, eta gizonak geiago maitatu zituzten illuntasunak, argia baño, zeren beren obrak gaiztoak ziran.

        20. Zeren gaizki egiten duen gizon guztiak, argiari gorroto dio, eta ez dator argitara, bere obrak gaiztotzat emanak izan ez ditezen.

        21. Bestera, egiten dituena obrak egiaren araura, argitara dator, agertu ditezen bere obrak, Jaungoikoagan egiñak diradelako.

        22. Oien ondoan etorri zan Jesus bere ikasleakin Judeako lurrera, eta an egon oi zan berakin, eta bataiatzen zuen.

        23. Eta Juanek ere bataiatzen zuen Ennonen, Salimen aldean, zeren an ur asko zegoan; eta etorri oi ziran, eta an izan oi ziran bataiatuak.

        24. Zeren oraindikan etzan izan Juan karzelan ipiñia.

        25. Iduki zuten ezbai bat Juanen ikasleak Juduakin, Bataioaren gañean.

        26. Eta etorri ziran Juangana, eta esan zioten: Erakuslea, Jordango beste aldamenean zurekin egon zana, zeñi zuk alabantza ain andiak eman ziñiozkan, ona non bataiatzen ari dan, eta guztiak dijoaz beragana.

        27. Erantzun zuen Juanek, eta esan zuen: Ezin gizonak ezertxoere artu lezake, zerutik emana ez bazaio.

        28. Zuek zerok zerate lekukoak, nola esan nuen: Ez naiz ni Kristoa, baizik naiz bere aurretik bialdua.

        29. Esposa daukana, Esposoa da; berriz Esposoaren adiskide, berarekin dagoena, eta aditzen diona, pozez betetzen da Esposoaren bozarekin.

        30. Berak azi bear du, eta nik gutxitu.

        31. Goitikan datorrena, guzien gañetikoa da. Lurretik jatorria dakarrena, lurrari dagokio, eta lurreko gauzen gañean itz egiten du. Zerutik datorrena, guzien gañetikoa da.

        32. Eta ikusi duena, eta aditu duena, au da esaten duena, eta ez dio iñork federik ematen bere esanari.

        33. Bere esanera itsatsitzen danak, adirazten du, Jaungoikoa egiatia dala.

        34. Zeren Jainkoak bialdu duen onek, Jainkoak berak bezelako itzak, berak ere esaten ditu, zeren Jainkoak ez dio neurriz eman bere espiritua.

        35. Aitak semea maitatzen du, eta bere eskuan gauza guztiak ipiñi ditu.

        36. Semeagan sinisten duenak, betiko bizitza dauka, baña semeari sinisterik ematen ez dionak, ez du bizitza ikusiko, baizik Jaungoikoaren aserrea bere gañean dago.

LAUGARREN KAPITULUA

        1. Ezagutu zuenean bada Jesusek, Fariseoak aditu zutela, berak ikasle geiago biltzen zuela, eta Juanek baño geiago bataiatzen zuela,

        2. (Ez bazituen ere bataiatzen Jesusek, bere ikasleak baizik.)

        3. Utzi zuen Judea, eta berriz Galileara joan zan.

        4. Argatik Samariatik irago bear zuen.

        5. Etorri zan bada Samariako erri, Sikar zeritzan batera, Jakobek bere seme Joseri eman zion kanpoaren aldean.

        6. Eta an zegoan Jakoben iturria, Jesus bada bideaz nekatuta, zegoan ala eserita iturriaren gañean. Zan sextako orduko garaia.

        7. Etorri zan Samariako emakume bat, ura ateratzera. Jesusek esan zion: Eman zadazu edaten.

        8. (Zeren bere ikasleak joanak ziran errira, jatekoa erostera.)

        9. Eta Samariako emakume hurak esan zion: Nola zuk, Judua izanik, edaria eskatzen didazu neri, izanik ni Samariako emakume bat? Zeren Juduak Samariarrakin ez daukate artuemanik.

        10. Erantzun zion Jesusek, eta esan zion: Bazinieki Jaungoikoaren doaia, eta zeñ dan esaten dizuna. Eman zadazu edaten, ziertoro zuk eskatuko ziñioke berari, eta nik ur bizia emango nizuke.

        11. Emakumeak esan zion: Jauna, ez daukazu zerekin atera, eta putzua zakona da, nondik bada daukazu zuk ur bizia?

        12. Zu al zera andiago gure Aita Jakob baño, zeñak eman zigun putzu au, eta beratatik edan zuen berak, eta bere semeak, eta bere abereak?

        13. Jesusek erantzun zion, eta esan zion: Ur onetatik edaten duen guztia, berriz egarrituko da; baña nik ematen diodan uretik edaten duena, ez da iñoizere berriz egarrituko.

        14. Baizik nik emango diodan uretik egingo da beragan urezko iturri bat, gora salto egingo duena, betiko bizitzaraño.

        15. Emakumeak esan zion: Jauna, ur ori eman zadazu, egarririk iduki ez dezadan, eta onara etorri ez nadin ura ateratzera.

        16. Jesusek esan zion: Zoaz, zure senarrari ots egin zaiozu, eta atoz onara.

        17. Emakumeak erantzun, eta esan zuen: Ez daukat senarrik. Jesusek esan zion: Ongi esan dezu, ez daukazula senarrik,

        18. Zeren bost senar iduki dituzu, eta orain daukazuna, ez da zure senarra. Au egiaz esan dezu.

        19. Emakumeak esan zion: Jauna, ikusten det, profeta zerala zu.

        20. Gure gurasoak mendi onetan adoratu zuten; eta zuek esaten dezute, Jerusalenen dagoala tokia, non adoratu bear dan.

        21. Jesusek esan zion: Emakumea, sinistu nazazu, badator ordua, zeñean ez mendi onetan, ez Jerusalenen adoratuko dezuten Aita.

        22. Zuek adoratzen dezute ez dakizutena; guk adoratzen degu dakiguna, zeren Salbatzallea Juduetatik dator.

        23. Baña allegatzen da denbora, beratan gaude, noiz egiazko adoratzalleak adoratuko duten Aita, espirituan eta egian. Zeren Aitak onelako adoratzalleak billatzen ditu.

        24. Jaungoikoa espiritua da, eta bera adoratzen dutenak, espirituan eta egian adoratu bear dute.

        25. Emakumeak esaten dio: Badakit etortzeko dagoala Mesias (Kristo deritzana), datorrenean bada, guztia erakutsiko digu.

        26. Jesusek esan zion: Ni, zurekin itz egiten dedan au, naiz.

        27. Eta andik bereala etorri ziran bere ikasleak, eta miraritutzen ziran, emakume batekin itz egiten zuelako. Baña batek ere etzion esan: Zer galde egiten diozu, edo zergatik berarekin itz egiten dezu?

        28. Emakumeak bada utzi zuen bere kantxilla, eta errira joan zan, eta gizon aiei esan zien:

        29. Atozte, eta ikusi ezazute, egin ditudan gauza guztiak esan dizkidan gizon bat, au ote da Kristo?

        30. Orduan erritik atera ziran, eta etorri ziran beragana.

        31. Bitartean bere ikasleak erregututzen zioten, esaten zutela: Erakuslea, jan ezazu.

        32. Jesusek esan zien: Nik daukat jateko, zuek ez dakizuten janari bat.

        33. Ikasleak bada elkarri esaten zioten: Norbaitek oni jatekoa ekarri ote ziok?

        34. Jesusek esan zien: Nere janaria da, bialdu ninduenaren borondatea egitea, eta bere lanari betetasuna ematea.

        35. Ez al dezute zuek esaten: Emendik lau illabetera egongo gera igitaitzeko garaiean? Bada orain nik esaten dizutet: Jaso itzatzute zuen begiak, eta begiratu zaiezute kanpoai, nola dauden zuriak, igitaitzeko.

        36. Igitaitzen duenak artzen du bere ordaña, eta biltzen ditu frutuak betiko bizitzarako, berdin gozatu ditezen, ala ereitzen duena, nola igitaitzen duena.

        37. Eta onetan egiztatzen da esangi hura; Bata da ereitzen duena, eta beste bat igitaitzen duena.

        38. Nik bialdu zaituztet zuek, igitaitzera, zuek, bere lana egin etzendutenak, beste batzuek egin zuten lana, eta zuek beren lanetan sartu zerate.

        39. Eta erri artako Samariatar askok beragan sinistu zuten emakumearen itzagatik, zeñak esaten zuen: Egin dedan guzia esan dit.

        40. Etorri ziradenean bada beragana Samariatarrak, erregutu zioten, an gelditu zedilla. Eta bi egunean an gelditu zan.

        41. Eta asko geiagok beragan sinistu zuen, bere itzak aditu zituztelako.

        42. Eta emakumeari esaten zioten: Onezkero ez degu sinisten zuk esan dezunagatik, bada guk gerok aditu diogu, eta ezagutu degu, au dala egiaz munduaren Salbatzallea.

        43. Iragorik bada bi egun, andik atera zan, eta Galileara joan zan.

        44. Zeren Jesusek berak esan zuen: Profetarik batere ez dala bere errian onratua.

        45. Etorri zanean bada Galileara, Galileatarrak arrera ona egin zioten, zeren ikusi zituzten, Jerusalenen jai egunean egin zituen gauza guztiak, bada berak ere joan ziran jai egunera.

        46. Etorri zan bada berriz ere Galileako Kanara, non ura ardo egin zuen. Eta Kafarnaumen zegoan errege etxeko Jaun bat, zeñaen semea zegoan eririk.

        47. Onek aditu zuenean Jesus zetorrela Judeatik Galileara, beragana joan zan, eta erregututzen zion jetxi zedilla, eta bere semea sendatu zezala, zeren iltzen zegoan.

        48. Eta Jesusek esan zion: Zuek ez dezute sinisten, ez badituzute ikusten mirariak eta gauza arrigarriak.

        49. Errege etxeko andizkiak esaten zion: Atoz, Jauna, nere semea il dedin baño lenago.

        50. Jesusek esan zion: Zoaz, bada zure semea ongi dago. Sinistu zuen gizon ark Jesusek esan zion itza, eta bazijoan.

        51. Eta bazijoala, atera zitzaiozkan bidera bere serbitzariak, eta berri onak eman ziozkaten esaten zutela: Bere semea ongi zegoala.

        52. Eta galdetzen zien: Zeñ ordutan obatutzen asi zan. Eta esan zioten: Atzo zazpiretan sukarrak utzi zion,

        53. Ezagutu zuen bada aitak, ordu hura zala, zeñatan esan zion Jesusek: Zure semea ongi dago. Eta sinistu zuten berak, eta bere etxe guztiak.

        54. Bigarren mirari au egin zuen berriz Jesusek, Judeatik Galileara etorri zanean.

BOSGARREN KAPITULUA

        1. Gauza oiek iragota, zan Juduen jai eguna, eta igo zan Jesus Jerusalenera.

        2. Jerusalenen dago putzu bat, ardienen izena duena, hebreoz Betsaida deritzana, atarietan bost leorpe dauzkana.

        3. Oietan egon oi zan eri talde andi bat, itsuak, errenak, elbarriak, uren mugimenduaren zai.

        4. Zeren Jaunaren aingeru bat jetxitzen zan noizik noizera putzura, eta mugitzen zan ura. Eta putzura lenengo jetxitzen zana, ura mugitua izan ezkero, sendatua gelditzen zan, zeukan edozeñere eritasunetik.

        5. Eta zegoan an gizon bat, ogeita emezortzi urtean eri zana.

        6. Ikusi zuenean au Jesusek etzinik, eta ezaguturik edade andikoa zala, esan zion: Nai dezu sendatua izan?

        7. Eriak erantzun zion: Jauna, ez daukat nork sartu natzan putzuan ura mugitua dagoenean, zeren ni joaten naizan bitartean, beste bat jetxitzen da ni baño lenago.

        8. Jesusek esan zion: Jaiki zaite, artu ezazu zure oetxoa, eta ibilli zaite.

        9. Eta batbatean sendatua gelditu zan gizon hura, eta artu zuen bere oetxoa, eta bazebillan. Eta egun hura larunbata zan.

        10. Esaten zioten bada Juduak sendatua izan zanari: Larunbata da, eta ezin eraman zenezake zure oetxoa.

        11. Erantzun zien: Sendatu ninduenak esan zidan: Ar zazu zure oetxoa, eta ibilli zaite.

        12. Galde egin zioten bada: Zeñ da gizon hura, esan dizuna: Ar zazu zure oetxoa, eta ibilli zaite?

        13. Eta sendatua izan zanak etziekien zeñ zan, zeren Jesusek alde egin zuen, toki artan zegoan jende taldeagandik.

        14. Gero arkitu zuen Jesusek tenploan, eta esan zion: Begira, sendatua izan zerala. Ez ezazu bada berriz bekaturikan egin, gauza gaiztoagoren bat gertatu ez dizazun.

        15. Joan zan gizon hura, eta esan zien Juduai, Jesus izan zala, bera sendatu zuena.

        16. Argatik Juduak persegitzen zuten Jesus, gauza oiek larunbatean egiten zituelako.

        17. Eta Jesusek erantzun zien: Nere Aita gaur, beti bezela, ari da lanean, eta orobat ni.

        18. Argatik bada, geroago gogo geiago zeukaten Juduak, bera iltzeko, zeren ez bakarrik ausitzen zuen larunbata, baitaere esaten zuen, Jaungoikoa zala bere Aita, eta bera eta Jaungoikoa berdiñak zirala. Argatik erantzun zien Jesusek, eta esan zien:

        19. Egia guztiarekin esaten dizutet, semeak berez ezin egin lezakeala gauzarik batere, baizik Aitari ikusten diona, zeren Aitak egiten duen guztia, Semeak ere berdin egiten du.

        20. Zeren Aitak Semea maitatzen du, eta berak egiten duen guztia, agertzen dio, eta oiek baño andiagoak agertuko diozka; alakoak, non, mirarituak geldituko zerate.

        21. Zeren nola Aitak biztutzen dituen illak, eta bizia ematen dien; ala semeak ematen die bizia nai diotenai.

        22. Eta Aitak ez du iñor ere juzgatzen, baizik semeari eman dio, guztiak juzgatzeko eskubidea,

        23. Guztiak semea onratu dezaten, Aita onratzen duten bezela. Semea onratzen ez duenak, ez du onratzen Aita, zeñak bialdu zuen.

        24. Egia guztiarekin esaten dizutet, nere itza aditzen duenak, eta ni bialdu ninduenagan sinisten duenak, betiko bizia daukala, eta ez du izango betiko kondenazioko sentenziarik, baizik eriotzatik bizitzara irago da.

        25. Egia guztiarekin esaten dizutet, badatorrela ordua, eta oraintxe da, noiz illak Jaungoikoaren semearen boza adituko duten, eta aditzen dutenak, biziko dirade.

        26. Zeren nola Aitak beragan bizia daukan, ala Semeari ere eman zion, bizia beragan idukitzea.

        27. Eta eman zion juzgatzeko eskubidea, gizonaren semea dalako.

        28. Etzaitezte augatik miraritu, zeren ordua badator, zeñean obietan dauden guztiak, Jaungoikoaren semearen boza adituko duten.

        29. Eta aterako dira, obra onak egin zituztenak, betiko bizitzarako biztutzera; baña obra gaiztoak egin zituztenak, biztuko dira, betiko galduak izateko.

