Pette Basabürü
Junes Casenave

Euskaltzaindia / Bizkaiko Aurrezki Kutxa, 1981

 

 

Hogeigerren jelkhaldia

 

Jelkhi Pette, Phordoi, Xilhanko, esküiñ.

 

        Pette

Badakizie berria

ziek ere, adixkidiak,

Nula Othexarrek bertan

lürrak dütian saldiak.

 

        Phordoi

Emekilan, lüzaz gabe,

bordak dütüke sostürik,

Eta oraidanik ditizü

haurrak kanpo ezaririk.

 

        Xilhanko

Jagoitik arren zizkützü

arrotzak ere lothüko,

Hütsarten igaraitera

baizik ez hunat bildüko.

 

        Phordoi

Lür-bordak gira galtzera

kharioegi beitira;

Ta arrotzen arabera

nula planta eskentzera.

 

        Pette

Saltzalien gatik dira

gure ahalak aphaltzen;

Eskorarik ez badügü

ez gira ahal azkartzen.

 

        Xilhanko

Ber denboran ari düzü

herria hüsten osoki;

Nula behar zaikü arren

aitzinara heben bizi?

 

        Phordoi

Gizunak ikhusten tügü

saldoka ez ezkuntürik,

Lürrari xahartzialat

ahal bezala lothürik.

 

        Xilhanko

Paper bat tzarra deit atzo

legarkariak igorri,

Zuiñtan ikhusi dit legarra

zehitü dela azkarki.

 

Etxalte bat saldü beita

prezio gora batian,

Behartzen zait ere phaka

amanda oso ordian.

 

        Phordoi

Lürrak dirade khario

legarrak dirade gora;

Eho nahi gitizie:

nula bazter arrenküra?

 

        Pette

Ez gitian hola egon,

egin dezagüla zerbait,

Oroek ikher dezagün

zuiñ bide jarraik nulapait.

 

 

Khanta

 

Bedatsian hegaixtiek habia die biltzen,

Zühaiñen adar berdetan, eijerki antolatzen.

Ttipiak sorthü bezaiñ bat, thai gabe dütie hazten.

Ta bethik beren ondotik ez dütie bazter üzten.

 

                Errepika:

        Zentako da herria galtzen?

        Nuri eman ogen?

        Herria maite dianak

        Egonen da etxekara,

        Urgaiztüko dütü lagünak

        Beren saillen egitera.

 

“Haurrak beharko zaizie bertan herriz-bestetü,

Herrian eztelakuan lanik ahal plantatü;

Lürrak hunek edo harek arrotzer saldü dütü;

Eta zientako dirade sobera khariotü.”

 

Bena badira herrian lürrak auher beitira:

Zentako ikhusten tügü heltürik heiñ hortara?

Ondoriorik etzena etxetan aitzinara?

Itxes handik zütiana bildü oro galtzera?

 

Ohidüren arabera ondoko zen lehena,

Ta primia ala prima etxaltia harena.

Usü aitetamek die hartü behar etzena,

Potiko batek diala lagüngua hoberena.

 

Neskatilak aldiz dütie hürrünilat igorri,

Ziratiela andere bertan amiragarri.

Zer heiñetara herria hola dien ezari.

Behar lizate oroer agertü lotsagarri.

 

Funtsak badira orano, bada bizipidia,

Aizoko etxian ere hor da bizizalia.

Potiko ta neskatilek egiten gizartia,

Biek txütitüko die herrian etxadia.

 

 

Pette Basabürü
Junes Casenave

Euskaltzaindia / Bizkaiko Aurrezki Kutxa, 1981