J. KRISTOREN
EBANJELIO SAINDUA
SAN MATTHAEOREN ARAUERA

I. KAP.

        1 Jesus Kristo Dabiden semearen eta Abrahamen semearen jenderazionearen liburua. 2 Abrahamek jenderatu zuen Isaak; Isaak-ek jenderatu zuen Jakob; Jakobek jenderatu zuen Juda eta haren anaiak. 3 Judak jenderatu zituen Thamarrenganik Fares eta Zara; Faresek jenderatu zuen Esron; Esronek jenderatu zuen Aram. 4 Aramek jenderatu zuen Aminadab; Aminadabek jenderatu zuen Naason; Naasonek jenderatu zuen Salmon. 5 Salmonek jenderatu zuen Booz Rahaben ganik; Boozek jenderatu zuen Obed Ruthen ganik; Obedek jenderatu zuen Jese eta Jesek jenderatu zuen Dabid, errege ondoan izan zena.

        6 Dabid erregeak jenderatu zuen Salomon, Uriasen emaste izan zena ganik. 7 Salomonek jenderatu zuen Roboam; Roboamek jenderatu zuen Abias; Abiasek jenderatu zuen Asa. 8 Asak jenderatu zuen Josafat; Josafatek jenderatu zuen Joram; Joramek jenderatu zuen Oziaz. 9 Oziazek jenderatu zuen Joatham; Joathamek jenderatu zuen Axaz; Axazek jenderatu zuen Ezekiaz. 10 Ezekiazek jenderatu zuen Manase; Manasek jenderatu zuen Amon; Amonek jenderatu zuen Josias. 11 Josiasek jenderatu zuen Jexonias eta hunen anaiak, juduak Babiloniarat eramanak izan ziren denboratsuan.

        12 Eta Babiloniarat eramanak izan ziren ondoan, Jexoniasek jenderatu zuen Salathiel; Salathielek jenderatu zuen Zorobabel. 13 Zorobabelek jenderatu zuen Abiud; Abiudek jenderatu zuen Eliazim; Eliazimek jenderatu zuen Azor. 14 Azorek jenderatu zuen Sadok; Sadokek jenderatu zuen Axim; Aximek jenderatu zuen Eliud. 15 Eliudek jenderatu zuen Eleazar; Eleazarek jenderatu zuen Mathan; Mathanek jenderatu zuen Jakob. 16 Eta Jakobek jenderatu zuen Josef, Mariaren esposa, zeiñaganik sorthu baida Jesus, Kristo deitzen dena.

        17 Badire, beraz, guziz Abraham ganik Dabiden ganako artean hamalau jenderazione; Dabiden ganik, berriz, Babiloniarat judutarrak eramanak izan ziren artean hamalau jenderazione; eta Babiloniarat eramanak izan zirenetik Jesus Kristo ganako artean hamalau jenderazione.

        18 Bada Jesus Kristoren sortzea nola izan zen: Maria haren ama esposatua zelarik Josefekien aurkhitu zen izorra, elkharganat zitezken baino lehenago; konzebitu baitzuen bere sabelean Izpiritu Sainduaren berthutez. 19 Eta nola Josef haren senharra justua baitzen eta ez baitzuen nahi desohoratu, sekretuki utzi nahi izan zuen. 20 Baiñan gogoeta hortan zegoela, agertu zitzaion ametsetan Jaunaren aingeru bat eta erran zioen: «Josef, Dabiden Semea, ez duzula beldurrik Maria zure emastea zure ganat hartzeaz, ezen haren baitan sorthu dena Izpiritu Saindua ganik da. 21 Erdiko da, bada, seme batez, zeina deithuko baiduzu Jesus, ezen hark libratuko du bere populua bere bekhatuetarik». 22 Eta hau guzia egin izan da, konpli zedintzat Jaunak profetaz erran izan duena: 23 Birjina batek konzebituko du sabelean eta erdiko da seme batez, zeinari emanen baidiote izena Emanuel; erran nahi da, Jainkoa gurekien. 24 Josefek, bada, iratzarri zenean, egin zuen aingeruak manatu zioen bezala eta hartu zuen berekien bere emastea, 25 eta ez zuen ezagutu bere seme lehenbizi jajoaz erdi zenean, zeinari eman baitzioen izena Jesus.

II. KAP.

        1 Sorthu zenean, bada, Jesus Bethleem Judeako hirian Herodes erregeren denboran, ethorri ziren orientetik magoak Jerusalemerat, 2 galdez zebitzala: «Non da judutarren errege sorthu berria? Ikusi dugu ezen haren izarra orientean eta haren adoratzera heldu gare». 3 Hori aditurik Herodes erregea altaratu izan zen eta Jerusalemeko hiri guzia ere harekien batean. 4 Eta billarazirik aphezen prinze guziak eta populuaren eskribauak, galdez zegokoten hea non sorthu behar othe zuen Kristok. 5 Eta hek erran zioten Bethleem Judeakoan sorthu beharra zela, ezen hunela da eskribatua profetaz: 6 «Eta hi Bethleem Judeako leihorra, ez haiz ttipiena Judeako hiri prinzipalen artean; ezen higanik ilkhiko duk Israelgo ene populua gobernatuko duen buruzagia».

        7 Orduan Herodesek ixillik erakharririk Magoak, galdegin zaroen artha handirekien izarra agertu zitzaieneko denbora. 8 Eta Bethlemerat egortzerakoan erran zaroen: «Zoazte, informa zaitezte arthoski haur hartaz, eta aurkhitu dukezuenean, adiaraz diezadazue nathorren ni ere haren adoratzerat». 9 Errege horla mintzatzen aditu ondoan, goan ziren; eta orduan orientean ikusi izan zuten izarra aitziñean zioakoten, haurra zen tokiaren gaiñean arribaturik, geldi ziteken artean. 10 Ikusi zutenean, bada, izarra boztu izan ziren handizki. 11 Eta etxean sarthu zirenean, aurkhitu zuten haurra bere ama Mariarekien, eta ahuspez jarririk adoratu zuten; gero bere thresorak zabaldurik ofrendatu ziotzaten presentak, urrea, insensua eta mirha. 12 Eta lotan abisu izanik ez zeitezela bihur Herodesen ganat, goan ziren bere herrirat bertze bide batez.

        13 Hek partitu eta, Jaunaren aingeru bat agertu zitzaioen Josefi lo zegoela eta erran zioen: «Jaiki zaite, har zazu haurra eta bere ama eta zoaz ihesi Ejiptorat eta zaude han nik erran diezakezudan artean. Ezen Herodes ibilliko da haurraren bilha hilarazi nahiz». 14 Jaiki zen Josef eta hartu zituen haurra eta bere ama gauaz eta goan zen Ejiptorat. 15 Eta egon zen han Herodes hil ziteken artean, konpli zedintzat Jaunak profetaz erran zuena: «Ejiptotik erakharri dut ene Semea». 16 Orduan Herodes, ikusirik magoak hartaz trufatu zirela, hasarratu zen borthizki eta igorri zuen Bethleemen eta hango inguru guzietan hiltzerat bi urthetako eta gutiagotako ziren haur guziak, magoetarik jakin denboraren arauera. 17 Orduan konplitu zen Jeremias Profetak erran izan zuena: 18 «Habarrots handi bat aditu izan da Raman, nigar eta marrubiazkoa; Rakel dagoela auhenez bere haurren gaiñean eta konsolatu ere nahigabez, zeren ez diren».

        19 Hil izan zenean bada Herodes, agertu zitzaioen Josefi Ejiptoan lo zatzala Jaunaren aingeru bat 20 eta erran zioen: «Jaiki zaite, har zazitzu haurra eta bere ama eta zoaz Israelgo lurrerat; hil dire ezen haurra galarazi nahiz zebiltzanak». 21 Jaiki zen Josef eta hartu zituen haurra eta bere ama, eta ethorri ziren Israelgo lurrerat. 22 Aditurik ordean Arkelausek erregiñatzen zuela Judean Herodes bere aita zenaren orde, beldurtu zen harat goateaz, eta lotan abisu izanik, aldaratu zen Galileako parterat. 23 Eta ethorri zen egoterat Nazareth zeritzan hiri batetarat, konplitua izan zedingatik profetaz errana izan zena: «Deithua izanen da Nazarendarra».

III. KAP.

        1 Denbora hetan, bada, ethorri izan zen Joanes Baptista Judeako mortuan predikatzerat, 2 erraten zuela: «Egizue penitenzia, hurbil da ezen zeruetako erresuma. 3 Hura da Isaiaz profetaz aiphatua izan dena, erran izan duenean: Boz bat da desertuan oihuz dagoenarena: Aphain zatzue Jaunaren bideak; xuxen zazitzue haren bidezkak».

        4 Joanesek zuen, bada, bestimenda kamelu illezkoa zen eta larruzko gerriko batez zen gerrikatua, eta haren janharia ziren larrepotak eta basa estiak. 5 Orduan heldu ziren haren ganat Jerusalem eta Judea guzia, bai eta Jordan inguruko herri guzia; 6 eta bathaioa errezibitzen zuten haren ganik bere bekhatuak konfesatzen zituztelarik.

        7 Ikusirik, bada, farisauetarik eta saduzearretarik haiñitz heldu zirela haren bathaiorat, erran izan zaroen: «Bipera sugeen kasta, nork irakatsi darotzue mehatxatzen zaituzten kolerari ihes egiten? 8 Egitzue, beraz, penitenziazko fruitu behar bezalakoak, 9 eta begirautzue zeben baitan erratetik: Abraham guk aita dugu. Erraten darotzuet ezen gai dela Jainkoa barri hautarik beretarik ere sorarazteko umeak Abrahami. 10 Jadan ezen haizkora arruntzatua da arbolaren erroaren gaiñean. Hala, beraz, fruitu onik ekhartzen ez duken arbola guzia izanen da ebakia eta surat arthikia. 11 Nitaz denaz bezanbatean, bathaiatzen zaituztet urean penitenzia egin dezazuentzat; baiñan ene ondoan ethorriko dena ni baiño botheretsuago da, eta ez naiz gai haren oiñetakoak ekhartzeko ere; hura da Izpiritu Sainduan eta suan bathaiatuko zaituztena, 12 zeiñak eskuan baidu bere bahea eta garbituko du ungi bere bihitokia; bilduko du bere bihia bere bihitokietarat; lastoak ordean erreko ditu behin ere iraungi ez daiteken su batean».

        13 Orduan Jesus ethorri izan zen Galileatik Jordanerat Joanesen ganat, hartaz bathaiatua izateko. 14 Bainan Joanesek gibelatzen zuen ziotsola: «Ni behar naiz zutaz izan bathaiatua eta zu heldu zare ene ganat?». 15 Jesusek ordean ihardetsi zioen: «Utz nazazu orai horla egiterat, ezen horla da konbeni konpli dezagun justizia guzia». Orduan Joanesek utzi zuen egiterat. 16 Bathaiatu zenean bada Jesus, ilkhi zen berehala uretik eta ordu berean zabaldu zitzaizkon zeruak; ikusi zuen Jainkoaren Izpiritua jausten zela uso baten idurian eta bere gaiñerat heldu zitzaioela; 17 eta horrekien batean jautsi zen boz bat zerutik zioena: «Horra non den ene Seme maitea, ene atsegin guzia egiten duena».

IV. KAP.

        1 Orduan Jesus eramana izan zen Izpirituaz morturat, han deabruaz tentatua izan zedin gatik. 2 Eta barurtu baitzen berrogoi egunez eta berrogoi gauez, ondoan gosetu zen. 3 Eta tentatzailleak hurbildurik, erran zioen: «Baldin Jainkoaren Semea bazare, errazu barri hauk ogi bilhaka daitezela». 4 Baiñan Jesusek ihardetsi zioen: «Eskribatua duk: Ez da ogi xoillez bizi gizona, baiñan Jainkoaren ahotik ilkhitzen den hitz guziaz».

        5 Orduan eraman zuen deabruak hiri saindurat eta ezarri zuen tenpluaren gorenean, 6 eta erran zioen: «Baldin Jainkoaren Semea bazare, etxa zaite hor behera; eskribatua da ezen: Bere aingeruei manatu diote zutaz artha izan dezaten eta eskuetan altxa zaitzaten, zure oinak jo ez dezan zenbait harriren kontra». 7 Jesusek ihardetsi zioen: «Halaber eskribatua ere duk: Ez duzu tentatuko zure Jainko Jauna».

        8 Deabruak berriz eraman zuen mendi hagitz gora batetarat eta erakutsi ziotzan munduko erresuma guziak eta hekien gloria handia, 9 eta erran izan zioen: «Emanen darozkitzut horiek guziak, baldin ahuspez jarririk adoratzen banauzu». 10 Orduan Jesusek erran zioen: «Hoakit, Satana, eskribatua duk ezen: Kure Jainko Jauna duzu adoratuko eta hura xoilki duzu zerbitzatuko». 11 Orduan deabruak utzi zuen; eta denbora berean aingeruak hurbildu zitzaizkon eta zerbitzatzen zuten.

        12 Aditu baitzuen, bada, Jesusek preso emana izan zela Joanes, aldaratu zen Galilearat. 13 Eta Nazaretheko hiria utzirik, ethorri izan zen egoterat Kafarnaum itsas basterrekoan, Zabulongo eta Neftaliko mugarritan; 14 konplitua izan zedin gatik Isaias profetak erran izan zuena: 15 «Zabulongo leihorra eta Neftaliko leihorra, Jordanez haratago itsasorako bidea, jentillen Galilea; 16 ilhunbetan zatzan populu hark ikusi izan du argi handi bat eta heriotzearen itzaleko herrian zeudezenei sorthu zaie argia». 17 Ordutik hasi zen Jesus predikatzen, ziotsala: «Egizue penitenzia, hurbil da ezen zeruetako erresuma».

        18 Jesusek, bada, Galileako Itsas basterrean zebillala, ikusi zituen bi anaia, Simon Piarres zaritzana eta Andres haren anaia, sareak itsasoan etxatzen zituztela, ezen arraiñ zaleak ziren, 19 eta erran zaroen: «Jarraik zakizkidate eta egiñaraziko zaituztet gizonen arranzale». 20 Eta hek berehala sareak utzirik, jarraiki zitzaizkon. 21 Handik aitziñago goan eta, ikusi zituen bertze bi abride, Jakes Zebedearen semea eta Joanes haren anaia, barku batean bere aita Zebedearekin, bere sareen antolatzen hari zirela; eta deithu zituen. 22 Hek ere denbora berean bere sareak eta bere aita utzirik, jarraiki zitzaizkon.

        23 Eta Jesus bazebillan Galilea guzian hekien sinagogetan irakasten zuela eta predikatzen Erresumako Ebanjelioa eta sendatzen zituela langidura eta eritasun guziak populuaren artean. 24 Eta nola haren fama barraiatu baitzen Siria guzian, ekhartzen ziotzaten eri ziren guziak eta langidura bai tormenta haiñitz suertez hartuak zirenak, deabruaz posedituak, ilhargi-aldiak zituztenak eta paralitikoak, eta sendatzen zituen. 25 Eta ondotik zarraizkon haiñitz jende tropela Galileatik, Dekapolitik, Jerusalemetik, Judeatik, eta Jordanez haratagotik.

V. KAP.

        1 Jesusek ikusi zuenean, bada, jende oste hura guzia, igan zen mendi baten gaiñerat eta, han jarri zen ondoan, hurbildu zitzaizkon bere dizipuluak. 2 Eta bere ahoa idekirik, irakhasten zaroen ziotsotela:

        3 «Dohatsu izpirituz pobre direnak, zerengatik hekiena baida zeruetako Erresuma. 4 Dohatsu estiak, zergatik lurraren jabe izanen baidire. 5 Dohatsu nigarrez daudezenak, zergatik konsolatuak izanen baidire. 6 Dohatsu justiziaren gosea eta egartsua dutenak, zeren izanen baidire sasiatuak. 7 Dohatsu urrikalkor direnak, zeren berek ere miserikordia ardietsiko baidute. 8 Dohatsu bihotz garbitakoak, zeren hek baidute ikusiko Jainkoa. 9 Dohatsuak baketiarrak, zergatik hek deithuko baidire Jainkoaren umeak. 10 Dohatsu persekuzionea jasaten dutenak justiziarentzat, zerengatik hekiena baida zeruetako Erresuma. 11 Dohatsu zaitezkete gizonek madarikatuko zaituztenean, persekutatuko zaituztenean eta gaitzki suerte guziak falsoki erraten dituztenean zuen kontra ene gatik. 12 Alegera zaitezte orduan eta bozkaria zaitezte, zeren golardo handi bat baidago zuentzat zeruetan, ezen borla persekutatu ere dituzte zuen aitziñean izan diren profetak.

        13 Zuek zarete lurreko gatza. Baldin gezatzen bada gatza, zertan gazituko dute bera? Deusetako gehiago ez da on, kanporat etxatua eta gizonez ostikatua izateko baizen. 14 Zuek zarete munduaren argia. Hiri bat ezin daiteke estalia, mendi baten gaiñean denean, 15 eta lanpa bat ez dute bizten erreguaren azpian emateko, bainan ematen dute kandeleraren gaiñean, argi detzantzat etxean diren guziak. 16 Hala distia beza zuen argiak gizonen aitziñean, ikus detzatentzat zuen obra onak eta glorifika dezaten zuen Aita zeruetan dagoena.

        17 Ez dezazuela uste izan ethorri naitekela legea edo profeten desegiterat; ez naiz ethorri hek desegiterat, aitzitik bai konplitzerat. 18 Erraten darotzuet ezen egia: zerua eta lurra lehen iraganen dire, ezen ez legean direnetarik iota bat edo pontu bat utziko baida, guziak konplituak izan gabe. 19 Nork ere, bada, hautsiko baidu manamendu hetarik xumeenetarik ere bat eta borla baidaroe erakutsiko gizonei, behatua izanen da zeruetako Erresuman azkenekoa bezala; baiñan hek begiratuko dituena eta begiratzen irakatsiko duena, izanen da handi zeruetako Erresuman. 20 Erraten darotzuet ezen, baldin zuen justutasuna ez bada frankoki handiagoa eskribau eta farisauena baiño, ez zarete sarthuko zeruetako Erresuman.

        21 Aditu duzue erran zitzaiela lehenagokoei: Ez duzu hillen, eta nork ere heriotzerik egiñen baidu, merezi izanen du kondemnatua izatea juiamenduaz. 22 Bada nik erraten darotzuet: bere anaiaren kontra hasarratuko ere denak, merezi izanen du kondemnatua izatea juiamenduaz. Bere anaiari erraten dioenak Raka, merezi izanen du kondemnatua izatea konseilluaz. Eta erraten dioenak Erroa, merezituko du ifernuko surat kondemnatua izatea. 23 Baldiñetariak, bada, aldarean zure ofrenda presentatzen duzunean, orhoitzen bazare zure anaiak baduela zerbait zure kontra, 24 utzazu han zure ofrenda aldarearen aitziñean eta zohaz lehenik baketzerat zure anaiarekien eta ondoan ethorriko zare zure ofrenda egiterat. 25 Akorda zaite lehen bai lehen zure partidarekien, harekien bidean zareiño, libra ez zaitzan juieari eta juieak libra ez zaitzan justiziako ministreari eta preso emana izan ez zaitezen. 26 Erraten darotzut egia: Ez zare ilkhiko handik, non ez duzun pagatzen azken kornaduraiñokoa.

        27 Aditu duzue erran izan zitzaiela lehenagokoei: Ez duzu adulteriorik egiñen. 28 Bada nik erraten darotzuet: Nork ere behatuko baidio emasteki bati haren ganako hirrits gaixto batekien, jadan adulterioa egin dukela bere bihotzean. 29 Baldiñetariak zure begi eskuiñak eskandalisatzen bazaitu, iraz zazu eta arthik urrun zu ganik; hobe duzu ezen zure menbrotarik bat galtzea, ezen ez zure gorphutz guzia izan dadin arthikia ifernurat. 30 Eta baldin zure esku eskuiñak eskandalisatzen bazaitu, ebaki zazu eta arthik urrun zure ganik; hobe da ezen zuretzat gal dadin zure menbrotarik bat, ezen ez zure gorphutz guzia izan dadin arthikia ifernurat.

        31 Errana izan da oraiño: Nork ere utziko baiduke bere emastea, eman diozala utzten duelako eskribu bat. 32 Eta nik darotzuet erraten: Nork ere utziko baidu bere emastea, adulterioaren kasuz landan, adulterioa egiñarazitzen dio; eta senharraz utzia den bat bere emastetzat hartzen duenak, adulterioa egiten du.

        33 Aditu duzue oraiño erran izan zitzaiela lehenagokoei: Ez zare goanen egin dukezun juramentuaren kontra, bainan bihurtuko diozu Jaunari juramentuz agindu duzuna. 34 Eta nik darotzuet erraten: Ez dezazuela egin juramenturik batere, ez zeruaz, zeren gatik Jainkoaren thronua baida, 35 ez lurraz, zeren haren oiñetako alkhia baida, ez Jerusalemez, zergatik errege handiaren hiria baida. 36 Ez duzu juramenturik egiñen zure buruaz, zeren ezin zure ille izpi bat xuriaraz edo beltzaraz baidezazuke. 37 Baiñan izan bedi hunelakoa zuen hizkuntza: Bai, hala da; edo ez, ez da hala; ezen gehiagoko dena gaixtotik heldu da.

        38 Aditu duzue errana izan dela: Begia begiaren orde, eta hortza hortzaren orde. 39 Bada nik erraten darotzuet: ez zaiteztela bihurri egiten zaitzuen gaixkiaz; aitzitik norbaitek jotzen bazaitu eskuiñeko matraillan, phara diozozu bertzea ere. 40 Eta zurekien hauzitan hari nahi duenari eta arroba eraman nahi dautzunari, utz diozozu zure kapa ere. 41 Eta nihork bortxatu nahi bazaitu harekien goaterat milla pausu, zohazko bertze bi milla pausu ere. 42 Galdetzen darotzunari emozu, eta ez diozozula ihes egin prestamuz galde egin nahi darotzunari.