        30. Nik nerez ezin nezake gauzarik batere egin. Nik ematen det erabakia, aditzen dedanaren araura, eta nere erabakia justoa da, zeren ez det billatzen nere borondatea egitea, bialdu ninduenaren borondatea baizik.

        31. Nik nere alde itz egiten badet, nere itzak ez dirade egiazkoak.

        32. Beste bat da nere alde itz egiten duena, eta badakit egiazkoak diradela, nere alde esaten dituen itzak.

        33. Zuek bialdu zinduten Juangana, eta berak itz egin zuen egiaren alde.

        34. Nik ordea ez daukat, gizonek nere alde itz egitearen premiarik, baizik au esaten det, zuek salbatu zaitezten.

        35. Hura zan argi bat, erazekia zegoana, eta argi egiten zuena. Eta zuek nai izan zenduten denbora laburrean bere argiarekin poztu.

        36. Baña nik daukat Juan baño andiago bat, nere alde itz egiteko. Zeren Aitak eman zizkidan obrak, kunplitu nitzan, nik egiten ditudan obrak berak, itz egiten dute nere alde, adirazten dutela, Aitak bialdu nauela.

        37. Eta bialdu ninduen Aitak, berak eman zuen nere testimonioa, eta zuek beñere ez dezute bere boza aditu, ezta bere irudia ikusi ere.

        38. Ez daukazute ere bere itza zuen barrenen itsatsia; bada ez diozute sinisterik ematen, berak bialdu zuenari.

        39. Arretaz irakurri itzatzute liburu santuak, zeñaetan, zuek sinisten dezuten, betiko bizitza daukazutela, eta berak dirade nere testimonioa ematen dutenak,

        40. Eta alaere ez dezute nigana etorri nai, bizitza iritxitzeko.

        41. Gizonakgandik ez det gloriarik artzen.

        42. Baña nik ezagutu zaituztet, eta dakit, ez daukazutela zuekgan Jaungoikoaren amodiorik.

        43. Ni etorri nintzan nere Aitaren izenean, eta ez nazute artzen. Beste bat etorriko balitza bere izenean, hura artuko dezute.

        44. Nola sinistu zenezakete zuek, elkargandik gloria artzen dezutenok, eta Jaungoikoagandik bakarrik datorren gloria, billatzen ez dezutenok?

        45. Ez ezazute uste izan, nik Aitaren aurrean salatuko zaituztedala. Badago beste bat salatzen zaituztena, Moises, zeñgan zuek itxedotzen dezuten.

        46. Zeren baldin Moisesgan sinistuko bazendute, nigan ere sinistuko zendukete, bada berak nere gañean eskribatu zuen.

        47. Eta berak eskribatu zuenari sinisten ez badiozute, nola nere itzai sinistea emango diezute?

SEIGARREN KAPITULUA

        1. Oien ondoan irago zan Jesus Galileako itsasoaren beste aldamenera, zeña dan Tiberiadeskoa.

        2. Eta jende talde andi batek jarraitzen zion, ikusten zituztelako erien gañean egiten zituen mirariak.

        3. Igo zan bada Jesus mendi batera, eta an zegoan eserita bere ikasleakin.

        4. Eta aldean zegoan Paskoa, Juduen jai eguna.

        5. Jasorik bada Jesusek begiak, eta ikusirik jende talde andi bat zetorrela beragana, Feliperi esan zion: Non erosiko ditugu ogiak, oiek jan dezaten?

        6. Au esaten zion probatzeko, zeren berak baziekien zer egingo zuen.

        7. Felipek erantzun zion: Eun diru ogi, ez dirade berentzat asko, bakoitzak piska bat artu dezan.

        8. Bere ikasleetatik batek, Andres Simon Pedroren anaiak, esan zion:

        9. Badago emen mutil bat, dauzkana bost ogi garagarrezko, eta bi arrai, baña zer dirade oiek, anbeste jenderentzat?

        10. Eta Jesusek esan zuen: Eserierazi zaiozute jenderari. Eta elbitz asko zegoan toki artan. Eta eseri ziran jaten, bost milla gizon bezelatsu.

        11. Artu zituen bada Jesusek ogiak, eta eskerrak emanik, partitu zituen eserita zeudenen artean, baita arraiak ere, nai zuten adiña.

        12. Eta ase ziradenean, esan zien bere ikasleai: Bildu itzatzute gelditu diraden zatiak, galdu ez ditezen.

        13. Bildu zituzten bada, eta bete zituzten amabi saski, jan zutenai gelditu ziozkaten garagarrezko bost ogien zatiakin.

        14. Gizon aiek bada, Jesusek egin zuen miraria ikusi zutenean, esan zuten: Au da egiaz, mundura etorriko dan Profeta.

        15. Jesusek bada, ezaguturik etorriko ziradela bera arrapatzera, eta errege egitera, berak bakarrik, berriz mendira iges egin zuen.

        16. Eta nola berandutu zan, bere ikasleak itsasora jetxi ziraden.

        17. Eta sartzen ziradela ontzi batean, etorri ziran itsasoaren beste aldamenera Kafarnaumera, eta zan orduan gau illuna, eta Jesus etzan oraindikan berakgana etorri.

        18. Eta jaikitzen zan itsasoa, zerabillan aize andiarekin.

        19. Ibilli ziradenean arraunaz ogeita bost, edo ogeita amar estadio bezelatsu, ikusi zuten Jesus itsasoaren gañean zebillala, eta ontzira aldertzen zala, eta beldurtu ziran.

        20. Berak berriz esaten die: Ni naiz, etzaitezte beldur izan.

        21. Berak berriz ontzian artu nai zuten, eta ontzia allegatu zan laster, zijoazen lurrera.

        22. Biaramonean, itsasoaren beste aldamenean zegoan jendeak ikusi zuen, ez zegoala an ontzi bakar bat baño, eta Jesus etzala sartu ontzian bere ikasleakin, baizikan bere ikaslek bakarrik joan zirala.

        23. Eta beste ontzi batzuek allegatu ziran Tiberiadestik, ogia jan zuten tokiaren aldera, Jaunari eskerrak eman ezkero.

        24. Ikusi zuenean bada jende taldeak ez zegoala an Jesus, ezta bere ikasleak ere, ontzietan sartu ziran, eta Kafarnaumera joan ziran Jesusen billa.

        25. Eta arkitu zutenean itsasoaren beste aldamenean, esan zioten: Erakuslea, noiz onara etorri zera?

        26. Jesusek erantzun eta esan zien: Egia guztiarekin esaten dizutet, billatzen nazutela, ez ikusi dituzuten mirariakgatik, baizik ogia jan zendutelako, eta ase ziñatelako.

        27. Ari zaitezte lanean, ez galtzen dan janaria gatik, baizik betiko bizitzarako irautzen duenagatik, zeñ gizonaren semeak emango dizuten. Zeren onegan itsatsi zuen bere sillua Aitak, zeñ dan Jaungoikoa.

        28. Esan zioten bada: Zer da egingo deguna, Jaungoikoaren gogoko lanetan aritzeko?

        29. Jaungoikoaren gogo lana da, sinistu dezazutela, berak bialdu zizutenagan.

        30. Esan zioten bada: Zer mirari egiten dezu zuk, guk ikusi, eta sinistu dizazugun? Zer gauza egiten dezu?

        31. Gure gurasoak eremuan manna jan zuten, eskribatua dagoan bezela: Zeruko ogia eman zien jaten.

        32. Eta Jesusek esan zien: Egia guztiarekin esaten dizutet: Ez zizutela Moisesek eman zeruko ogia; baizik nere Aitak ematen dizutela zeruko ogi egiazkoa.

        33. Zeren Jaungoikoaren ogia da zerutik jetxi zana, eta munduari bizia ematen diona.

        34. Berak bada esan zioten: Jauna, eman zaguzu beti ogi au.

        35. Eta Jesusek esan zien: Ni naiz bizitzako ogia. Nigana datorrena, ez da gose izango, eta nigan sinisten duenak, ez du beñere egarririk idukiko.

        36. Baña esan dizutet, ikusi nazutela, eta ez dezutela sinisten.

        37. Aitak ematen didan guzia, nigana etorriko da, eta nigana datorrena, ez det kanpora botako.

        38. Zeren zerutik jetxi nintzan, ez nere borondatea egiteko, bialdu ninduenaren borondatea baizik.

        39. Eta au da, arako Aita, bialdu ninduenaren borondatea: Ez dezadala galdu ezertxoere, berak eman zidan guztitik, baizik berriz biztu dezadala atzeneko egunean.

        40. Eta bialdu ninduen nere Aitaren borondatea, au da: Semea ikusten duen guztiak eta beragan sinisten duenak, betiko bizitza iduki dezala, eta nik atzeneko egunean berriz biztuko det.

        41. Juduak bada gaizki esaten zuten beragatik, esan zuelako: Ni naiz, zerutikan jetxitako ogi bizia.

        42. Eta esaten zuten: Ez al dek au Jesus Joseren semea, zeñaen Aita eta ama dikagun ezagunak? Nola bada berak esaten dik: Ni zerutik jetxi nintzan?

        43. Jesusek bada erantzun, eta esan zien: Etzaitezte ibilli zuen artean gaizki esaka:

        44. Iñor ere ezin etorri liteke nigana, ni bialdu ninduen Aitak ekartzen ez badu, eta alakoa nik berriz biztuko det atzeneko egunean.

        45. Profetetan eskribatua dago: Guztiak izango dirade, Jaungoikoak erakutsiak. Aitari aditu dion guztia bada, eta ikasi duena, nigana dator.

        46. Ez, Aita iñork ikusi duelako, salbu Jaungoikoagandik danak: onek bai, Aita ikusi duela.

        47. Egia guztiarekin esaten dizutet, nigan sinisten duenak, betiko bizitza daukala.

        48. Ni naiz bizitzako ogia.

        49. Zuen gurasoak basomortuan manna jan zuten, eta il ziran.

        50. Au da zerutik jetxitzen dan ogia, beratatik jaten duena, il ez dedin.

        51. Ni naiz zerutik jetxi naizan ogi bizia.

        52. Ogi onetatik jaten duena, beti biziko da, eta nik emango dedan ogia, da nere neronen aragia, munduaren salbaziorako.

        53. Orduan Juduak asi ziran elean elkarrekin esaten zutela: Nola onek bere aragia jaten eman dizagukek?

        54. Jesusek bada esan zien: Egia guztiarekin esaten dizutet, ez badezute jaten gizonaren semearen aragia, eta ez badezute edaten bere odola, ez dezute idukiko zuekgan bizitzarik.

        55. Nere aragia jaten duenak, eta nere odola edaten duenak, betiko bizitza dauka, eta nik atzeneko egunean, berriz biztuko det.

        56. Zeren nere aragia, egiaz janaria da, eta nere odola egiaz edaria da.

        57. Nere aragia jaten duena, eta nere odola edaten duena, nigan dago, eta ni beragan.

        58. Nola, bialdu nauen Aita bizi dan, eta ni Aitagatik bizi naizan: ala jaten nauena bera ere, nigatik biziko da.

        59. Au da zerutik jetxi zan ogia. Ez da gertatuko zuen gurasoai bezela, zeñak manna jan zuten, eta alaere il ziran. Ogi au jaten duena, beti biziko da.

        60. Gauza oiek Jesusek esan zituen Kafarnaumgo Sinagogan, erakusten ari zala.

        61. Eta bere ikasleetatik askok aditu zituztenean, esan zuten: Gogorra dek izketa au, eta nork aditu dezakek?

        62. Jesusek berriz berez jakinik, bere ikasleak augatik gaizki esaka ari zirala, esan zien: Augatik eskandalizatzen zerate?

        63. Zer izango liteke ikusiko bazendute gizonaren semea, len zegoan tokira igotzen dala?

        64. Espiritua da, bizia ematen duena; aragiak berriz deus ez du balio. Nik esan dizkizutedan itzak, espiritua eta bizitza dira.

        65. Baña badirade zuen arteko batzuek, sinisten ez dutenak, zeren Jesusek asieratik baziekien zeñ ziran sinisten etzutenak, eta zeñek jarriko zuen etsaien eskuetan.

        66. Eta esaten zuen: Argatik esan dizutet, ezin etorri litekeala iñor ere nigana, nere Aitak emana ez bazaio.

        67. Ordu artatik, bere ikasleetatik asko atzera biurtu ziran, eta onezkero ez zebiltzan berarekin.

        68. Eta Jesusek esan zien amabiai: Zuek ere joan nai al dezute?

        69. Eta Simon Pedrok erantzun zion: Jauna, zeñgana joango gera? Betiko bizitzako itzak dauzkazu.

        70. Eta guk sinistu degu, eta ezagutu degu, zu zerala Kristo Jaungoikoaren semea.

        71. Jesusek erantzun zien: Ez al zinduztedan amabiak autu, eta alaere zuetatik bat deabrua da?

        72. Au esaten zuen Judas Iskariote Simonen semeagatik, zeñak, amabietatik bat bazan ere, salduko zuen.

ZAZPIGARREN KAPITULUA

        1. Oiek iragorik, bazebilan Jesus Galileatik, zeren etzuen Judeara joan nai, Juduak bere billan zebiltzalako, bera iltzeko.

        2. Eta aldean zegoan Juduen jai egun, Tabernakuloena zeritzana.

        3. Bere anaiak esan zioten: Atera zaite emendikan, eta Judeara zoaz, zure ikasle aiek ere ikusi ditzaten zuk egiten dituzun obrak.

        4. Ez dituen ezkero iñork ere egiten gauzak ezkutuan, ezagutua izan nai badu, alako gauzak egiten dituzun ezkero, agertu zatzakio munduari.

        5. Zeren oraindikan bere anaietatik askok, etzuten beragan sinisten.

        6. Jesusek bada esan zien: Nere denbora ez da oraindikan allegatu: zuen denbora berriz, beti dago prestatua.

        7. Ezin munduak zuek gorrotatu zaitzakete, baña ni gorrotatzen nau, zeren nik beragatik esan det, bere obrak gaiztoak diradela.

        8. Igo zaitezte zuek egun onetako elizkizunetara: ni ordea ez naiz igoko egun onetako elizkizunetara; zeren nere denbora ez da oraindikan kunplitu.

        9. Oiek esanik, bera Galilean gelditu zan.

        10. Bere anaiak igota gero berriz, bera ere igo zan jai eguneko elizkizunetara, ez agirian, baizik ezkutuan bezela.

        11. Eta Juduak billatzen zuten jostaketako egunean, eta esaten zuten: Non ote dagok hura?

        12. Eta murmur andia zegoan bere gañean jendeen artean. Zeren batzuek esaten zuten: Gizon ona izan bear dik orrek. Beste batzuek berriz esaten zuten: Ez, baizik engañatzen dik jende taldea.

        13. Baña etzuen iñork ere bere alde agirian itzik egiten, Juduen beldurragatik.

        14. Eta jai eguneko elizkizunak erdiunean zeudela, igo zan Jesus elizara, eta ematen zituen erakutsiak.

        15. Eta miraritzen ziran Juduak, esaten zutela: Nola onek liburu santuetako letrak dakizkik, ez baldin baditu ikasi?

        16. Erantzun zien Jesusek, eta esan zien: Nere dotriña ez da nerea, baizik bialdu ninduenarena.

        17. Bere borondatea egin nai duenak, dotriñatik ezagutuko du, Jaungoikoagandikoa ote dan, ala nik nerez itz egiten dedan.

