36
HARTZA ETA BI LAGUNAK

Bi mothikok, sakela huxik,

        Diru mengoaturik,

        Beren aizoari,

        Larru salzaliari,

        Hitzeman zuten

Hartz larru bat zeiotela salduren;

Nahi bada hartza oïhanetan

Orano bizirik zabilan:

Bainan egun gutitan,

Muthil hoiek erran zuten,

Zutela lahardekaturen.

Hartza ederra beitzen,

Larru horrez, aizoari erran zuten,

Diru hanitz zuela eghinen,

Eta aisa zela aberaxturen.

        Tratia akabirik,

        Larrua onghi saldurik,

        Hartzaren atzamaitera

        Muthilak doatza gora, behera,

                Mendiz mendi.

        Eghin zuten bide erdi

        Ikhusten dienian,

        Oïhan bazterrian,

        Hartza haien ganat jiten.

        Mothiko hoiek harriturik

        Dirade egoiten.

Bata, buria ez galdurik,

Zuhain bati gora da joaiten.

Bestia aldiz ixil, ixila,

        Harri hotz bat bezala,

        Ahozpez etzanik,

Izan baliz bezala hilik,

Ighitu gabe da egoiten;

Hatxik ere eztu hartzen.

Muthil horrek enzun beitzian,

Eztakit non, bena zenbait lekutan,

Khorpitz hil eta hax gabiak

Etziela hartzez honkitiak.

Jaun hartzak sinhexirik,

Asto batek bezala,

Ghizon hau onghi zela hilik,

Aztaparrez berehala

Harat, honat, du itzulzen;

Eta sudurraz senditzen

        Ghizonari ahotik

Jalkitzen zeionez haxik.

Hila da, harzak du erraiten,

Bai, ussain gaixtoa du emaiten;

        Hots hementik,

        Hau utzirik.

Oïhanian barna

Joan zen hartza.

Zuhainera igaran zen laguna,

Umen zuen bihotz hona,

Lasterrez eraixirik,

Laguna gana jinik,

O, zer gozoa! derio erraiten:

Eztuk minik ukhen

Loxeria baizik.

        Hartz larurik

        Eztughia?

        Errak eghia,

Zer zeia erraiten?

Behariala zeia minzatzen,

Aztaparraz hinduelarik itzulzen.

—Hau erran ditadak:

        Sekulan ghizonak

        Hartzaren larria

Eztiela behar saldu

        Hartzari bizia

Lehenik idoki ezpadu.