        43 Aditu duzue errana izan dela: Maitatuko duzu zure lagun proximoa eta higinduko duzu zure etsaia. 44 Eta nik darotzuet erraten: Maita zatzitzue zuen etsaiak; egiozue ungi higin zaituztenei eta egizue othoitz persekutatzen zaituztenentzat eta gaixki zarabiltzatenentzat, 45 izan zaiteztentzat zuen Aita zeruetan denaren umeak, zeiñek altxarazten baidu bere iguzkia onen eta gaixtoen gaiñean eta erorarazten uria justuen eta injustuen gaiñerat. 46 Ezen maitatzen baditutzue xoilki zuek maitatzen zaituztenak, zer esker izanen duzue? Publikanoek ere ez dute hori egiten? 47 Eta zuen lagunei baizen agur egiten ez badiozue, zer egiten duzue hortan bertzek baiño gehiago? Paganoek ez baidute naski hori egiten? 48 Izan zaitezte beraz perfet, zuen Aita zeruetakoa perfet den bezala.

VI. KAP.

        1 Begirautzue zuen obra onak egitetik gizonen aitzinean, hetaz ikusiak izatea gatik; bertzela ez duzue izanen saririk zuen Aita zeruetan dena ganik.

        2 Noiz ere, bada, eginen baiduzu amoiña, ez dezazula joaraz tronpeta zure aitziñean, hipokritek egiten duten bezala, sinagogetan eta karriketan gizonez ohoratuak izatea gatik. Erraten darotzuet egia: Izatu dute haiñek bere golardoa.

        3 Zuk, bada, egiñen duzunean amoiña, ez dezan jakin zure esku ezkerrak zer egiten duken zure eskuiñeko eskuak. 4 Zure amoina izan bedi sekretuan; eta zure Aita, gorderik egiten dena ikusten duenak, emanen darotzu saria.

        5 Halaber othoitza egiten duzuenean, ez zaitezten izan hipokritak bezala, zeiñek lakhet baidute sinagogetan eta karriken kantoiñetan xutik daudezela othoitzak egitea, gizonez ikusiak izatea gatik; erraten darotzuet egia: Errezibitu dute hek bere saria. 6 Bainan zu, zure othoitza egiñen dukezunean, sar zaite zure gelan eta, athea zarraturik, othoitz zazu zure Aita sekretuan; eta zure Aita, sekretuan iragaten dena ikusten duenak, emanen darotzu saria. 7 Zuek othoitzak egitean, bada, ez dezazuela haiñitz eras, paganoek egiten duten bezala; uste dute ezen, bere erasia handiaren gatik direla entzunak izanen. 8 Ez zareten, beraz, hekien iduriko; badaki ezen zuen Aitak zeren zareten behar, galdegin ere diokezuen baiño lehenago.

        9 Hunela, beraz, egiñen diozue zuek othoitz: Gure Aita zeruetan zarena, erabill bedi sainduki zure izena, 10 ethor bedi zure Erresuma, egin bedi zure borondatea zeruan bezala lurrean ere; 11 eman diezaguzu egun gure egunoroko ogia, 12 eta barkha dietzagutzu gure zorrak, guk gure ganat zordun direnei barkhatzen darostegun bezala, 13 eta ez gaitzatzula utz tentazionean erortzerat, aitzitik begira gaitzatzu gaitzetik. Hala biz. 14 Ezen baldiñetariak barkhatzen badiotzatzue gizonei hek zuen kontra egiten ditusten hobenak, zuei ere barkhatuko darozkitzue zuen Aita zeruetakoak zuen bekhatuak. 15 Baiñan ez badiozue barkhatzen gizonei, zuen Aitak ere ez darozkitzue barkhatuko zuen bekhatuak.

        16 Behintzat barurtzen zaretenean, ez zaiteztela izan triste, hipokritak bezala; dezbiztatzen dituzte ezen bere bisaiak, gizonei agertzea gatik barurtzen direla. Erraten darotzuet egia, izatu duketela hek bere saria. 17 Baiñan zuk, barurtzen zarenean, gantzu zazu zure burua eta garbi zure bisaia, 18 ez agertzea gatik gizonei barur zarela, baizen xoilki zure Aita gordea dagoenari; eta zure Aita, gauza gordeenak ere ikusten dituenak, emanen darotzu saria.

        19 Ez detzatzuela bill zuen thresorak lurrean, zeinetan herdoillak eta harrek jaten baidituzte eta ohoiñek atheratzen eta ebasten. 20 Baiñan bill zatzitzue zuen thresorak zeruan, non ez herdoillak eta ez harrek ez baidituzte jaten, non ohoinik ez baida ebatsiko eta eramanen dituenik. 21 Ezen non ere baida zure thresora, eta han diteke zure bihotza.

        22 Kure gorphutzaren argizagia zure begia da; baldin zure begia sinple bada, zure gorphutz guzia argitsu izanen da. 23 Baiñan baldin zure begia gaixtoa bada, zure gorputz guzia illhunbetsu izanen da; ordean zure baitan den argia ilhunbe baldin bada, ilhunbeak berak nolakoak izanen dire, bada?

        24 Nihork ezin zerbitza detzake bi nausi, ezen edo bata higin izanen du eta bertzea du maitatuko, edo bata obedituko du eta bertzea du mezprezatuko. Ezin zerbitza detzaketzue Jainkoa eta intresa.

        25 Hargatik darotzuet erraten: Ez duzuela griñarik bizitzekoaz, nondik izanen duzuen jatekoa eta nondik izanen duzuen zuen gorphutzaren beztitzekoa; bizia ez da gehiago jatekoa baiño eta gorputza beztitzekoa baiño? 26 Beha diozozue aireko hegastinei, ez baidute hek egiten hazillik ez uztarik eta bihitokietarat deusik biltzen; eta halarik ere zuen Aita zeruetakoak hazten ditu. Ez zarete zuek haiñitz gehiagokoak hek baiño? 27 Nor da zuetarik bere pensa ahal guziekien ere beso batez bere thailla handi dezakena? 28 Zergatik, bada, griñetan ematen zarete jauntzkuraz? Konsidera zatzue larretako liliak nola handitzen diren; ez dire hek hari lanean, ez iruten. 29 Bada erraten darotzuet Salomon bere gloria guzian ez dela egundaiño hetarik bat bezala bestitua izatu. 30 Beraz larreko belhar bat egun xutik dena eta bihar laberat arthikia ditekena Jainkoak hala beztitzen badu, zenbatenaz hobeki egiñen zaituzte zuek, o fede gutitako gizonak? 31 Ez zareten beraz griñatsu, eta ez derrazuela: Zer janen dugu, edo zer edanen dugu, edo zer jauntziko dugu, 32 ezen paganoak dire penetan horien guzien gaiñean; badaki ezen zuen Aitak horien guzien beharra duzuela. 33 Bilha zazue, beraz, lehenbizikorik Jainkoaren Erresuma eta haren justizia, eta horiek guziak emanen zaizkitzue bertze alde. 34 Hargatik, bada, ez zareten grinatsu biharamunekoaz; ezen biharamunak izanen du beretzat bere artha. Egun bakhoitxak aski du bere gaitza.

VII. KAP.

        1 Ez dezazuela juia, juiatuak izan ez zaiteztentzat. 2 Zer ere juiamenduz juiatuko baiditutzueke bertzeak, juiamendu beraz izanen zarete zuek ere juiatuak; eta zer ere neurri egin baidiokezue bertzei, eta neurri bera eginen zaitzue zuei ere. 3 Zergatik ikusten othe duzu fitsa zure anaiaren begian, eta ez baiduzu ikusten laza zeurean? 4 Edo nola erraten diokezu zure anaiari: utz nazazu khen diezazudan fits bat begitik, laz bat zeronek duzularik zure begian? 5 Hipokrita, khen zazu lehenik laza zure begitik eta orduan ikusiko dukezu nola khen fitsa zure anaiaren begitik.

        6 Begira duzula gauza sainduak ozarrei ematetik, eta ez detzatzula etxa zure perlak urdeen aitziñerat, beldurrez ostika detzaten eta zure kontra oldarturik zathika ez zaitzaten.

        7 Galde zazue eta emanen zaitzue; bilha zazue eta aurkhituko duzue; jo zazue athea eta idekiko zaitzue. 8 Ezen galdetzen duen guziak izaten du eta bilhatzen duenak aurkhitzen du eta athea jotzen duenari idekiko zaio. 9 Eta zein da ere zuen artean gizona, bere semeak ogia galdetzen badio, barri bat emanen diokena? 10 Edo galdetzen badio arraiña, emanen othe dioke sugea? 11 Baldiñetariak bada zuek, gaitxtoak zaretelarik, badakizue gauza onen ematen zuen umeei, zenbatenaz hobeki zuen Aita zeruetan denak emanen bide darozte egiazko gauza onak galdetzen diotzatenei? 12 Zer ere, beraz, nahi baiduzue egin diezazuen zuei gizonek, eta hek guziak egin diotzatzue zuek ere hei; hortan dauntza ezen legea eta profetak.

        13 Sar zaitezte athe hertsitik, zeren athe largoa eta bide largoa baida galtzerat daramana, eta haiñitzak dire hartan sartzen direnak. 14 Ala xumea baida athea eta hertsia bidea bizitzerat daramana, eta gutiak baidira hura aurkhitzen dutenak.

        15 Begira zaitezte profeta falsoetarik, zeiñak ethortzen baitzaizkitzue ardien larruz bestituak, eta barnean baidire otso arrapatzailleak. 16 Ezagutuko ditutzue bere fruituetarik. Bill othe daitezke elhorrietarik mahatsak edo laharretarik fikoak? 17 Hala, ona den arbola guziak ekhartzen ditu fruitu onak eta gaitxtoa den arbola guziak fruitu gaitxtoak ditu ekhartzen. 18 Arbola onak ezin ekhar detzake fruitu gaixtoak eta arbola gaixtoak ezin ekhar detzake fruitu onak. 19 Fruitu onak ez dakharzketen arbola guziak ebakiak izanen dire eta surat arthikiak. 20 Ezagutuko ditutzue, beraz, bere fruituetarik.

        21 «Jauna, Jauna» oihuz darozkidanak ez dire hargatik sarthuko guziak zeruetako Erresuman; baiñan nork ere egiten baidu ene Aita zeruetan denaren borondatea, eta hura sarthuko da zeruetako Erresuman. 22 Haiñitzek erranen darotet egun hartan: Jauna, Jauna, ez ditugu guk zure izenean egin profeziak, khasatu deabruak eta egin haiñitz mirakuillu? 23 Eta nik orduan deklaratuko daroet: Egundaiño ez zaituztet ezagutu; zohazte ene ganik, gaitxtakeriako langilleak.

        24 Nork ere, bada, entzuten baiditu ene hitz hauk eta obretan ematen, eta hura izanen da gizon zuhur baten pare, zeiñek bastitu baiduke bere etxea harriaren gaiñean. 25 Eta abiatu izan denean uria, ethorri direnean ibaiak, altxatu direnean haizeak eta egotsi direnean etxe haren kontra, ez da erori izan etxea, zeren fundatua baitzen harriaren gaiñean. 26 Eta nork aditzen baiditu ene hitz hauk eta ez egiten, eta hura izanen da gizon erho baten pare, zeiñak bastitu baiduke bere etxea harearen gaiñean. 27 Eta erori izan denean uria, abiatu direnean ibaiak, altxatu direnean haizeak eta jautsi direnean etxe haren gaiñerat, erori izan da etxea eta handia ere izan da haren erorikoa».

        28 Akhabatu zuenean, bada, Jesusek solhas hori, miretsiak zeudezen populuak haren dotrinaren gaiñean; 29 hari zitzaien ezen irakasten bothere izanez bezala, eta ez hekien eskribau eta farisauak bezala.

VIII. KAP.

        1 Jesus, bada, jautsi zenean menditik, jende tropa haiñitz jarraiki zitzaizkon, 2 eta lepradun batek ethorririk, adoratzen zuen ziotsola: «Jauna, nahi baduzu garbi nazazuke». 3 Eta Jesusek eskua hedaturik ukitu zuen ziotsola: «Nahi dut, izan zaite garbitua». Eta ordu berean garbitua izan zen haren lepra. 4 Eta erran zioen Jesusek: «Begirautzu nihori erratetik; baiñan zohaz, ager zakizko aphezari eta ofrenda zazu horlako ordutako Moisek exlejitu izan duena, hori balia dakioten lekhukotasuntzat».

        5 Jesus sarthu zenean bada Kafarnaumen, ehun gizonen kapitain bat ethorri zitzaioen othoizten zuela, 6 eta erraten zioela: «Jauna, ene sehia etxean dagot ohatua eta paralisiaz hartua eta sofritzen du handizki». 7 Jesusek erran zioen: «Ethorriko naiz eta sendatuko dut». 8 Baiñan kapitain hark ihardetsi izan zioen: «Jauna, ez naiz ni gai zu ene etxean sar zaitezen; baiñan errazu xoilki hitz bat eta sendatua izanen da ene sehia; 9 ezen ni ere gizon bat naiz bertzeren manuaren azpian ezarria, soldaduak neure azpiko ditudana; eta erran diozadan bati, Zohaz horrat, badoha; erran diozadan bertzeari, Zato hunat, heldu da; eta ene muthillari, Egizu hau, eta egiten du». 10 Jesus horiek aditzeaz jarri zen espantutan, eta erran zaroen jarraiki zitzaizkon jendei: «Erraten darotzuet egia: Ez dut aurkhitu horren fede handirik Israel guzian. 11 Erraten ere darotzuet, hainitz ethorriko direla orientetik eta okzidentetik eta jarriko zeruetako Erresuman Abraham eta Isaak eta Jakobekien; 12 eta Erresumako umeak egotziak izanen dire kanpoko ilhunbetarat; eta han izanen dire nigarrak eta hortz karraskatzeak». 13 Orduan Jesusek erran zioen ehun gizonetako kapitaiñari: «Zohaz eta egin bekizu sinhetsi duzun arabera». Eta sendatua izan zen haren sehia oren berean.

        14 Eta ethorri zenean Jesus Piarresen etxerat, ikusi zuen haren amagiñarraua ohean zatzala sukharrarekin. 15 Ukitu zioen eskua eta utzi zuen sukharrak; eta berehala jaikirik eman zen hekien zerbitzuan. 16 Arratsa ethorri zenean, ekharri ziotzaten hainitz presuna deabruaz posedituak zirenak, eta khendu ziotzaten izpiritu gaixtoak bere hitzaz eta sendatu zituen eri guziak, 17 konplitua izan zedintzat Isaiaz profetaz erran izan dena: «Berak hartu izan ditu gure flakitateak eta garraiatu izan ditu gure errasunak.

        18 Ikusirik, bada, Jesusek jende aralde hainitz bere inguruan, manatu zaroen bere dizipuluei iragan zezatela lakuaren bertze alderat. 19 Orduan eskribau bat hurbildu zitzaioen eta erran zioen: «Nausia, jarraikiko natzaitzu zohazen toki guzietarat». 20 Eta Jesusek ihardetsi izan zioen: «Axeriek badituzte bere zilhoak eta aireko hegaztiñek ohatzeak; baiñan Gizonaren Semeak ez du non burua pausa». 21 Bere dizipuluetarik bertze batek erran zioen: «Jauna, permeti diezadazu lehenik nohan ene afta ehorzterat». 22 Baiñan Jesusek erran zioen: «Jarraik zakizkit niri eta utz zitzu hillak bere hillen ehortztera».

        23 Eta sarthu zen barkuan bere dizipuluak berekien zituela. 24 Eta berehala itsasoa handitu zen halako maneraz, non uhiñek estaltzen baitzuten barkua; eta orduan hura lo zegoen. 25 Dizipuluak, bada, hurbildu zitzaizkon eta iratzarri zuten, erraten ziotela: «Jauna, salba gaitzatzu; galtzen hari gare». 26 Jesusek ihardetsi zaroen: «Zergatik izitzen zarete, gizon fede aphurretakoak?». Eta denbora berean jaikirik, manatu zaroen haizei eta itsasoari, eta egin zen kalma handi bat. 27 Orduan jarri ziren espantituak han ziren gizonak erraten zutela: «Nor othe diteke hau, haizeek eta itsasoak obeditzen baidute?».

        28 Iragan zenean Jesus itsasoaren bertze alderat Jerasendarren herrirat, ethorri zitzaizkon aitziñerat bi gizon posedituak, thonbetarik ilkhiak, eta hain furiosak, non ez baitzen nihor ausartatzen bide hartarik iragaterat. 29 Eta hasi zitzaizkon oihuz erraten ziotela: «Zer dohatzu zuri gutaz, Jesus Jainkoaren Semea, denbora baiño lehen ethorri baitzare gure tormentatzerat?». 30 Zen, bada, hetarik ez urrun urdalde handi bat bazkan zaudezenak; 31 eta deabruek othoizten zuten ziotsotela: «Baldin hemendik khasatzen bagaitutzu, igor gaitzatzu urdalde hortarat». 32 Erran zaroen: «Zohazte». Eta hek ilkhirik goan ziren urde aldetarat; denbora berean tropela hura guzia abiatu zen lausterrez itsasoan behera eta itho ziren urean. 33 Orduan urde-zaiñak goan ziren ihesi eta hirirat ethorririk kondatu zituzten horiek guziak eta deabruez posedituak zirenei gerthatu zitzaiena ere. 34 Denbora berean hiri guzia ilkhi zitzaioen Jesusi aitzinerat eta ikusi zutenean, othoiztu zuten aldara zedin hekien basterretarik.

IX. KAP.

        1 Jesus barkurat iganik iragan zen lakhuaren bertze alderat eta ethorri bere hirirat. 2 Eta aitziñerat eman baitzioten paralitiko bat ohean etzana, Jesusek ikusirik hekien fedea, erran zioen paralitikoari: «Ene haurra, egizu kuraie; barkhatzen zaizkitzu zure bekhatuak». 3 Iskribauetarik zenbaitek erraten dute bere baitan: «Gizon horrek blasfemioa egiten du». 4 Baiñan Jesusek ezaguturik gogoan zer zarabillaten, erran zaroen: «Zergatik darabiltzatzue gogoeta gaixtoak zuen bihotzetan? 5 Zer da errexago erratea: Barkhatzen zaitzkitzu zure bekhatuak, ala erratea: Altxa zaite eta ibill zaite? 6 Bada dakizuentzat Gizonaren Semeak baduela bothere lurrean barkhatzeko bekhatuak, erran zioen orduan paralitikoari: «Altxa zaite, eramazu zure ohea eta zohaz zure etxerat». 7 Eta altxatu zen eta goan zen bere etxerat. 8 Ikusirik bada hori, balditu zen populua eta jarri zen gloria bihurtzen Jainkoari, zeiñak horlako botherea eman baitzaroen gizonei.

        9 Eta handik iragatean, ikusi zuen Jesusek gizon bat jarria bureuean, Mathiu zeritzana, eta erran zioen: «Segi nazazu». Eta berehala altxaturik jarraiki zitzaioen. 10 Eta Jesus gizon haren mahainean zegoela, hainitz publikano eta bekhatore ethorririk, jarri ziren mahainean Jesusekien eta haren dizipuluekien. 11 Hori ikusirik farisauek erran zioten haren dizipuluei: «Zergatik jaten du zuen nausiak publikanoekien eta gizon bekhatorosekien?». 12 Baiñan Jesusek aditurik hori, erran zaroen: «Ez dute sendoek miriku beharrik, bai ordean eriek. 13 Zohazte, bada, eta ikhas zazue zer erran nahi duen hunek: Nahiago dut urrikalmendua ezen ez sakrifizioa; ez naiz ezen ethorri justuen deitzerat, baiñan bai bekhatoreen».

        14 Orduan hurbildu zitzaizkon Joanesen dizipuluak, erraten ziotela: «Zergatik farisauak eta gu barurtzen gare maiz eta zure dizipuluak ez dire barurtzen?». 15 Eta Jesusek ihardetsi zaroen: «Esposaren adiskideak izan othe daitezke triste, esposa hekiekien deiño? Bainan ethorriko da denbora esposa khenduko zaioena eta orduan dire barurtuko. 16 Nihork ez bide dio ematen oihal berrizko pedazurik tresna zahartu bati. Eraman liozoke ezen bere puska tresna zahartuari eta gehiago hauts ere lezake. 17 Ez dute halaber ematen arno berria zahagi zaharretan, zeren horla egiñez hausten baidire zahagiak, arnoa isurtzen baida eta zahagiak galtzen baidire. Baiñan arno berria ematen dute zahagi berrietan eta biak konserbatzen dire».

        18 Hauk hei erraten zarozten orduan, ethorri zitzaion sinagogako prinze bat eta adoratu izan zuen ziotsola: «Jauna, orai doi doia hill zait ene alaba; baiñan zato, emazu zure eskua haren gaiñean eta biztuko da». 19 Eta Jesus altxaturik, jarraiki zitzaioen bere dizipuluekien batean.

        20 Denbora berean emaste bat hamabi urte hartan odol isuri batez penatua zena, hurbildu zitzaioen gibeletik eta ukitu zuen haren arroba pertala. 21 Zioen ezen bere baitan: «Uki ahal badezat xoilki haren arroba, sendatua naiteke». 22 Jesusek orduan itzulirik eta hura ikusirik, erran izan zioen: «Animo har zazu, ene haurra; zure fedeak sendatu zaitu». Eta ordu beretik sendatua izan zen emastea.

        23 Ethorri zenean Jesus Sinagogako prinzearen etxerat eta ikusi zituenean xirolariak eta jende multzo bat habarrots handitan, erran zaroen: 24 «Aldara zaitezte, ez da ezen hilla neskatxa hau, baiñan lo datza». Eta trufatzen ziren hartaz. 25 Aldararazi zirenean bada jende hek, sarthu izan zen eta hartu zioen eskua eta neskatxa hura altxatu zen. 26 Eta gauza hunen famak jo zuen herri guzia.