        18. Norberagandik itz egiten duenak, norberaren gloria billatzen du, baña bialdu zuenaren gloria billatzen duena, au egiatia da, eta bidezko ez dan gauzarik ez dago beragan.

        19. Ez al zizuten Moisesek legea eman, eta alaere zuetatiko batek ere ez du legea gordetzen?

        20. Zergatik il nai nazute? Erantzun zuen jende taldeak: Demonioa daukak, nork il nai au?

        21. Erantzun zien Jesusek, eta esan zien: Obra arrigarri bat bakarrik egin det larunbatean, eta guztiok zaudete mirarituak.

        22. Argatik Moisesek eman zizuten zirkunzisioa (ez bera Moisesena dalako, baizik Aitalenena) eta larunbatean zirkunzidatzen dezute gizona.

        23. Baldin gizonak larunbatean zirkunzisioa artzen badu, Moisesen legea autsia izan ez dedin, nere kontra aserretzen zerate, gizon osoa larunbatean sendatu nuelako?

        24. Ez itzatzute juzguak egin irudietatik, baizik egin itzazute juzgu zuzenak.

        25. Esaten zuten bada Jerusalengo batzuek: Ez al da au, iltzeko billatzen dutena?

        26. Eta alaere ikusi ezazute nola agirian itz egiten duen, eta ez diote ezerere esaten. Prinzipeak ezagutu al dute au dala Kristoa?

        27. Baña au nongoa dan badakigu; Kristoa datorrenean berriz, ez du iñork ere jakingo nongoa dan.

        28. Elizan erakutsiak ematen ari zala bada Jesus, boz goratuarekin esaten zuen: Ni ezagutzen nazute, eta nongoa naizan badakizute, baña ez naiz ni neraugandik etorri, baizik bialdu nauena egiatia da, zeñ zuek ez dezuten ezagutzen.

        29. Nik bai ezagutzen dedala, zeren beragandik daukat izatea, eta bialdu nauena bera da.

        30. Arrapatu nai zuten bada, baña etzituen iñork beragan eskuak ipiñi, oraindikan bere ordua etzalako etorria.

        31. Jende talde artako askok bada beragan sinistu zuten, eta esaten zuten: Kristoa datorrenean, onek baño mirari geiago egingo ote dizkik?

        32. Aditu zuten Fariseoak, errian bere gañean zegoan murmulla, eta apaizen prinzipeak eta Fariseoak, bialdu zituzten morroiak arrapatu zezaten.

        33. Eta Jesusek esan zioten: Oraindikan denbora gutxi batean zuekin egongo naiz, eta gero banoa bialdu ninduen huragana.

        34. Zuek billatuko nazute, eta ez nazute arkituko, eta egotera noan tokira, zuek ezin etorri zintezke.

        35. Juduak bada beren artean esan zuten: Zeñ toki, arkitu ezin degunera, joango ote dek geroz au? Joango ote dek noski, munduan barreiatuak zeauden erreñuen artera, jentillai predikatzera?

        36. Zer esan nai izan ote dik itz oiekin: Billatuko nazute, eta ez nazute arkituko: eta ni egotera noan tokira, zuek ezin etorri zintezke?

        37. Eta atzeneko elizkizunetako eguneko jai andian zegoan an Jesus, eta boz goratuaz esaten zuen: iñor egarri bada, nigana betor, eta edan beza.

        38. Nigan sinisten duenari, liburu santuak esaten duten bezela, bere sabeletikan ur bizizko ibaiak jarioko zaiozka.

        39. Au berriz esan zuen, beragan sinisten zutenak artuko zuten Espirituagatik, zeren oraindikan etzan izan emana Espiritua, zeren oraindikan Jesus ez zegoan bere glorian.

        40. Jende aietatik askok, aditurik Jesusen izketa oiek, esaten zuten: Ziertoro au profetaren bat dek.

        41. Beste batzuek esaten zuten: Au da Kristo. Beste batzuek berriz esaten zuten: Galileatik etorriko al dek Kristo?

        42. Ez al zetitek esaten liburu santuak, Kristo etorriko dala Dabiden jatorritik, eta Belengo uritik, non bizitu oi zan Dabid?

        43. Eta ala, desberdiñak ziran errian bere gañeko iritziak.

        44. Eta beretatiko batzuek arrapatu nai zuten, baña batek ere etzituen eskuak bere gañean jarri.

        45. Itzuli ziraden bada Apaizen Prinzipeakgana eta Fariseoakgana beren morroiak. Eta aiek oiei esan zien: Zergatik ez dezute ekarri?

        46. Morroiak erantzun zien: iñoizere ez du gizonek itz egin, gizon onek bezela.

        47. Erantzun zien Fariseoak: Zer! Zuek ere engañatuak izan al zerate?

        48. Prinziperen batek, edo Fariseoren batek beragan sinistu al dik?

        49. Jendetza, legea aditzen ez duen ori, dek bakarrik madarikatua.

        50. Nikodemok, gauaz Jesusgana etorri zanak, zeñ zan beretatik bat, esan zien:

        51. Gure legeak juzgatzen al du gizon bat, lendanaz bera aditu gabe, eta ezagutu gabe zer egin duen?

        52. Erantzun eta esan zioten: i ere Galileatarra al aiz? Aratu itzak liburu santuak, eta ikusiko dek, ez dikala Galileatik profetarikan beñere atera.

        53. Eta itzuli ziran bakoitza bere etxera.

ZORTZIGARREN KAPITULUA

        1. Eta Jesus joan zan Oliboen mendira.

        2. Eta goizean goiz, berriz etorri zan elizara, eta erri guztia beragana etorri zan, eta eserita, ematen zituen erakutsiak.

        3. Eta Eskriba eta Fariseoak ekarri zioten andre bat aragizko bekatuan arrapatua, eta erdian jarri zuten,

        4. Eta esan zioten: Erakuslea, andre au oraintxe izan da aragizko bekatuan arrapatua.

        5. Moisesek legean agindu zigun, onelakoai arrika egiteko. Zuk bada zer esaten dezu?

        6. Eta au esaten zuten, tentatzen zutela, bera salatzeko eskubidea iduki zezaten. Baña Jesusek beerontz makurtuta, beatzarekin lurrean eskribatzen zuen.

        7. Baña nola irautzen zuten, galdetzen ziotela, zuzendu zan, eta esan zien: Zuen artetikan bekatu gabetanik arkitzen danak, bota bizaio arria lenengo.

        8. Eta berriz makurtzen zala, lurrean eskribatzen zuen.

        9. Berak au aditu zutenean, irten ziran bata bestearen ondoren, zarrenetatik asitzen ziradela: eta bakarrik gelditu zan Jesus, eta andre, erdian zutik zegoana.

        10. Eta zuzentzen zala Jesus, esan zion: Andrea, non dirade salatzen zindutenak? iñork ere etzaitu kondenatu?

        11. Andreak esan zuen: iñork ere ez, Jauna. Eta Jesusek esan zion: Nik ere etzaitut kondenatuko. Zoaz, eta ez ezazu onezkero berriz bekaturikan egin.

        12. Berriz ere bada itz egin zien Jesusek, esaten zuela: Ni naiz munduko argia. Neri jarraitzen didana, ez dabil illuntasunetan, baizik bizitzako argia idukiko du.

        13. Eta Fariseoak esan zioten: Zuk zerorren testigantza ematen dezu: zure testigantza ez da egiazkoa.

        14. Jesusek erantzun zien, eta esan zuen: Nik neronen testigantza ematen badet ere, nere testigantza egiazkoa da, zeren badakit nondik etorri nintzan, eta nora noan; Zuek berriz ez dakizute, ez nondik natorren, ez nora noan.

        15. Zuek aragiaren araura juzgatzen dezute; nik berriz ez det iñor ere juzgatzen.

        16. Eta nik juzgatzen baldin badet, nere juizioa egiazkoa da, bakarrik ez naizalako, baizik ni eta nire Aita, bialdu ninduena.

        17. Eta zuen legean eskribatua dago, bi gizonen testigantza egiazkoa dala.

        18. Ni naiz neronen testigantza ematen dedana, eta nere testigantza ematen du, bialdu ninduen Aitak.

        19. Esaten zioten bada: Non dago zure Aita? Jesusek erantzun zien: Ez ni ezagutzen nazute, ez nere Aita. Ni ezagutuko baninduzuteke, egiazki nere Aita ere ezagutuko zendukete.

        20. Itz oiek esan zituen Jesusek gordairuaren atarian, tenploan erakutsiak ematen zituela, eta etzuen iñork arrapatu, oraindikan bere ordua etzalako etorria.

        21. Beste denbora batean Jesusek esan zien. Ni banoa, eta billatuko nazute, eta zuen bekatuan ilko zerate. Ni noan tokira, zuek ezin etorri zintezke.

        22. Juduak bada esaten zuten: ilko al dek hura bera, zeren esan dik: Ni noan tokira zuek ezin etorri zintezke?

        23. Eta esaten zien: Zuek beekoak zerate, ni ez naiz mundu onetakoa.

        24. Esan nizuten bada, zuen bekatuetan ilko zeratela, zeren ez badezute sinisten ni naizala, zuen bekatuan ilko zerate.

        25. Esaten zioten bada: Zeñ zera zu? Jesusek esan zien: Asiera, zuekin itz egiten dedana bera.

        26. Zuekgatik asko gauza dauzkat zer esan, eta zer gaizkitzat eman. Ni bialdu ninduena berriz, egiatia da, eta nik munduan bakarrik esaten ditut, ari aditutako gauzak.

        27. Eta etzuten aditu, bere Aitari Jaungoikoaren izena ematen ziola.

        28. Jesusek bada esan zien: Gizonaren semea altxatzen dezutenean, orduan adituko dezute, ni naizala, eta neregandik ez dedala ezerere egiten, baizik esaten dedala, nere Aitak erakutsi didana:

        29. Eta bialdu ninduena, nerekin dago, eta ez nau bakarrik utzi, zeren nik beti egiten ditut, bere gogokoak diraden gauzak.

        30. Berak gauza oiek esaten zituela, askok beragan sinistu zuten.

        31. Jesusek bada esaten zien, beragan sinistu zuten Juduai: irautzen badezute nere itzean, egiaz nere ikasleak izango zerate:

        32. Eta egia ezagutuko dezute, eta egiak aterako zaituzte besteren mendetik.

        33. Erantzun zioten: Abrahamen jatorria gera, eta iñoizere ez gera besteren mendean egon: nola bada zuk esaten dezu: Etzerate iñoren mendean egongo?

        34. Jesusek erantzun zien: Egia guziarekin esaten dizutet, bekatu egiten duen guzia, bekatuaren mendekoa dala.

        35. Eta mendekoa ez da etxean betiko gelditzen; semea berriz betiko gelditzen da.

        36. Semeak bada besteren mendetik ateratzen bazaituzte, egiaz besteren mendetik aterata egongo zerate.

        37. Nik badakit, Abrahamen semeak zeratela, baña il nai nazute, nere itza zuekgan kabitzen ez dalako.

        38. Nik esaten det, nere Aitagan ikusi nuena, eta zuek egiten dezute, zuen Aitagan ikusi zendutena.

        39. Erantzun, eta esan zioten: Gure aita, Abraham da. Jesusek esan zien: Abrahamen semeak bazerate, Abrahamen obrak egin itzatzute.

        40. Orain berriz, il nai nazute, izanik ni gizon bat, Jaungoikoari aditu nion egia esan dizutedana. Abrahamek etzuen au egin.

        41. Zuek zuen aitaren obrak egiten dituzute. Eta berak esan zioten: Ez gera gu ixillumeak, aita bat daukagu, zeñ dan Jaungoikoa.

        42. Eta Jesusek esan zien: Jaungoikoa balitza zuen aita, egiaz maitatuko ninduzuteke. Zeren ni Jaungoikoagandik atera nintzan, eta etorri nintzan: eta ez neregandik, baizik berak bialdu ninduen.

        43. Zergatik ez dezute aditzen nere izkuntza au? Nere itza ezin entzun dezutelako.

        44. Zuek deabruaren semeak zerate, eta zuen aitaren gurak egin nai dituzute. Bera asieratik zan iltzallea, eta egian etzuen iraun, egiarik beragan ez dagoelako, gezurra esaten duenean, beretik itz egiten du, zeren gezurtia dan, eta gezurraren aita.

        45. Neri berriz ez didazute sinisten, egia esaten badizutet ere.

        46. Zuetatik zeñek gezurti egingo nau? Egia esaten badizutet, zergatik ez nazute sinisten?

        47. Jaungoikoarena danak, Jaungoikoaren itzak aditzen ditu. Argatik zuek ez dituzute aditzen, Jaungoikoarenak etzeratelako.

        48. Juduak bada erantzun, eta esan zioten: Ez al dikagu guk ongi esaten, Samariatarra aizala i, eta demonioa daukakala?

        9. Jesusek erantzun zuen: Ez daukat nik demoniorik, baizik nere Aita onratzen det, eta zuek desonratu nazute.

        50. Nik berriz ez det nere gloria billatzen, bada billatzen duena, eta juzgatzen duena.

        51. Egia guziarekin esaten dizutet, nere itza gordetzen duenak, ez duela betiko eriotza ikusiko.

        52. Juduak esan zioten: Orain ezagutzen dikagu, demonioa daukakala. Abraham il ukan, eta Profetak, eta ik esaten dek: Nere itza gordetzen duena, ez da betiko ilko.

        53. I al aiz, gure aita Abraham, il ukana baño andiagoa? Profetak ere il itukan. Zeñ egiten aiz erori?

        54. Jesusek erantzun zuen: Nerau gloriatzen banaiz, nere gloria utsa da. Ni gloriatzen nauena da nere Aita, zeñ zuek esaten dezuten, zuen aita dala,

        55. Eta ez dezute ezagutzen; nik ordea ezagutzen det. Eta esango banu ez dedala ezagutzen, zuek bezela, gezurtia izango ninteke. Baña ezagutzen det, eta gordetzen det bere itza.

        56. Zuen aita Abrahamek nere eguna ikusteko gurari biziak iduki zituen. Ikusi zuen, eta txit poztu zan.

        57. Eta Juduak esan zioten: Oraindikan berrogeita amar urte ez dauzkazkik, eta Abraham ikusi ukan?

        58. Jesusek esan zien: Egia guziarekin esaten dizutet, Abraham egiña izan baño lenago, ni naiz.

        59. Orduan artu zituzten arriak, berari aurtikitzeko: baña Jesus ezkutatu zan, eta atera zan tenplotik.

BEDERATZIGARREN KAPITULUA

        1. Eta iragotzean Jesus, ikusi zuen gizon bat jaiotzatik itsua.

        2. Eta bere ikasleak galdetu zioten: Erakuslea, zeñak bekatu egin zuen, onek ala bere gurasoak, itsutua jaiotzeko?

        3. Jesusek erantzun zuen: Ez onek bekatu egin zuen, ez bere gurasoak, baizik Jaungoikoaren obrak beragan agertu ditezen.

        4. Premiazkoa da nik egitea bialdu ninduenaren obrak, eguna dan artean, etorriko da gaua, noiz iñork lanik ezin egingo duen.

        5. Munduan nagoan artean, munduko argia naiz.

        6. Oiek esan zituenean, istua bota zuen lurrera, eta istuarekin egin zuen orea, eta igortzi zituen orearekin itsuaren begien gañak.

