«Euskeraren Adiskideak» ezin dute erdietsi euskarazko misio bat. Barkatu, irakurle maite ori; oraintxe ni misiolari: A.C. delakoak, guztiak misiolari egin gaituztelakotz; una emen, nere aldi.

        Jainkoak egin gaitu gu ezerezetik. Ikusten dugunean; nola, landareak azitik; abereak amarenganik eldu diren, ezin dezakegu sinetsi berez-bere eldu diren.

        Landare batek edo abere batek, non dauka edo nondik du aziak daukan indarra landare-abere bat egiteko?

        Izateari dagokiola, umeak egiteko algoa; baño izateak nondik dauka indar ori? Leenengo izatetik eta leenengoak, nondik? Jainkoaganik.

        Eta ori nola?

        Ausarti-arrozarra naizela?

        Nere adimenarekin, Jainkoarena neurtu nai dut?

        Alegia eta gauza guztien iturburuak ezagutzen ditudala!

        Zenbat eta zenbat gauza azaletik, azaletik ere ezagutzen ez ditugula!

        Oraintxe bertan ez dabiltza airean, sonuak, itzak-izkerak eta mintzaldi baten otsak? Ek biltzeko edo eken berri jakiteko? nondik? Radio delako tresna agertu artio, eken berri ez ginakien. Baño: gu baitan, non dugu Jainkoaren bideak jakiteko tresna? Gure adimena? Ortarako gai balitz, Jainkoa bezenbat gindezke.

        Beti; gogoeta oketan nagola, untara eldu naiz: Jainkoaren adimena eta Jainkoaren algoeri, nik ez dezoketet mugarik berexi eta... ixildu bear; edo obeki, belaunikatu.

        Abere txiki bat, abere andi bat, gizona, ikertu; aren zoko-moko guztiak miatu, berexi, bakotxaren elburua negurtu: larrutik asi, aren zati-izpika guztiak ezagutu: giarrak-zañak-kirioak-erraiak: mirari andi orren dakizkigunak eta ezin ditugunak xeeki ikasi!

        Nola ba; baldin ezpadakigu zer diren eta nola bere elburua betetzen aal duten, erran dezakegu: gauza oriek beren baitarik eginak direla, edo «alakorik ala» eginak direla?

        Guk; Jainkoa ikusten ez dugulakoz, gauza orien egiten, erraten dugu; Jainkorik ez dela.

        Bano: non dugu zuurtzia? gu baitan? non dugu, Jainkoak dabiltzkien bideak ikusteko begia?

        Guk, algo ori bagenu, Jainkoa bezenbat gindezke.

        Zer ausartzia, Jainkoaren begi ernea bezen ernea, gurea.

        Itz batean: adimenak eta sinesteak argi eta garbi adiarazten digute Jainko bat bakarra dela, eta Ura gure Egilea, gure Iraunazlea eta gure Azkena.

        Una emen gure sinestearen egi andiena!; aren iturburua eta elburua.

        Nafarroako aaldunen aukeretan, naiz eskun aldekoak nagusitu diren, emengo eskertarrek Españakoena egin nai dute, eta ostirale arratsaldean Diputazioneko jauregia beretzat artu zuten: baranda banderekin eman zuten eta otsaillaren amaseigarrenetik jaunak egin zituzten lan eta erabakiak urratu edo erre zituzten.

        Bereala gobernadore jaunek zainak biali zituen eta etxea ustuazi.

        Arratsean osteka, banderekin eta kantuz oiuka gobernadore eta an mintzatu ziren ez dait nor ta nor; gero karrikaz-karrika oiuka eta tiroka Diario baitan: nik uste galdetzen bide zutela Diputazioneko jaunak utz zezaten bere lekuak, Zeda-koak gobernu zirelarik izendatuak direlakoz.

        Zibilak eta asaltokoak atera ziren, naasleak geldi artetu eta ixilazteko: baino makurrago baizik ez, asaldatu ziren eta bi aldetarik tiroka asi: amar bat zaurituetarik biga il dira.

        Nafartarrak Madrida bea bizi garelakoz, ez dute indarrik aski Diputazioneko jaunek: baldin gure lege zarraren indarrez balaude; or konpon, besteeri erranez, emen, gure etxean gu nagusi gindezke.

        Oviedo eta la Motta, eliza nagusiko ebasgoagatik giltzapetua edo baitua zagona; orai, ostiralean bere gain utzi zuten eta auzitegiko jaunek argi eta garbi erran dute ez dela obendun.

        Diario egunkaria biaramunean dolutua agertu zen; ez bai dire egunkariak gutienik, aren gain eman zutela eliza nagusiko ebasgoa.

        Gobernadore berria Zaragozakoa omen dugu; karrera duna ez omen da; baño, gizon gisakoa, diotenez.

        Egunkarietan, oranik, aukeraren ondorenak agertuz eta utsak besteen gain emanez izketan ari dire, bat bestearen bizkarretik.

        Egunkariek itzik ez dute erran; baño Españako zenbeit lekuetan elizak erre, elizatiarrak il eta... ixildu omen dituzte.

        Ai, ei, ai, baldin ebanjelio osoa bakotxak bere gain artzen ezpadu!

        Egun oketako berri bakarra, ortzirale gauazko naasturia; ilak, zaurituak eta Diario egunkariaren arrikatzea edo tirokatzea.

        Urbilen aldi artio, Jainkoak ala nai duelarik.

Larreko