UMEZURTZA

    Eguerdiko muñora

urbiltzen dator, neke ta auts, zurtza;

    soiltzen dakar maldan-gora

    umetako biotz lora.

    Illobirañoxe dager

luze-luzerik bizi bidea:

    zenbat loidi ta arantz anker

    bideak, eskubi-ezker!

    Itxaso beltz urdurira

urruntzen doan ontzitik ala

    oi du sakerak begira

    kai babesera..., Aberrira;

    indarrak xuxper naiean,

aldapa gorak auna umezurtza

    eserita ertz batean

    geldi zan era berean,

    umetako bide egiñak

begira: Amakin igarotako

    baratz lorati pozkiñak

    ta amets izar lor eziñak:

                        euzkitan alaikor

                        baserri bitxia,

                        maitetasun jator

                        garbiak bizia...

                        Ta kea andik xuxen

                        zeru urdiñerantza,

                        ta, aldiz, sendiaren

                        jan aurreko otoitza...

                        Ta lotara aurrean

                        sukaldean bero,

                        aita-amen urrean

                        umeen poz giro...!

    Joan ume egun oztiñak

nabariz, Ama zanarengana

    jo zuten, otoitz egiñak,

    zurtzaren oldozkun-miñak:

                        Zer zorion duten

                        Ama badutenak!

                        Banun nik ere len;

                        eraman dit Jaunak.

                        Banun bai. Artxek aur

                        nintzala itzarria

                        nire baitan dut gaur

                        Jainko egarria.

                        Artxek zidan erein

                        Edermin azia,

                        ta artxek nindun eskein

                        Urtziri guzia.

                        Ama!, umearen

                        Zeru parre lena,

                        biotz argin guren,

                        giz etorkizuna...

                        Ama nun aingeru

                        Zerutik jetxia;

                        betiko dut Zeru-

                        zerura itzulia.

                        Ni sortu, ni azi,

                        Ona maitarazi,

                        Zeru bidez jarri...,

                        t'ordun zan igazi!

                                * * *

                        Agur, Ama. Atozkit

                        min au arintzera,

                        atozkit gogozki

                        semea poztera.

                        Olaxe exerita

                        liparño bat gauden,

                        nik miñak jaulki ta

                        zuk bide autsa ken...

    Amatxo berbera ote

zauri izerdiak ken zizkiona?

    Sarritan, gañez, ark uste

    datorkiola artaraxe...

                        Zu junda geroztik

                        bai zurtz «Etxebeltza»;

                        izotz dago ordutik

                        kabi zorigaitza...

                        Gu gaituzu bertan

                        txorikume billotz,

                        alperrik egatan

                        jo nairik, egamotz...

                        Maite egatan ikas

                        ta indartzean lumak,

                        zuregana egaz

                        joko txorikumak!

                        Umetzaroa jun,

                        jun ames jolasak;

                        geroztik bai egun

                        lauso ta narrasak!

                        Lorezko usteak

                        zimel ziranetik,

                        ta izardun ortzea

                        goibel zaidanetik,

                        arantzetan orron

                        nabillazu zauri;

                        gura bai Zorion

                        bañan ezin arki...

                        Pozik ez duanak

                        iñondik iñora,

                        Amaren laztanak

                        dakarzki gogora!

    Ta semetxoa laztanik,

beste bat arte agur zitzaion,

    iñoizko maitakorrenik

    «Gabon, seme maite» esanik...

                        Nire zai Donokin

                        zaudelako oroitzak

                        argi bizkat biguin

                        maite, itxaro, otoitzak

                        Ta bizitza itzali

                        illunabarrean,

                        Zurekin azali

                        nadilla azkenean!

                        Zeru goian pozaz

                        zauden Ama maite:

                        beko guziozaz

                        arren oroi zaite.

    Jeiki ta aurrera an abia

zan berriz bide luze-luzean,

    noiz lortuko Gogaikia,

    umezurtz bidelaria...

    Izerdiz, aul eta neke,

or dakuskezu, iñoz bidean

    topo oi ditun atez-ate

    lotsikaraz ukar eske...

                            Amaren oroitz izarra,

                        argi zaizu billa joanean!

                            Ta zuk, etxejaun kistarra,

                        ez uka, datorkizukenean,

                            errukiaren ukarra!

1936-39