Hamargarren Kapitulua

Nola San Benoatek bazakien bertzen gogoaren berri,
eta geroan zer izanen zen ere bai

        Jainkoaren nahia zen hainitz ehun mila arimen salbaraztea San Benoati esker. Hortakotz eta haren ordrea gogor eta finka ahal zadin behin bethikotz, Jainkoak eman zion mirakuiluen egiteko botherea, ethorkizuneko gauzen jakitatea, eta ordu berean oraino, bertzen gogoko berri jakiteko ahala.

        Egia horren aldera, huna zenbeit ixtorio:

        Behin, bi fraide athera ziren komentutik, egiteko zerbeit bazutelakotz. Eta jadanik beren lanak eginak, etxerat buruz hari ziren, sarthu zirenean emakume jainkotiar baten etxean.

        Emakume hura komentuko jendetarik zen, ezaguna ere zuten. Erran gabe doha beraz, atsegin handia egin ziotela.

        Gauzak hartan gelditzera, etzen deusik izanen. Ordean emakume harrek ere ezagutarazi nahi izatu zioten, ohore handia zuela, bi fraideren bere etxean ikustea. Eta erran zioten, behar zutela zerbeit hartu, bide luzegia zutela handik komenturaino deusik jan gabe joaiteko; barura hautsi-eta, joanen zirela.

        Fraidek ihardetsi zioten etzitzaiotela zilhegi, etzutela beraz janen.

        Gure Erregela Sainduak ekhartzen du, alabainan, komentutik atheratzen denak ez duela kanpoan othuruntzarik egin behar, arratseko komenturatzen ahal bada; non ez den aitzindariaren nahia bertzela egin dezan.

        Bi fraide hek erran zuten beraz etzitzaiotela zilhegi, komenturat helduko zirela arratseko.

        Hala ere emakume harrek hainbertze egin-eta-egin zioten, non hartu eta jan baitzuten.

        Komentura zirenean, egin zuten Erregela Sainduak manatzen duen bezala; joan zitzaizkon Aita San Benoati bere benedizionearen galdetzerat.

        Bainan nolakoa etzen izatu hekien izialdura, San Benoatek galdetu ziotenean, non bazkaldu zuten. Eta hek, aithortu-orde beren hutsa, ihardetsi zuten bere-berehalako izialdura hartan, etzutela nihon deusik jan.

        Orduan San Benoatek erran zioten:

        «Zer diozue, haurrak? Zuek etzaretela holako emakumearen etxean izatu? Zuek ez duzuela holako eta halako gauza jan, eta hoinbertze aldiz edan? Zergatik nahi duzue hutsa estali huts handiagoaz?».

        Fraideak harritu ziren solhas horien entzuteaz. Ikusi zuten beraz, Jainkoaren Izpirituaz argitua zela hekien Aita, eta alfer zela hari zerbeit gorde nahi izatea.

        Hala-hala, ahuspeka zaudelarik haren oinetan, aithortu zuten beren hoben guzia, eta, umil-umila, galdetu zioten huts hari zohakon penitentzia.

        Ordean San Benoatek etzioten penitentziarik eman, eta bai, barkhatu. Ezen ikusten zuen aski gaztigatuak zirela, hutsean atxemanak izateaz beraz.

* * *

        Bertze ixtorio bat:

        Fraide baten anaia joaiten ohi zen, urthe guziz, Casingo mendira, gure Aita San Benoatekin mintzatzera bere arimako egitekoez.

        Eta, nahiz bide luzea zuen etxetik eta komentu hartara, etzuen hargatik, nihon deusere jaten ez edaten, komentura heldu artean. Harrek ere nahi zuelakotz zerbeit penitentzia egin.

        Bada, orai aiphatzen dugun urthean, orduan ere abiatu zen, bethi bezalako gogo eta xede berarekin. Eta jadaneko urrats on batean zohalarik, kausitu zuen arrotz bat, hura ere eskualde bererat buruz hari zena.

        Arrotz harekin egin zuen bertze edozeinek eginen zukena: agur eta agur, solhas bat, gero bia, eta gero deusen beldurrik gabe, eman ziren biak bideari, urrats berean, bi ezagun xahar bezala.

        Bide puska bat egin zutenean, arrotzak galdegin zion komenturat zohanari, ian etzen pausatu nahia. Bazuela edateko xorta bat, edan behar zutela. Ordean beilatiarrak etzion deusik hartu nahi izatu.

        Aintzinaxago joan zirenean, berriz ere erran zion arrotzak bertzeari, hobe zutela zerbeit pixkaren jatea, indarrak hartu-eta, errexkiago kurrituko zutela.

        Beilatiarrak etzion hala ere hartu, eta erran zion, ixilik egoten ahal zelarik, barurik egiten ohi zuela beila hura, urthe guziz, Benoat Sainduaren mintzatzera zohanean.

        Arrotzak irri egin zion, bainan halako trufa eta narda batekin, urrikaldu balitzaio bezala, Benoaten baithan zuen sinheste handiegiaz. Eta oraino ere, egin zuten bide zathi bat elkharrekin.