        27 Handik ilkhitzen zela Jesus, jarraiki zitzaizkon bi itsu, oihuz erraten ziotela: «Urrikal gaitzkitzu, Dabiden Semea». 28 Eta ethorri zenean etxerat, itsu hek hurbildu zitzaizkon eta Jesusek erran izan zaroen: «Sinhesten duzue egin ahal diezakezuedala hori?». Erraten diote hek: «Bai, Jauna». 29 Orduan ukitu ziotzaten begiak, erraten zaroela: «Egin bekizue zuen fedearen arauera». 30 Eta berehala ideki ziren hekien begiak eta Jesusek debekatu zaroen borthizki erranik: «Begirautzue nihork jakin ez dezan». 31 Baiñan hek ilkhi eta banatu zuten haren fama herri hartan guzian.

        32 Hek ilkhi zirenean, ekharri izan zioten gizon bat mutua, deabruaz poseditua zena. 33 Eta deabrua khendu zitzaioenean, mutua mintzatu zen eta populua jarri zen miretsia erraten zutela: «Ez ahal da egundaiño ikusi Israelen hunelakorik». 34 Ordean Farisauek zioten kontrarat: «Deabruen prinzeaz khentzen ditu deabruak».

        35 Eta Jesus bazebillan bazter guzietan hirietarat eta herrietarat, irazasten zuela hekien sinagogetan eta predikatzen zuela Erresumako Ebanjelioa eta sendatzen ere zituela langidura eta eritasun guziak.

        36 Ikusirik, bada, jende tropela hek guziak, urrikaldu zitzaizkon, zeren unhatuak eta nekhatuak baitziren eta etzanak hor hemen artzainik ez duten ardiak bezala. 37 Diotsate orduan bere dizipulei: «Egiazki usta handia da, ordean lanegille da guti. 38 Othoitz zazue, beraz, uztaren nausia, igor detzan langilleak bere ustarat».

X. KAP.

        1 Orduan Jesusek deithurik bere hamabi dizipuluak, eman zaroen bothere izpiritu lohien gaiñean hekien kasatzeko, bai eta langidura eta errasun guzien sendatzeko.

        2 Hamabi Apostoluen izenak, bada, hauk dire: lehenbizikoa Simon, zeina deithzen baida Piarres, eta Andres haren anaia, 3 Jakobe Zebedearena eta Joanes haren anaia, Filipe eta Bartholome, Thomas eta Mathieu publikanoa, Jakobe Alfearena eta Thadee, 4 Simon Kanaangoa eta Judas Iskariotes, zeiñak traditu ere baitzuen.

        5 Hamabi horiek igorri zituen Jesusek, mezu hauk emanik eta erranik: «Ez zohaztela jentilletako alderat eta ez zaiteztela sar Samaritanoen hirietan. 6 Aitzitik zohazte lehenago Israelgo etxeko ardi galduetarat. 7 Eta goaten zareten lekhuetan predika zazue erraten duzuela: Hurbildu da zeruetako Erresuma. 8 Eriak senda zatzue, hillak bitz zatzue, lepradunak garbi zatzue, deabruak khasa zatzue. Dohainik eman zaitzuena dohainik emazue. 9 Ez duzuela gurarik izateko urrerik, ez zilharrik, ez dirurik zuen karpetan, 10 ez zakhurik bidekotz, ez bigarren aldagarririk, ez zapatarik, ez makhillarik; merezi du ezen langilleak bere jana.

        11 Zein ere hirietan, bada, edo herrietan sarthuko baitzarete, informa zaitezte nor diteken han gai zuen errezibitzeko; eta egon zaitezte han, goan behar zaitezketen artean. 12 Etxean sartzean ordean, egizue agur erranik: Bakea dela etxe huntan. 13 Etxe hark merezitzen badu, ethorriko da zuen bakea haren gainerat; eta merezient ez bada, zuen bakea bihurtuko da zuen ganat. 14 Eta norbaitek errezibitu nahi ez zaituztenean eta zuen hitzak aditu nahi ez dituenean, etxetik edo hiritik ilkhitzearekien batean, iharros zazue zuen oiñetako herrautsa. 15 Erraten darotzuet egia: juiamenduko egunean Sodomako eta Gomorhako lurrari baiño gutiago barkhatuko zaio hiri hari.

        16 Horra non igortzen zaituztedan ardi batzu bezala otsoen arterat. Izan zaitezte, beraz, prudent sugeak bezala eta sinple usoak bezala. 17 Baiñan begira zaitezte gizonetarik. Eramanen zaituzte ezen bere batzarretarat eta azotaraziko zaituzte bere sinagogetan. 18 Eramanak izanen zarete ene ariaz gobernadoreen eta erregeen aitzinerat, lekhukotasuntzat baliatzeko hei eta nazionei. 19 Ezartzen zaituztenean, bada, hekien eskuetan, ez zaiteztela gogoetan jar, nola edo zer erranen diozuen; emanen zaitzue ezen orduan berean hei zer erran. 20 Ez zarete ezen zuek mintzo zaretenak, baiñan zuen Aitaren Izpiritua daiteke zuen baitan mintzo dena. 21 Libratuko du, bada, anaiak anaia heriotzerat eta aitak semea, eta altxatuko dire umeak burasoen kontra eta hillaraziko dituzte; 22 eta gaitsesiak izanen zarete gizonez ene izenaren gatik; baiñan nork ere iraunen baidu akhabantzaraiño, eta hura izanen da salbatua. 23 Noiz ere, bada, persekutatuko baitzaituzte hiri batean, zohazte ihesi bertze batetarat. Erraten darotzuet egia: Ez duzue akhabatuko Israelgo hiri guziak irakasteaz, Gizonaren Semea ethor daiteken arteraiño.

        24 Dizipulua ez da eki nausiaz gorago eta sehia bere jaunaz gorago. 25 Aski da dizipuluarentzat izatea bere nausia bezala eta sehiarentzat izatea bere jauna bezala. Baldin familiako aita deithu izan badute Beelzebuth, zenbatenaz gehiago desohoratuko bide dituzte haren sehiak?

        26 Ez zareten, beraz, hekien beldur; deusere ezen ez da estalirik agertu beharko ez duenik; deusere gorderik ezagutua izan behar ez duenik. 27 Nik ilhunbean erraten darotzuedana errazue zuek argitan eta orai beharrirat erraten zaitzuena predika zazue etxe gaiñetan. 28 Ez duzuela beldurrik gorphutza hiltzen dutenez eta arima ezin hill dezaketenez; baiñan zareten beldur hobeki bai arima eta bai gorputza ifernuan galaraz detzakenaz. 29 Ez da egia bi garraio kornadu batean saltzen direla? Eta hala ere hetarik batere ez da erortzen lurraren gaiñerat zuen Aitaren nahia gabe. 30 Bada zuen buruko illeak ere guziak kondatuak dire. 31 Eta hala, ez duzuela beldurrik; hainitz etxe-xorik baiño gehiago duzue balio.

        32 Nork ere, beraz, ni ezagutuko bainau gizonen aitziñean, nik ere hura ezagutuko dut ene Aita zeruetan denaren aitzinean. 33 Eta nork ere nitaz ukhatuko baidu gizonen aitziñean, nik ere hura arnegatuko dut ene Aita zeruetan denaren aitziñean.

        34 Ez dezazuela uste izan ethorri izan naizela bakea ekhartzerat lurrerat; ez naiz ethorri izan bakea ekhartzerat, aitzitik bai ezpata ekhartzerat. 35 Ethorri izan naiz ezen separatzerat gizona bere alta ganik eta neskatxa bere ama ganik eta erraiña bere amagiñarraua ganik. 36 Eta gizonak bere etxean dituen jendeak ditezke haren etsaiak. 37 Nork ere maiteago baidu bere aita edo bere ama ni baiño, eta haina ez da ona enetzat; eta nork maiteago baidu bere semea edo bere alaba ni baiño, haiña ez da gai enetzat. 38 Bere gurutzea hartzen ez duena eta niri segitzen ez zaitana ez da on enetzat. 39 Nork ere begiratzen baidu bere bizia, eta hark galduko du; eta nork ere galduko balduke bere bizia ene amorea gatik, eta hark du aurkhituko. 40 Nork ere zuek hartzen baitzaituzte, eta hark ni hartzen nau; eta ni hartzen nauenak hartzen du ni igorri nauena. 41 Profeta bat errezibitzen duenak profetaren izenean, izanen du profetaren saria; eta justu bat errezibitzen duenak justuaren izenean, izanen du justuaren saria. 42 Eta nork ere emanen baidio xumeen hautarik bati beira bat ur hotz xoilki, ene dizipulua delakoan, erraten darotzuet egia: Ez du galduko bere pena».

XI. KAP.

        1 Jesus, akhabatu ondoan erakuspen horiek emateaz bere hamabi dizipuluei, goan zen handik irakasterat eta predikatzerat inguruetako hirietan. 2 Joanesek, bada, aditurik zephoetan zagoen lekhutik Jesuskristoren obrez mintzatzen, igorri izan zituen bere dizipuluetarik bia, 3 hari erratera: «Zu zare ethorri behar zarena ala bertzerik iguriki behar othe dugu?». 4 Eta Jesusek ihardetsi zaroen: «Zohazte, errozue Joanesi zer aditu eta zer ikusi izan duzuen. 5 Itsuek ikusten dute, mainguak badabiltza, lepratsuak garbituak dire, gorrek aditzen dute, hillak bizten dire, pobreei Ebanjelioa irakasten zaie; 6 eta dohatsu diteke nitzaz eskandalarik hartzen ez duena». 7 Hek goan zirenean, bada, hasi zen Jesus populuari erraten Joanesez: «Zeren ikusterat goan othe zarete desertuan? haizeak darabillan seska baten? 8 Ordean, zeren ikusterat goan zarete? Gizon guriki eta ederki bestitu baten ikusterat? Guriki bestitzen direnak erregeen etxetan ohi dire. 9 Zeren ikusterat, beraz, goan zarete? Profeta baten? Bai, erraten darotzuet, eta profeta baiño gehiago den baten. 10 Hortaz izan da ezen eskribatua: Huna non igortzen dudan ene aingerua zure aitzinean, zeiñek aphainduko baidu zure bidea zure aitziñean.

        11 Erraten darotzuet egia: Emastetatik sorthu izan direnen artean, jaio ez da Joanez Baptizta baiño handiagorik; ordean zeruko Erresuman den xumeena handiago da hura baiño. 12 Joanes Baptistaren denboratik hunat, bada, bortxak darama zeruetako Erresuma, eta bortxatiarrek daramate. 13 Profeta guziak ezen eta legeak Joanes ethorri arteraiño ethorkizunaz mintzatu ikan dire. 14 Eta nahi baduzue ungi hartu, hori bera da ethorri beharra zen Elias hura. 15 Beharriak dituenak aditzeko, adi dezala.

        16 Baiñan zer iduri duela jenderazione hunek erranen dut? Haur batzuen pare da, zeinak plaza batean jarriak bere lagunei oihuz baidagozte, 17 erraten daroela: Kantatu darotzuegu eta ez zarete dantzatu; auhenak egin ditugu eta ez duzue nigarrik isuri. 18 Ethorri izan da ezen Joanes jaten ez edaten ez zuela, eta diote: Deabruaz poseditua da. 19 Gizonaren Semea, berriz, ethorri da jaten eta edaten duela eta diote: Horra gizon bat jale eta edaille handia, publikanoen eta jende bekhatorosen adiskidea. Baiñan zuhurtzia justifikatua diteke bere umeez».

        20 Orduan hasi zitzaien erantzuten hiriei, zeiñetan egin izan baitzituen hainitz mirakuillu, zeren ez zuten egiten penitenzia: 21 «Zorigaitz hiretzat, Koro-zain; zorigaitz hiretzat, Bethsaida! Zeren Tiren eta Sidonen egin izan balire zuetan egin izan diren mirakuilluak, aspaldi egiñen baitzuten penitenzia zakhu eta hautspean. 22 Hargatik darotzuet erraten: Juiamenduko egunean Tir eta Sidon ez direla hain garraxki tratatuak izanen nola zuek. 23 Eta hi, Kafarnaum: bethi haiz, bada, zeruraiño altxatuko? Ifernuraiño beheratua izanen haiz; zeren Sodoman egin izan balire hi baitan egin izan diren mirakuilluak, benturaz oso iganen baitzen egungo eguneraiño. 24 Hargatik darotzuet erraten, juiamenduko egunean ez dela hain garraxki izanen tratatua Sodomako herria nola hi».

        25 Denbora hartan Jesusek erran zituen hitz hauk: «Eskerrak darozkitzut, ene Aita, zeruaren eta lurraren Jauna, zeren estali diotzotzuten hauk munduko zuhurrei eta prudentei eta erakutsi diotzotzuten sinpleei eta xumeei. 26 Baiki, ene Aita; hori heldu da, zeren horla nahi izan baiduzu. 27 Ene Aitak niri eman darozkit gauza guziak; eta nihork ez du ezagutzen Semea Aitak baizen, eta nihork ez du ezagutzen Alta Semeak baizen eta Semeak erakutsi izan nahi dioenak baizen.

        28 Zatozte ene ganat enkoniatuak eta kargatuak zareten guziak, eta nik deskaritsatuko zaituztet. 29 Har zazue ene ustarria zeuen gaiñerat eta ikhas zazue ene ganik manso eta humill naizela bihotzez eta aurkhituko duzue zuen arimen sosegua. 30 Ene ustarria estia da ezen eta ene karga ariña».

XII. KAP.

        1 Denbora hartan Jesus ziohan ogipetik larunbat egun batez eta haren dizipuluak gose izanez, hasi ziren ogi buru hausten eta jaten. 2 Farisauek, bada, hori ikusirik erran zioten: «Horra non egiten duten zure dizipuluek larunbat egunetan egitea zilhegi ez dena». 3 Baiñan hark erran zaroen: «Ez duzue irakurri zer egin izan zuen Dabidek, bera eta bere lagunak gose izan ziren batez, 4 nola sarthu izan zen Jainkoaren etxean eta jan zituen ofrendako ogiak, zeiñetarik ez baitzitzaioen zilhegi, ez harekien zirenei ere jatea, aphez xoillei baizen? 5 Ala ez duzue irakurri legean, larunbat egunetan aphezek tenpluan larunbata hausten dutela eta hala ere hoben gabe direla? 6 Erraten darotzuet, bada: Tenplua baiño zerbaitago da hemen dena. 7 Baziñakite zer erran nahi duen hunek: Nahiago dut urrikalmendua ezen ez sakrifizioa, ez bide zinituzten sekulan kondemnatuko inozentak. 8 Nausi da ezen Gizonaren Semea larunbataren ere».

        9 Eta handik aldaratu eta, ethorri izan zen hekien Sinagogarat, 10 zeiñetan aurkhitu baitzen gizon bat esku bat elkortua zuena, eta galdez zegozkon, hura zerbaitetan akusatu nahiz, hea zillegi zen larunbat egunetan nihor sendatzea. 11 Ihardetsi zaroen hark: «Zein diteke zuen artean gizona ardi bat lukena eta, hura erortzen bazaio larunbat egun batez putzu batean, harturik handik athera ez lezakena? 12 Bada zenbatez ez da baliosagoa gizona ardia baiño? Beraz zilhegi da ungi egitea larunbat egunetan». 13 Orduan erran izan zioen gizon hari: «Heda zazu zure eskua». Hedatu zuen eta egin zitzaioen bertzea bezain sendo. 14 Baiñan farisauak ilkhirik, hasi ziren konseillu atxikitzen haren kontra, nola hura gal othe zezaketen.

        15 Hori jakinik, bada, Jesus aldaratu zen handik eta haiñitz presuna jarraiki zitzaizkon eta guziak sendatu zituen. 16 Eta manatu zaroen, ez zezatela hura ager. 17 Konplitua izan zedintzat Isaiaz profetak erran zuena: 18 «Huna non den ene zerbitzaria, hautatu izan dudana, ene maitea, zeiñetan ezarri baidut ene konplazenzia guzia; pausatuko dut ene Izpiritua horren gaiñean eta irakatsiko diote nazioneei justutasuna. 19 Ez du ihardukiko, ez eginen oihurik, eta nihork ez du adituko horren boza karriketan. 20 Ez du hautsiko seska arraillatua eta ez du iraungituko oraiño khea duken mitxa, biktoriarat athera dezaken artean juiamendua. 21 Eta haren izenean izanen dute nazioneek esperantza».

        22 Orduan ekharri zioten aitziñerat deabruaz poseditua zen bat, itsua eta mutua, eta sendatu zuen halako maneraz, non hasi baitzen mintzatzen eta ikusten. 23 Eta populu guzia jarri zen espantitua, eta zioten: «Ez othe da hau Dabiden Semea?». 24 Baiñan farisauek hori aditurik erran zuten: «Hunek ez ditu deabruak khentzen Beelzebut deabruen prinzearen berthutez baizen». 25 Jesusek, bada, ezaguturik hekien gogoramenduak, erran izan zaroen: «Bera beraren kontra partitua diteken erresuma guzia iraulia izanen da eta bera beraren kontra partitua diteken hiriak edo etxeak ezin iraunen du. 26 Baldin Satanek Satan khentzen badu, bere kontra partitua da; nola, bada, iraunen du haren erresumak? 27 Eta baldiñ nik Beezebuten berthutez khentzen baditut deabruak, zuen umeek noren berthutez dituzte khentzen? Horren gatik, bada, izanen dire hek berak zuen juie. 28 Baldiñetariak ordean nik Jainkoaren izpirituaz khentzen baditut deabruak, beraz zuetaraino heldu izan da Jainkoaren Erresuma. 29 Baiñan nola sar ahal daiteke nihor borthitzaren etxean eta eraman ahal detzake haren armak eta haren gauzak, non ez duen lehenik amarratzen borthitza, gero ondoan arrobatzeko haren etxea? 30 Enekien ez dena ene kontra daiteke eta enekien biltzen ez duena barraiatzen hari da.

        31 Hargatik darotzuet erraten: Zer nahi den bekhatu eta blasfemio barkhatua izanen zaie gizonei, baiñan Izpiritu Sainduaren kontrako blasfemioa ez zaie barkhatuko. 32 Nor nahi mintzatu diteken Gizonaren Semearen kontra barkhatuko zaio; bainan baldin nihor mintzatu bada Izpiritu Sainduaren kontra, ez zaio barkhatuko ez mende huntan eta ez ethorkizuneko mendean. 33 Edo errazue arbola bat ona dela eta haren fruitua ere ona dela, edo errazue arbola gaixtoa dela eta haren fruitua ere gaixtoa dela; ezen fruitutik ezagutzen da arbola. 34 Bipera kasta, nola erran ahal detzaketzue gauza onak zebonek gaixtoak zareten denboran? Bihotzaren frankiatik mintzo da ezen ahoa. 35 Gizon onak bere thresor onetik ditu atheratzen gauza onak eta gizon gaixtoak bere thresor gaixtotik ditu atheratzen gauza gaixtoak. 36 Bada erraten darotzuet: Gizonek erran duketen hitz alfer guziaz kontu emanen dute juiamenduko egunean. 37 Ezen zeure hitzetarik izanen zare justifikatua eta zeure hitzetarik izanen zare kondenatua».

        38 Orduan ihardetsi izan zioten eskribauetarik eta farisauetarik zenbaitek eta erran: «Nausia, zenbait mirakuillu nahi ginduke ikusi zure ganik». 39 Baiñan ihardetsi izan zaroen hark eta erran: «Kasta gaixto eta adulterios hunek mirakuillu bat galdetzen du eta etzaio emanen bertzerik Jonas profetarena baizen. 40 Ezen Jonas izan zen bezala balearen sabelean hirur egun eta hirur gauez, hala Gizonaren Semea ere lurraren bihotzean hirur egunez eta hirur gauez egonen da.

        41 Ninibitarrak altxatuko dire juiamenduko egunean arraza hunen kontra eta kondenatuko dute, zeren hek penitenzia egin baidute Jonasek predikatzearekin batean; eta bizkitartean hemen dena Jonas baiño gehiagokoa da. 42 Hegoako Erregiña altxatuko da juiamenduko egunean arraza hunen kontra eta du kondenatuko; zeren hura ethorri izatu baida Turraren bertze basterretik Salomonen zuhurtzia aditzerat; eta bizkitartean Salomon baiño gehiagokoa hemen da.

        43 Izpiritu lohia ilkhia ditekenean gizon baten ganik, badoha lekhu agorretarat deskantsu bilha dabillala eta ez du aurkhitzen. 44 Orduan erraten du: Bihurtuko naiz neure etxerat, zeiñetarik ilkhi izan bainaiz. Eta ethorririk kausitzen du hutsa, garbitua eta antolatua. 45 Denbora berean badoha, hartzen ditu berekien bertze zazpi izpiritu bera baiño gaixtoagoak eta sarthurik gelditzen dire han; eta gizon haren azkeneko estatua gaixtoagoa diteke are lehenbizikoa baiño. Horla gerthatuko zaio arraza gaixto huni ere».

        46 Oraiño populuari mintzo zitzaioela, ethorririk haren ama eta haren anaiak, kanpoan zeudezen harekien mintzatu nahiak. 47 Erran izan zioen bada norbaitek: «Horra non daudezen kanpoan zure ama eta zure anaiak zure galdez». 48 Bainan hori erraten zioenari ihardetsi izan zioen eta erran: «Nor da ene ama eta nor dire ene anaiak?». 49 Eta hedaturik bere eskua bere dizipuluetarat: «Huna», diotsa, «ene ama eta ene anaiak. 50 Nork ere ezen egiten baidu ene Aita zeruetan denaren borondatea, hura diteke ene anaia, ene arreba eta ene ama».

