SABIN-EN DIDARRA

Nire Euzkadi gaxua il-zorijan eguan,

begijak Jaungo-gana otoiz zuzenduta,

negar samin-samiñez buru-jabetasuna,

antziñeko Lagija, eskatzen eutsala.

Bere bularra dauko arantzeak jositta,

bere gorputz lerdena zauri utza einda,

ta semiai begizka, negarrez ta otoika,

Aberrijak deskatse mattasun-apurra.

Bere semiak, baña, beraganatu-barik,

gor ta bijotz-gogorrak berarentzat ziran,

ta gero ta geyago ezesten eben bera,

ta gustiz aiztu eben aberri gaxua.

Ainbeste ardura-ez, ezets eta gorrotoz

oñazez lurra-jota, zotinka eguan,

ta gustijak aiztuta, gero eta auldubago,

bijotza-otz eguan il-zori-zorijan.

Ilgo da, baña il-aurrez alegiña dagike

ta abots motel-motelaz diraus onetara:

«Oraindiño eztaukot matte naun seme duñik?

Abertzalerik ezta?» Ta inddarge ixiltzen da.

Ta bat-batez edonun, goi-gottik etorritta,

abertzalen didarra zoli entzuten da,

axe gogorrak legez oyu dagin didarrau:

«Euzko-azkatzallia, nor ixango da, ba?»

Mendi garai-garaitik urrun dan uriraño

axe biguna legez egazten da anotsa,

ta bat-batez urrundik entzuten da didarrau:

«Nerauk azkatu daiket euzko-aberrija».

                    * * *

Eztakutzube-ala, ikuskantza bai-litzan,

gixon baten irudi zerden argitsuba?

Eztakutzube-ala bera-arpegi ederra

eta bere bekoki sutsu ta zabala?

Bere begi zolijak tximistak darijoez,

ta arrenka legez dagoz bere espan samurrak;

zutik, iru margodun ikurrin euzkotarra

eskuman daukolarik axian zibuka.

Itz-dagi, bere buru urreztetan dabela

goxeko euzkijaren izpitxu bigunak,

ta goyan ikurriña darabillanartian

itz-dagi, ta diñona entzugarrija da.

                    * * *

«Nerauk azkatu daiket euzkotarren errija.

Astiz bai-neban entzun bere didar deuna.

Ezin bijotza itxi ta seme eskar-gaiztuak

laster erungo dodaz aberri-bidera».

«Itxon, Aberrijori, itxon, iru margodun

ikurrin euzkotara zabaldurartian.

Ezta aurrerantz entzungo nire bijotz samurra

oraintxe mindduten daun atsekabe-deya!»

«Itxon, laster-bai-laster azkatasun-eguna

zu, Ama, piztuteko etorriko da, ba,

ta egun eder ori argittuko ezpa-da

orduban ixango da, ziñez, erijotza».

«Euzkotarrok: amentxe gure ikurrin mattia:

Jaungo ta Lagi-Zarra da bere ikurritza;

berari jarrai ekin. Abertzaletasunak

bakaulkija ixan begi zuben bijotzetan».

Jaungo ta Lagi-Zarra berresaten anotsak

edonun zabaltzen da Jel-azi donia,

ta baso-txaboletan, jauregijetan legez,

gero eta geyago da inddarrez ernetan.

                    * * *

Baña, nun ete-dago lenagoko didarra

beñolan egin eban abertzale ona?

Euzko goren-gorena, Irakasle bikaña,

euzko-azkatzallia, nun ete-dago, ba?

Abertzale gurena! Sabin gaxo-gaxua!

Ezeban, ez, ikusi berberak sortuba.

Euzkadi itxartuteko bixi-ixan zan bakarrik,

ta donokira gero, au lortuta, jun zan.

Ezta ardura; oraintxe len baño altsubago

Urtzi-ri gure aldez eskatu al-dautsa.

Eskatuko al-dautso Sabin matte-mattiak!

Laster ikusi daigun euzko-itxarkundia!