        7. Eta esan zion: Zoaz, eta garbitu zaite Siloeko, (zeñak esan nai duen Bialdua) igeritokietan. Joan zan bada, eta garbitu zan, eta itzuli zan ikusten zuela.

        8. Auzokoak bada, eta len eskean zebillala ikusi zutenak, esaten zuten: Ez al da au, eserita egon oi zana, eta eskean egoten zana? Batzuek esaten zuten: Au da.

        9. Eta besteak: Ez da au, baizik bere antzeko bat da. Berak berriz esaten zuen: Ni naiz.

        10. Eta esaten zioten: Nola izan zazkitzu begiak idikiak?

        11. Erantzun zuen: Jesus izena duen gizon ark, egin zuen lurrezko orea, eta igortzi zituen nere begiak, eta esan zidan: Zoaz Siloeko igeritokietara, eta garbitu zaite. Eta joan nintzan, eta garbitu nintzan, eta ikusten det.

        12. Eta esan zioten: Non da hura? Berak erantzun zuen: Ez dakit.

        13. Eraman zuten Fariseoakgana, itsua izan zan hura.

        14. Eta zan larunbata, Jesusek lurrezko orea egin, eta begiak idiki ziozkanean.

        15. Berriz ere galdetu zioten Fariseoak, nola ikusten zuen. Eta berak esan zien: Lurrezko orea jarri zuen nere begien gañean, eta garbitu nintzan, eta dakust.

        16. Eta Fariseoetatik batzuek esaten zuten: Larunbata gordetzen ez duen gizon au, ez da Jaungoikoak bialdua. Beste batzuek esaten zuten: Nola gizon bekatari batek egin ditzake mirari oiek? Eta ezbaia zegoan beren artean.

        17. Berriz ere bada esaten diote itsuari: Zuk zer esaten dezu, zure begiak idiki zituen huragatik? Eta berak esan zuen: Profeta dala.

        18. Juduak ordea etzioten berari sinistu, itsua izan zala, eta orain ikusten zuela, aliketa ots egin zien bitartean, begiak argituak izan zitzaiozkanaren gurasoai.

        19. Eta galdetu zieten, eta esan zieten: Au al da zuen seme, zuek esaten dezutena, itsua jaio zala? Nola bada orain ikusten du?

        20. Bere gurasoak erantzun zieten, eta esan zieten: Badakigu au dala gure semea, eta itsua jaio zala,

        21. Baña nola orain ikusten duen, edo nork bere begiak idiki dituen, guk ez dakigu, berari galde egin zaiozute, adiñekoa da, berak beragatik itz egin dezala.

        22. Oiek esan zituzten bere gurasoak, zeren Juduen beldur ziraden, zeren onezkero Juduak erabakita zeukaten, baldin iñork aitortzen bazuen Jesus Kristotzat, Sinagogatik kanpora aurtikia izan zedilla.

        23. Argatik bere gurasoak esan zuten: Edadea dauka, galde zaiozute berari.

        24. Berriz ere bada ots egin zioten, itsua izandu zan gizonari, eta esan zioten: Eman zaiozu gloria Jaungoikoari, guk badakigu gizon ori bekataria dala.

        25. Berak esan zioten: Bekataria ote dan, nik ez dakit. Gauza bat dakit, izanik ni itsua, orain ikusten dedala.

        26. Berak esan zioten: Zer egin zizun? Nola begiak idiki zizkizun?

        27. Erantzun zien: Esan dizutet, eta aditu dezute, zertarako berriz aditu nai dezute? Zuek ere bere ikasleak egin nai al zerate?

        28. Eta madarikatu zuten, eta esan zioten: i izan adi bere ikaslea: bada gu, Moisesen ikasleak gaituk.

        29. Guk baziakigu Moisesi Jaungoikoak itz egin ziola; au berriz nongoa dekan ez ziakigu.

        30. Gizon hurak erantzun zuen, eta esan zien: Emen dago miraria, zuek ez dakizutela nongoa dan au, eta alaere nere begiak idiki ditu.

        31. Dakiguna da, Jaungoikoak ez dituela bekatariak aditzen: Jaungoikoa onratzen duena berriz, eta bere borondatea egiten duena, au da aditzen duena Jaungoikoak.

        32. Beñere ez da aditua izan, iñork idiki dituela, itsutua jaio zan baten begiak.

        33. Gizon au ez balitza Jaungoikoak bialdua, egiten dituen gauzetatik ezerere ezin egingo luke.

        34. Erantzun, eta esan zioten: Guziori bekatuz beteta jaioa aiz, eta ik erakutsiak ematen dizkiguk? Eta kanpora bota zuten.

        35. Jesusek aditu zuen, kanpora bota zutela, eta arkitu zuenean, esan zion: Sinisten dezu zuk Jaungoikoaren semeagan?

        36. Berak erantzun eta esan zuen: Zeñ da, Jauna, beragan sinistu dezadan?

        37. Eta Jesusek esan zion: Eta ikusi dezu, eta zurekin itz egiten duena, orixe berori da.

        38. Eta berak esan zuen: Sinisten det, Jauna. Eta auzpezturik, adoratu zuen.

        39. Eta Jesusek esan zuen: Ni mundu onetara etorri nintzan, juizio zuzen bat egitera, ikusten ez dutenak, ikusi dezaten, eta ikusten dutenak, itsutuak gelditu ditezen.

        40. Berarekin zeuden Fariseo batzuek aditu zuten au, eta esan zioten: Gu ere itsuak al gaituk?

        41. Jesusek esan zien: itsuak baziñate, etzendukete bekaturik idukiko, baña orain, esaten dezutelako: ikusten dezutela, argatik zuen bekatuak badirau.

AMARGARREN KAPITULUA

        1. Egiaz egiaz esaten dizutet, sartzen ez dana atetikan ardien arditekira, baizikan beste tokiren batetik igotzen dana, hura lapurra eta ebaslea dala.

        2. Atetikan sartzen dana berriz, ardien artzaia da.

        3. Oni atezaiak idikitzen dio, eta bere ardiai beren izenez ots egiten die, eta ateratzen ditu.

        4. Eta bere ardiai ateraerazitzen dienean, beren aurrean dijoa, eta ardiak jarraitzen diote, bere boza ezagutzen dutelako.

        5. Arrotz bati ordea ez diote jarraitzen, baizik beragandik iges egiten dute, zeren arrotzen boza ez duten ezagutzen.

        6. Irudi au ipiñi zien Jesusek. Berak berriz etzuten aditu zer esaten zien.

        7. Eta bigarren aldiz Jesusek esan zien: Egia guziarekin esaten dizutet, ardien atea ni naizala.

        8. Etorri ziran guztiak dira lapurrak, eta ebasleak, eta ardiak etzituzten aditu.

        9. Ni naiz atea. Nigandik sartzen dana, salbatuko da, eta sartuko da, eta aterako da, eta bazkak arkituko ditu.

        10. Lapurra ez dator, baizik ostutzera, eta iltzera, eta galtzera. Ni berriz etorri naiz, bizitza iduki dezaten, eta ugariago iduki dezaten.

        11. Ni naiz artzai ona. Artzai onak bere bizia ardiakgatik ematen du.

        12. Baña soldatariak, eta artzaia ez danak, zeñak ez dituen bereak ardiak, ikusten duenean otsoa datorrela, utzitzen ditu ardiak, eta iges egiten du, eta otsoak arrapatzen ditu, eta barreiatzen ditu ardiak.

        13. Soldatariak berriz iges egiten du, soldataria dalako, eta ez dagozkiolako berari ardiak.

        14. Ni naiz artzai ona, eta ezagutzen ditut nere ardiak, eta nereak ezagutzen naute.

        15. Aitak ezagutzen nauen bezela, ala nik Aita ezagutzen det, eta nere ardiakgatik nere anima ipintzen det.

        16. Baditut ere beste ardi batzuek, artalde onetakoak ez diradenak. Aiek ekarri bear ditut, eta nere boza adituko dute, eta guziakin egingo da artalde bakar bat, eta artzai bakar bat.

        17. Argatik Aitak maitatzen nau, zeren nik nere anima ipintzen det, bera berriz artzeko.

        18. Ez dit iñork ere kentzen, baizik nik neronen bitartez ipintzen det, eta eskubidea daukat bera ipintzeko, eta eskubidea daukat bera berriz artzeko.

        19. Eta berriz ere ezbaia izan zan Juduen artean itz oiekgatik.

        20. Eta beretatik askok esaten zuten: Demonioa zeaukak, eta zoratuta dagok. Zergatik aditzen diozute?

        21. Beste batzuek esaten zuten: itz oiek ez dirade demonioa daukanarenak. Demonioak idiki al ditzake itsuen begiak?

        22. Eta zelebratzen zan Jerusalenen Dedikazioko jaia, eta negua zan.

        23. Eta Jesus bazebillan tenploan Salomonen elizpean.

        24. Eta Juduak ingurutu zuten, eta esan zioten; Noizarteraño gauzkazu gogait egiten? Zu bazera Kristo, argiro esan zaguzu.

        25. Jesusek erantzun zien: Esaten dizutet, eta ez nazute sinisten. Nik nere Aitaren izenean egiten ditudan obrak, oiek ematen dute nere testigantza.

        26. Zuek ordea ez dezute sinisten, nere ardietatikoak etzeratelako.

        27. Nere ardiak nere boza aditzen dute, eta nik ezagutzen ditut, eta berak jarraitzen didate.

        28. Eta nik betiko bizitza ematen diet, eta iñoizere ez dirade galduko, eta iñork ere nere eskutik ez ditu arrapatuko.

        29. Nere Aitak eman zidana, gauza guztiez gañetikoa da, eta iñork ere ez dezake arrapatu nere Aitaren eskutik.

        30. Ni eta Aita gauza bat gera.

        31. Orduan Juduak artu zituzten arriak, berari arrika egiteko.

        32. Jesusek esan zien: Obra on asko egin ditut zuen aurrean nere Aitaren bertutez, beretatik zeñ gatik arrika egiten didazute?

        33. Juduak erantzun zioten: Obra onagatik ez dikikagu arrika egiten, blasfemiagatik baizik, eta izanik i, aizan bezela, gizona, Jaungoiko egiten aizalako.

        34. Jesusek erantzun zien: Zuen legean ez al dago eskribatua: Nik esan nuen, jainkoak zerate?

        35. Baldin bada jainkoen izenaz ots egin bazitzaioten Jaungoikoak itz egin zienai, eta Eskriturak ezin faltatu balezake,

        36. Nola nigatik, zeñ Aitak santutu zuen; eta mundura bialdu zuen, esaten dezute zuek, blasfemia esaten dedala, esan dedalako: Jaungoikoaren semea naiz?

        37. Nere Aitaren obrak egiten ez baditut, ez nazazute sinistu.

        38. Baña egiten baditut, baldin neri sinistu nai ez badidazute ere, sinistu zaiezute obrai, ezagutu eta sinistu dezazuten, Aita nigan dagoela, eta ni Aitagan.

        39. Eta berak arrapatu nai zuten, baña beren eskuetatik iges egin zien.

        40. Eta berriz joan zan Jordango beste erriberara, Juan lenengo bataiatzen egon zan toki artara, eta an egotez egon zan.

        41. Eta etorri ziran asko beragana, eta esaten zuten: Juanek egiaz miraririkan batere etzuen egin.

        42. Juanek augatik esan zituen gauza guztiak berriz, egiazkoak ziran. Eta askok beragan sinistu zuten.

AMAIKAGARREN KAPITULUA

        1. Zegoan eririk denbora onetan Lazaro zeritzan gizon bat, Betaniakoa, Maria eta Marta bere arreben errikoa.

        2. (Eta Maria zan, Jauna okenduarekin igortzi zuena, eta bere illeakin bere oñak garbitu ziozkana, zeñaen anaia Lazaro zegoan eririk).

        3. Bere arrebak bada bialdu zituzten mandatariak beragana, esatera: Jauna, begira ezazu arren, zuk maitatzen dezun hura, eririk dagoala.

        4. Eta aditu zuenean Jesusek, esan zien: Gaitz au ez da iltzekoa, baizik Jaungoikoaren gloriarako, bere bitartez Jaungoikoaren semea gloriaz betea izan dedin.

        5. Eta Jesusek maitatzen zituen Marta, eta bere aizpa Maria, eta Lazaro.

        6. Eta aditu zuenean eririk zegoala, oraindikan beste bi egunean gelditu zan toki artan.

        7. Eta oiek iragorik, bere ikasleai esan zien: Goazen berriz Judeara.

        8. Ikasleak esan zioten: Erakuslea, arestian juduak arrika egin nai izan dizute, eta berriz zoaz ara?

        9. Jesusek erantzun zuen: Egunaren orduak amabi ez al dirade? Egunaz dabillanak ez du beaztoporikan egiten, zeren mundu onetako argia ikusten duen.

        10. Baña gauaz ibiltzen danak, beaztopo egiten du, zeren beragan argirik ez dagoan.

        11. Au esan zuen, eta gero esan zien: Gure adiskide Lazaro lo datza, baña banoa lotatik esnatzera.

        12. Bere ikasleak esan zuten: Jauna, lo badatza, osasunarekin egongo da.

        13. Jesusek berriz, bere eriotzagatik itz egin zien; berak ordea aditu zuten gaueroko loagatik itz egiten zuela.

        14. Orduan jesusek argiro esan zien: Lazaro illa da.

        15. Eta poztutzen naiz zuekgatik, an egon ez naizalako, sinistu dezazuten: Baña goazen beragana.

        16. Orduan Tomas, Didimo izena duenak, bere ikaslelagunai esan zien: Goazen gu ere, eta berarekin il gaitezen.

        17. Etorri zan bada Jesus, eta arkitu zuen, lau egun zirala zegoala obian

        18. (Eta Betania zegoan Jerusalendik aldean, amabost estadio bezelatsu.)

        19. Eta Juduetatik asko joan ziran poztutzera Marta eta Maria, beren anaiaren eriotzagatik.

        20. Martak bada, aditu zuenean Jesus zetorrela, bidera irten zitzaion, eta Maria etxean gelditu zan.

        21. Eta Martak esan zion Jesusi: Jauna, emen egon baziña, nere anaia etzan ilko.

        22. Baña badakit ere orain, Jaungoikoari eskatzen diozun guztia, Jaungoikoak emango dizula.

        23. Jesusek esan zion: Zure anaia berriz biztuko da.

        24. Martak esaten dio: Ongi dakit, berriz biztuko dala atzeneko egunean biztutze berrian.

        25. Jesusek esan zion: Ni naiz biztutze berria, eta bizitza. Nigan sinisten duena, iltzen bada ere, biziko da.

        26. Eta bizi dan, eta nigan sinisten duen guztia, iñoizere ez da ilko. Sinisten dezu au?

        27. Martak esan zion: Bai Jauna, nik sinistu det, zu zerala Kristo, Jainko biziaren seme, mundu onetara etorri ziñana.

        28. Eta oiek esanik, joan zan, eta ots egin zion ixillean bere aizpa Mariari, eta esan zion: Erakuslea dago emen, eta deitzen dizu.

        29. Bera, aditu zuenean, bereala jaiki zan, eta beragana joan zan.

        30. Zeren Jesus oraindikan etzan allegatu errira, baizik zegoan, Martak bidera irten zitzaion toki artan.

        31. Berarekin etxean zeuden, eta bera gozatzen ari ziran Juduak bada, ikusi zutenean Maria arin jaiki zala, eta irten zala, jarraitu zioten, esaten zutela: Obira dijoa, an negar egitera.