XIII. KAP.

        1 Egun hartan berean etxetik ilkhirik Jesus zegoen jarria itsas basterrean. 2 Eta bildu ziren haren ganat jende aralde haiñitz; horren gatik barku batetarat iganik jarri zen han, populu guzia urbasterrean zegoela. 3 Eta mintzatu zitzaien hainitz gauzez paraboletan erraten zaroelarik: «Huna non ilkhi izan den ereille bat ereinterat. 4 Eta ereinten hari dela ereintzaren parte bat erori zen bidearen basterrerat eta aireko xoriek ethorririk jan zuten. 5 Bertze parte bat erori zen toki legartsuetarat, zeiñetan ez baitzuen bihiak lur hainitzik; eta berehala ilkhi zen, zeren hura zen lurrak ez baitzuen loditasunik. 6 Baiñan iguzkia altxatu eta, errea izan zen eta, nola ez baitzuen egin errorik, ihartu zen. 7 Bertze parte bat erori izan zen otheperat eta otheak handitu ziren eta itho zuten. 8 Bertze parte_, bada, erori izan zen lur onerat eta ekharri izan zuen bihi batee ehunka, bertzeak hirur hogoika, bertzeak hogoi eta hamarka. 9 Beharriak dituenak aditzeko, adi dezala».

        10 Bere dizipuluek hurbildurik erran zioten: «Zergatik mintzo zaizte hitz estalitan?». 11 Eta ihardetsi zaroen eta erran: «Zeren zuei eman izan baitzaitzue zeruetako Erresumako misterioak ezagutzea, baiñan hei ez baitzaie emana izan. 12 Duenari ezen emanen zaio eta izanen du frankiaz; baiñan ez duenari duena ere khenduko zaio. 13 Horren gatik mintzo natzaie hei parabolatan, zeren ikusten dutelarik ez baidute ikusten eta aditzean ez baidute aditzen, ez konprenitzen. 14 Eta konplitzen da hekien baitan Isaias profetak erraten duena: Aditzez adituko duzue eta ez duzue konprenituko, eta ikustez ikusiko duzue eta ez duzue ikusiko; 15 loditu da ezen populu hunen bihotza eta aditze gogorra egin zaie eta bere begiak zarratu dituzte, begiez ez ikusi nahiz, beharriez aditu ez nahiz, bihotzez konpreni ez dezaten eta konberti ez daitezen eta senda ez detzadan. 16 Baiñan dohatsu dire zuen begiak, zeren ikusten baidute, eta zuen beharriak, zeren aditzen baidute. 17 Erraten darotzuet ezen egia: Haiñitz profetek eta justuek dutela desiratu ikustea zuek ikusten duzuena eta ez baidute ikusi, eta aditzea zuek aditzen duzuena eta ez baidute aditu.

        18 Zuek, bada, adi zazue ereillearen parabola. 19 Nork ere aditzen baidu Erresumako hitza eta ez baidu hartzen ungi, heldu da izpiritu gaixtoa eta arrapatzen du haren bihotzean erein izan dena; hura diteke bidearen basterrean erein izan dena. 20 Toki harritsuan erein izan dena, berriz, hura da hitza aditzen duena eta berehala bozkariorekien errezibitzen duena; 21 ordean ez du barnean errorik eta ez da denbora batetako baizen. Ezen heldu zaioenean atsekaberik eta persekuzionerik hitzaren ariaz, berehala behaztopatzen da eta erortzen. 22 Elhorripean erein izan dena, hura da hitza aditzen duena, baiñan mende huntako antsiak eta aberatstasunen engañioak ithotzen dute haren baitan hitz hura eta fruitu gabekoa edireten da. 23 Aitzitik lur onean erein izan dena, hura da hitza aditzen duena eta ungi hartzen duena eta fruitua ekhartzen duena: batak ehun, bertzeak hirur hogoi, eta bertzeak hogoi eta hamar».

        24 Bertze parabola proposatu zaroen, erraten zaroelarik: «Zeruetako Erresuma gizon baten iduritako egin da, zeiñek erein izan balduke hazi ona bere landan. 25 Baiñan etxe gizonak lo zeudezela, ethorri zen haren etsaia eta erein zuen iraka haren ogiaren erdian eta goan zen. 26 Handitu zenean, bada, belharra eta burutu lastoa, hasi zen iraka ere agertzen: 27 Orduan familiako aitari ethorri zitzaizkon bere sehiak erraterat: Jauna, hazi ona ez duzu zuk erein zure landan? Nondik dire, bada, hemen irakak? 28 Ene etsai den gizon batek egin du hori. Eta bere sehiek erran zioten: Nahi duzu goazen eta bil dezagun? 29 Ihardetsi zaroen: Ez, beldurrez iraka biltzearekien batean athera dezazuen bihi ona ere. 30 Utzatzitzue bata eta bertzea handitzerat uztaraiño, eta uztaren denboran erranen daroet ogi ephailleei: Bil zazue lehenik iraka eta amarra zazue zametan erretzeko; ordean ogia bil zazue ene soillarurat».

        31 Proposatu zaroen berriz bertze parabola bat, erraten zaroelarik: «Zeruetako Erresuma mustarda haziaren iduriko da, zeiña gizon batek hartu eta ereinten baidu bere landan. 32 Hazi hura hazi guzietarik xumeena; ordean handitu ditekenean, handiago da bertze belhar guziak baiño eta egiten da arbola bat, halako moldez non aireko hegaztiñak ethortzen baidire haren adarretan pausatzerat».

        33 Erran zaroen oraiño bertze parabola bat ere: «Zeruetako Erresuma lemamiaren pare da, zeiña emaste batek harturik, estaltzen baidu hirur neurri iriñetan, orre guzia altxa diteken artean».

        34 Horiek guziak hitz estalietan erran ziotzaten Jesusek populuari eta ez zitzaien mintzo parabolarik gabe, 35 konplitua izan zedintzat profetaren errana: «Idekiko dut ahoa paraboletan mintzatzeko; irakatsiko ditut mundua kreatua izan denetik gordeak zeudezen gauzak».

        36 Orduan populua utzirik, ethorri zen Jesus etxerat eta dizipuluak hurbildu zitzaizkon erraten ziotela: «Explika diezaguzu landako irakaren parabola». 37 Ihardetsi zaroen eta erran: «Hazi ona ereinten duena da Gizonaren Semea; 38 landa da mundua, hazi ona berriz Erresumako umeak dire eta iraka izpiritu gaixtoaren umeak dire. 39 Etsaia, bada, hek erein dituena da, deabrua. Uzta da munduaren akhabantza eta bihi ephailleak dire aingeruak. 40 Irakak, beraz, nola biltzen baidire eta suan erretzen, hala gerthatuko da munduaren akhabantzan ere. 41 Igorriko ditu Gizonaren Semeak bere aingeruak eta bilduko dituzte haren Erresumatik eskandala emaille guziak eta gaixtakeria egiten duten guziak. 42 Eta egotziko dituzte suzko laberat; han izanen dire nigarrak eta hortz karraskak. 43 Orduan justuek distiatuko dute iguzkiak bezala bere Aitaren Erresuman. Beharriak dituenak aditzeko, adi dezala.

        44 Zeruetako Erresumak iduri du thresor bat landa batean gordea dena; hura aurkhitu duen gizonak gordetzen du eta, hartaz duen bozkarioarekien badoha, dituen guziak saltzen ditu eta erosten du landa hura.

        45 Zeruetako Erresumak iduri du oraiño gizon bat tratuan hari dena eta perla ederren bilha dabillana. 46 Aurkhiturik, bada, perla bat balio handitakoa, goan zen saltzerat zituen guziak eta erosi izan zuen perla hura.

        47 Zeruetako Erresuma oraiño, itsasoan arthikitzen den sare baten pare da, zeiñak arrain suerte guzietarik hartzen baidu. 48 Bethea ditekenean, thiratzen dute arrantzalek uraren basterrerat eta, han jarririk, berezten dituzte eta ematen onak otharretan eta etxatzen gaixtoak kanporat. 49 Hori gerthatuko da mendeen akhabantzan; ilkhiko dire aingeruak eta aldaratuko dituzte gaixtoak justuen artetik. 50 Eta arthikiko dituzte suzko laberat; han izanen dire nigarrak eta hortzkarraskak.

        51 Konprenitu ditutzue hauk guziak?». Erran zioten hek: «Bai, Jauna». 52 Hark berriz erran zaroen: «Hargatik, bada, eskribau zeruetako Erresuman jakintsun den guzia, familiako alta baten pare da, zeiñek atheratzen baiditu bere thresoretik gauza berriak eta zaharrak».

        53 Eta akhabatu zituenean Jesusek parabola horiek, goan zen handik. 54 Eta ethorririk bere herrirat irakasten zaroen bere sinagogetan, halako maneraz non miretsirik erraten baitzuten: «Nondik othe ditu hunek zuhurtzia hori eta mirakuillu horiek? 55 Hau ez da harotz baten semea? Hunen ama ez da Maria deitzen eta hunen anaiak, Jakobe, Josef, Simon eta Juda? 56 Eta hunen arrebak ez dire guziak gure artean? Non ditu, beraz, hunek horiek guziak?». 57 Eta eskandalisatzen ziren haren sujetean. Baiñan Jesusek erran izan zaroen: «Ez da profeta bat ohorerik gabe bere herrian baizen eta bere etxean baizen». 58 Eta ez zuen egin han mirakuillu hainitzik, hekien sinhets-gogortasuna zela kausa.

XIV. KAP.

        1 Denbora hartan aditu zuen Herodes tetrarkak Jesusen fama, 2 eta erran zaroen bere ofizialeei: «Hori eki Joanes Baptista da; hura biztu diteke hilletarik; hargatik mirakuilluak egiten dire haren eskuz». 3 Herodesek ezen, harrarazirik Joanes, estekarazi zuen eta ezarrarazi presondegian, Herodias bere anaiaren emastea gatik. 4 Joanesek erraten zioen: «Ez zaitzu zilhegi emaste hori izatea». 5 Eta hilarazi nahi baitzuen Herodesek, populuaren beldurtzen, zergatik profeta batentzat baitzedukaten. 6 Herodesen sor egunean, bada, dantzatu izan zen Herodiasen alaba gorthearen erdian eta agradatu zitzaioen Herodesi, 7 halako moldez, non juramenturekien agindu baitzioen emanen zioela galde ziozoken guzia. 8 Eta hark, aitzinetik bere amak irakatsi zioen bezala: «Indazu», diotsa, «hemen berean plat batean Joanes Baptistaren burua». 9 Tristatu izan zen errege galde hortaz, baiñan hala ere, egin izan zuen juramentua gatik eta mahaiñean harekien zirenen gatik manatu zuen eman zekioela. 10 Igorri zituen denbora berean Joanes Baptistari presondegian burua ebakitzerat. 11 Ekharri zioten haren burua plat batean eta eman zioten neskatxa hari eta hark eraman zioen bere amari. 12 Haren dizipuluak ethorririk gero, hartu zuten haren gorphutza eta ehortzi zuten eta ethorri ziren Jesusi erraterat.

        13 Aditu zuenean hori, goan zen Jesus handik barku batean, aldaratu nahiz lekhu desertu batetarat, eta populuak hori jakin zuenean, jarraiki zitzaizkon oiñez hainitz hirietarik. 14 Barkutik ilkhitzean, ikusi zuen jende bilduma handi bat, urrikaldu zitzaizkon eta sendatu zituen hekien eriak. 15 Arratsa ethorri zenean, ethorri zitzaizkon bere dizipuluak erraterat: «Lekhu mortu bat da hau eta muga jauzia ere da; igorrazitzu jendeak, dohazen herrietarat eta eros dezaten jateko behar dutena». 16 Baiñan Jesusek erran zaroen: «Ez da mengoarik dohazen; emozue zuek jaterat». 17 Ihardetsi izan zioten hek: «Ez ditugu hemen bortz ogi eta bi arrain baizen». 18 Erran zaroen: «Ekhar dietzadatzue niri hek hunat». 19 Eta jende tropela hei manaturik jar zitezela belharraren gainean, hartu zituen bortz ogiak eta bi arraiñak eta, altxaturik begiak zerurat, benedikatu zituen eta zathiturik ogiak eman ziotzaten dizipuluei eta dizipuluek jende hei. 20 Jan zuten guziek eta ase ziren eta altxatu zituzten gaiñerakoetarik hamabi saski puskaz betheak. 21 Bada jan izan zutenen nonbrea zen bortz milla gizonetakoa, emasteez eta haur xumeez landan.

        22 Handik berehala hertxatu zituen Jesusek bere dizipuluak barku batetarat igaterat eta hura baiño lehenago iragaterat uraren bertze bazterrerat, populua igor zezaken bizkitartean. 23 Eta populua igorri zuen ondoan, igan zen mendi batetarat bera bakharrik othoitzean egoterat eta, arratsa ethorri zenean, berbera zen han bakharrik.

        24 Barkua bizkitartean itsasoaren erdian tiraiñez zehatua zebillan, ezen haizea kontra zuten. 25 Baiñan gauazko laurgarren goardian ethorri zitzaien Jesus uraren gaiñean zebillala. 26 Eta ikusi zutenean uraren gaiñean zebillala, altaratu ziren eta erran zuten: «Fantasma diteke». Eta izialduraren podorez hasi ziren oihuz. 27 Berehala Jesus mintzatu zitzaien eta erran zaroen: «Duzuen fidantzia; ni naiz; ez zaiteztela izi». 28 Piarresek ihardetsi zioen eta erran: «Jauna, baldin zu bazare, mana zazu ethor nadin zure ganat uraren gaiñean». 29 Jesusek erran zioen: «Zato». Eta Piarres barkutik jautsirik, abiatu zen uraren gaiñean Jesusen ganat goateko. 30 Baiñan ikusirik haize borthitza zela, izitu zen eta, hasi baitzen ondorat goaten, egin zioen oihu eta erran: «Jauna, salba nazazu». 31 Eta berehala Jesusek eskua hedaturik hartu zuen eta erran zioen: «Gizon fede gutitakoa, zergatik jarri ere haiz dudatan?». 32 Eta igan zirenean barkurat, gelditu zen haizea. 33 Barkuan zirenak, bada, hurbildu zitzaizkon eta adoratu zuten, erraten ziotela: «Egiazki Jainkoaren Semea zare».

        34 Eta uraren bertze alderat iraganik, ethorri izan ziren Jenesargo lurrerat. 35 Ezagutu zutenean lekhu hartako gizonek, gastiatu zuten inguru hartako herri guzietarat eta ekharri ziotzaten eri guziak, 36 othoizten zutelarik, utz ziozoten bere arrobaren pertalak bederen ukitzerat; eta ukitu zituzten guziak sendatuak izan ziren.

XV. KAP.

        1 Orduan hurbildu zitzaizkon Jerusalemetik heldu ziren eskribau eta farisau batzu eta erran zioten: 2 «Zergatik zure dizipuluak dohaz zaharren tradizionearen kontra, ez dituzte ezen eskuak garbitzen jaterakoan?». 3 Ihardetsi zaroen hark eta erran: «Zergatik zohazte zebonek Jainkoaren manuaren kontra, zuen tradizionea segitzea gatik? Ezen Jainkoak erran izan du eta manatu: 4 Ohora zatzitzu zure aita eta ama; eta oraiño: Bere aitari edo amari hitz gaixtoak erraten diotzana, izan dadillala heriotzez punitua. 5 Eta zuek aitzitik diozue: Nork ere erranen baidio bere aitari edo amari: Nik Jainkoari ofrendatzen diodan guzia zuen probetxuko diteke, 6 egon ahal daiteke haiña bere aita edo ama lagundu gabe. Eta manera hortan ezeztatzen duzue Jainkoaren manamendua, zaharrek utzirikako errana dela kausa. 7 Hipokritak, ala ungi pensatu izan baidu zuetaz Isaiasek erran izan duenean: 8 Populu hunek ezpainez ohoratzen nau; haukien bihotza ordean urrun da ene ganik, 9 bada alferrik ohoratzen naute, gizonen doktrinak eta ordenuak irakazten dituztenean».

        10 Eta deithurik bere ganat populua, erran zaroen: «Adi zazue hau eta har zazue ungi. 11 Ez du ahoan sartzen denak lizuntzen gizona, baiñan ahotik ilkhiltzen «denak lohitzen du gizona». 12 Orduan hurbildu zitzaizkon bere dizipuluak eta erran zioten: «Badakizu farisauak hitz hori aditurik eskandalisatu direla?». 13 Baiñan hark ihardetsi zaroen eta erran: «Ene Aita zeruetakoak landatu ez duken landare guzia erroetarik atheratua ikanen da. 14 Utzatzue horiek, itsuak dire eta itsuen gidariak; bada itsu batek gidatzen badu bertze bat, biak erortzen dire hosiñean».

        15 Piarresek hitza harturik, erran izan zioen: «Explika diezaguzu parabola hori». 16 Jesusek ihardetsi zioen: «Oraiño zuek ere adimendu gabe zarete? 17 Ez duzue konprenitzen ahoan sartzen den guzia sabelerat dohala eta sekretetarat etxatzen dela? 18 Baiñan ahotik ilkhitzen direnak bihotzetik heldu dire eta hek lohitzen dute gizona. 19 Bihotzetik heldu dire ezen gogoeta gaixtoak, gizon hiltzeak, adulterioak, lohikeriak, ebaskoak, falso testimonioak, blasfemioak. 20 Horiek dire gizona lizuntzen dutenak; bainan eskuak garbitu gabe jateak ez du gizona lohitzen».

        21 Jesus handik ilkhirik, aldaratu zen Tirgo eta Sidongo partetarat. 22 Eta emaste kanaandar bat, baster hetarik ilkhia, hasi zitzaioen oihuz, erraten zioela: «Nauzun urrikari, Jauna, Dabiden Semea; ene alaba dut hagitz tormentatua deabruaz». 23 Baiñan ez zioen hitzik ihardetsi eta, hurbildurik bere dizipuluak, jarri zitzaizkon othoizten, erraten ziotela: «Egiozu galdetzen duena eta igorrazu, zeren oihuz baidarraiku ondotik». 24 Ihardetsi zaroen eta erran: «Ez naiz igorria Israelgo etxeko ardi galduetarat baizen». 25 Baiñan hura hurbildu zitzaioen eta adoratu zuen, erraten zioela: «Jauna, heltzakizkit». 26 Ihardetsi zioen eta erran: «Ez da justu haurren ogia hartzea eta ozarrei ematea». 27 Hark berriz erran zioen: «Hala da, Jauna; ordean potxo xumeek ere bederen jaten dute bere nausien mahaiñetik erortzen diren papurretarik». 28 Orduan Jesusek ihardetsi izan zioen eta erran: «O emastea, handia dun hire fedea; egin bekin desiratzen dunana». Eta sendatua izan zen haren alaba ordu berean.

        29 Jesus handik aldaraturik, ethorri zen Galileako itsas-basterretik eta mendi baten gaiñerat iganik, jarri zen han. 30 Ethorri zitzaizkon hainitz jende aralde, berekien zakharzketela mutuak, itsuak, mainguak, hebainduak eta hainitz bertze eri suerte, zeiñak etxatu baitzituzten haren oiñetarat eta sendatu zituen; 31 halako maneraz, non miretsiak jarri baitziren jende hek, ikusirik mutuak mintzo zirela, mainguak xuxen zabiltzala, itsuek ikusten zutela; eta handiesten zuten Israelen Jainkoa.

        32 Jesusek, bada, bildurik bere ganat bere dizipuluak, erran zaroen: «Urrikaltzen zaizkit jende hauk, zeren hirur egun huntan enekien baidaudez eta ez baidute jatekorik; eta ez ditut nahi jan gabe igorri, bidean flaka ez daitezen». 33 Dizipuluek ihardetsi izan zioten: «Nondik izanen dugu desertu huntan ogirik aski horrenbertze jende asetzeko?». 34 Jesusek berriz erran zaroen: «Zenbat ogi ditutzue?». Ihardetsi izan zioten hek: «Zazpi eta zenbait arrain xume». 35 Orduan Jesusek manatu zuen populua jar zedillala lurraren gaiñean. 36 Gero harturik zazpi ogiak eta ziren arraiñak eta, eskerrak bihurturik, hautsi zituen eta eman ziotzaten bere dizipuluei, eta dizipuluek eman ziotzaten populuari. 37 Guziek jan izan zuten eta ase ziren; eta sobra gelditu ziren pusketarik eraman zituzten zazpi otharre betheak. 38 Ziren, bada, jan izan zutenak laur milla gizon, haur xeheak eta emasteak bertze alde. 39 Populua despeitu ondoan, igan zen Jesus barku batetarat eta ethorri izan zen Majedango bazterretarat.

XVI. KAP.

        1 Orduan farisauak eta saduzearrak ethorri zitzaizkon tentatzera eta egin zioten othoitz, erakuts ziozatela zenbait seiñale zerutikako. 2 Baiñan ihardetsi zaroen: «Arratsean erraten duzue: denbora ederra izanen da, gorri da ezen zerua. 3 Eta goizean erraten duzue: gaur denbora xarra egiñen du, gorrikara da ezen eta goibeldua zerua. 4 Badakizue, beraz, zeruaren iduritik juiatzen eta ez dakizue, bada, ezagutzen Jainkoaz markatuak diren denboren seinaleak? Arraza gaixto eta adulterios hunek seiñale bat galdetzen du eta ez zaio bertzerik emanen, Jonas profetarena baizen». Eta goan zen hek utzirik.

        5 Ahantzi zitzaien, bada, haren dizipuluei ogien hartzea, uraren bertze alderat iragatean. 6 Jesusek erran zaroen: «Begirautzue behintzat farisauen eta saduzearren orhantzatik». 7 Bainan hei gogorat ethorri zitzaien eta zioten bere baitan: «Ez dugu hartu ogirik». 8 Jesusek ordean hori ezaguturik, erran izan zaroen: «Zergatik darasazue zeben baitan ez duzuela hartu ogirik, gizon fede aphurretakoak? 9 Ez duzue oraiño konprenitzen eta ez zarete orhoitzen bortz ogi bortz milla gizonentzat aski izan zirenez? Eta zenbat saski eraman zinituzten? 10 Eta ez, zazpi ogi laur milla gizonentzat aski izan zirenez? Eta zenbat otharre eraman zinituzten? 11 Nola ez duzue konprenitzen ez nitzaitzuela ogiz mintzo, erratean: Begira zinezazuela farisauen lemamitik eta saduzearren altxagarritik?». 12 Orduan konprenitu zuten ez zaroela erran, begira zutela ogiaren orhantzatik, baiñan bai farisauen eta saduzearren dotrinatik.