        Beilatiarrak egiten zuken ere bere baithan, bazuela aski erranik, eta bakea emanen ziola; noiz-eta-ere, arrotza jarri baitzitzaion ur garbi-garbi baten hegian, sorropila ttiki batean, erraten ziolarik:

        «Gauza guziek badute beren neurria. Ni unhatua naiz eta zerbeiten beharretan. Huna, hau neretzat. Eta horra, hori zurea. Jan zazu, zuk ere». Eta beilatiarra, aintzina joan-orde, lagun behar ez-bezalako hura han utzirik, beilatiarra ere jarri zen, eta jan zuen harrek ere.

        Arratsa zuen komentura heldu zenean.

        Heldu bezein laster, galdegin zuen Sainduaren ikustea. Urthe bat jadanik etzuela ikusi haren begitarte ezti eta ederra, etzuela ere entzun haren mintzo maitea, othoiztu zuen athezaina, lehen-bai-lehen ekharraraz zezola gure Aita ona.

        Bai, ethorri zitzaion San Benoat. Ordean, etzen guti harritu, aphaldua eta ahuspez emana zagolarik, bere ustez benedizionearen hartzeko, entzun zituenean haren ahotik hitz hauk:

        «Zergatik behar zinuen amor eman, gure arimen etsaiaren tentazioneari, mintzo zautzularik arrotz lagun haren mihiz? Garhaitu ondoan behin eta bigarren aldian ere bai, zergatik etzaizko jazarri hirugarren aldian ere?».

        Eta beilatiar gaizoa harritua eta ahalkez urthua zagolarik, buruaren altxatzerat menturatu ere gabe, San Benoatek erran zion:

        «Zenbeit xede on hartu dukezunean, hala nola zerbeit agindu diozunean Jainkoari, egizu zure egin-ahala, zure xede sainduaren atxikitzeko. Gerthatzen bazaitzu erortzea, ezinbertzez edo indarrik aski etzinuelakotz, ezagut eta aithor zazu Jainkoaren aintzinean zure hutsa. Eta galdezozu hobeki egiteko grazia».

* * *

        Guk ere orhoitzeko ginuke, ez badugu ere beldurrik, Jainkoak ezagutaraz detzan gure hutsak Benoat berri bati, hargatik Jainkoaren begia gure gainera dagola, gabaz eta egunaz; eta ez dela, ez lanik, ez urratsik, ez solhasik, ez gogoetarik, bere juiamendua izanen ez duenik; ordean, juiatuak izanen garela juie guziz argitua den batez.

        Eta zer zorigaitza kondenatuak bagine!

* * *

        Denbora hura bera zen, Terracinako etxeko jaun bat joan zitzaionean, hogoi lekoa bide eginik, erratera, nahi ziozkala eman urririk, mendi mazela batean zituen lur guziak.

        San Benoatek egin zuen bere baithan, gizon hura hain urrundik ethorri zitzaionaz geroz lur hekien ematera, Jainkoaren nahia zela toki hartan berean egin zezan komentu berri bat.

        Hala-hala, igorri zituen, ordu berean, bi fraide eros eta bil zetzatela komentuaren eta elizaren egiteko behar ziren guziak. Eta gero, bera joanen zitzaiotela erratera, non eta zer heinetakoak behar ziren egin. Erran zioten ere, noiz joanen zitzaioten.

        Bada Sainduak erran zioten egunaren bezpera gauean, bi fraidei gauza bera iduritu zitzaioten: ikusten zutela San Benoat, eta gehiago dena, erraten ziotela, non eta nolakoak behar zituzten egin komentua eta eliza.

        Biharamunean biek elkharri kondatu zuten zer iduritu zitzaioten. Ordean amets bat zela, eta bertzerik deusik ez, egotu ziren beira, egun hartan, eta ondoko egunetan ere bai, nondik agertuko zitzaioten beren Aita ona. Eta aski etsitu zutenean, joan ziren Casingo komenturat, grinarik handienean eta ziotelarik elkharren artean, San Benoat etzenaz geroz ethorri, bazela zerbeit berriagorik.

        Hargatik heldu zirenean, ezagutu zuten laster, gauza guziak hek utzi heinean zirela.

        Joan ziren beraz Aita San Benoaten gana, bere benedizionea behar ziotela galdetu, bainan oraino ordu berean, zergatik etzitzaioten joan hitzeman zuen bezala.

        Bizitasun pixka batekin ere, egin zioketen galde hori. Ordean San Benoatek erran zioten ezti-eztia:

        «Haurride maiteak, non zabiltzate, eta zer daasazue? Zer, batek eta bertzeak, ez nauzue ikusi berealako gau hartan? Eta ez darotzuet erran, zuek jakin behar zinuten guzia?

        »Hots, haurrak, joanen zarete bihar goizean, berriz ere, Terracinarat. eta eginen tutzue komentua eta eliza, nik erakutsi tokian eta nik erran bezala».

        Orduan ezagutu zuten etzela batere ametsa hek ikusi zutena; eta joan ziren komentu haren egiterat, berriz ere galdeturik benedizionea beren Aita maiteari.