        32. Eta Maria allegatu zanean Jesus zegoan tokira, ikusi zueneko, bere oñetan auzpeztu zan, eta esaten dio: Jauna, emen egon baziña, nere anaia etzan ilko.

        33. Jesusen espiritua bada izutu zan, eta bera beragan nastu zan, ikusirik Maria negarrez, eta berarekin etorri ziran Juduak ere negar egiten zutela.

        34. Eta Jesusek esan zuen: Non ipiñi zenduten? Esaten diote: Atoz, Jauna, eta ikusi ezazu.

        35. Eta Jesusek negar egin zuen.

        36. Eta Juduak orduan esan zuten: Ona nola maitatzen zuen.

        37. Eta beretatik batzuek esan zuten: itsututa jaio zanari begiak idiki ziozkan onek, ez al zezakean egin, etzedilla au il?

        38. Jesus bada, biotzetik irtetzen zitzaiozkan suspirioetan, etorri zan obira. Zan arzulo bat, eta bere gañean arlosa bat ipiñi zuten.

        39. Jesusek esan zuen: Kendu ezazute arlosa. Marta, il zanaren arrebak esan zion: Jauna, kirastua dago, zeren lau egun dirade il zala.

        40. Jesusek esan zion: Ez al dizut esan, baldin sinisten badezu, Jaungoikoaren gloria ikusiko dezula?

        41. Kendu zuten bada arlosa, eta Jesusek begiak goirontz jasorik, esan zuen: Aita, eskerrak ematen dizkizut, aditu nazulako.

        42. Nik ongi niekien, beti aditzen nazula, baña inguruan dagoan erriagatik, esan nuen: sinistu zezaten, zuk bialdu nazula.

        43. Eta oiek esanik, deadar andi bat egin zuen, esaten zuela: Lazaro, atoz kanpora.

        44. Eta bereala irten zan illik egon zana, oñak eta eskuak lotuta bendakin, eta arpegia estalita izerkariarekin. Jesusek esan zien: Askatu ezazute, eta utzi zaiozute joaten.

        45. Marta eta Maria ikustera etorri ziran Juduetatik askok bada, eta ikusi zutenak Jesusek egin zuena, beragan sinistu zuten.

        46. Beretatik batzuek berriz, Fariseoetara joan ziran, eta esan zien Jesusek egin zuena.

        47. Eta Apaizen Buruak eta Fariseoak bildu zuten batzarrea, eta esaten zuten: Zer egiten degu, zeren gizon onek mirari asko egiten du?

        48. Ala utzitzen badiogu, guziak beragan sinistuko dute, eta Erromatarrak etorriko dirade, eta ondatuko dute gure erria eta erreñua.

        49. Baña beretatik batek, Kaifas zeritzanak, zeñ zan urte artako Apaizburua, esan zien: Zuek ezerere ez dakizute,

        50. Eta ez dezute ere gogoratzen, zuei dagokizutela, erriagatik gizon bat il dedilla, eta ez dedilla galdu erreñu oso bat.

        51. Baña etzuen au beragandik esan, ezpada izanik urte artako Apaiznagusia, profetizatu zuen, Jesus ilko zala erreñuagatik,

        52. Eta ez bakarrik erreñuagatik, baitaere biltzeko batean Jaungoikoaren seme, barreiatuak zeudenak.

        53. Egun artatik bada pensatu zuten, nola ilko ote zuten.

        54. Jesus bada, andik aurrera ez oi zan ibilli agirian Juduen artean, baizik joan zan eremuaren aldeko alderri batera, Efrem zeritzan erri batera, eta an egon oi zan bere ikasleakin.

        55. Eta onezkero Juduen Paskoa aldean zegoan, eta alderri artako asko igo ziran Jerusalenera, Paskoa baño lenago, berak garbitzera.

        56. Billatzen zuten bada Jesus: eta elkarri esaten zioten, tenploan zeudela: Zer deritzazute ez etortzeaz hura jai egunera? Eta Apaizen Prinzipeak, eta Fariseoak agintea eman zuten, baldin iñork baziekien non zegoan, esan zezala, bera arrapatzeko.

AMABIGARREN KAPITULUA

        1. Jesus bada, Paskoa baño sei egun lenago, etorri zan Betaniara, non il zan Lazaro, Jesusek biztu zuena.

        2. Eta an eman zioten afari bat, eta Martak serbitzen zituen, eta Lazaro zan, maiean berarekin eserita zeudenetatik bat.

        3. Orduan Mariak artu zuen libra bat okendu nardo garbizko, prezio andiko, eta igortzi zituen Jesusen oñak, eta leortu zituen bere illeakin, eta okenduaren usaiez etxea bete zan.

        4. Esan zuen bada bere ikasleetatik batek, Judas Iskariote, etsaien eskuetan ipiñiko zuenak:

        5. Zergatik okendu au etzan saldua izan irureun diruan, eta beartsu pobreai eman etzaiezte?

        6. Eta au esan zuen, ez beartsu pobreak berari zegozkiolako, baizik lapurra zalako, eta nola zeukan bolsa, eramaten zuen beratan, botatzen zana.

        7. Eta Jesusek esan zuen: Utzi zaiozute, ni obiratua naizan egunerako gorde dezan.

        8. Zeren beartsu pobreak beti dauzkazute zuekin, ni ordea ez naukazute beti.

        9. Juduen arteko talde andi batek bada ezagutu zuen, Jesus an zegoala, eta etorri ziran ez bakarrik Jesusgatik, baitaere ikusteagatik Lazaro, zeñ illen artetik biztu zuen.

        10. Eta Apaizen Prinzipeak erabaki zuten Lazaro ere iltzea.

        11. Zeren askok, beragatik, Juduetatik alde egiten zuen, eta Jesusgan sinisten zuen.

        12. Eta biaramonean, jai egunera etorri zan jende talde andi batek, aditu zuenean Jesus Jerusalenera zetorrela,

        13. Artu zituzten palmen ostoak, eta atera zitzazkioten bidera, eta deadarrez esaten zuten: Hosanna, bedeikatua Jaunaren izenean datorrena, Israelko erregea.

        14. Eta Jesusek arkitu zuen astotxo bat, eta bere gañean eseri zan, eskribatua dagoen bezela:

        15. Etzaite beldur izan Siongo alaba. Ona emen zure errege, asto eme baten ume baten gañean eseria datorrena.

        16. Bere ikasleak lenengoan etzuten au aditu, baña Jesus gloriaz betea izandu zanean, orduan oroitu ziran, oiek zeudela beragatik eskribatuak, eta oiek egin ziozkatela.

        17. Eta Jesusekin zegoan jende taldeak, ots egin zionean obitik Lazarori, ematen zuen testigantza.

        18. Eta argatik jendeak irten zitzaiozkan bidera, aditu zutelako mirari au egin zuela.

        19. Fariseoak berriz beren artean esaten zuten: Ez al dezute ikusten, ez degula ezerere aurreratzen? Begira ezazute, nola mundu guztia bere ondoren dijoan.

        20. Eta zeuden an jentil batzuek, jai egunean adoratzera igo ziran aietatikoak.

        21. Oiek bada alderatu zitzaiozkan Feliperi, zeñ zan Galileako Betsaidakoa, eta erregututzen zioten, esaten zutela: Jauna, Jesus ikusi nai genduke.

        22. Etorri zan Felipe, eta esan zion Andreseri: Andresek eta Felipek berriz, esan zioten Jesusi.

        23. Eta Jesusek erantzun zien, esaten zuela: Badator ordua, zeñean gizonaren semea argitua izango dan.

        24. Egi egiaz esaten dizutet: Lurrean erortzen dan gari alea, iltzen ez bada, bera bakarrik gelditzen da; eta iltzen bada berriz, frutu asko ematen du.

        25. Bere anima maitatzen duenak, galduko du, eta mundu onetan bere anima gorrotatzen duenak, betiko bizitzarako gordetzen du.

        26. Serbitzen nauenak, jarraitu bizat, zeren ni nagoan tokian, an egongo da nere serbitzaria ere, eta ni serbitzen nauena, nere Aitak onratuko du.

        27. Orain nere anima nastua dago. Eta, zer esango det? Aita, libratu nazazu ordu onetatik. Baña orregatik etorri naiz ordu onetara.

        28. Aita, argitu ezazu zure izena. Etorri zan bada zerutik boz bat, esaten zuena: Eta argitu det, eta berriz ere argituko det.

        29. An zegoan jende taldeak bada, aditu zuenean boza, esaten zuen: Turmonada bat izan da. Beste batzuek esaten zuten: Aingeru batek itz egin dio.

        30. Jesusek erantzun, eta esan zuen: Boz au ez da etorri nigatik, zuekgatik baizik.

        31. Oraintxe da munduaren juizioa. Oraintxe izango da kanpora aurtikia, mundu onetako Prinzipea.

        32. Eta ni lurretik altxatua izaten naizanean, guztia neraugana ekarriko det.

        33. (Eta au esaten zuen, adirazteko nolako eriotzarekin illa izango zan).

        34. Jendeak erantzun zion: Guk aditua daukagu legetik, Kristok beti iraungo duela, eta nola zuk esaten dezu, gizonaren semeak altxatua izan bear duela? Zeñ da gizonaren seme au?

        35. Jesusek erantzun zien: Badago argia oraindikan zuen artean denbora gutxi baterako. Ibilli zaitezte bada argia daukazuten artean, illuntasunak arrapatu ez zaitzaten, zeren illuntasunetan dabillanak, ez daki nora dijoan.

        36. Argia daukazuten bitartean, argiagan sinistu ezazute, argiaren semeak izan zaitezten. Gauza oiek esan ziozkaten Jesusek, eta joan zan, eta berakgandik ezkutatu zan.

        37. Baña ainbeste mirari egin bazituen ere beren aurrean, etzuten beragan sinistutzen.

        38. Kunplitu zedin Isaias Profetaren itza, zeñak esan zuen: Jauna, guri aditu diguna, nork sinistu du? Eta Jaunaren besoa, nork ezagutua izan da?

        39. Argatik ezin zezaketean sinistu, zeren beste toki batean Isaiasek esan zuen,

        40. Begiak itsutu ziezten, eta biotza gogortu zien: begiakin ikusi ez dezaten, eta beren biotzakin aditu ez dezaten, nigana biurtu, eta nik sendatu ez nitzan beldurrez.

        41. Oiek esan zituen Isaiasek, bere gloria ikusi zuenean, eta beragatik itz egin zuenean.

        42. Alaere izan ziran asko, andizkietatik ere, beragan sinistu zutenak, baña Fariseoen beldurragatik etzuten aitortzen, sinagogatik bota etzitzaten.

        43. Zeren geiago maitatu zuten gizonen gloria, Jaungoikoaren gloria baño.

        44. Jesusek bada deadar egin, eta esan zuen: Nigan sinistutzen duenak, ez du nigan sinistutzen, baizik bialdu nauenagan.

        45. Eta ni ikusten nauenak, ni bialdu ninduena ikusten du.

        46. Ni, argia naizan au, mundura etorri naiz. Nigan sinistutzen duena, illuntasunetan ez dedin gelditu.

        47. Eta baldin norbaitek aditzen baditu nere itzak, eta gordetzen ez baditu, nik ez det juzgatzen. Zeren ez naiz etorri mundua juzgatzera, baizik mundua salbatzera.

        48. Ni mezpreziatzen nauenak, eta nere itzak artzen ez dituenak, badu nork juzgatu dezan. Nik esan dedan itzak, ark juzgatuko du atzeneko egunean.

        49. Zeren nik ez det itz egin neregandik, baizik bialdu ninduen Aitak, berak agindu zidan zer esango nuen, eta nola itz egingo nuen.

        50. Eta badakit berak erakusteko agintzen didana, dala betiko bizitzara zuzentzen duena. Nik esaten ditudan gauzak bada, Aitak esan dizkidan bezela, ala esaten ditut.

AMAIRUGARREN KAPITULUA

        1. Paskoako jaieguna baño lenago, jakinik Jesusek etorria zala bere ordua, mundu onetatik Aitagana iragotzeko, maitatu ezkero, mundu onetan zeuden bereak, atzeneraño maitatu zituen.

        2. Eta afaldu ezkero, nola deabruak jarri zion biotzean Judas Simon Iskariotesen semeari, Jesus Juduen eskuetan ipintzeko asmoa,

        3. Jakinik Jesusek, Aitak gauza guztiak bere eskuetan ipiñi zituela, eta Jaungoikoagandik atera zala, eta Jaungoikoagana zijoala,

        4. Jaikitzen da maietik, eta bere soñekoak kentzen ditu. Eta arturik eskuzapi bat, berarekin gerria lotu zuen.

        5. Gero botatzen du ura aspilla batean, eta asi zan bere ikaslen oñak garbitzen, eta gerrian zeukan eskuzapiarekin leortzen.

        6. Etorri zan bada Simon Pedrogana, eta Pedrok esaten dio: Jauna! Zuk neri oñak garbitu!

        7. Jesusek erantzun, eta esan zion: Nik egiten dedana, ez dakizu zuk orain, gero berriz jakingo dezu.

        8. Pedrok esaten dio: iñoizere ez dizkidazu neri oñak garbituko. Jesusek erantzun zion: Ez badizkizut nik oñak garbitzen, etzera nerekin partale izango.

        9. Simon Pedrok esaten dio: Jauna, ez bakarrik nere oñak, baita eskuak eta burua ere.

        10. Jesusek esaten dio: Garbitu berri dagoenak, ez dauka oñak garbitzearen baño besteren premiarik, egonik, dagoen bezela, gañerako guzia garbi duela. Zuek berriz, garbiak zaudete; ez ordea guztiak.

        11. Nola baziekien zeñ zan saldukeria egingo ziona, argatik esan zuen: Etzaudete garbi guztiok.

        12. Beren oñak garbitu, eta bere soñekoak berriz artu ezkero bada, berriz maiean eseririk, esan zien: Badakizute zer egin dedan zuekin?

        13. Zuek erakuslea eta Jauna ots egiten didazute, eta ongi esaten dezute, zeren ala naizan.

        14. Baldin bada nik, Erakuslea eta Jauna naizan onek, oñak garbitu badizkizutet, zuek ere batak bestearen oñak garbitu bear dituzute.

        15. Zeren ejenploa eman dizutet, nola nik zuekin egin dedan, ala zuek ere egin dezazuten.

        16. Egiaz egiaz esaten dizutet, morroia ez dala bere nagusia baño andiago, ezta bialdua ere, bialdu duena baño andiago.

        17. Eta gañera esan zuen: Gauza oiek aditzen badituzute, zorionekoak izango zerate, egiten badituzute.

        18. Zuek guztiokgatik ez det itz egiten. Nik ezagutzen ditut aututa dauzkadanak: baña kunplitu bear du Eskritura onek: Nerekin ogia jaten duen batek, bere orpoa nere kontra jasoko du.

        19. Oraindandik esaten dizutet, gertatu dedin baño lenago, gertatu dedinean, sinistu dezazuten ni naizala.

        20. Egi egiaz esaten dizutet: Nik bialtzen dedana artzen duenak, ni artzen nau, eta ni artzen nauenak, artzen du ni bialdu ninduena.

        21. Esanik Jesusek gauza oiek, nastu zan bere biotzean, eta agirian adirazi, eta esan zuen: Egi egiaz esaten dizutet, zuetatiko batek salduko nauela.