        13 Ethorri zen, bada, Jesus Kaesar Filipeko parteetarat eta interrogatu zituen bere dizipuluak, erraten zaroela: «Nor diote gizonek dela Gizonaren Semea?». 14 Ihardetsi izan zioten hek: «Batzuek Joanes Baptista, bertzeek Eliaz, bertze batzuek berriz Jeremias edo profetetarik zenbait». 15 Jesusek erran izan zaroen: «Eta zuek nor naizela diozue?». 16 Simon Piarresek hitza harturik erran zioen: «Zu baitzare Kristo, Jainko biziaren Semea». 17 Jesusek, bada, ihardetsi izan zioen eta erran: «Dohatsu zare, Simon Joanesen semea, zeren ez baidarotzu hori irakatsi haragiak ez odolak, bainan bai ene Aita zeruetan denak. 18 Bada nik zuri erraten darotzut Piarres zarela eta harri horren gaiñean bastituko dudala ene Eliza eta ifernuko atheak ezin hari garaituko zaizkola. 19 Emanen darozkitzut zeruetako Erresumaren gakhoak. Zer ere zuk estekatuko baiduzu lurraren gaiñean, eta hura estekatua izanen da zeruetan ere; eta zer ere zuk lexatuko baiduzu lurraren gaiñean, eta hura lexatua izanen da halaber zeruetan ere». 20 Denbora berean manatu zaroen bere dizipuluei ez ziozatela nihori erran hura zela Jesus Kristo.

        21 Ordutik hasi zitzaien Jesus bere dizipuluei erakutzten goan beharko zuela Jerusalemerat eta hainitz pairatu hango aitzin gidarien partetik, eskribauetarik eta aphezen prinzeetarik; hillen zutela eta hirur garren egunean biztuko zela. 22 Eta aparterat harturik, hasi zitzaioen Piarres erantzuten, ziotsolarik: «Baldinba ez, Jauna, ez bide zaitzu gerthatuko horlakorik». 23 Baiñan itzulirik erran izan zioen Jesusek Piarresi: «Zohaz ene ganik, Satana, eskandala zaitut nik zu, zergatik ez baiduzu gusturik Jainkoaren gauzentzat, aitzitik bai lurrekoentzat».

        24 Orduan Jesusek erran izan zaroen bere dizipuluei: «Nihork nahi badu ethorri ene ondotik, egin bioza ukho bere buruari eta jasan beza bere gurutzea eta jarraik bekit niri. 25 Nork ere ezen nahiko baidu bere burua salbatu, eta hark galduko du; eta nork ere galduko baidu bere burua ene gatik, eta hark aurkhituko du. 26 Zer probetxu luke ezen gizonak mundu guzia ere irabaztea, baldin bere arima galtzen badu? Edo zer eman dezake bere arimaren ordain? 27 Ezen Gizonaren Semea ethorriko da bere Aitaren glorian bere aingeruekien; eta orduan bihurtuko dio batbederari bere obren arauera. 28 Erraten darotzuet egia: Badire hemen direnetarik zenbait, heriotzea frogatuko ez dutenak, ikus dezaketen artean Gizonaren Semea bere Erresuman heldu dela».

XVII. KAP.

        1 Handik sei egunen buruan Jesusek harturik berekien Piarres eta Jakobe eta Joanes, haren anaia, eraman zituen apart mendi gora batetarat. 2 Eta tranfiguratua izan zen hekien aitziñean. Haren bisaiak distiatzen zuen iguzkiak bezala eta haren bestimendak egin ziren xuri elhurra bezala. 3 Betbetan agertu zitzaizten Moisez eta Elias harekien mintzo zirela. 4 Piarresek, bada, erran izan zioen Jesusi: «Jauna, on da hemen izatea; plazer baduzu, egitzigun hemen hirur etxola, bata zuretzat, bertzea Moiserentzat eta bertzea Eliasentzat. 5 Mintzo zen oraiño, eta betbetan hedoi argitsu batek estali izan zituen; betbetan boz bat ilkhi zen hedoipetik erraten zuena: «Hauxe da ene Seme maitea, zeiñetan baita ene atsegin guzia; hau adi zazue». 6 Dizipuluak hori aditurik, erori ziren bisaiaz lurrerat eta izialdura handi batez sesituak izan ziren. 7 Baiñan Jesus hurbildu zitzaien, ukitu zituen eta erran zaroen: «Altxa zaitezte eta ez duzuela beldurrik». 8 Orduan begiak altxatu eta, ez zuten ikusi nihor Jesus berbera baizen. 9 Eta menditik jausten hari zela, manatu zaroen Jesusek eta erran: «Ez diozozuela nihori erran zer ikusi duzuen, Gizonaren Semea hilletarik bitz daiteken artean».

        10 Orduan dizipuluek galdegin zioten eta erran: «Zergatik, bada, eskribauek erraten dute, Eliasek lehenago ethorri behar duela?». 11 Baiñan Jesusek ihardetsi izan zaroen eta erran: «Egia da Elias ethorri beharra dela eta gauza guziak bere estaturako dituela. 12 Baiñan erraten darotzuet nik: Elias jadan ethorri izan dela eta ez dute ezagutu; aitzitik, egin dute haren gaiñean nahi zuten guzia; hala sofriaraziko ere diote Gizonaren Semeari». 13 Orduan konprenitu zuten dizipuluek Joanes Baptiztaz mintzatu zitzaiela.

        14 Eta ethorri izan zenean populua ganat, hurbildu zitzaioen gizon bat eta haren aitziñean belhauniko jarririk, erran zioen: «Jauna, urrikal bekizu ene semea, zeren ilhargi-aldiak baiditu eta hainitz sofritzen baidu; ezen maiz erortzen da surat eta urerat ere. 15 Ekharri izan diotet zure dizipuluei eta ezin sendatu dute». 16 Jesusek bada ihardetsi izan zioen eta erran: «O jenderazione sinhets gogorra eta gaizkoatua; noiz artean izanen naiz zuekien? noiz artean sofrituko zaituztet? Ekhar diezadazue hura niri hunat». 17 Eta Jesusek mehatxaturik deabrua, ilkhi zen haren ganik eta sendatu zen haurra ordu beretik. 18 Orduan hurbildu zitzaizkon dizipuluak ixillik Jesusi eta erran izan zioten: «Zerengatik othe guk ezin khendu dugu deabru hura?». 19 Jesusek erran zaroen: «Zuen sinhets gogortasuna dela kausa. Erraten darotzuet ezen egia: Baldin bazindute sinave hazia bezanbateko fedea, erran ziniozokete mendi horri: Aldara zaite hemendik horrat, eta aldaratuko liteke, eta deusere ez litzaiketzue ezin eginik. 20 Baiñan deabru suerte horiek ez dire khentzen orazioneaz eta baruraz baizen».

        21 Galilean zirela, bada, erran izan zaroen Jesusek: «Gizonaren Semea libratua izan beharra da gizonen eskuetarat. 22 Hillaraziko dute eta hirur garren egunean bitztuko da hilletarik». Eta tristatu izan ziren hortaz handizki.

        23 Eta ethorri izan zirenean Kafarnaumerat, hurbildu zitzaizkon Piarresi didrakmen tributua hartzen zutenak, eta erran zioten: «Zuen nausiak ez ditu pagatzen bidrakmak?». 24 Erran zioen hark: «Bai, bada». Eta etxean sarthu zenean aitzindu zitzaioen Jesus erraterat: «Zer zaitzu, Simon? Lurreko erregeek noren ganik hartzen dute zergera? bere umeenganik ala atzeetarik?». 25 Ihardetsi zioen hark: «Atzeetarik». Erran izan zioen Jesusek: «Beraz hartarik libro dire umeak? 26 Bainan eskandalisa ez detzagun jende horiek, zohaz itsasorat eta etxa zazu amua eta lehenbizi atzamanen den arraiña har zazu eta, ahoa zabaldu diokezunean, aurkhituko diozu laur drakmako bat; hura harturik emozute enetzat eta zuretzat».

XVIII. KAP.

        1 Denbora hartan hurbildu ziren dizipuluak Jesusen ganat eta erran zioten: «Nor othe da zeruetako erresuman handiena?». 2 Eta Jesusek erakharririk haur xume bat, ezarri zuen hekien erdian 3 eta erran zaroen: «Erraten darotzuet egia: Baldin ez bazarete konbertitzen eta egiten haur xume batzu bezala, ez zarete sarthuko zeruetako Erresuman. 4 Nor ere, beraz, humiliatuko baida eta egiñen haur xume hau bezala, hura diteke handiena zeruetako Erresuman. 5 Eta nork [ere] errezibituko baidu hunelako haur xume bat ene izenean, ni neroni nauke errezibitzen. 6 Eta baldin nihork eskandalisatzen badu ene baitan sinhesten duten xume hautarik bat, hobe lizate harentzat eman diozoten errota barri bat lephotik dilindan eta etxa dezaten itsasoan behera. 7 Zorigaitz munduarentzat eskandalengatik, mengoa da ezen gertha daitezen eskandalak. Ordean zorigaitz gizon harentzat, zeiñen ganik heldu baida eskandala.

        8 Baldiñetariak, bada, zure eskuak edo zure oiñak eskandalisatzen bazaitu, ebaki zatzitzu eta egotz urrun zure ganik. Hobe da zuretzat bizitzean sar zaitezen manxar edo maingu, ezen ez bi eskuak edo bi zangoak ditutzula etxatua izan zaitezen su eternalerat. 9 Eta baldin zure begiak eskandalisatzen bazaitu, iraz zazu eta arthik urrun zuganik; hobe da zuretzat begi bakhar batekien sar zaitezen bizitzean, ezen ez bi begiak ditutzula arthikia izan zaitezen ifernuko surat.

        10 Begirautzue xume hautarik bat ere mezprezatzetik; erraten darotzuet ezen horien aingeruek zeruetan bethi dutela ikusten ene Afta zeruetan denaren bisaia. 11 Ezen Gizonaren Semea ethorri izan da galdua zena salbatzerat. 12 Zer zaitzue? Baldin gizon batek balitu ehun ardi eta hetarik bat errebelatzen balitzaio, ez lioake laur hogoi eta hemeretziak mendietan utzirik bilhatzerat errebelatu izan zaioena? 13 Eta gerthatzen baldin bada aurkhi dezan, erraten darotzuet egia: Bozkario gehiago duela hartaz, ezen ez laur hogoi eta hemeretzi errebelatu ez direnez. 14 Hala ez da zuen Aita zeruetan denaren borondatea gal dadin xume hautarik batere.

        15 Baldiñetariak, bada, zure anaiak bekhatu egiten badu zure kontra, zohaz eta erakuts diozozu bere falta zure eta haren artean partikularrean. Aditzen bazaitu, irabazi dukezu zure anaia. 16 Baiñan aditzen ez bazaitu, har zatzu oraiño zeurekien presuna bat edo bia, gauza guzia egon dadin bi edo hirur lekhukoen ahoan. 17 Baldinetariak hek ere aditzen ez baditu, errozu Elizari; eta aditzen ez badu Eliza ere, beha diozozu pagano bati eta publikano bati bezala. 18 Erraten darotzuet egia: Zer ere amarratuko baiduzue lurraren gaiñean, eta hura amarratua izanen da zeruan ere; eta zer ere desamarratuko baiduzue lurraren gaiñean, eta hura desamarratua izanen da zeruan ere.

        19 Berriz ere darotzuet erraten, baldinetariak zuetarik bia akort badire elkharrekien lurraren gaiñean, zer nahi galdetuko duketenen gauzaren gaiñean, ardietsiko dutela ene Aita zeruetan dena ganik. 20 Non ere ezen izanen baidire bia edo hirur bilduak ene izenean, han naiteke hekien erdian».

        21 Orduan hurbildu zen Piarres haren ganat eta erran zioen: «Jauna, zenbat alditaraiñokoan ofensatu nauenean ene anaiak barkhatu beharko diot? zazpitarainokoan?». 22 Jesusek ihardesten dio: «Ez darotzut erraten zazpitaraiñokoan, baiñan hirur hogoi eta hamarretan zazpitaraiñokoan.

        23 Hargatik da zeruetako Erresuma konparatua errege batekien, zeiñek nahi izan baitzaroen kontu errendarazi bere sehiei; 24 eta kontuen hartzen hasi zenean, ekharri zioten aitziñerat bat, zeiñak zor baitziotzan hamar milla talentu. 25 Nola bada ezbaitzuen bihurtzekorik, manatu izan zuen haren nausiak sal zezatela hura, haren emastea, haren haurrak eta hark zituen guziak, eta bihuraraz ziozotela zor zuena. 26 Sehi hark bere burua haren oiñetarat etxaturik othoizten zuen, erraten zioela: Jauna, har diezadazu pasientzia eta guziak pagatuko darozkitzut. 27 Sehi haren nausiak, bada, urrikalmendu harturik hartaz, utzi zuen goaterat eta barkhatu izan zioen bere zorra.

        28 Ilkhitzean bada handik sehi hura, aurkhitu zuen bere sehi lagun bat ehun denario zor ziotzana, eta lephotik itho hurrena zarabillan, erraten zioela: Bihur diezadak zor darotakana. 29 Eta sehi lagun hark bere burua haren oiñetarat arthikirik, othoizten zuen erraten zioela: Duzun aphur bat pasientzia eta guziak pagatuko darozkitzut. 30 Baiñan hark ez zuen nahi izan aditu ere; aitzitik goan zen eta emanarazi zuen preso, bihur ziozoken artean zor zioena. 31 Ikusirik, bada, haren sehi lagunek zer iragaten zen, pena handi bat hartu zuten eta ethorri zitzaizkon bere nausiari erraterat iragan ziren guziak. 32 Orduan erakharri zuen bere nausiak eta erran zioen: Sehi gaixtoa, barkhatu izan daroat zor ninduan guzia, zeren othoiztu izan nauan. 33 Ez zitzaikan, bada, hiri ere urrikaldu behar hire sehi laguna, niri hi urrikaldu hatzaitan bezala? 34 Eta hasarraturik eman izan zuen bere nausiak burreuen eskuetarat, zor zioen guzia paga ziozon artean. 35 Horlaxe egiñen darotzue zuei ere ene Aita zeruetakoak, baldinetariak zuetarik bat bederak barkhatzen ez badiozue zuen anaiari bihotz onez».

XIX. KAP.

        1 Jesus, akhabatu ondoan solhas horiek, goan izan zen Galileatik; eta ethorri zen Judeako basterretarat Jordango bertze alderat. 2 Jarraiki zitzaizkon jende tropela hainitz eta sendatu izan zituen hekien eriak. 3 Hurbildu zitzaizkon, bada, farisauak ere hura tentatu nahiz eta erran izan zioten, hea zilhegi othe zitzaioen gizon bati bere emastea uztea zernahiren gatik. 4 Ihardetsi izan zaroen eta erran: «Ez duzue irakurri, hastetik gizona egin zuenak gizona eta emastea egin zituela eta erran izan zaroela: 5 Arrozoin horren gatik utziko ditu gizonak bere aita eta ama eta atxikiko du bere emastearekien eta izanen dire biak bat haragi batean? 6 Eta hala gaurgoro ez dire bia, baiñan haragi bat; beraz Jainkoak juntatu izan duena gizonak ez beza aparta». 7 Hek berriz erran zioten: «Zergatik, bada, exleitu izan du eman dakioela emasteari separazioneko eskribua eta utz dadilla?». 8 Ihardetsi zaroen: «Zuen bihotzen gogortasuna dela kausa permetitu izan darotzue Moisek zuen emasteak utztea; baiñan hastetik ez da horla izatu. 9 Bada erraten darotzuet: Nork ere utzten baidu bere emastea, adulterioaren kasuz landan, eta hartzen baidu bertze bat, adulterioa egiten duela; eta bertze batez utzia izan denarekien ezkontzen denak ere, adulterioa egiten duela». 10 Bere dizipuluek erraten diote: «Gizonaren kondizionea emastearen alderat horlakoa baldin bada, ez da on ezkontzea». 11 Erran izan zaroen: «Ez dire guziak gai hortakotz, haiñak baizen, zeinei eman izan baitzaie zerutik. 12 Badire ezen ebakiak bere amaren sabelean danik halako sorthu direnak; badire ebakiak, gizonek hala egin dituztenak, eta badire berak ebakitzat egin izan direnak zeruetako Erresuma irabaztea gatik. Har ahal dezakenak hori, har dezala».

        13 Orduan ekharri ziotzaten haur xume batzu, eskuak pausa ziotzaten amoreagatik buruen gaiñean, eta hekientzat othoitz egin zezan gatik; eta dizipuluek arbuiatzen baitzituzten, 14 Jesusek erran izan zaroen: «Utzatzue haur horiek eta ez detzatzuela debeka ene ganat ethortzetik; horlakoena da ezen zeruetako Erresuma». 15 Eta eskuak hei pausatu ondoan, goan zen handik.

        16 Denbora berean gizon gaste bat hurbildu zitzaioen eta erran zioen: «Nausi ona, zer ungi egin behar nuke bizitze eternala ardiesteko?». 17 Jesusek ihardetsi izan zioen: «Zergatik deitzen nauzu ona? Jainkoa bera da bakharra ona dena; nahi baduzu, bada, bizitzean sarthu, begira zatzu manamenduak». 18 Galdegin zioen: «Zein manamendu?». Jesusek erran zioen: «Ez duzu nihor hillen, ez duzu eginen adulteriorik, ez duzu ebatsiko, ez duzu erranen faltso testimoniorik, 19 ohora zatzitzu zure alta eta zure ama eta malta zazu zure lagun proximoa zeure burua bezala». 20 Erran zioen gizon gaste hark: «Horiek guziak goardatu ditut ene gastedasunetik; zer dut oraiño eskas?». 21 Jesusek erran izan zioen: «Nahi baduzu izan perfet, zohaz, sal zatzu ditutzunak eta emotzute pobreei, eta izanen duzu thresor bat zeruan; eta gero zato, jarraik zakizkit niri». 22 Aditu zuenean, bada, gizon gaste hark hitz hori, goan zen guziz tristatua, zeren ontasun handien jabe baitzen.

        23 Eta Jesusek erran zaroen bere dizipuluei: «Erraten darotzuet egia: Aberats bat nekhez sarthuko dela zeruetako Erresuman. 24 Berriz ere darotzuet erraten: Errexago da kamelu bat iragatea orratz baten xillotik, ezen ez aberats bat sartzea zeruetako Erresuman». 25 Aditurik horiek, Apostoluak balditu izan ziren handizki, zioten ezen: «Nor salba ahal daiteke, beraz?». 26 Jesusek, bada, behaturik erran zaroen: «Gizonentzat hori ezin egina da; ordean Jainkoarentzat guziak eginkidin dire».

        27 Orduan Piarresek hitza harturik, erran izan zioen: «Huna guk non utzi ditugun guziak eta jarraiki gaitzkitzun; zer izanen dugu bada sari?». 28 Jesusek bada erran zaroen: «Erraten darotzuet egia; zuek, niri jarraiki zaizkidatenak, Rejenerazioneko denboran, Gizonaren Semea jarriko denean bere Majestatearen thronuan, jarriko zaretela zuek ere hamabi thronuen gaiñean eta juiatuko ditutzuela Israelgo hamabi leinuak. 29 Eta nork ere utziko baiditu bere etxea edo bere anaiak edo arrebak edo bere alta edo ama edo bere emaztea edo bere haurrak edo bere lurrak ene izena gatik, haiñak izanen duela ehunetan hainbertze eta bizitze eternalaren jabe izanen dela. 30 Hainitz; bada, izanen dire lehenbizi zirenak azken eta azken zirenak lehenbizi».

XX. KAP.

        1 Zeruetako Erresuma konparatzen da familiako aita batekien, zeina ilkhi baitzen goiz goizetik langilleak egiterat bere mahatstikotz. 2 Eta langilleekien akordaturik denario batean egunekotz, igorri izan zituen bere mahastirat. 3 Ilkhirik oraiño hirurgarren orentsuan, ikusi zituen bertze batzu plazan alfer zeudezenak, 4 eta erran zaroen: «Zohazte zuek ere ene mahastirat eta emanen darotzuet behar dena». 5 Eta goan ziren. Ilkhi zen, bada, berriz ere seigarren orentsuan eta bederatzi garrenean ere eta gauza bera egin izan zuen. 6 Fiñean ilkhi izan zen hamekagarren orenaren inguruan, eta aurkhiturik bertze batzu han zeudezenak deus egin gabe, erran zaroen: «Zergatik zaudete hemen egun guzian alfer deus egin gabe?». 7 Ihardetsi zioten hek: «Nihork ez baigaitu eraman». «Zohazte», erran zaroen, «zuek ere ene mahastirat». 8 Arratsa ethorri denean, bada, mahastiaren jabeak erraten dio bere etxegizonari: «Deit zatzitzu langilleak eta emozute jornala, hasi azkenekoetarik eta lehenbizikotaraiño». 9 Hamekagarren orensuan ethorri zirenek, bada, izatu zuten denario bana. 10 Lehenbizikoak berriz ethorri zirenean, uste izatu zuten izanen zutela gehiago, baiño hek ere ez zuten izatu denario bana baizen. 11 Eta hura hartzean, erantzuten zuten familiako aitaren kontra, 12 ziotela: «Azkeneko hauk ez dire haritu lanean oren batez baizen eta gure berdin egiten ditutzu, zeiñek jasan izan baidugu egunaren eta beroaren karga». 13 Baiñan hark errepustatzat erran izan zioen hetarik bati: «Adiskidea, ez darotzut egiten bidegaberik; ez zare akordatu enekien eguneko denario batean? 14 Har zazu zure dena eta zohaz; nik nahi diot eman azkeneko huni ere zuri bezanbat; 15 ala ez zait zilhegi nahi dudana egitea? ala zeren naizen ni on, zare zu bekhaizti? 16 Horlaxe izanen dire azkenak lehen eta lehenak azken; hainitzak dire ezen deithuak, gutiak ordean hautatuak».

