1929

        Jainkoari esker, berriz ere asten naiz, Eskualdunaren leeneko nere xokoa bete bearrez eta auxe da nere leengo berria; bidenabarrean Eskualdunaren egile eta irakurleri, biotzez agur erraten diotetala.

        Ni ixildu nintzelarik, Nafarroako berrieltzale bat sortu zitzaigun, Irisarri deiturik. Nor zaitudan ezpadakit ere, otoizten zaitut, esker on baten bidez ez ixiltzeko.

        Zu bezalako euskar idazleak ez ditugu sosetan bilatzen; sosak baño gehiago balio bai du alako baten atzemaitea: orgatik Irisarri jauna, ez nezazula Eskualdunan lekurik utzi; zurea baizik ez, nerea betez geroz, ni bozikago.

        Iragan astean, guti-aski Nafarroa guztian egiñ du euri. Sortu ez diren ogiak sortzen ezpadire ere, sorturikakoak egin daitezke. Bada eta maastientzat ere ongi etorri da.

        Mendi aldera berriz, bazka ateratzeko ta artoak ereiteko garai onean diote.

        Bazterretan oianalde gaitzak erre direla eta badute arrankura Leitza, Ezkurra, Goizueta eta Aranoko erritarrak: ortaz landara amar baserri erreak Leitzan!

        Oianak egiten asi berriak ginauden ba!

        Aralarko mendi gañean, Jondone Mikel aingeruaren eliza ondoan, burdinezko kurutze andi bat paratu gogo dute; argi eder eder bat gainean duela.

        Etxarri Aranatzen arrigarrizko artzain gazte bat omen dute, 16 urtekoa, iñork ez erakutsirik, ederki pintatzen ba omen daki: irakurtzen eta idazten bere baitarik ikasia, omen.

        Fagoaga, nafar kantari aipatua, Napolesko San Carlos delakoan omen dugu berriz ere kantatzeko itz emanik.

        Lekarozko ikastetxean, egin dute euskar-jai bat; euskar-ikasleen examiñak zituztela: euskar-dantzak, itzaldiak eta nik dakita zer. Ez da erran bearrik, ederki egon zirela; mutilak dire gero ango irakasleak ortako!

        Don Resurreccion Azkue jauna, etxeko zurubitik bota eta beso bat autsi omen du. Badakizue gero, nor dugun apez jaun jakintsun ori. Azkarra da bertzenaz eta laster daukagu sendo.

        Kuraje gaitzako gizona; baño buruz eta biotzez orañik azkarrago!

        Badugu aren bearrik!

        Bizkaiko Diputazioneak erabaki du, Gernikako arbolaren iru adarrez, iru kurutze egitea, bat Aita Sanduarentzat, beste bat Erregearentzat eta bestea Diputazionearentzat.

        Pilotaren alderako zaletasuna piztuarazteko zerbeit ari dire emen ere.

        Bazuen bearra! Fubol ori «zangoz egina da» gero. Kastillanoz, gauza bat makur dagola edo deusik balio ez duela adiarazteko, erraten oi da, «zango egina dago».

        Zangoz elgar trabaturik jostatzen ari baño; obe da bai, pilotan ari.

        Ongi ala! pelotako «federacion» delakoak, Azkarate Jostre egin dute buru.

        Leen baginuen «liburuaren eguna»: orai badukegu «Nafarroako liburuaren eguna». Ortan sartu gaitezke euskaraz ere. Nafarroari dagokion zerbeiti buruz: Oroituria, ipuñak, oiturak eta. Lau sari eder, lau lan ederrentzat, 6.000 pezeta, 4.000 pezeta, 3.000 eta 2.000 pezeta. Eldu den abendoaren azkeneraño badugu epe.

        Damurik, jaun juntari orietan ez dugu euskaldun bat baizik, Larratxe jauna.

        Damurik: Mikel Iriarte jauna. Ustarizeko erretora il zaigula.

        Eskualdunak dolutan gaude eta euskar-idazleak bi aldiz.

        Ura bezalako euskar idazlea! Jainkoak bere baitan daukala gure adiskide on eta gozoa.

        Urbilen aldi artio, Jainkoak ala nai duelarik.

Larreko