        22. Ikasleak bada elkarri begiratzen zien, zalanzan zeudela, zeñgatik itz egiten ote zuen.

        23. Beretatik bat, Jesusek maitatzen zuena, zegoan eserita maiean, Jesusen bularraren gañean etzinda.

        24. Ikasle oni bada, keñu bat eginda, Simon Pedrok esan zion: Zeñ ote da beragatik itz egiten duena?

        25. Ikasle hurak orduan, etzinik geiago Jesusen bularraren gañean, esan zion: Jauna, zeñ da?

        26. Jesusek esan zion: Nik ogi bustia luzatzen diodana, hura da. Eta bustirik ogia, eman zion Judas, Simon Iskariotkoaren semeari.

        27. Eta mokaduaren ondoren, sartu zan beragan satanas. Eta Jesusek esan zion: Egitea uste dekan gauza ori, anbat lasterren egin ezak.

        28. Baña maiean eserita zeudenetatik batek ere etzuen jakin, zertarako esan zion.

        29. Zeren batzuek uste izan zuten, nola Judas zan dirugordetzallea, esan ziola Jesusek: Erosi itzatzu jai egunerako bear ditugun gauzak, edo beartsuai zerbait eman zitzaiela.

        30. Artu zuenean bada berak mokadua, bereala irten zan. Zan berriz gaua.

        31. Irten zanean bada Judas, Jesusek esan zuen: Oraintxe da bada gloriaz betea gizonaren semea, eta Jaungoikoa da beragan gloriaz betea.

        32. Eta baldin Jangoikoa, gloriaz betea gelditzen bada beragan, Jaungoikoak ere gloriaz beteko du beragan, eta txit laster gloriaz beteko du.

        33. Semetxoak, oraindikan denbora gutxi batean nago zuekin. Billatuko nazute, eta Juduai esan nien bezela: Ni noan tokira, zuek ezin etorri zintezke, zuei ere orain ala esaten dizutet.

        34. Aginte berri bat ematen dizutet: Elkar maitatu dezazutela, eta nola nik maitatu zinduztedan, ala zuek ere elkar maitatu dezazutela.

        35. Emendik ezagutuko dute guztiak, nere ikasleak zeratela, elkarganako amorioa badaukazute.

        36. Simon Pedrok esaten dio: Jauna, nora zoaz? Jesusek erantzun zion: Ni noan tokira zuk orain ezin jarraitu zenezaket, baña gero jarraituko didazu.

        37. Pedrok esaten dio: Zergatik orain ezin jarraitu natzakizuke? Nik nere bizia zugatik emango det.

        38. Jesusek erantzun zion: Zuk nigatik bizia emango dezula? Egi egiaz esaten dizut: Ollarrak ez du kantatuko, zuk iru alditan ni ukatu baño lenago.

AMALAUGARREN KAPITULUA

        1. Ez bedi zuen biotza nastu. Jaungoikoagan sinistzen dezuten ezkero, nigan ere sinistu ezazute.

        2. Nere Aitaren etxean bizileku asko daude. Ala ez balitza, nik esango nizuten, zeren ni banoa, zuentzat lekua prestatzera.

        3. Eta joaten naizanean, eta zuentzat tokia prestatzen dedanean: berriz etorriko naiz, eta nerekin eramango zaituztet, ni nagoan tokian zuek ere egon zaitezten.

        4. Eta badakizute ni nora noan, eta bidea ere badakizute.

        5. Tomasek esaten dio: Jauna, nora zoazan ez dakigu, eta nola bidea jakin dezakegu?

        6. Jesusek esaten dio: Ni naiz bidea, egia, eta bizitza. Iñorere Aitagana ez dator, nigatik baizik.

        7. Ni ezagutu baninduzute, nere Aita ere noaski ezagutuko zenduten, baña aurki ezagutuko dezute, eta onezkero nolabait ikusi ere badezute.

        8. Felipek esaten dio: Jauna, erakutsi zaguzu Aita, eta ori asko degu.

        9. Jesusek erantzuten dio: Ainbeste denbora da zuekin nagoela, eta oraindikan ez nazute ezagutu? Felipe, ni ikusten nauenak, Aita ere ikusten du. Nola bada zuk esaten dezu: Erakutsi zaguzu Aita?

        10. Ez al dezute sinistzen ni Aitagan nagoela, eta Aita nigan dagoela? Nik esaten dizkizutedan itzak, neregandik ez ditut esaten. Nigan dagoan Aitak, berak nerekin egiten ditu, nik egiten ditudan obrak.

        11. Nola bada ez dezute sinistzen, ni Aitagan nagoela, eta Aita nigan dagoela?

        12. Sinistu ezazute, nik egiten ditudan obrakgatik bederik. Egi egiaz esaten dizutet, nigan sinistzen duenak, orrek ere egingo dituela nik egiten ditudan obrak, eta oraindikan andiagoak egingo ditu, ni Aitagana noalako.

        13. Eta nere izenean Aitari eskatzen diozuten guzia, nik egingo det, aita semeagan gloriaz betea izan dedin.

        14. Nere izenean ezerere eskatzen badezute, nik egingo det.

        15. Ni maitatzen banazute, gorde itzatzute nere aginteak;

        16. Eta nik Aitari erregutuko diot, eta beste Gozatzalle bat emango dizute, zuekin beti egon dedin,

        17. Egiaren Espiritua, zeñ munduak ezin artu dezaken, ez duelako ikusten, ez ezagutzen. Zuek berriz ezagutuko dezute, zeren zuekin biziko da, eta zuekin egongo da.

        18. Etzaituztet umezurtz utziko, berriz ere zuekgana etorriko naiz

        19. Oraindik piskatxo bat, eta gero munduak ez nau ikusiko; zuek berriz ikusiko nazute, zeren ni bizi naiz eta zuek biziko zerate.

        20. Egun artan zuek ezagutuko dezute, ni nagoala Aitagan, eta zuek nigan, eta ni zuekgan.

        21. Nere aginteak artu, eta gordetzen dituena, ori da maite nauena. Eta ni maitatzen nauena, nere Aitak maitatua izango da, eta nik maitatuko det, eta nerau agertuko natzaio.

        22. Esaten dio orduan Judas, ez Iskariot hurak: Jauna, zergatik agertuko zatzakigu guri, eta ez munduari?

        23. Jesusek erantzun, eta esan zion: iñork maitatzen banau, nere itza gordeko du, eta nere Aitak maitatuko du, eta beragana etorriko gera, eta beragan egotaldia egingo degu.

        24. Ni maitatzen ez nauenak, ez ditu gordetzen nere itzak. Eta aditu dezuten itza, ez da nerea, bialdu ninduen Aitarena baizik.

        25. Gauza oiek esan dizkizutet, zuekin nagoala.

        26. Espiritu Santu Gozatzalle, nere Aitak nere izenean bialduko duenak, erakutsiko dizute guztia, eta oroitueraziko dizkizute, esanik dauzkazutedan gauza guztiak.

        27. Pakea utzitzen dizutet, nere pakea ematen dizutet. Ez dizutet nik ematen, munduak ematen duen bezala. Ez bedi nastu zuen biotza, ezta beldur izan ere.

        28. Aditu dezute esan dizutedala: Banoa, eta banator zuekgana. Maitatuko baninduzute, ziertoro poztuko zintezke, Aitagana noalako, zeren Aita, ni baño andiagoa da.

        29. Nik orain esaten dizutet, gertatu dedin baño lenago, gertatu dedinean, fedean sendotu zaitezten.

        30. Onezkero ez ditut esango zuekin asko gauza, zeren mundu onetako Prinzipea badator, eta nigan ezerere ez dauka.

        31. Baizik munduak ezagutu dezan, Aita maitatzen dedala, eta nola Aitak agintea eman zidan, ala egiten det. Jaiki zaitezte, eta emendikan goazen.

AMABOSGARREN KAPITULUA

        1. Ni naiz matszepa egiazkoa, eta nere Aita nekazaria da.

        2. Nigan fruturik ematen ez duen txarmendu guzia, ebakiko du, eta frutua ematen duen guzia, garbituko du, frutu geiago eman dezan.

        3. Zuek onezkero garbiak zaudete, esan dizutedan itzagatik.

        4. Egon zaitezte nigan, eta ni zuekgan. Nola txarmenduak berez ezin eraman lezaken fruturik, matszepan ez badago, ala zuek ere ez, nigan ez bazaudete.

        5. Ni naiz matszepa, zuek txarmenduak. Nigan dagoenak, eta ni beragan, onek darama frutu asko, zeren ni gabe, deus ezin egin dezakezute.

        6. Nigan ez dagoana, kanpora aurtikia izango da txarmendua bezela, eta leortuko da, eta arrapatuko dute, eta sutara botako dute, eta erazekia egongo da.

        7. Nigan egoten bazerate, eta nere itzak zuekgan egoten badirade, eskatuko dezute nai dezuten guztia, eta emango zatzute.

        8. Onetan da nere Aita gloriaz betea, zuek frutu asko eramatean, eta zuek nere ikasleak izatean.

        9. Nola Aitak maitatu ninduen, ala nik ere maitatu zaituztet. Nere amorioan iraun ezazute.

        10. Nere aginteak gordetzen badituzute, nere amorioan iraungo dezute; nola nik ere nere Aitaren aginteak gorde ditudan, eta irautzen dedan bere amorioan.

        11. Gauza oiek esan dizkizutet, nere pozarekin poztu zaitezten, eta zuen poza osoa izan dedin.

        12. Au da nere agintea, elkar maitatu dezazutela, nik zuek maitatu zaituztedan bezela.

        13. Iñork ere ez dauka amorio andiagorik au baño, zeñ dan ipintzea bere bizitza bere adiskideakgatik.

        14. Zuek nere adiskideak zerate, egiten badituzute nik agintzen dizkizutedan gauzak.

        15. Onezkero ez dizutet ots egingo mendekoen izenarekin, zeren mendekoak ez daki, bere Jaunak zer egiten duen. Zuei berriz, ots egin dizutet adiskideen izenarekin, zeren agertu dizkizutet, nere Aitari aditu niozkan gauza guztiak.

        16. Ez ninduzuten zuek ni autu, baizik nik autu zinduztedan, eta ipiñi zinduztedan, joan zaitezten, eta frutua eraman dezazuten, eta zuen frutuak iraun dezan, aitari nere izenean eskatzen diozuten guztia, eman dizazuten.

        17. Au da agintzen dizutedana, elkar maitatu dezazutela.

        18. Munduak gorroto badizute, jakin ezazute, zuei baño lenago neri gorroto izan zidala.

        19. Mundukoak baziñate, munduak berea zana maitatuko luke, baña mundukoak etzeratelako, baizik mundutik nik autu zinduztedalako, argatik munduak gorrotatzen zaituzte.

        20. Oroitu zaitezte nere itz, esan nizutenarekin: Mendekoa ez da bere Jauna baño andiago. Ni persegitu banaute, zuek ere persegituko zaituzte, nere itza gorde badute, zuena ere gordeko dute.

        21. Gauza guzi oiek berriz egingo dizkizute, nere izenagatik, ez dutelako ezagutzen ni bialdu ninduena.

        22. Etorri ez banintza, eta itz egin ez banie, bekaturik etzuten idukiko; baña orain beren bekatuaren aitzakiarik ez daukate.

        23. Ni gorrotatzen nauenak, nere Aita ere gorrotatzen du.

        24. Egin ez banitu beren artean, iñork bestek egin ez dituen bezelako obrak, etzuten bekaturik idukiko, baña orain berak ikusi dituzte, eta alaere gorroto iduki didate neri, baita nere Aitari ere.

        25. Emendik dator kunplitzera, beren legean eskribatua dagoan itza: Gorroto iduki zidatela, biderik eman gabe.

        26. Datorrenean berriz Gozatzallea, egiaren Espiritu, Aitagandik jatorria daukana, eta zeñ nik bialduko dedan nere Aitaren ordez, berak emango du nere testigantza.

        27. Eta zuek ere testigantza emango dezute, asieratik nerekin zaudetelako.

AMASEIGARREN KAPITULUA

        1. Oiek esan dizkizutet, eskandalizatu etzaitezten.

        2. Sinagogetatik botako zaituzte, eta badator ordua, zeñean, zuek iltzen zaituzten guztiak, usteko duen, Jaungoikoaren gogoko gauza bat egin duela.

        3. Eta oiek egingo dituzte, etzutelako ezagutu Aita, ez ni.

        4. Baña oiek esan dizkizutet, ordua allegatzen danean, oroitu zaitezten, nik adirazi nizkizutela.

        5. Gauza oiek berriz, ez nizkizuten asieratik esan, zuekin nengoalako. Orain berriz banoa, bialdu ninduenagana, eta zuetatiko batek ere ez dit galdetzen: Nora zoaz?

        6. Gauza oiek esan dizkizutedalako, zuen biotza tristezaz bete da.

        7. Baña nik egia esaten dizutet: zuei txit ongi dagokizute, ni joatea, zeren ni joaten ez banaiz, ez da Gozatzallea zuekgana etorriko, baña joaten banaiz, bialduko dizutet.

        8. Eta hura etortzen danean, argudioak ipiñiko diozka munduari bekatuagatik, eta justiziagatik, eta juizioagatik.

        9. Bekatuagatik egiaz, nigan sinistu etzutelako.

        10. Eta justiziagatik, aitagana noalako, eta onezkero ez nazutelako ikusiko.

        11. Eta juizioagatik, zeren mundu onetako Prinzipea onezkero juzgatua dan.

        12. Oraindikan badauzkat gauza asko zuei esateko, baña orain ezin ditzakezute aditu.

        13. Baña etortzen danean egiaren Espiritu hura, egia guztia erakutsiko dizute. Zeren ez du beragandik itz egingo; baizik esango du aditzen duen guztia, eta etorriko diran gauzak adiraziko dizkizute.

        14. Berak gloriaz beteko nau, zeren neretik artuko du, eta zuei adiraziko dizute.

        15. Aitak dauzkan gauza guztiak, nereak dirade. Argatik esan nizuten, neretik artuko duela, eta zuei adiraziko dizutela.

        16. Denbora gutxi barru ez nazute ikusiko, baña piska bat geroago, berriz ikusiko nazute, zeren Aitagana noan.

        17. Orduan bere ikasletatik batzuek elkarri esan zioten: Zer ote da esaten digun au: Denbora gutxi barru ez nazute ikusiko, baña piska bat geroago ikusiko nazute, zeren Aitagana noan?

        18. Esaten zuten bada: Zer denbora gutxi da esaten duen au? Ez degu aditzen zer esan nai digun.

        19. Ezagutu zuen bada Jesusek, galde egin nai ziotela, eta esan zien: Zuen artean ezbaiak dauzkazute esan nizutelako. Denbora gutxi barru ez nazute ikusiko, baña piska bat geroago, berriz ikusiko nazute.

        20. Egi egiaz esaten dizutet, zuek negar egingo dezutela, eta zizpuruz egongo zeratela; mundua ordea gozatuko da, eta zuek triste egongo zerate; baña zuen tristeza, poz biurtuko da.

        21. Andrea erditzen ari danean, triste dago, zeren bere ordua badatorren, baña erdi duenean aur bat, ez da onezkero estutasunarekin oroitzen, daukan pozagatik, munduari gizon bat eman diolako.

        22. Zuek ere orain, egiaz triste zaudete, baña berriz ikusiko zaituztet, eta zuen biotza gozatuko da, eta zuen gozotasuna iñork ere ez dizute kenduko.