        17 Jerusalemerat ziohala bada Jesus, hartu zituen hamabi dizipuluak aparterat eta erran zaroen: 18 «Huna non goazen Jerusalemerat eta Gizonaren Semea libratua izanen zaie aphezen prinzeei eta eskribauei, zeinek kondenatuko baidute heriotzerat. 19 Eta libratuko diote jentillei hartaz burla egin dezatentzat eta azota dezatentzat eta gurutzefika dezatentzat; eta bitztuko da hilletarik hirur garren egunean».

        20 Orduan hurbildu zitzaioen Zebedearen semeen ama bere bi semeekien eta adoratu izan zuen, markaturik zerbait nahi ziokela galdetu. 21 Erran izan zioen: «Zer nahi dukezu?». «Errazu», diotso hark, «ene bi seme hauk izan daitezen jarriak bata zure eskuiñean eta bertzea zure ezkerrean zure Erresuman». 22 Ihardetsi zaroen, bada, Jesusek eta erran: «Ez dakizue zer galdetzen duzuen. Edan dezakezue nik edan behar dudan kalixetik?». Erran zioten hek: «Edan dezakegu». 23 Hark berriz erran zaroen: «Hala da. Ene kalixetik edanen duzue; ordean ene eskuiñean edo ezkerrean jartzea ez da ene baitan zuei ematea, baiñan hainentzat izanen da, zeinei preparatu baidaroe ene Aitak». 24 Eta hori aditurik bertze hamarrek, hasarratu ziren bi anaien kontra. 25 Jesusek, bada, erakharri zituen bere ganat eta erran zaroen: «Badakizue jentillen prinzeak nausitzen zaiztela eta hekien artean handien direnek eskudantziarekien tratatzen dituztela. 26 Ez da hala izanen zuen artean; baiñan nork ere nahiko baidu izan zuen artean handien, izan bedi haiña zuen zerbitzari; 27 eta nork ere nahiko baidu izan zuen artean lehenbiziko, izan bedi haiña zuen sehi. 28 Hala nola Gizonaren Semea ez baida ethorri izan zerbitzatua izaterat, baiñan bai zerbitzatzerat eta bere bizia ematerat hainitzen erresketamenduarentzat».

        29 Jerikotik ilkhitzen hari zirela, jarraiki zitzaizkon jende aralde hainitz. 30 Eta bi itsu basterrean zeudezenak aditurik Jesus iragaten zela, hasi zitzaizkon oihuz erraten ziotela: «Jauna, Dabiden Semea, gaitzatzun urrikari». 31 Populuak, bada, mehatxatzen zituen ixillarazi nahiz, baiñan hek oraino oihua gorago zaramaten erraten ziotela: «Jauna, Dabiden semea, gaitutzun urrikari». 32 Orduan Jesus trikatu zen eta erakharririk, erran zaroen: «Zer nahi duzue egin diezazuedan?». 33 «Jauna», erran zioten hek, «gure begiak argi daitezen». 34 Urrikaldu zitzaizkon bada Jesusi, ukitu ziotzaten begiak eta berehala bista ethorri zitzaien eta jarraiki zitzaizkon.

XXI. KAP.

        1 Hurbildu izan zirenean Jerusalemerat eta ethorri Betfajerat, Olibetako mendiaren ondorat, Jesusek igorri izan zituen bi dizipulu, 2 erraten zaroelarik: «Zohazte zuen aitzinean den herriska hortarat eta berehala aurkhituko duzue astaka bat eta haren umea harekien; lexa zazue eta ekhar diezadazue. 3 Eta nihork deusik erraten badarotzue, errozue Jaunak hekien beharra duela eta berehala utziko darozkitzue». 4 Hori guzia, bada, egin izan da, konpli zedintzat profetaz errana izan zena, zioenean: 5 «Errozu Siongo alabari: Huna zure Errege non heldu zaitzun esti eta manso, astaka baten gaiñean jarria eta ustarriaren azpian dabillanaren umearen gaiñean».

        6 Dizipuluak, bada, goan ziren eta egin izan zuten Jesusek manatu zaroen bezala. 7 Eta ekharririk asto emea eta haren umea, eman zituzten hekien gaiñean bere arrobak eta jarrarazi zuten gaiñean. 8 Jende tropa handi batek ere hedatu zituzten bere bestimendak bidearen gaiñean; bertze batzuk berriz arboletarik adarrak hautsirik, etxatzen zituzten hark iragan behar zuen biderat. 9 Jende hek guziak, bada, bai aitziñean zioazonak eta bai ondotik heldu zirenak, oihuz zeudezen erraten zutelarik: «Hosana, agur eta ohore Dabiden Semeari. Benedikatua dadillala Jaunaren izenean heldu dena. Hosana, agur eta gloria duela zeruetako gorenean». 10 Eta sarthu izan zenean Jerusalemen altaratu izan zen hiri guzia, erraten zutelarik ezen: «Nor othe da hau?». 11 Populuek, bada, zioten: «Horixe da Jesus profeta Galileako Nazarethekoa».

        12 Sarthu zen Jesus tenpluan eta kasatu zituen tenpluan saltzen eta erosten hari ziren guziak eta aurthiki zituen moneda ganbiatzailleen mahaiñak eta uso saltzailleen kadirak. 13 Eta erran zaroen: «Eskribatua da: Ene etxea deithua izanen da othoitzeko etxea; zuek ordean egin duzue hartaz ohoin banku bat».

        14 Eta ethorri zitzaizkon itsuak eta mainguak tenplurat eta sendatu zituen. 15 Ikusirik, bada, aphezen prinzeek eta eskribauek hark egin izan zituen mirakuilluak eta haurrak oihuz zegozkola tenpluan eta erraten ziotela: «Hosana, agur eta gloria Dabiden Semeari», hasarratu izan ziren, 16 eta erran zioten: «Aditzen duzu zer erraten duten horiek?». Jesusek ihardetsi zaroen: «Bai bada; eta zuek ez duzue egundaiño irakurri nola den errana: Haur xumeetarik eta bulharrekoetarik athera dukezu laudariorik perfetena?». 17 Eta hek han utzirik, goan zen hiriaz kanporat Bethaniarat eta egon zen han biharamuneraiño.

        18 Biharamun goizean, bada, hirirat bihurtzen zela, gosetu zen 19 eta ikusirik fiko ondo bat bide basterrean, goan zen haren alderat eta, ez baitzioen aurkhitu ostorik baizen, erran zioen: «Sor ez dadillala hire ganik sekulan fruitu garabik». Eta ihartu zen berehala fiko ondoa.

        20 Hori ikusirik harritu ziren dizipuluak eta erran zuten: «Nola berehala ihartu izan othe da fiko ondo hori?». 21 Orduan Jesusek erran zaroen: «Erraten darotzuet egia: baldin fedea baduzue eta ez bazarete kordokatzen zuen gogoetan, ez solamente egiñen duzue fiko ondoaz egiten ikusi duzuena, baiñan erraten badiozue halaber mendi horri: Khen adi hortik eta arthik adi itsasorat, egiñen da. 22 Eta zer nahi othoitzean fedearekien galdegiñen duzuen, guzia ardietsiko duzue».

        23 Ethorri izan zenean tenplurat, hurbildu zitzaizkon aphezen printzeak eta populuaren kargudunak irakasten hari zen denboran eta erran zioten: «Zer authoritatez egiten ditutzu gauza horiek? eta nork eman darotzu bothere hori?». 24 Jesusek ihardetsi izan zaroen eta erran: «Galde bat dut nik ere zuei egiteko, zeiñaren gaiñean erraten badoratazue behar dena, nik ere erranen darotzuet zer authoritatez horiek egiten ditudan. 25 Joanesen bathaioa nondikakoa zen? zerutikakoa ala gizonetikakoa?». Bainan hek gogoetan zeudezen, ziotsatelarik bere baitan: 26 «Baldin ihardesten badugu zerutik zela, erranen daroku: Zergatik, beraz, ez duzue hura sinhetsi? Ihardezten baldin badugu berriz gizonetarik zela, beldur izateko dugu populuaren». Guziek ezen Joanes profeta batentzat zadukaten. 27 Ihardetsi izan zioten, bada, Jesusi eta erran: «Ez dakigu». Eta hark ere hei ihardetsi izan zaroen: «Nik ere ez darotzuet erranen zer botherez egiten ditudan horiek.

        28 Zer zaitzueke, bada, erratera nohatzuenaz? Gizon batek zituen bi seme eta lehenbizikoari adrezaturik erran izan zioen: Ene semea, zohaz gaurko huntan ene mahastian lanean haritzerat. 29 Seme hark ihardetsi zioen eta erran: Ez dut nahi goan. Ondoan ordean urrikiturik goan zen. 30 Ethorririk, bada, bertze semeaganat, erran izan zioen gauza bera; baiñan hark ihardetsi izan zioen: Banoha, Jauna. Eta ez zen goan. 31 Bi hetarik zeiñek egin izan du aitaren nahia?». «Lehenbizikoak», diotsate. Jesusek berriz erran zaroen: «Erraten darotzuet, eta hala izanen da, publikanoak eta emaste galduak aitzinduko zaitzkitzuela Jainkoaren Erresumarat. 32 Ethorri izan zaitzue ezen Joanes justiziaren bideaz eta ez duzue sinhetsi; publikanoek eta emasteki galduek aitzitik sinhetsi dute; eta zuek hori ikusi arren, ez duzue izan urrikirik ondoan, ez sinhesterik.

        33 Adi ezazue bertze parabola bat»: Gizon bat familiako aita, zeiñek landaturik mahasti bat, inguratu izan baitzuen hesi batez eta egin baitzituen lurrean barna han dolareak eta bastitu izan baitzuen dorre bat; gero mahastizain batzuei allokaturik, goan izan zen atze herri batetarat. 34 Hurbildu zenean, bada, fruituen denbora, igorri izan zituen bere sehiak mahasti zaiñetarat, mahastiko fruituen altxatzerat. 35 Baiñan mahasti zainek harturik haren sehiak, zehatu izan zuten bat, hill zuten bertze bat eta harrikatu bertze bat. 36 Igorri izan zituen bertze sehi batzu, lehenbizikoak baiño gehiago are, eta manera berean tratatu izan zituzten hek ere. 37 Azkenean igorri izan zaroen bere semea bere baitan zioelarik: Agian errespetatuko dute ene semea. 38 Baiñan mahastizainek ikusirik semea, erran izan zuten bere artean: Huna primua; zatozte, hill zagun eta horren primuaren jabe izanen gare. 39 Eta harturik arthiki zuten mahastiaz kanporat eta hil zuten. 40 Ethorriko ditekenean, beraz, mahastiaren jabea, zer egiñen othe daroe mahastizain hei?». 41 Ihardesten daroe hek: «Gaixto hek galaraziko baiditu dohakabeki eta bere mahastia allokatuko baidaroe bertze mahastizain batzuei, hango fruituak bere denboretan bihurtuko diotzatenei». 42 Jesusek erran zaroen berriz: «Ez duzue egundaiño irakurri Eskrituretan errana: Bastitzen hari zirenek arbuiatu izan duten harri hura bera egin izan da horma bethetzat; Jaunaz egina izan da hori eta miragarri ere zaie gure begiei?

        43 Hargatik darotzuet erraten khenduko zaitzuela Jainkoaren Erresuma zuei eta emanen zaioela populu bati, hango fruituak ekharriko dituenari. 44 Harri haren gaiñerat eroriko dena hautsiko da; eta nori ere eroriko baitzaio berriz hura gaiñerat, eta haiña lehertuko du». 45 Aditu zituztenean aphezen prinzeek eta farisauek Jesusen parabolak, ezagutu zuten hetaz mintzo zela, 46 eta hartu nahi baitzuten, populuaren beldur izan ziren, zeren profeta batentzat baitzadukaten.

XXII. KAP.

        1 Jesusek oraiño paraboletan mintzo zela, erran izan zaroen: 2 «Zeruetako Erresuma konparatzen da errege batekien, zeiñek egin izan baitzituen bere semearen estaiak 3 eta igorri bere zerbitzariak, estaietarat gonbidatuak zirenak erakhartzerat; baiñan hauk ez zuten nahi izan ethorri. 4 Berriz ere igorri izan zituen bertze sehi batzu eta erran zaroen: Errozue gonbidatuak direnei: Ene bazkaria preparatua dut, ene idiak eta gizenarazi ditudan gauzak hillak dire eta gauza guziak prest; zatozte estaietarat. 5 Baiñan hek kasurik egin gabe, goan ziren, bata bordarat, bertzea bere merkatalgorat, 6 bertzeek berriz hartu zituzten haren sehiak eta afruntuz bethe ondoan, hill zituzten. 7 Erregek bada hori aditurik, irakitu zuen koleraz eta, bere armadak igorririk, suntsiarazi zituen gizon hiltzaille hek eta erre zuen hekien hiria. 8 Orduan erran zaroen bere sehiei: Estaiak bada preparatuak dire, baiñan gonbidatuak zirenak ez ziren digne ethortzeko. 9 Zohazte beraz bide kantoiñetarat, eta aurkituko dituzketzuen guziak erakhatzue estaietarat. 10 Eta haren sehiak ilkhirik bideetarat, bildu zituzten aurkhitu izan zituzten guziak, onak eta gaixtoak, eta estaietako sala bethe izan zen arrotzez. 11 Sarthu zen, bada, errege mahaiñean zirenen ikusterat eta, ikusirik han gizon bat estaietako arropaz bestitua ez zena, 12 erran zioen: Adiskidea, nola sarthu zare hemen estai arroba gabe? Eta gizon hura gelditu zen mutu. 13 Orduan erran izan zaroen erregek bere jendei: Eskuak eta zangoak amarraturik arthik zazue kanpoko ilhunbeetarat; han izanen dire nigarrak eta hortz karraskak. 14 Hainitzak dire ezen deithuak eta gutiak hautatuak».

        15 Orduan goan ziren farisauak eta hartu zuten xedea, hura bere hitzetarik atzematekoa. 16 Igorri ziotzaten, bada, bere dizipuluak herodiarrekien batean erraterat: «Nausia, badakigu egiatia zarela eta Jainkoaren bidea egiaz irakasten duzula, nihortaz antsia izan gabe; ez duzu ezen egiten gizonen artean presunen berezkorik. 17 Erraguzu beraz zure iduria: Zilhegi zaiku Kaesarri pagatzea tributua ala ez?». 18 Jesusek ordean ezaguturik hekien malezia, erran zaroen: «Hipokritak, zergatik tentatzen nauzue? 19 Erakuts diezadazue tributuarentzat ematen duzuen dirua». Eta hek erakutsi izan baitzioten denario bat, 20 Jesusek erran zaroen: «Norena da imajina hau eta gaiñean eskribatua den izena?». 21 «Kaesarena», diotsate hek. Orduan Jesusek erran zaroen: «Bihur diotzatzue, beraz, Kaesari Kaesari dagozkonak eta Jainkoari Jainkoari dagozkonak». 22 Eta aditu zutenean hori, miretsi zuten haren errepusta eta goan ziren hura utzirik.

        23 Egun hartan berean igorri izan zitzaizkon saduzearrak, zeiñek baidiote ez dela hillen bitzterik, eta egin zioten galde bat, 24 erraten ziotelarik: «Nausia, Moisek exleitu izan du norbait hiltzen baldin bada haurrik izan gabe, esposa dezala haren anaiak haren emastea eta eman diotzala haurrak bere anaia zenari. 25 Ziren, bada, gure artean zazpi anaia eta lehenbizikoa emaste batekien ezkondu eta hill zen eta, ez baitzuen haurrik, utzi izan zioen bere emastea bere anaiari. 26 Gauza bera izan zen bigarrenaz, hirurgarrenaz eta zazpitaraiñoko guziez. 27 Azkenik eta guzien ondoan hill izan da emaste hura. 28 Hillen bitztea ethorriko denean, beraz, zazpietarik zeiñena izanen da emastea? Ezen guziena izatu da». 29 Jesusek, bada, ihardetsi izan zaroen eta erran: «Enganatzen zarete ez jakinez Eskriturak eta zer den Jainkoaren botherea. 30 Hillak bitztuko diren ondoan ezen, ez dute izanen gizonek emasterik, ez emasteek senharrik, baiñan izanen dire Jainkoaren aingeruak bezala zeruan. 31 Hillen bitzteaz denaz bezanbatean, ez duzue irakurri nola erran izan darotzuen Jainkoak: 32 Ni naiz Abrahamen Jainkoa, Isaaken Jainkoa eta Jakoben Jainkoa? Bada Jainkoa ez da hillen Jainkoa, bai ordean biziena». 33 Eta populuak hori aditurik, miresten zuen haren doktrina.

        34 Baiñan farisauek, aditurik saduzearrak ixilarazi zituela, bildu ziren elkhar ganat, 35 eta hetarik batek, legeko dotor ere zenak, egin izan zioen galde hau hura atzeman nahiz: 36 «Nausia, zein da legeko manamendu handia?». 37 Jesusek ihardetsi izan zioen: «Maitatuko duzu zure Jainko Jauna zure bihotz guziaz, zure arima guziaz eta zure izpiritu guziaz. 38 Hori da manamenduetarik handiena eta lehena. 39 Bigarrena, berriz, eta horren parekoa dena da: Maitatuko duzu zure lagun proximoa, zeure burua bezala. 40 Bi manamendu horietan zarratzen dire lege guzia eta profetak».

        41 Bilduak baitziren bada farisauak, egin zaroen Jesusek galde hau, 42 erraten zaroela: «Zer uste duzue Kristoz, noren semea dela?». Ihardetsi zioten hek: «Dabidena». 43 Eta bada erran zaroen: «Nola, bada, Dabidek Izpirituz deitzen du bere Jauna, dioelarik: 44 Jaunak erran izan dio ene Jaunari: jar zaite ene eskuineko aldean, ezar detzakedan artean zure etsaiak zure oiñen azpiko eskabeltzat? 45 Baldin, beraz, hura deitzen badu bere Jauna, nola diteke haren semea?». 46 Eta nihork ezin ihardetsi zioen hitz bat eta egun hartaz gerostik nihor ez zen atrebitu gehiago hari galderik egiterat.

XXIII. KAP.

        1 Orduan Jesus mintzatu zitzaien populuari eta bere dizipuluei, 2 erraten zaroelarik: «Moiseren kadiran jarriak dire eskribauak eta farisauak. 3 Begira zatzitzue eta egitzue, beraz, hek erraten darozkitzueten guziak; ordean ez zazuela egin hek egiten dutena, ezen erraten dute zer egin behar den eta berek ez egiten. 4 Amarratzen dituzte ezen karga pisuak eta ezin jasanezkoak eta ezartzen gizonen soiñetarat; berek ordean ez dituzte nahi erriaz higitu ere. 5 Bere obra guziak egiten ere dituzte, gizonez behatuak izatea gatik; ekhartzen dituzte ezen bergamio xerrendak bertzeek baiño zabalagoak, eta arroben pertaletako franjak bertzeek baiño luzeagoak. 6 Lakhet dute jankorretan lehenbiziko plazak izatea eta sinagogetan lehenbiziko kadirak, 7 plaza bethean agurrak errezibitzea eta gizonez nausitzat deithuak izatea. 8 Zuek ordean ez dezazuela desira deith zaitzaten nausiak; nausi bat baizen ez duzue ezen, eta zuek guziak anaiak zarete. 9 Ez zazuela deith nihor lurraren gaiñean zuen aita; Aita bat baizen ez duzue ezen, zeiña baida zeruetan. 10 Ez detzatzuela utz zeben buruak deitzerat nausiak, zergatik zuen nausi bakharra Kristo baida. 11 Zuen artean handien dena izanen da zuen zerbitzari. 12 Ezen nor ere goratuko baida, eta hura beheititua izanen da; eta nor ere beheitituko baida, eta hura izanen da altxatua.

        13 Zorigaitz bada zuentzat, eskribau eta farisau hipokritak, zergatik zarratzen baidiozue gizonei zeruetako Erresuma; ezen ez zarete sartzen zebonek eta ez ditutzue uzten sartzerat sarthu nahi luketenak. 14 Zorigaitz zuentzat, eskribau eta farisau hipokritak, zeren iresten baiditutzue allargunen etxeak, zuen orazione luzeen atzekian; horren gatik duzue izanen juiamendu garratzago bat. 15 Zorigaitz zuentzat, eskribau eta farisau hipokritak, zeren itsasoz eta leihorrez baitzabiltzate judu berri bat egitea gatik; eta egin ditekenean, errendatzen baiduzue ifernuko seme, zebonek baiño dobleaz areago.

        16 Zorigaitz zuentzat, gidari itsuak, zeiñek erraten baiduzue: Baldiñetariak nihork egiten badu juramentu tenpluaz, hori ez da deusik; ordean baldin egiten badu juramentu tenpluko urreaz, zor duke. 17 Erhoak eta itsuak, zer da ezen gehiagokoa, urrea ala tenplua, urrea santifikatzen duena? 18 Eta bardin diozue: Nihork egiten badu juramentu aldareaz, hori deusik ez da; ordean egiten badu juramentu aldarearen gaiñean den ofrendaz, zor du. 19 Itsuak, zer da handiago, ofrenda ala aldarea, emaitza santifikatzen duena? 20 Nork ere, beraz, egiten baidu juramentu aldareaz, egiten du juramentu hartaz eta haren gaiñean den guziaz. 21 Eta nork ere egiten baidu juramentu tenpluaz, egiten du juramentu hartaz eta bere egoitza han egiten duenaz. 22 Eta zeruaz juramentu egiten duenak, egiten du juramentu Jainkoaren thronuaz eta hartan jarria dagoenaz. 23 Zorigaitz zuentzat, eskribau eta farisau hipokritak, zeiñek pagatzen baiditutzue mendaren, milhuaren eta kuminaren hamarrenak, eta uzten legeak dituen gauzarik inportantenak, justizia eta miserikordia eta fedea; hauk behar ziren egin, ordean bertzeak utzi gabe. 24 Gidari itsuak, zuen edatekoa irazten duzuenak, uli xume bat iresteko beldurrez, eta kamelu bat iresten duzuenak!

