BERTSO BERRIAK
SENPELARREK JARRIAK

Agoztuaren ogei ta biyan

para dirate lazua,

kantatutzeko ia daukadan

memoria animosua,

Ondarrabian txalupa bati

gertatu zaion kasua;

bertso berriyak jartzera nua,

badago zeñek jasua.

Probentziyako gobernadore

Gipuzkoako burua,

legiak ongi dakizkiyena,

au da gizon segurua;

onen ordenaz artu genduen

txalupa bat agurua,

guziyak ala izan balute

ametitzeko gogua.

Probentziyako portu geienak

abisatuak ziran-ta,

deliberatu degu jartzia

korajetsua izanta;

alkate jaunak agindu zigun

ofizioak esanta

amabost lagun Getariyara

presentatzeko sin falta.

Amabost lagun txaluparekin

Ondarrabiyan jarriyak,

Getariyara abiyatzian

bederatzi ta erdiyak;

gure txalupa ekusi zuten

zuzen dauzkala neurriyak,

zumaiatarren kontra jartzeko

agindu zigun erriyak.

Txalupa ontzat juzgatu eta

nai bagenduen artzeko,

esan ziguten Zarautza joan ta

geren puntuan jartzeko;

zumaiatarrak izan zirala

gure kontra jokatzeko,

beldur ziraden aiek baño len

premiyua ekartzeko.

Getariyatik Zarautza joan ta

kayian giñaden jarri,

Ia, mutillak, jorajez asi!

esan geniyon alkarri;

gero mudantza partikular bat

ezpaligute ekarri...

azkenian zer gertatu zaigun

esango dizutet sarri.

Elkar artuta dudarik gabe

aitzaki billa zebiltzen,

gizon bat deika kaia gañetik

etzen beñere isiltzen;

lagun bi joanta jarri giñaden

aren esanak aditzen:

«Zuen txalupa ametitzia

eztit barrenak agintzen».

Guk beriala esan geniyon:

«Aizazu, adiskiria,

onekiñ ere ezta pasatzen

eragiñ gabe biria»;

beste batekiñ jokatutzeko

utzi nezala neria,

naiago zuen bitorioso

ateratzia beria.

Munduan askok agindu naia

badu besteren mayian,

gure txalupa, eztet ukatzen,

ona da bere gayian;

joan da urtian jokatua da

Donostiyako playian,

aurten orrela erabiltzeko

desanparatu nayian.

Askok badegu besteren ona

begiz ekusi eziña,

gure txalupa desanparatu

Ondarrabiyan egiña;

laguntzalliak izan ezkero

lijerua ta ariña,

kontrariyuak jarriko ziran

motelak izan bagiña.

Ondarrabiyan bizi gerade,

iñork nai badu ikasi;

esan goguan daukazutena,

arrokeriyan ez asi;

joan dan urtian galdu zuena

aurten gutxi galerazi,

oraingua zen orduan ere

nai bazuten irabazi.

Bizkaiatik bi ekarri eta

badira ontzat emanak,

geiago're bai guriak bañon

luziyaguak ziranak;

probentziyako portuetatik

txalupak ziran esanak,

kanpokuaren biarrik eztu

etxian ona daukanak.

Gure txalupa abilla dala,

au jendiaren mingaña!

indarrarekin artutzen zaio

urian bere tamaña;

arraungilliak onak jarrita,

patroia berriz bikaña,

bestela zeñek ondu biar du

aurten egin dan azaña?

Getariarrak ontzat emanta

oraiñ oiek debekatu,

irabazteko beldurra zuten,

bestela eziñ kejatu;

barku igualak, eskuak berdiñ,

kondeziyuak markatu,

amabost lagun jarriko gera

iñork nai badu jokatu.

Desafiyo au botatzerako

ez naute gutxi biartu,

txalupa jarri berdiñak eta

león-castillo zeñ artu;

probentziyako erri batetik

iñork nai badu agertu,

amabost lagun jarriko gera

zeñ nekezago aspertu.

Gure txalupe subiyeta da

jabiak nai du armatu,

joan dan urtian Atxularrek du

auziya bereganatu;

amasei bertso Ondarrabiyan

orrak euskeraz paratu,

obligatuta esanak dira,

ez iñor inkomodatu.