        23. Eta egun artan, ezerere ez didazute galdetuko. Egi egiaz esaten dizutet, aitak emango dizutela, nere izenean eskatzen diozuten guztia.

        24. Oraindaño ezerere ez dezute nere izenean eskatu. Eskatu ezazute, eta artuko dezute, zuen poza betea izan dedin.

        25. Gauza oiek esan dizkizutet paraboletan. Badator ordua, zeñatan ez dizutedan paraboletan itz egingo, baizikan argiro adiraziko dizkizutet Aitaren gauzak.

        26. Egun artan nere izenean eskatuko dezute, eta ez dizutet esaten, nik Aitari zuekgatik erregutuko diodala:

        27. Zeren Aitak berak maitatzen zaituzte, zuek maitatu ninduzutelako, eta sinistu dezutelako, ni Jaungoikoagandik atera nintzala.

        28. Aitagandik atera nintzan, eta etorri nintzan mundura, berriz mundua utzitzen det, eta Aitagana noa.

        29. Bere ikasleak esaten diote: Ona non orain argiro itz egiten dezun, eta parabolarik batere ez dezun esaten.

        30. Orain ezagutzen degu, gauza guztiak dakizkizula, eta ez daukazula iñork galde egitearen premiarik. Onetan sinistzen degu, Jaungoikoagandik atera ziñala.

        31. Jesusek erantzun zien: Orain sinisten dezute?

        32. Bada jakin ezazute badatorrela denbora, eta onezkero allegatua da, zeñean barreiatuak izango zeraten, eta zuetatik bakoitza joango da bere aldetik, eta bakarrik utziko nazute, bakarrik ez banago ere, zeren Aita beti nerekin dagoan.

        33. Gauza oiek esan dizkizutet, nigan pakea arkitu dezazuten. Naigabe andiak idukiko dituzute munduan, baña itxedon ezazute; nik mundua garaitu nuen.

AMAZAZPIGARREN KAPITULUA

        1. Gauza oiek esan zituen Jesusek, eta jasorik zerurontz begiak, esan zuen: Aita badator ordua, gloriaz bete ezazu zure semea, zure semeak zu gloriaz bete zaitzan.

        2. Eman ziñion bezela eskubidea aragi guztiaren gañean, eman dizaioten betiko bizitza, izendatu diozkazun guztiai.

        3. Eta betiko bizitza au da: Ezagutu zaitzatela zu, bakarrik Jainko egiazkoa, eta Jesukristo bialdu zenduena.

        4. Nik gloriaz bete zaitut lurraren gañean. Bukatu det, egiteko eman ziñidan lana.

        5. Orain bada, Aita, gloriaz bete nazazu zerorregan, mundua egiña izan zan baño lenago zugan iduki nuen gloria arekin.

        6. Agertu diotet zure izena, mundutik atera, eta eman ziñizkidan gizonak. Zureak ziran, eta zuk neri eman ziñizkidan, eta zure itza zaitu zuten.

        7. Orain ezagutu dute, eman ziñidan guztia zugandik datorrela.

        8. Zeren nik eman niezten, zuk neri eman ziñizkidan itzak, eta berak artu dituzte, eta egiaz ezagutu dute, ni zugandik atera nintzala, eta sinistu dute, zu zerala bialdu ninduzuna.

        9. Berakgatik erregututzen det nik orain. Ez det munduagatik erregututzen, baizik eman ziñizkidan oiekgatik, zeren zureak diraden.

        10. Eta nere gauza guztiak zureak dirade, eta zureak nereak dirade: eta beretan gloriaz betea izandu naiz.

        11. Eta onezkero ez nago ni munduan, oiek berriz munduan daude, eta ni banator zugana. Aita Santua, zaitu itzatzu zure izenagatik, eman ziñizkidan aiek, gauza bat izan ditezen, gu ere geran bezela.

        12. Ni berakin nengoan artean, zure izenean zaitzen nituen. Gorde nituen eman ziñizkidanak, eta beretatik bat ere etzan galdu, galmeneko semea baizik, Eskritura kunplitu zedin.

        13. Orain berriz zugana nator, eta oiek munduan esaten ditut, nere poz betea berakgan iduki dezaten.

        14. Nik zure itza eman nien, eta munduak gorrotatzen ditu, mundukoak ez diradelako, ni ere mundukoa ez naizan bezala.

        15. Ez dizut erregutzen mundutik kendu ditzatzula, baizik libratu ditzatzula gaitzetik.

        16. Mundukoak ez dirade, nola ni ere mundukoa ez naizan.

        17. Santutu itzatzu zure egiarekin. Zure itza egia da.

        18. Nola zuk mundura bialdu ninduzun, nik ere mundura bialdu nituen,

        19. Eta berakgatik ni santututzen naiz nerau, berak ere egian santutuak izan ditezen.

        20. Ez dizut berriz berakgatik bakarrik erregututzen, baizik beren itzaren bitartez nigan sinistuko dutenakgatik ere.

        21. Erregututzen dizut, guztiak gauza bat izan ditezela, eta nola zu, o Aita, zauden nigan, eta ni zugan, ala berak izan ditezela gauza bat gugan, munduak sinistu dezan, zuk bialdu ninduzula.

        22. Nik eman diet, zuk eman ziñidan gloria, gauza bat izan ditezen, gu ere gauza bat geran bezela.

        23. Ni nago berakgan, eta zu nigan, gauza batean elkartuak osotoro egon ditezen, eta munduak ezagutu dezala, zuk bialdu ninduzula, eta maitatu dituzula, ni ere maitatu ninduzun bezela.

        24. Aita, nai det, zuk eman ziñizkidan aiek nerekin egon ditezela, ni nagoan tokian, ikusi dezaten nere gloria, zuk eman ziñidana, zeren mundua egiña izandu zan baño lenago, maitatu ninduzun.

        25. Aita justoa, munduak etzaitu ezagutu, baña nik ezagutu zaitut, eta oiek ezagutu dute, zuk bialdu ninduzula.

        26. Eta zure izena ezagutu erazi nien, eta ezagutu eraziko det arako amorioa, zeñarekin maitatu nazun berakgan egon dedin, eta ni berakgan.

EMEZORTZIGARREN KAPITULUA

        1. Gauza oiek Jesusek esan zituenean, atera zan bere ikasleakin Zedrongo errekaren beste aldamenera, non zegoan baratza bat, zeñatan sartu zan bera, eta bere ikasleak.

        2. Eta Judasek, zeñak saltzen zuen, baziekien ere toki hura, zeren Jesus bere ikasleakin maiz joan oi zan ara.

        3. Judas bada, arturik soldadu talde bat, eta Apaizburu, eta Fariseoen morroiak, etorri zan argiakin, eta zuziakin, eta armakin.

        4. Baña Jesus, jakiñik bere gañera etorriko ziran gauza guztiak, aurreratu zan, eta esan zien: Zeñ billatzen dezute?

        5. Erantzun zioten: Jesus Nazarenoa. Jesusek esaten die: Ni naiz. Eta Judas, saltzen zuena ere, berakin zegoan.

        6. Esan zienean bada: Ni naiz, joan ziran atzerontz, eta lurrean erori ziran.

        7. Berriz ere galdetu zien: Zeñ billatzen dezute? Eta berak esan zuten: Jesus Nazarenoa.

        8. Jesusek erantzun zuen: Esan dizutet ni naizala, baldin bada ni billatzen banazute, utzi zaiezute oiei joaten.

        9. Kunplitu zedin esan zuen itza: Zuk eman ziñizkidanetatik batere ez nuen galdu.

        10. Simon Pedrok, ezpata bat zeukanak berriz, atera zuen, eta zauritu zuen Apaiznagusiaren morroe bat, eta eskuieko belarria ebaki zion. Eta morroiaren izena zan Malko.

        11. Jesusek bada esan zion Pedrori: Sartu ezazu ezpata magian. Aitak eman didan kaliza ez al det edango?

        12. Soldadu taldeak bada, eta Agintariak, eta Juduen morroiak arrapatu zuten Jesus, eta lotu zuten.

        13. Eta eraman zuten lenengo Anasgana, zalako Kaifasen aitagiarraba, zeñ zan urte artako Apaiznagusia.

        14. Eta Kaifas zan Juduai konsejua eman ziena, Gizon batek erriagatik illa izan bear zuela.

        15. Simon Pedrok, eta beste ikasle batek jarraitzen zioten Jesusi. Eta ikasle hura zan Apaiznagusiaren ezaguna, eta sartu zan Jesusekin Apaiznagusiaren atarian.

        16. Pedro berriz, zegoan kanpoan atean. Eta beste ikasle, Apaiznagusiaren ezaguna zana, irten zan, eta esan zion neskame atezaiari, eta sartu zuen Pedro.

        17. Eta neskame atezaiak esan zion Pedrori: Ez al zera zu ere, gizon orren ikasletatikoa? Berak esaten du: Ez naiz.

        18. Morroiak, eta agoazillak zeuden zutik sutondoan, zeren otz egiten zuen, eta berotzen ziran, eta Pedro ere zegoan zutik berakin berotzen.

        19. Apaiznagusiak bada, galdetu zion Jesusi bere ikasleen gañean, eta bere dotriñaren gañean.

        20. Jesusek erantzun zion: Nik agirian itz egin diot munduari. Nik beti eman ditut erakutsiak sinagogan eta tenploan, nora joan oi diran Judu guztiak, eta ez det ezertxoere ezkutuan erakutsi.

        21. Zer galdetzen didazu neri? Galdetu zaiezu, nik erakutsi dedana, aditu dutenai, ona non oiek dakiten nik erakutsi dedana.

        22. Oiek esan zituenean, an zeuden morroietatik batek eman zion masallako bat Jesusi, esaten ziola: Ala erantzuten diok Apaiznagusiari?

        23. Jesusek erantzun zion: Gaizki itz egin badet, eman ezazu gaitzaren testigantza, eta baldin ongi, zergatik jotzen nazu?

        24. Eta Anasek bialdu zion lotuta, Kaifas Apaiznagusiari.

        25. Zegoan bada an zutik Simon Pedro, berotzen zala. Eta esan zioten: i ere ez al aiz bere ikasletatikoa? Ukatu zuen berak, eta esan zuen: Ez nauk.

        26. Esaten dio Apaiznagusiaren morroietatik batek, Pedrok belarria ebaki zionaren aide zanak: Ez al indudan nik ikusi baratzean berarekin?

        27. Berriz ere bada ukatu zuen Pedrok, eta bereala ollarrak kantatu zuen.

        28. Eramaten dute bada Jesus Kaifasen etxetik Pilatosen jauregira. Eta zan goiza, eta berak etziran Pilatosen jauregian sartu, kutsutuak gelditu etzitezen, Paskoa jan al zezaten.

        29. Pilatos bada atera zan kanpora berakgana, eta esan zuen: Zer salaketa dakartzute gizon onen kontra?

        30. Erantzun zuten, eta esan zioten: Ez balitza au gaizkillea, ez genduen zure eskuetan ipiñiko.

        31. Esan zien bada Pilatosek: Artu ezazute zuek, eta juzgatu ezazute zuen legearen araura. Eta Juduak esan zioten: Ez zaigu guri zillegi, iñor iltzea.

        32. Kunplitu zedin Jesusek esan zuen itza, adirazten zuela, nolako eriotzarekin ilko zan.

        33. Berriz ere bada, sartu zan Pilatos justizia egiteko tokian, eta ots egin zion Jesusi, eta esan zion: Zu al zera Juduen erregea?

        34. Jesusek erantzun zuen: Zeregandik esaten dezu au, ala beste batzuek nigatik esan dizute?

        35. Pilatosek erantzun zuen: Judua al naiz ni? zure erreñuak eta Apaiznagusiak ipiñi zaituzte nere eskuetan, zer egin dezu?

        36. Jesusek erantzun zuen: Nere erreñua ez da mundu onetakoa. Mundu onetakoa balitza nere erreñua, nere jarraitzalleak, dudarikan gabe, leiatuko lirake juduen eskuetan jarria izan ez nadin. Orain berriz, nere erreñua ez da emengoa.

        37. Esan zion bada Pilatosek: Beraz erregea zera zu? Jesusek erantzun zuen: Zuk diozu ni erregea naizala. Ni onetarako jaio nintzan, eta onetarako etorri nintzan mundura, egiari testigantza emateko. Egiarena dan guztiak, nere boza aditzen du.

        38. Pilatosek esaten dio: Egia zer da? Eta esan zuenean, irten zan berriz Juduakgana, eta esan zien: Ez det nik beragan arkitzen gaitzik batere.

        39. Zuek berriz, daukazute oitura, Paskoetan bat zuei soltatzeko. Nai dezute bada soltatu dizazutedan Juduen erregea?

        40. Orduan berriz asi ziran deadarrez guztiak, esaten zutela: Ez au, Barrabas baizik. Eta Barrabas lapur bat zan.

EMERETZIGARREN KAPITULUA

        1. Pilatosek bada artu zuen orduan Jesus, eta azotatu zuen.

        2. Eta soldaduak eotzen zutela koroa bat arantzakin, ipiñi zioten buruaren gañean, eta mantu gorri bat jantzi zioten.

        3. Eta etortzen ziran beragana, eta esaten zuten: Agur juduen erregea, eta masallakoak ematen ziozkaten.

        4. Pilatos bada berriz atera zan kanpora, eta esan zien: Ona non ateratzen dizutedan kanpora, ezagutu dezazuten, ez dedala beragan arkitzen obenikan batere.

        5. Irten zan bada Jesus, zeramazkiala arantzazko koroa, eta soñeko gorri bat, eta esan zien: Ona emen gizon au.

        6. Ikusi zutenean bada Apaiznagusiak eta morroiak, deadar egiten zuten, esaten zutela: Gurutziltzatu ezazu, gurutziltzatu ezazu. Pilatosek esaten diote: Artu ezazute zuek, eta gurutziltzatu ezazute, zeren nik ez det beragan obenikan arkitzen.

        7. Juduak erantzun zioten: Guk legea daukagu, eta legearen araura, il bear du, zeren Jaungoikoaren seme egin zan.

        8. Pilatos bada, aditu zituenean itz oiek, beldurtuago egin zan.

        9. Eta berriz sartu zan pretorioan, eta esan zion Jesusi: Nongoa zera zu? Jesusek ordea etzion erantzunik eman.

        10. Eta Pilatosek esaten dio: Ez didazu neri itz egiten? Ez al dakizu eskualdia daukadala zu gurutziltzatzeko, eta eskualdia daukadala zu libratzeko?

        11. Jesusek erantzun zuen: Etzenduke idukiko nere gañean eskualdirik batere, goitik emana izan ez balitzatzu. Argatik zure eskuetan ipiñi nauenak, bekatu andiagoa dauka.

        12. Eta ordu artatik egiten zituen alegiñak Pilatosek, Jesus libratzeko. Juduak berriz, deadar egiten zuten, esaten zutela: Oni utziten badiozu, etzera Zesarren adiskidea. Zeren errege egiten dan guztia Zesarren kontra dijoa.

        13. Pilatosek bada, itz oiek aditu zituenean, atera zuen Jesus kanpora, eta eseri zan bere Juezaulkian, Lithostrotos izena zuen toki batean, eta Hebreos Gabbatha.

