ANDRE TXARREN BENTAJAK (II)

Milla zortzireun irurogei ta

laugarren urtian gera,

publikatutzen astera nua

fameliyaren galera;

andre ederra gustatu eta

ekarri nuen aldera,

bire berriya egiña dauka

ganbaratikan kalera.

Aitak egiña nuan ezkontza,

amak nai zuen artzia,

neronek ere pentsatu nuen

aien eskura jartzia;

andre ederra eziñ geiago,

umilla eta dultzia,

surtan jartzian probatutzen da

nolakua dan eltzia.

Griña gaixtua, jeniyo txarra

biyotzeraño sartua,

ganbaran daukat kuarto txiki bat

olarekiñ zerratua;

etxiak dauka aldamiyua,

bajuan du tellatua,

andriak andik ateratzen du

tabernarako tratua.

Kapa sonbrero oiek salduta,

etxeko alajeriyak,

gañera berriz ganbaratikan

artuak eta gariyak;

iru eman da zazpi kontatu

auzoko andre Mariyak,

tratuan asko ez dute galdu

orrekiñ tabernariyak.

Andriarekin aserre nabill,

penarik gabe ez nago,

inozentia ezkondu nitzan

enagañatuta lenago;

biziyo txarrik ez du deus ere

biar dan baño geiago,

alperra eta apaindu naia,

jolas batian akabo.

Nere andriak josten da plantxan

bordatzen ere badaki,

sala frotatzen ikasiya da

erdiyak baña obeki;

nekazaritzan orrelakua,

lan guziyetan eroki,

oiera juanda amarretako

iñork ezin du eraiki.

Amarretako jeikitzen bada

armariyua iriki,

arropyak artu, amaiketako

apainduko da ederki;

katillu-salda arduarekiñ

gorputza sano eduki,

bere burua gobernatzen du

gizona baño obeki.

Alegiñian ari natzaio

pazientziya prestatzen,

dauzkidan penen amarretik bat

ez dizkat manifestatzen;

nere andria ikasiya da

irabaizya gastatzen,

dantzan igual preparatzen zait

baztar guziyak puskatzen.

Lengo batian, esango det noiz,

igande-illunabarra,

nere andria dantzan zebillen,

begira zeudenak parra;

lanian ez du gogorik baña

pandangolari azkarra,

baldiñ neonek ikusi banu

autsiko niyon bizkarra.

Ofiziyo bi onak badauzkat:

igeltsero ta argiña,

irabaizya guardatzeko

andriak buru ariña;

ondo esan da aditu nai ez

emakumiaren griña,

arratserako eskall-buruan

askotan total egiña.

Eskall-burutik amildu eta

goitikan beraño zuzen,

lendabiziko pentsatu nuen

eltze zarren bat ote zen;

anka bat zeukan Bitoriyan da

bestia berriz Londresen,

gaur ere ala egongo ziñan

iñor etorri ezpazen.

Eldu niyon da an ari nitza

andria ezin jasorik,

esan ziraten: «Erana dado,

ez egiñ orri kasorik!».

Total egiña zegoen baño

alare ezurrak osorik,

galdetzen zuen: «Plakiyak nago,

ez al da ardo goxorik?».

Egun guziya kanpuan pasa,

etorriko da gabian,

kopeta illun, begiyak zorrotz,

sartutzen da sukaldian;

ume gaxuak negarrez daude

apariyaren galdian,

artua errotan, ogiya falta,

jakiya berriz kalian.

Uda-partian aita-semiak

aritzen giñan labrantzan,

andria erriz tabernarako

ganbaratikan ardontzan;

nere buruz erneatuta

Euskalerritik juan nitzan,

orra umiak amaren paltan

gaxuak nola dabiltzan.

Arduarekin adiskide ta

gizonarekiñ zapuztu,

gaur ere nere andriarekin

egingo nuke apustu:

botilla aundi bat basorik gabe

baietz seguru ark ustu;

orretan dago sufiziente,

beste bentajarik eztu.