ATTITTA-ILLOBEAK

—Attitta: zegattik ittun?

Zer daukozu, attitta,

orren illun, orren larri

egoteko? Zer da, ba?

Zer dala-ta negar ori?

Gexorik zago-ala?

Nai ba-dozu etorteko

amari esangotsat.

—Ez amari dettu, illoba,

ixango dok alperra;

gexo-barik eta senddo

yagok nire gorputza;

bakarrik min-etten yostek

zartzaroko oikerijak.

Gorputza seudo, bai, baña

illik yuat bijotza.

—Olan ba-da, zer daukozu?

Naibageren bat-ala?

gure basetxia kentzen

iñor eldu ete-da?

aurten uztea da urri?

eztago ogirik?

                    —Ezta;

euzkotar ororen miña

dok nik yaukeadana,

aberrijaren oñaza...

—Nik eztulert, attitta.

—Gauzaok ulertuteko

ezaz adiñekua;

laster ekin-ekittiaz

bai-dok jakingo, baña.

Adi: beñolan euzkuak

oro azke zuazan,

uretan arraña legez,

eta txorija axian,

piztijak oyan-artian

ta basuan oreña,

odeyetan arranua

eta leyetan artza;

eurak euren mendijetan

etten yuen txadona,

ta bertatik Urtzi-gana

garbi yoyan otoya;

eurak mendijen artian

iragi basetxiak,

euren basetxe zurijak,

azkatasun-txadonak;

eurak, be, euren soluak

landu inddar gustijetaz,

ta itz batez, euren lagijak

eiten yuezan eurak,

antziñeko Lagi-Zarra,

erri-jabetasuna.

Menbetu-guraz ezeben

eurak artu izkilluba;

aberrija aldeztuteko

bakarrik ta sarrittan;

eurentzako aberrija

gauza donia zuan,

eta Jaun-goikua-z urrengo

gustirik mattiena.

Bai-zuazan zoruntsubak

orduban euzkotarrak,

euren Jaun ta Lagi-Zarra-z

azke zuazan-eta.

Orain, ostez... gixaxuok!

ezkozak ordukuak;

galdu yuaguz otturak,

galdu, be, Lagi-Zarra,

ta gure Euzkadi gaxua

yagok il-agiñian.

—Attitta: noz galdu doguz

gustijoyek?

                  —Illoba:

urte batzuk dozakala,

nire ustez luzegijak,

Urrilla-ogei-boskarren

egunan, egun baltza!

atzerrittarrak iñartziz

ken-yeuskuben Lagija,

beñolan gure asabak

odolaz aldeztuba,

guk gure bixitza baño

mattiau yuaguna.

Ordutik ona, illoba,

jopu gozak euzkuak.

Ta gauzaok oldozturik

barre-eingo ete-yuat?

Euzkadi ittun yaguala,

ni, ostez, poz eta alai?

Barre-eingo yuat?

                          —Attitta:

ez barrerik; malkuak

begijetatik urteten

itxi, bai. Baña esan:

eztira ixango barriro

azkatasun-egunak?

—Bai; gogoz ekiñezkero.

—Zuk diñozun lez ba-da

ez negarrik: gurendea

ekitten lortzen ba-da

laster-laster, attittaoi,

garalle ixango gara.