        25 Zorigaitz zuentzat, farisau eta eskribau hipokritak, zeren xahutzen baiduzue xoperaren eta plataren kanpoko aldea, barrenean ordean betheak baitzarete ohoinkeriaz eta lohikeriaz. 26 Farisau itsua, xahu zazu lehenik xoperaren eta plataren barneko aldea, kanpoko aldea ere izan dadintzat xahua. 27 Zorigaitz zuentzat, farisau eta eskribau hipokritak, zeren thonba xuritu batzuen pare baitzarete, zeiñak kanpotik gizonei ederrak iduritzen baitzaizte, eta barnean betheak baidire hillen hezurrez eta haxkeria suerte guziez. 28 Hala zuek ere kanpotik iduritzen zaizte gizonei justuak; barnean ordean betheak zarete hipokrisiaz eta gaixtakeriaz. 29 Zorigaitz zuentzat, eskribau eta farisau hipokritak, zeinek bastitzen baidiotzatzue tonbak profetei eta berregintzen baiditutzue justuen ehortzlekhuak, 30 eta erraten baiduzue: Gu izan bagine gure aiten denboretan, ez ginduen hek bezala isuriko profeten odola. 31 Hortik beretik lekhukotasuna bihurtzen duzue zeben buruen kontra, profetak hill izan dituztenen umeak zaretela. 32 Hala akhaba zazue mukuratzeaz ere zuen aiten neurria.

        33 Suge biperen arrazak, nola eskapa zaitezkete ifernurat kondenatuaz izatetik? 34 Hargatik, bada, banohazkitzue igortzerat profetak, zuhurrak eta eskribauak, eta hetarik batzu hillen ditutzue, bertzeak gurutzefikatuko ditutzue, bertze batzu azotatuko ditutzue zuen sinagogetan eta persegituko ditutzue hiriz hiri, 35 ethor dadintzat zuen gaiñerat lurraren gaiñean isuri izan den odol inozent guzia, hasi Abel justuaren odoletik eta Zakariaz, Barakiasen semearen, odolerainokoa, zeiña hill izan baiduzue tenpluaren eta aldarearen artean. 36 Erraten darotzuet egia; Horiek guziak ethorriko dire jenderazione hunen gaiñerat.

        37 Jerusalem, Jerusalem, profetak hiltzen ohi ditunana eta hire ganat igortzen direnak harrikatzen ditunana. Zenbat aldiz nahi izan ditiñat biribilkatu hire umeak, oillo batek bere xitoak bere hegalen azpirat biltzen dituen bezala, eta hik ez dun nahi izatu? 38 Sarri, bada, geldituko zaitzue etxea nihor gabe. 39 Erraten darotzuet ezen, ez nauzuela ikusiko gaur gehiago, erran dezakezuen artean: Benedikatua dela Jaunaren izenean heldu dena».

XXIV. KAP.

        1 Jesus tenplutik ilkhirik ziohala, hurbildu zitzaizkon bere dizipuluak hari erakutsteko tenpluaren asentu ederrak. 2 Baiñan ihardetsi izan zaroen eta erran: «Ikusten ditutzue horiek guziak? Erraten darotzuet egia: halako maneraz desegiñak izanen dire, non ez baida geldituko harria harriaren gaiñean». 3 Eta Olibetako mendiaren gaiñean zegoela jarria, hurbildu zitzaizkon bere dizipuluak bakhartasunean eta erran izan zioten: «Erraguzu noiz gerthatuko diren gauza horiek eta zer izanen den seiñalea zu ethortzekoa eta mendeen akhabantzarena». 4 Ihardetsi izan zaroen Jesusek eta erran: «Begirautzue zenbaitek engana ez zaitzaten; 5 ethorriko dire ezen hainitz ene izenaren azpian, erraten dutelarik: Ni naiz Kristo, eta enganatuko dute hainitz jende. 6 Adituko ere ditutzue gerlak eta gerlen ospeak; begirautzue ordean altara ez zaitezten, ezen horiek arribatu beharrak dire, baiñan ez diteke oraiño akhabantza. 7 Altxatuko dire ezen populua populuaren kontra eta erresuma erresumaren kontra, eta izanen dire izurritzeak, goseteak eta hainitz lekhuetan lur ikharatzeak. 8 Horiek guziak ditezke ondikoen hasteak. 9 Orduan libratuko zaituzte tormentatuak izateko, hillaraziko zaituzte eta nazione guziez gaitzetsiak izanen zarete ene izenaren ariaz. 10 Denbora hartan hainitzak izanen dire eroriko direnak; gizonek tradituko dute eta higinduko elkhar. 11 Eta altxatuko dire hainitz profeta falso, zeiñek enganatuko baidituzte hainitz presuna. 12 Eta nola gaixtakeria handia izanen baida, halaber hotztuko da hainitzen karitatea. 13 Nork ere, bada, iraunen baidu azkeneraiño, eta hura izanen da salbatua. 14 Eta predikatua izanen da Erresumako Ebanjelio hau mundu uniberso guzian, lekhukotasuntzat balia dakientzat nazione guziei, eta orduan izanen da akhabantza

        15 Ikusiko duzuenean, bada, desolazionezko abominazionea, Daniel profetak aitziñetik errana lekhu Sainduan —irakurtzen duenak adi dezala—, 16 orduan Judean direnek ihes egin bezate mendietarat, 17 etxe estalkiaren gaiñean dena ez bedi jauts etxetik deusen eramaterat 18 eta larrean izanen dena ez bedi bihur bere arrobaren hartzerat. 19 Zorigaitz, ordean, emaste izorrentzat eta haurrak eredoskiten duketenentzat egun hetan. 20 Egizue bada othoitz, zuen iheskoa gertha ez dadin neguan edo sabato egunean. 21 Izanen da ezen orduko tribulazionea hain handia, non ez baida izatu halakorik munduaren hastetik huneraiño eta ez izanen ere sekulan. 22 Baldin laburtuak izan ez balire egun hek, ez zen salbatuko gizon garabik; ordean hautatuen amoreagatik laburtuak izanen dire egun hek. 23 Baldin orduan zenbaitek erraten badarotzue: Huna Kristo hemen da eta horra hor da, ez dezazuela sinhets, 24 zeren altxatuko baidire kristo falsoak eta profeta falsoak, zeiñek egiñen baidituzte hain prodijio handiak eta gauza espantagarriak, non enganatuak izan bailitezke, posible balitz, hautatuak berak ere. 25 Behintzat abisatzen zaituzketet aitziñetik. 26 Baldiñetariak, beraz, erraten badarotzuete: Huna non den desertuan, ez zaiteztela ilkhi harat goateko. Baldin erraten badarotzuete: Huna non den etxearen xoko batean, ez dezazuela sinhets, 27 ezen orientetik ilkhitzen den xismista bat okzidenteraiño nola agertzen da, eta hala izanen da Gizonaren Semearen ethortzea. 28 Non ere izanen baida gorphutza, eta harat bilduko dire arranoak ere.

        29 Tribulazionezko egun hekien ondoan berehala iguzkia goibelduko da eta ilhargiak ez du emanen bere argia; izarrak eroriko dire zerutik eta zeruetako bothereak kordokatuko dire. 30 Eta orduan agertuko da Gizonaren Semearen seiñalea zeruan; orduan lurreko populu guziak nigarretan eta auhenetan egonen dire eta ikusiko dute Gizonaren Semea ethortzen zeruetako hedoietan, bothere eta majestate handirekien. 31 Eta igorriko ditu bere aingeruak tronpeta soiñu eta habarrots handirekien, zeiñek bilduko baidituzte haren hautatuak munduaren laur kantoiñetarik, zeruko baster batetarik hasi eta bertzeraiño.

        32 Ikhas zazue, bada, parabola bat fiko-arbolatik hartua; haren adarrak ja samurrak direnean eta direnean ostatzen, ezagutzen duzue uda hurbill dela. 33 Hala zuek ere horiek guziak ikusten dituzketzuenean, jakizue Gizonaren Semea hurbill eta athean ere ditekela. 34 Erraten darotzuet egia, ez dela akhabatuko jenderazione hau, non ez diren horiek guziak konplitzen. 35 Zerua eta lurra iraganen dire, baiñan ene hitzak ez dire iraganen.

        36 Egun hura ordean eta oren hura nihork ez daki, ene Aitak berak baizen, ez eta zeruetako aingeruek ere. 37 Noeren denboran gerthatu izan zena, bada, gerthatuko da Gizonaren Semea dathorkenean. 38 Ezen nola uholdearen aitziñeko egunetan hari baitziren jendeak jaten eta edaten, ezkontzen eta bere umeen ezkonarazitzen, Noe arkan sar ziteken artean, 39 eta ez baitzuten ezagutu uholdearen ethortzeko muga ethor ziteken artean eta guziak eraman zetzaken artean, hala izanen da Gizonaren Semea dathorkenean ere. 40 Landan izanen diren bi gizonetarik bata izanen da hautetsia eta bertzea utzia. 41 Errotan ehotzen hari diren bi emastetarik bata izanen da hautatua eta bertzea utzia. 42 Zaudete beraz atzarriak, zeren ez baidakizue zer orenez ethorriko den zuen Jauna.

        43 Jakiteko duzue ezen, familiako aitak baleaki zer mugaz ethorriko diteken ohoiña, atzarria bide legokela, eta ez lezakela utz bere etxea zilhatzerat. 44 Hargatik, bada, zuek ere zaudete bethiere prest, zeren zuek uste ez duzuen orenean ethorriko baida Gizonaren Semea.

        45 Zeiñ uste duzu dela zerbitzari leiala eta prudenta, bere nausiak ezarri dukena bere familiaren gaiñean, hei jaterat emateko bere denboran? 46 Dohatsua diteke zerbitzari hura, zeiña aurkhituko baidu bere nausiak horla hari dela. 47 Erraten darotzuet egia, haiña bere ontasun guzien gaiñean ibeniko duela. 48 Baldiñetariak, ordean, erraten badu zerbitzari gaixto hark bere baitan: Ez dago oraiño ethorririk ene nausia, 49 eta hasten bada zehatzen bere sehi lagunak eta jaten eta edaten hordiekien, 50 ethorriko da zerbitzari haren nausia igurikitzen ez duen egunean eta hark ez dakien orenean, 51 eta aldaratuko du eta emanen dio bere partaiatzat hipokritekien punitua izatea; han izanen dire nigarrak eta hortz karrakadurak».

XXV. KAP.

        1 «Orduan zeruetako Erresuma izanen da konparatua hamar Birjinekien, zeiñak bere lanpak harturik goan baitzitzaizten esposei aitzinerat. 2 Ziren, bada, hetarik bortz erhoak eta bortz zuhurrak. 3 Bortz erhoek bere lanpak hartzean ez zuten hartu oliorik berekien. 4 Zuhurrek ordean hartu izan zuten olioa bere jarroetan lanpekien batean. 5 Berantzen baitzuen, bada, esposak ethortzerat, logaletu ziren guziak eta loharkatu. 6 Baiñan gau erditan egin izan zen oihu handi bat: Huna esposa non heldu den, zohazkote aitziñerat. 7 Orduan berehala altxatu ziren birjina hek guziak eta aphaindu zituzten bere lanpak. 8 Erhoek, bada, erran zieten zuhurrei: Iguzue zuen oliotik; zeren gure lanpak irangitzen baitzaizkigu. 9 Zuhurrek ihardetsi zioten eta erran: Beldurrez guk duguna ez dadin aski izan guretzat eta zuentzat, zohazte aitzitik salzailletarat eta eros zazue behar dukezuena. 10 Zihoazen bizkitartean, ethorri izan zen esposa eta prest zirenak sarthu ziren harekien estaietarat eta zarratua izan zen athea. 11 Noizbait, bada, ethorri izan ziren bertze birjinak ere eta erran zioten: Jauna, Jauna, idekguzu. 12 Baiñan ihardetsi zaroen hark eta erran: Erraten darotzuet egia: ez zaituztet ezagutzen. 13 Zaudete beraz atzarriak, zeren ez baidakizue eguna ez orena».

        14 «Jaunak egiten du ezen gizon batek bezala, zeiñak herriz kanporat urrun goan behar eta, erakharri baitzituen bere zerbitzariak eta eman hekien eskuetan bere ontasunak. 15 Bati eman ziotzan bortz talentu, bertzeari bia eta bertze bati bat, batbederari bere gaidasunaren arauera; eta partitu zen berehala. 16 Goan zen, bada, bortz talentuak izan zituena, trafikatu zuen diru harekien eta irabazi zituen bertze bortz. 17 Halaber bia izan zituenak ere irabazi zituen bertze bia. 18 Ordean bat baizen izatu ez zuena goan zen lurrean zilho bat egiterat eta gorde zuen han bere nausiaren dirua. 19 Denbora handiaren buruan ethorri izan zen zerbitzari hekien nausia eta kontu errendarazi zaroen. 20 Ethorririk bortz talentu errezibitu zituena, presentatu ziotzan bertze bortz ere erraten zioelarik: Jauna, eman izan darozkidatzu eskuetan bortz talentu; huna hek eta bertze bortz irabazi izan ditudanak. 21 Erran zioen bere nausiak: Biondagizula, zerbitzari ona eta leiala; zeren gauza gutiren gaiñean leial izan zaren, ibeniko zaitut hainitzen gainean; sar zaite zure Jaunaren bozkarioan. 22 Ethorri zen gero bi talentu errezibitu izan zituena eta erran zioen: Jauna, bi talentu eman izan darozkidatzu eskuetan; huna hek eta bertze bia gehiago irabazi izan ditudanak. 23 Erran zioen bere nausiak: Biondagizula, zerbitzari ona eta leiala, zeren gauza gutiren gaiñean leial izan zaren, hainitzen gaiñean ifiniko zaitut; sar zaite zure Jaunaren bozkarioan. 24 Ondoan ethorri zen talentu bakhar bat errezibitu izan zuena ere eta erran zioen: Jauna, badakit gizon zorrotz bat zarela, uztatzen duzula erein ez duzun tokian eta biltzen duzula deusik eman ez duzun tokian; 25 eta hala beldurturik goan naiz eta gordea atxiki dut zure talentua lurrean barnea; huna non duzun zurea. 26 Baiñan ihardetsi izan zioen bere nausiak eta erran: Zerbitzari gaixtoa eta laxoa, baziñakien uztatzen dudala erein ez dudan tokian eta biltzen dudala deusik arthiki ez dudan lekhuan; 27 arren eman behar zinduen, beraz, ene diruan ganbiadoreen eskuetan, ethorri eta erretiratuko bainuen irabaziarekien. 28 Khen diozozue, bada, hor duen talentua eta emozue hamar talentuak dituenari, 29 ezen duen guziari emanen zaio eta izanen du franko; baiñan ez duenari duela diruriena ere khenduko zaio. 30 Eta arthikazue zerbitzari alfer hori kanpoko ilhunbeetarat; han izanen dire nigarrak eta hortz karraskadurak.

        31 Noiz ere, bada, ethorriko baida Gizonaren Semea bere majestatean aingeru guziak berekien dituela, jarriko da bere gloriaren thronuan. 32 eta bilduko dire nazione guziak haren aitzinerat eta apartatuko ditu batzu bertzeen ganik, artzain batek ardiak akherren ganik aldaratzen dituen bezala, 33 eta ezarriko ditu ardiak bere eskuiñeko aldean, akherrak berriz ezkerreko aldean. 34 Orduan erranen daroe erregek bere eskuiñekoei: Zatozte, ene aitaren benedikatuak; goza zaitezte munduaren hastetik preparatua izan zaitzuen Erresumaz. 35 Izan naiz ezen gose eta eman darotazue jaterat; izan naiz egarri eta eman darotazue edaterat; izan naiz arrotz eta hartu nauzue etxerat; 36 nintzen bilhuzia eta bestitu izan nauzue; nintzen eria eta bisitatu izan nauzue; nintzen presondegian eta ethorri zaizkidate ikusterat. 37 Orduan ihardetsiko diokete justuek eta erranen: Jauna, noiz ikusi zaitugu guk zu gose ziñela eta eman darotzugu jaterat; egarri zinela eta eman darotzugu edaterat? 38 Noiz ikusi izan zaitugu lekhortar eta zaitugu hartu izan etxerat, edo bulhuzia eta zaitugu bestitu? 39 Edo noiz ikusi izan zaitugu eri edo presondegian eta gaizkitzu ethorri ikusterat? 40 Eta ihardetsiko daroe erregek: Erraten darotzuet egia: noiz eta ere egin izan baidiozue hori ene anaia xumeen hautarik bati, niri neroniri egin izan darotazueke. 41 Ondoan, berriz, erranen daroe haren ezkerreko aldean izanen direnei: Zohazte ene ganik, madarikatuak, su eternalerat, zeiña preparatua izan baida deabruarentzat eta haren aingeruentzat. 42 Izan naiz ezen gose eta ez darotazue eman jaterat; izan naiz egarri eta ez darotazue eman edaterat. 43 Izan naiz bideante eta ez nauzue hartu etxerat; nintzen bilhuzia eta ez nauzue bestitu; nintzen eri eta presondegian eta ez zaizkidate ethorri ikusterat. 44 Orduan ihardetsiko diokete hek ere eta erranen: Jauna, noiz ikusi izan zaitugu guk zu gose edo egarri edo arrotz edo bilhuzia edo eri edo presondegian eta ez zaitugu lagundu? 45 Baiñan hark ihardetsiko daroe: Erraten darotzuet eta hala da: noiz eta ere utzi baiduzue xumeen hautarik bat lagundu gabe, ni neroni utzi nauzueke. 46 Eta orduan goanen dire hauk suplizio eternalerat; justuak berriz bizitze eternalerat».

XXVI. KAP.

        1 Jesusek akhabatu izan zituenean solhas horiek, erran zaroen bere dizipuluei: 2 «Badakizue bi egunen ondoan izanen dela Bazko eta Gizonaren Semea libratua izanen dela gurutzefikatua izateko». 3 Orduan bildu ziren aphezen prinzeak eta populuaren arteko zaharrak aphez handi Kaifaz zaritzanaren salarat 4 eta atxiki zuten batzarra Jesus fiñeziaz hartzeko eta hillarazteko. 5 Zioten bada: «Ez da hori egin behar bestako denboran, beldurrez zerbait altaramendu izan ez dadin populuaren artean».

        6 Bethanian zela, bada, Jesus Simon lepratsuaren etxean, 7 hurbildu zen haren ganat emasteki bat, alabaztrazko jarro bat eskuan zuela ungentu preziatu batez bethea, eta mahaiñean jarria zegoela, isuri izan zioen buruaren gaiñerat. 8 Ikusirik hori dizipuluek hasarratu ziren eta erran zuten: «Zertako hori gal horla? 9 Sal ziteken ezen ungentu hori garastia eta eman pobreei». 10 Ordean Jesusek hori jakinik erran zaroen: «Zergatik egiten diozue damu emasteki huni? Obra on bat egin du ene alderat. 11 Berdin bethi dituzketzue pobreak zuekien; ordean ni ez nauzue bethi izanen. 12 Ezen hunek ungentu hori ene gorphutzerat arthikitzean ene ehortzteari dagokala egin izan du. 13 Erraten darotzuet egia: Ebanjelio hau predikatua izanen den lekhu guzietan, erran nahi da mundu guzian, errana izanen da hunek egin izan duena hunen orhoitzapenetan eta laudoriotan».

        14 Orduan goan zen hamabietarik bat Judas Iskariotez zaritzana aphezen prinzeetarat, 15 eta erran zaroen: «Zer nahi darotazue niri eman, eta nik hura zuei emanen darotzuet eskuetarat?». Eta hek kondatu ziotzaten hogoi eta hamar denario. 16 Eta geroztik atizaren bilha zebillan hura hekien eskuetarat emateko.

        17 Azimetako lehenbiziko egunean, bada, ethorri zitzaizkon dizipuluak Jesusi eta erran zioten: «Non nahi duzu prepara diezazugun Bazkoa jateko behar dena?». 18 Jesusek ihardetsi zaroen: «Zohazte hirirat hunelakoren ganat eta errozue: Nausiak dio: Ene denbora hurbill da; zure etxerat heldu naiz ene dizipuluekien Bazkoa egiterat». 19 Egin zuten dizipuluek Jesusek manatu zaroen bezala eta preparatu izan zuten Bazkoarentzat behar zena.

        20 Arratsa ethorri zenean, bada, eman zen mahainean bere hamabi dizipuluekien, 21 eta jaten hari zirela, erran zaroen: «Erraten darotzuet eta hala izanen da; Zuetarik batek tradituko nau». 22 Tristaturik hortaz handizki, hasi zitzaizkon zein bere alde erraten: «Ni othe naiz, Jauna?». 23 Ihardetsi zaroen eta erran: «Enekien eskua platerat ematen duena daiteke ni tradituko nauena. 24 Gizonaren Semea behintzat badoha, hartaz eskribatua izan den bezala; bainan zorigaitz gizon harentzat, zeiñetaz traditua izanen baida Gizonaren Semea. Hobe liteke haiñarentzat ez lizen jaio egundaiño». 25 Hitza harturik bada Judasek, zein baitzen hura traditzen zuena, erran zioen: «Nausia, ni othe naiz?». Ihardetsi izan zioen Jesusek: «Erran dukezu».