        14. Eta zan Paskoarako prestaerako eguna, eta sestako ordua bezelatsu, eta esaten die Juduai: Ona emen zuen erregea.

        15. Eta berak deadar egiten zuten: Kendu, kendu, gurutziltzatu ezazu. Pilatosek esaten die: Zuen erregea gurutziltzatuko det? Apaizburuak erantzun zuten: Ez daukagu erregerik, Zesar baizik.

        16. Orduan bada jarri zuen beren eskuetan, gurutziltzatua izan zedin. Eta artu zuten Jesus, eta atera zuten kanpora.

        17. Eta bere gurutzea sorbalda gañean zeramala, irten zan Kalbarioa izena duen toki artarontz, eta Hebreoz Golgotha.

        18. Eta an gurutziltzatu zuten, eta berarekin beste bi, aldamen batetik eta bestetik, eta Jesus erdian.

        19. Eta Pilatosek eskribatu ere zuen txartel batean, eta ipiñi zuen gurutzearen gañean; eta eskribatuta zegoana zan: Jesus Nazareteko, Juduen erregea.

        20. Eta Juduetatik askok irakurri zuten txartel au, zeren erriaren aldean zegoan, Jesus gurutziltzatua izan zan tokia. Eta zegoan eskribatua Hebreoz, Grieguz, eta Latinez.

        21. Juduen Apaizburuak bada, Pilatoseri esaten zioten: Ez ezazu eskribatu Juduen erregea; baizik berak esan zuela: Juduen erregea naiz.

        22. Pilatosek erantzun zuen: Eskribatu dedana, eskribatu det.

        23. Soldaduak bada, Jesus gurutziltzatu ezkero, artu zituzten bere soñekoak, (eta egin zituzten lau zati, soldadu bakoitzarentzat bere zatia) eta tunika. Tunika berriz zan jostura gabea, goitikan beera guztia eoa.

        24. Esan zioten bada elkarri: Ez dezagun zatitu, baizik txotx egin dezagun bere gañean, zeñaena izango dan, kunplitu zedin Eskritura, esaten duena: Partitu zituzten beren artean nere soñekoak, eta nere soñekoaren gañean txotx egin zuten. Eta soldaduak egiaz au egin zuten.

        25. Eta zeuden Jesusen gurutzearen aldean bere Ama, eta bere Amaren aizpa Maria Kleofasena, eta Maria Madalena.

        26. Ikusi zuenean bada Jesusek Ama, eta maitatzen zuen ikaslea, an zutik zegoala, esan zion bere Amari: Andrea, ona or zure semea.

        27. Gero ikasleari esan zion: Ona or zure Ama. Eta ordu artatik ikasleak artu zuen beretzat.

        28. Gero jakinik Jesusek, gauza guztiak kunplituak zeudela, Eskritura kunplitu zedin, esan zuen: Egarri naiz.

        29. Bazegoan an edanontzi bat ozpiñez betea. Eta berak ipiñirik arroki, ozpiñean ondo bustitako bat, urdin zurizko kañabera baten inguruan, eraman zioten bere aora.

        30. Artu zuenean bada Jesusek ozpiña, esan zuen: Guztia dago kunplitua. Eta makurturik burua, eman zuen atzeneko asnasa.

        31. Juduai bada, (zeren zan Paraszebe) gorputzak gurutzean larunbatean gelditu etzitezen (zeren hura zan larunbateko egun andia) eskatu zioten Pilatosi autsi zitzaieztela bernazakiak, eta kenduak izan zitezela.

        32. Etorri ziran bada soldaduak, eta autsi ziozkaten bernazakiak lenengoari, eta berarekin gurutziltzatua izan zan besteari.

        33. Etorri zirdenean berriz Jesusgana, ikusirik illa zegoala, etziozkaten bernazakiak autsi.

        34. Baña soldadu batek idiki zion eskuiko saietsa lantza batekin, eta bereala irten ziran odola eta ura.

        35. Eta ikusi zuenak, eman zuen testigantza, eta bere testigantza egiazkoa da, eta berak daki, egia esaten duela, zuek ere sinistu dezazuten.

        36. Zeren gauza oiek egiñak izan ziran, kunplitu zedin Eskritura: Bere ezurrik ez dezute autsiko.

        37. Eta beste Eskritura batek ere esaten du: Zuzenduko dituzte beren begiak, zulatu zutenaganontz.

        38. Oiek iragota, Jose Arimateakoak (zeñ zan Jesusen ikaslea, ezkutua bedere, Juduen beldurragatik) erregutu zion Pilatosi, utzi zitzaiola Jesusen gorputza kentzen. Eta Pilatosek utzi zion. Etorri zan bada, eta kendu zuen Jesusen gorputza.

        39. Eta Nikodemus ere, zeñ lenengo Jesusgana gauaz joan zan, etorri zan, ekartzen zituela eun libra bezelatsu okendu, mirra eta zabilaz egindako.

        40. Artu zuten bada Jesusen gorputza, eta aromakin usaigozoturik, maindiretan pashaz lotu zuten, Juduak obiratzeko oitura duten bezela.

        41. Eta gurutziltzatua izan zan toki artan, zegoan baratza bat, eta baratzean obi berri bat, zeñatan oraindik iñor ere etzan izan ipiñia.

        42. An bada, Juduen Paraszebegatik, aldean zegoalako obia, ipiñi zuten Jesus.

OGEIGARREN KAPITULUA

        1. Eta astearen lenbiziko egunean, Maria Madalena goiz etorri zan obira, oraindikan illun zegoala, eta ikusi zuen kenduta obiko arlosa.

        2. Eta korrika joan zan Simon Pedrogana, eta Jesusek maitatzen zuen beste ikasleagana, eta esan zien: Kendu dute Jauna obitikan, eta ez dakigu non ipiñi duten.

        3. Atera ziran bada Pedro, eta beste ikasle hura, eta joan ziran obira.

        4. Eta bazijoazen korrika biak batera, baña beste ikaslea, Pedrok baño ariñago korrika eginik, aurreratu zan, eta allegatu zan lenengo obira.

        5. Eta makurturik, ikusi zituen maindirea, eta pashak ipiñita: baña etzan barrenen sartu.

        6. Etorri zan bada Simon Pedro, besteari jarraitzen ziona, eta sartu zan obian, eta ikusi zituen maindirea eta pashak ipiñita,

        7. Eta buruaren gañean iduki zuen izerdi zapia, ez maindire eta pashakin ipiñita, baizik bilduta beste leku batean.

        8. Orduan bada sartu zan beste ikasle, obira lenengo etorri zana: eta sartu zan, eta sinistu zuen.

        9. Zeren oraindikan etzuten aditzen Eskritura, illaen artetik biztu bear zala.

        10. Ikasleak, berriz biurtu ziran beren etxeetara.

        11. Maria berriz, zegoan kanpoan negarrez obiaren aldean. Eta ala negarrez zegoala, makurtu zan, eta obira begiratu zuen.

        12. Eta ikusi zituen bi aingeru, zuriz jantzita, eseriak, bata Jesusen gorputza ipiñia izan zan tokiaren burualderontz, eta bestea oñetarontz.

        13. Berak esan zioten: Emakumea, zergatik negar egiten dezu? Berak esaten die: Nere Jauna eraman dutelako, eta ez dakidalako non ipiñi duten.

        14. Oiek esanik, berriz begiratu zuen atzerontz, eta ikusi zuen Jesus, zutik zegoala, eta etziekien Jesus zala.

        15. Jesusek esaten dio: Emakumea, zergatik negar egiten dezu? Zeñaen billa zabiltza? Mariak uste izanik baratza zaia zala, esan zion: Jauna, zuk eraman badezu emendikan, esan zadazu non ipiñi dezun, eta nik eramango det.

        16. Jesusek esaten dio: Maria. Biurturik bera, esaten dio: Rabboni (zeñak esan nai duen Erakuslea)

        17. Jesusek esaten dio: Etzadazu ukitu, zeren oraindikan ez naiz nere Aitagana igo, baizik zoaz nere anaiakgana, eta esan zaiezu: igotzen naiz nere Aitagana, eta zuen Aitagana, nere Jaungoikoagana, eta zuen Jaungoikoagana.

        18. Etorri zan Maria Madalena ikasleai berriak ematera, esaten zuela: ikusi det Jauna, eta au, eta bestea esan dizkit.

        19. Egun artan beratan, astearen lenengoan, gaua aurrera zijoala, eta zeudela itxita, ikasleak Juduen beldurrez bilduta zeuden etxeko ateak, etorri zan Jesus, eta agerturik guztien erdian, esan zien: Pakea zuekin.

        20. Eta au esan zuenean, eskuak eta saietsa erakutsi ziezten. Eta poztu ziran ikasleak Jauna ikusiaz.

        21. Berriz bada esan zien: Pakea zuekin. Nola Aitak bialdu ninduen, ala nik ere bialtzen zaituztet.

        22. Oiek esanik, asnasa egin zien, eta esan zioten: Artu ezazute Espiritu Santua.

        23. Zuek bekatuak barkatzen dieztezutenai, barkatzen zaiezte, eta zuek barkatzen ez dieztezutenai, etzaiezte barkatzen.

        24. Baña Tomas amabietatik bat, Didimo zeritzana, ez zegoan berakin Jesus etorri zanean.

        25. Esan zioten bada beste ikasleak: ikusi degu Jauna. Berak berriz esan zien: ikusten ez badet bere eskuetan iltzeen etendura, eta sartzen ez badet nere beatza iltzeen tokian, eta sartzen ez badet nere eskua bere saietsean, ez det sinistuko.

        26. Eta zortzi egunen ondoan, berriz zeuden bere ikasleak barrenen, eta Tomas berakin. Etorri zan Jesus ateak itxita zeudela, eta jarri zan erdian, eta esan zuen: Pakea zuekin.

        27. Eta gero esan zion Tomasi: Zure beatza emen sartu ezazu, eta begira zaiezu nere eskuai, eta etzaite izan sinisgogorra, eta bai siniskorra.

        28. Erantzun zuen Tomasek, eta esan zion: Ene Jauna, eta ene Jaungoikoa.

        29. Jesusek esan zion: ikusi nazulako Tomas, sinistu dezu. zorionekoak ikusi etzutenak, eta sinistu zutenak.

        30. Beste mirari asko ere egin zituen Jesusek bere ikaslen aurrean, zeñak ez dauden liburu onetan eskribatuak.

        31. Oiek berriz, izan dira eskribatuak, sinistu dezazuten Jesus dala Kristo, Jaungoikoaren semea, eta sinisturik, iduki dezazuten bizitza bere izenean.

OGEITA BATGARREN KAPITULUA

        1. Gero, berriz agertu zitzaien Jesus bere ikasleai Tiberiadesko itsasoan. Eta onela agertu zitzaien.

        2. Zeuden elkarrekin Simon Pedro, eta Tomas, zeñi deitzen zaion Didimo, eta Natanael, zeñ zan Galileako Kanakoa, eta Zebedeoren semeak, eta bere ikasleetatik beste bi.

        3. Simon Pedrok esaten die: Arrantzara noa. Berak esaten diote: Gu ere bagoaz zurekin. Irten ziran bada, eta sartu ziran ontzi batean, eta gau artan ezerere etzuten arrapatu.

        4. Goiza etorri zanean berriz, Jesus ur ondoko erriberan aurkeztu zitzaioten, baña ikasleak etzuten ezagutu, Jesus zala.

        5. Jesusek bada esan zien: Ene semeak, zer janik badezute? Ez, erantzun zioten.

        6. Esaten die: Sarea ontziaren ekuira bota ezazute, eta arkituko dezute. Bota zuten sarea, eta ezin onezkero atera zuten arraien ugaritasunagatik.

        7. Orduan esan zion Pedrori, Jesusek maitatzen zuen ikasle ark: Jauna dek. Eta Simon Pedrok, aditu zuenean Jauna zala, lotu zuen gerrian bere tunika, (zeren larrugorrian zegoan) eta aurtiki zan itsasora.

        8. Eta beste ikasleak etorri ziran ontziarekin (zeren etzeuden urrutian lurretik, baizik berreun beso bezelatsu) tira egiten ziotela arraiez betetako sareari.

        9. Lurrera atera ziranean, ikusi zituzten prestatuta su brasa erazekiak, eta beren gañean arrai bat, eta ogia.

        10. Jesusek esaten die: Ekarri itzatzute onara, orain arrapatu dituzuten arrai batzuek.

        11. Orduan igo zan Simon Pedro, eta ekarri zuen sarea lurrera, beteta arrai andiz, eun eta berrogeita amairu. Eta ainbeste baziran ere, etzan sarea urratu.

        12. Jesusek esaten die: Atozte, eta jan ezazute. Eta berarekin jaten zutenetatik bat ere, etzan benturatu galdetzen: Zeñ zera zu? Jakinik Jauna zala.

        13. Alderatzen da bada Jesus, eta arturik ogia, ematen die, eta berebat arraietatik.

        14. Au da, Jesus illen artetik biztu ezkero, bere ikasleai agertu zitzaien, irugarren aldia.

        15. Eta jan zutenean, esaten dio Jesusek Simon Pedrori: Simon Joanen semea, maite nazu oiek baño geiago? Erantzuten dio: Bai Jauna, zuk dakizu maite zaitudala. Esaten dio: Bazkatu itzatzu nere bildotsak.

        16. Bigarren aldiz esaten dio: Simon Joanen semea, maite nazu? Erantzuten dio: Bai Jauna, zuk badakizu maite zaitudala. Esaten dio: Bazkatu itzatzu nere bildotsak.

        17. Irugarren aldiz esaten dio: Simon Joanen semea, maite nazu? Tristetu zan Pedro, irugarren aldiz esan ziolako: Maite nazu? Eta esan zion: Jauna, zuk gauza guztiak dakizkizu, zuk badakizu maite zaitudala. Jesusek esan zion: Bazkatu itzatzu nere ardiak.

        18. Egi egiaz esaten dizut, gaztea ziñanean zerori gerrilotzen ziñan, eta nai zenduen lekura zijoazen, baña zartzen zeranean, zure eskuak luzatuko dituzu, eta bestek gerrilotuko zaitu, eta eramango zaitu, zuk nai ez dezun tokira.

        19. Eta au esan zuen, adirazten zuela, nolako eriotzarekin gloriaz beteko zuen Jaungoikoa, eta au esanik, esaten dio: Darraidazu.

        20. Itzulirik Pedro, ikusi zuen jarraitzen ziola, arako ikasle ark, zeñ maite zuen Jesusek, eta zeñ afarian egon zan bere bularraren gañean etzinda, eta esan ziona: Jauna, zeñ da salduko zaituena?

        21. Pedrok bada, au ikusi zuenean, Jesusi esan zion: Jauna, onekin zer izango da?

        22. Jesusek esan zion: Ala nai det bera gelditu dedilla, ni etorri nadin artean, zuri zer dijoakizu? Zuk darraidazu.

        23. Irten zan bada itz au anaien artean, ikasle hura etzala ilko. Jesusek berriz, etzion esan: Ez da ilko, baizik: Ala nai det gelditu dedilla ni natorren artean, zuri zer dijoakizu?

        24. Au da, gauza oien testigantza ematen duen, eta gauza oiek eskribatu zituen ikasle hura, eta badakigu bere testigantza egiazkoa dala.

        25. Badirade Jesusek egin zituen beste gauza asko ere, zeñak eskribatuko balirade banan banan, uste det, munduan ez litezkeala kabituko, eskribatu litezkean liburuak.