        26 Afaitan hari zirela, hartu zuen Jesusek ogia eta benedikaturik hautsi zuen eta eman zaroen bere dizipuluei, ziotsotela: «Har zazue eta jan zazue: hau da ene gorphutza». 27 Ondoan harturik kalixa, eskerrak bihurtu zituen eta eman zaroen, ziotsotela: «Edan zazue huntarik guziek; 28 hau da ene odola ezen, alienzia berrikoa, zeiña isuria izanen baida haiñitzentzat bekhatuen barkhamendutan. 29 Erraten darotzuet, bada, ez dudala edanen hemendik harat mahastiko fruitu huntarik, zuekien berriro hura ene Aitaren Erresuman edanen dukedan eguneraiño».

        30 Eta esker errendatzeko himnoa kantaturik, goan ziren Olibetako mendirat. 31 Orduan erraten daroe Jesusek: «Zuek guziak eskandalisatuko zaite ene gatik gau huntan; eskribatua da ezen: Joen dut artzaiña, eta barraiatuko dire arthaldeko ardiak. 32 Ordean hilletarik biztuko naizen ondoan, goanen naiz zuen aitziñean Galilearat». 33 Hitza harturik, bada, Piarresek erran zioen: «Guziak eskandalisa balitez ere, ni ez naiz zutaz sekulan eskandalisatua izanen». 34 Erran zioen Jesusek: «Erraten darotzut egia: gau huntan oillarrak jonen duen baiño lehen, hiruretan arnegatuko nauzu». 35 Baiñan Piarresek erran zioen: «Behar banu ere hill zurekien, ez dut zutaz ukhatuko». Gauza bera erran zioten dizipulu guziek ere.

        36 Aphur baten buruan goan zen Jesus hekiekien Jetsemani deitzen zen lekhu batetarat eta erran zaroen bere dizipuluei: «Zaudezte hemen, horra honaraiño othoitza egiterat nohan bizkitartean». 37 Eta harturik berekien Piarres eta Zebedearen bi semeak, hasi zen tristatzen eta doloratua izaten. 38 Orduan erran izan zaroen: «Triste da ene arima heriotzeraiñokoan; zaudezte hemen atzarriak enekien». 39 Eta urrunxeago goanik, jarri zen bisaia lurraren kontra othoitz egiten, erraten zuela: «Ene Aita, baldin posible bada, aldara bedi kalix hau ene ganik; halarik ere ez bedi egin nik nahi dudana, baiñan bai zuk nahi duzun bezala». 40 Ondoan ethorri zen bere dizipuluetarat eta aurkhiturik lo zauntzala, erran zioen Piarresi: «Ezin egon zarete, bada, oren batez enekien atzarriak? 41 Zaudezte erne eta egizue othoitz, eror ez zaitezten tentazionean; Izpiritua hala da atzar da, baiñan haragia flako». 42 Goan zen berriz bigarrenean othoitz egiterat erraten zuela: «Ene Aita, baldiñetatariak ezin iragan banedi kalix hau edan gabe, egin bedi zure borondatea». 43 Ethorri zen gero hekien ganat eta aurkhitu zituen lo zauntzala. Ezen begiak pisu zituzten. 44 Eta hek utzirik, goan zen oraiño berriz hirurgarrenean othoitz egiterat, hitz berak erraten zituela. 45 Ondoan gero ethorri izan zen bere dizipuluetarat eta erran zaroen: «Egizue lo orai eta pausa zaitezte. Huna non hurbiltzen den orena, eta Gizonaren Semea libratua izaterat doha bekhatorosen eskuetarat. 46 Altxa zaitezte, goazen; huna non den hemendik hurbill ni traditu behar nauena».

        47 Oraiño mintzo zela, etorri izan zen Judas hamabietarik bat eta harekien batean jendetze handi bat armekien eta makhillekien, aphezen prinzeez eta populuaren kargudunez igorriak izan zirenak. 48 Hura traditzen zuenak, bada, eman izan karoen seiñalea erraten zaroela: «Zeini ere musu nik emanen baidiot, eta hura diteke; zatxezkate hari». 49 Eta berehala hurbildurik Jesusi, erran zioen: «Agur, nausia». Eta musu eman zioen. 50 Jesusek ihardetsi izan zioen: «Adizkidea, zertarat ethorri zare hunat?». Orduan hurbildurik harekien zirenak, etxatu ziren Jesusen gaiñerat eta hartu zuten. 51 Eta Jesusekien zirenetarik batek, eskua hedaturik, athera zuen bere ezpata, jo zuen aphezen prinzearen muthilla eta ebaki zioen beharri bat. 52 Orduan erran zioen Jesusek: «Emazu zure ezpata bere tokian; ezen ezpata hartuko duten guziak ezpataz hillen dire. 53 Uzte duzue ez dezakedala othoitz ene Aita eta ez lietzakedala igor orai berean aingeruzko hamabi lejione baiño gehiago? 54 Nola konplituko dire, beraz, Eskriturak, zeiñek baidiote horiek horla gerthatu beharrak direla?». 55 Ordu hartan berean erran zaroen Jesusek jende hei: «Ohoin baten ganat bezala ethorri zarete hunat, ezpatekien eta makhillekien ene hartzerat. Egun oroz zuen erdian nindagoen, tenpluan irakasten nuela, eta ez nauzue orduan hartu! 56 Hau guzia, bada, egin izan da profetek eskribatu izan dutena konpli zedintzat. Orduan dizipulu guziak hura utzirik goan ziren ihesi.

        57 Eta jende hek harturik Jesus, eraman zuten Kaifaz aphezen prinzea ganat, zeiña baitan bilduak baitziren eskribauak eta populuko zaharrak. 58 Piarres bada jarraiki zitzaioen urrundik aphezen prinzearen etxeko eskaratzeraiño, eta barnat sarthurik jarri zen sehiekien gauzaren akhabantza ikusteko. 59 Arte hortan aphezen prinzeak eta batzar guzia lekhukotasun falso baten bilha zebiltzan Jesusen kontra hura hillarazitzekotzat. 60 Ordean ez zuten aurkhitzen nahi bezalakorikan, hainitz lekhuko falso ethorri ziren arren; azkenean bada ethorri izan ziren bi lekhuko falso. 61 Eta erraten zuten: «Hunetxek erran izan du: Desegin dezaket Jainkoaren tenplua eta hirur egunen buruko berriz egin dezaket». 62 Orduan altxatu zen aphezen prinzea eta erran zioen: «Ez duzu deus ihardesten hauk zure kontra deklaratzen dituztenen gaiñean?». 63 Baiñan Jesus ixillik zegoen. Orduan aphezen prinzeak erran izan zioen: «Errekeritzen zaitut Jainko biziaz erran diezaguzun hea zu zaren Kristo Jainkoaren Semea». 64 Ihardetsi zioen Jesusek: «Erran duzu, ni naiz; eta hala erraten darotzuet: Egun batez ikusiko duzue Gizonaren Semea Jainkoaren majestatearen eskuiñean jarria, heldu dela zeruko hedoien gainean». 65 Orduan aphezen prinzeak hautsi zituen bere bestimendak zioelarik: «Blasfematu du. Zertako behar dugu gehiagoko lekhukorik? Horra non aditu duzuen zebonek blasfemioa. 66 Zer zaitzue?». Ihardetsi zuten hek eta erran: «Merezi du heriotzea». 67 Orduan thu egin zioten bisaiarat eta jazarri zioten ukhabilloz, bertzeek berriz ematen ziotzaten zapardalakoak, 68 erraten ziotela: «Asma diezaguk, Kristo, nor den mazelakoz jo hauena».

        69 Arte hortan Piarres kanpoan zegoen eskaratzean jarria eta hurbildu zitzaion neskato bat ziotsalarik: «Zu ere Jesus Galileakoarekien ziñen». 70 Baiñan hark ukhatu zuen guzien aitziñean ziotsalarik: «Ez dakit zer diozun». 71 Eta ilkhitzen hari zela atheaz kanporat, ikusirik bertze neskato batek, erran zaroen han zirenei: «Hau ere Jesus Nazarethekoarekien zen». 72 Berriz ere ukhatu zuen juramenturekien erranik: «Ez dut ezagutzen gizon hori». 73 Aphur baten buruan hurbildu ziren han zeudezenak eta erran zioten Piarresi: «Segurki zu ere horietarik zare, ezen zure hitzkuntzatik seiñale zare». 74 Orduan hasi zen arneguz eta juramentuz erraten, ez zuela ezagutzen gizon hura; eta berehala oillarrak jo zuen. 75 Eta orhoitu zen Piarres Jesusek erran izan zioen hitzaz: Oillarrak joren duen baiño lehen, hiruretan arnegatuko nauzu; eta kanporat ilkhirik, nigar egin zuen minki.

XXVII. KAP.

        1 Goiza ethorri izan zenean, batzarra atxiki zuten aphezen prinzek eta populuaren arteko zaharrek Jesusen kontra, hura hillarazitzeko. 2 Ondoan amarraturik eraman zuten eta eman Ponzio Pilate bere gobernadorearen eskuetan. 3 Orduan ikusirik Judas, hura traditu zuenak, kondenatua zela, urrikitu zitzaion eta ekharri zazkoten hogoi eta hamar denarioak aphezei eta zaharrei, 4 ziotsotelarik: «Bekhatu egin dut, traditu baidut justuaren odola». Baiñan hek ihardetsi izan zioten: «Zer dohaku guri? Hiri dagok ikustea». 5 Eta arthikirik diru hek tenpluan, aldaratu zen eta goan bere burua urkhatzerat. 6 Aphezen prinzeek bada harturik dirua, erran izan zuten: «Ez da zilhegi hori ematea thresorean, zergatik odolaren prezioa baida». 7 Eta elkharren artean batzar eginik, erosi zuten diru hartaz eltze egille baten landa lekhortiarren ehorzteko. 8 Horren gatik da deithua landa hura Hazeldama, erran nahi da Odol landa, egungo egunean oralño. 9 Orduan izan zen konplitua Jeremias profetak erran izan zuena: «Errezibitu dituzte hogoi eta hamar diru peza, zeiñak baitziren merkaduriatua izan denaren prezioa eta Israelgo umeek merkaduriatu zutenarena. 10 Eta eman izan dituzte elze egille baten landa erosteko, Jaunak exleitu izan daroten bezala». 11 Jesus presentatua izan zen, bada, gobernadorearen aitziñean eta interrogatu zuen gobernadoreak ziotsola: «Zu zare judutarren Erregea?». Ihardetsi izan zioen Jesusek: «Diozuna naiz». 12 Eta akusatzen baitzuten aphezen prinzeek eta populuko zaharrek, ez zaroen deusik ihardetsi. 13 Orduan erran zioen Pilatusek: «Ez duzu aditzen zenbat gauzez akusatzen zaituzten?». 14 Baiñan ez zioen deusik ihardetsi erran ziotzoketen gauza garaben gaiñean, halako maneraz non miretsia bait zegoen handizki gobernadorea.

        15 Bazkoko besta handian, bada, ohitza zuen gobernadoreak populuari utzteko presonieretarik nahi zuketen bat; 16 eta zuen orduan presonier famos bat Barrabas zeritzana. 17 Guziak bildu zirenean, bada, erran zaroen Pilatusek: «Zein nahi duzue larga diezazuedan, Barrabas ala Jesus, Kristo deitzen dena?». 18 Bazakien ezen inbidiaz eman zutela haren eskuetarat.

        19 Bizkitarte hortan bere kadiran jarria zegoela, igorri izan zioen bere emasteak erraterat: «Ez duzun egitekorik justu horrekien; hainitz sofritua nago ezen egun, horren suietean izatu dudan amets batean».

        20 Baiñan aphezen prinzeek eta zaharrek burutaratu zioten populuari Barrabas galde zezatela eta Jesus galaraz zezatela. 21 Erran zaroen bada gobernadoreak: «Zein nahi duzue bietarik larga diezazuedan?». Bainan hek ihardetsi zioten: «Barrabas». 22 Pilatusek erran zaroen: «Zer egiñen dut, beraz, Jesus Kristo erraten diotenaz?». 23 Ihardetsi zioten guziek: «Gurutzefika bedi». Erran zaroen gobernadoreak: «Zer gaizki egin duke, bada?». Baiñan hek oihua gorago zaramaten, ziotsatelarik: «Gurutzefika bedi».

        24 Ikusirik, bada, Pilatusek ez zuela probetxurik, aitzitik alboratamendua handituaz zihoala, ura erakharririk garbitu izan zituen eskuak populuaren aitziñean, ziotsalarik: «Inozent naiz ni justu hunen odoletik; zuek ihardetsi beharko duzue». 25 Eta populu guziak ihardetsi zioen: «Dela horren odola gure gaiñean eta gure umeen gaiñean». 26 Orduan utzi zaroen Barrabas eta eman Jesus, azotarazirik gurutzefika zezatentzat.

        27 Denbora berean gobernadorearen soldaduek eramanik Jesus Palazioaren eskaratzerat, bildu zuten banda guzia haren alderat, 28 eta bere arrobak khendurik, estali zuten eskarlatazko kapa batez. 29 Gero arantze ezpartzatuz eginik khoroa bat, eman izan zioten buruaren gaiñean eta seska bat eskuiñeko eskuan; eta haren aitziñean belhaurikaturik, trufatzen ziren hartaz ziotsotelarik: «Agur Judutarren Erregea». 30 Eta bisaiarat thu egiñik, hartzen zioten seska eta jotzen hartaz burua. 31 Hartaz burlatu ondoan horla, khendu zioten eskarlatazko kapa hura, eta bere tresnez bestiturik, eraman zuten gurutzefikatzerat.

        32 Ilkhiten hari zirela, bada, aurkhitu zuten gizon bat Zirenakoa Simon zaritzana eta bortxatu zuten Jesusen gurutzea garraiatzerat. 33 Eta ethorri izan ziren Golgotha deitzen zen lekhurat, zeina baida Kalbarioko lekhua. 34 Han eman zioten arnoa edaterat miñarekien nahastatua, baiñan dastatu ondoan, ez zuen edan nahi izatu. 35 Gurutzefikatu zutenean, bada, partitu zituzten haren tresnak zortherat etxaturik, konplitua izan zedintzat profetaren erran bau: «Partitu izan dituzte bere artean ene tresnak eta arthiki izan dute ene arroba zortherat». 36 Eta jarririk, haren goardan zeudezen. 37 Eman izan ere zuten haren buruko gaiñean eskribuz haren kondenazionearen sujeta, hitz hautan: «Hau da Jesus judutarren Erregea». 38 Denbora berean gurutzefikatu zituzten harekien bi ohoiñ, bata haren eskuiñetarik eta bertzea ezkerretarik. 39 Eta handik iragaten zirenek, blasfemioz bethetzen zuten, burua higiturik, 40 ziotsotelarik: «Hea bada, hik Jainkoaren tenplua desegiten duan horrek eta hirur egunez berriz bastitzen, salba zak heure burua. Baldin Jainkoaren Semea bahaiz, jauts hadi gurutzetik». 41 Manera berean aphezen prinzeak ere burlatzen ziren hartaz, eskribauekien eta zaharrekien batean ziotsatelarik: 42 «Bertzeak ditu salbatu eta bere burua ezin salba dezake. Baldin Israelgo Erregea bada, jauts bedi oraintxe gurutzetik eta sinhetsiko dugu honen baitan. 43 Fida da Jainkoa baitan; libra beza bada Jainkoak, baldin maite badu, bazioen ezen: Haren Semea naiz ni». 44 Erantzute bera egiten zioten harekien gurutzefikatuak ziren ohoiñek ere.

        45 Seigarren orenetik, bada, bederatzigarreneraiñokoan lurra estalia izan zen guzia ilhunbez, 46 eta bederatzigarren orenaren inguruan egin izan Jesusek oihu handi bat, erraten zuelarik: «Eli, Eli, lama sabathani?; erran nahi da: Ene Jainkoa, ene Jainkoa, zergatik nauzu utzi?». 47 Han zirenetarik zenbaitek, bada, hori aditurik zioten: «Elias deithzen du hunek». 48 Eta berehala laster egin zuen hetarik batek esponia bat miñagrez bethetzerat eta seska baten puntan ezarririk eman zioen edaterat. 49 Bertzeek berriz zioten: «Utzazueia, ikus dezagun hea ethorriko othe den Elias horren libratzerat». 50 Baiñan Jesusek berriz ere oihu gora bat egiñik, hill zen.

        51 Denbora berean tenpluko beloa erdiratu izan zen bi zathitarat gaiñetik hasi eta behereraiño; lurra ikharatu zen; harriak erdiratu ziren; 52 thonbak ideki ziren eta hainitz saindu hillak zirenen gorphutzak bitztu izan ziren; 53 eta hobietarik ilkhirik hura bitztu zen ondoan, ethorri izan ziren hiri saindurat eta agertu zitzaizkoten baiñitzei. 54 Bizkitartean egun gizonen kapitaiña eta harekien Jesusen begiratzen zeudezenak ikusirik lur ikharatze eta bertze iragaten ziren guziak, izitu ziren hagitz eta erran izan zuten: «Egiazki Jainkoaren Semea zen hori».

        55 Ziren, bada, han emasteki hainitz urrundik beha zeudezenak, zeiñak Jesusi jarraiki baitzitzaizkon Galileatik, hura zerbitzatzen zutela, 56 zeiñen artean baitziren Maria Magdalena, Maria Jakoberen eta Josefen ama eta Zebedearen haurren ama.

        57 Arratsaren gaiñerat ethorri izan zen gizon aberats bat Arimatheakoa Josef zeritzana, hura ere Jesusen dizipulu izana. 58 Goan zen Pilatusen ganat eta eskatu zioen Jesusen gorphutza eta berehala Pilatusek manatu zuen eman zekioela. 59 Harturik bada gorphutza Josefek, ezarri zuen mihise xuri batean barna, 60 eman zuen bere thonba berrian, zeiña baitzuen egiña arroka bat zilhaturik hartan, eta harri handi bat thonbaren atherat iraulirik, goan zen. 61 Eta zeudezen Maria Magdalena eta bertze Maria jarriak sepulturaren aldean.

        62 Biharamunean, bada, zeiña baitzen sabathoko preparazionea erraten diotenaren ondoko eguna, ethorri ziren aphezen prinzeak eta farisauak elkhar harturik Pilatusen ganat, 63 eta erran zioten: «Jauna, orhoitu gare; suernatzaille hark bizi zela erraten ohi zuen: Hirur egunen buruan biztuko naiz hillen artetik. 64 Mana zazu, beraz, goardatua izan dadin thonba hirur garren eguneraiño, beldurrez ezen haren dizipuluak ethor ez daitezen ebasterat haren gorphutza eta erran ez diozaten populuari: Bitztu da hilletarik; eta gaixtoago liteke are azkeneko enganio hori lehenbizikoa baiño». 65 Ihardetsi zaroen Pilatusek: «Baditutzue goardak; zohazte, begirazi zazue, zaitzuen bezala». 66 Goan ziren, bada, eta sepultura seguratzeko zigillatu izan zuten harria eta goardak eman zituzten.

XXVIII. KAP.

        1 Aste hura akhabatu zenean, bada, ondokoaren lehenbiziko eguna doi doia argitzearekien batean, ethorri izan ziren Maria Magdalena eta Maria bertzea sepultura ikusterat. 2 Eta betbetan egin izan zen lur ikharatze handi bat, ezen Jaunaren aingerua jautsi zen zerutik, eta hurbildurik aldaratu zuen sepultura zarratzen zuen harria, eta jarri zen haren gaiñean. 3 Zen, bada, haren behakundea distiant xismista bezala eta haren bestimendak xuri elhurra bezala. 4 Eta hain izialdura handiak sesitu zituen goardak, non egin baitziren hilak bezala. 5 Mintzo zitzaiela, bada, aingerua emastekiei erran zaroen: «Ez duzuela beldurrik zuek; badakit ezen Jesus gurutzefikatua izatu denaren bilha zabiltzatela. 6 Ez da hemen, ezen bitztu da, erran izan zuen bezala. Zatozte, eta ikus zazue Jauna ezarria izan zen lekhua. 7 Eta laster egizue erraterat haren dizipuluei bitztu dela; eta huna, badoha zuen aitziñean Galilearat, han duzue ikusiko. Huna non erran darotzuekedan aitziñerat».

        8 Ilkhi ziren berehala emasteki hek thonba zen lekhutik, beldurkunde eta bozkario handirekien, eta goan ziren lasterka berri horren ematerat haren dizipuluei. 9 Denbora berean Jesus bathu zitzaien bere aitziñean eta erran zaroen: «Agur». Eta hek hurbildurik lothu zitzaizkon oiñetarik eta adoratu izan zuten. 10 Orduan erran zaroen Jesusek: «Ez duzuela beldurrik. Zohazte, errozue ene anaiei dohazela Galilearat, han naute ikusiko».

        11 Hek goan eta, goardetarik zenbait ethorri izan ziren hirirat eta kondatu ziotzaten aphezen prinzeei iragan ziren guziak. 12 Orduan elkharganat bildurik eta batzarra eginik zaharrekien, eman zaroen soldaduei diru suma handi bat, 13 ziotsotela: «Errazue, haren dizipuluak gauaz ethorri izan direla eta ebatsi dutela haren gorphutza, zuek lo ziñaudeztela. 14 Baldin hori jakiten badu ere gobernadoreak, guk goguatuko dugu eta gerizatuko zaituztegu». 15 Soldaduek dirua hartu eta egin zuten erran zitzaien bezala, eta ornen hori barraiatua izan zen eta dirau egungo eguneraiño juduen artean.

        16 Hameka dizipuluak goan ziren Galilearat Jesusek exleitu izan zaroen mendirat. 17 Eta han ikusi zutenean, adoratu zuten; batzu, bada, dudetan jarri ziren. 18 Baiñan hurbildurik Jesus mintzatu zitzaien ziotsotela: «Niri eman zait bothere guzia zeruan eta lurrean. 19 Zohazte, beraz, eta irakats zatzue jende guziak, bathaiatzen ditutzuelarik, Aitaren eta Semearen eta Izpiritu Sainduaren izenean, 20 irakasten diotzuelarik nik manatu izan darozkitzuetedan guzien begiratzen; eta segura zaitezte bethi ere zuekien izanen naizela mendeen akhabantzaraiño».