www.armiarma.eus
idazleak eta idazlanak Herri literatura TESTUAK Corpus arakatzailea Klasikoen Gordailuari buruz



Bertsoak
Xenpelar
(-1869)

      [liburua osorik RTF formatuan]
      [inprimitzeko bertsioa PDFn]
      [Literaturaren Zubitegia]

 

Iturria: Xenpelar bertsolaria, Xenpelar (Antonio Zavalaren edizioa). Auspoa, 1969

 

aurrekoa hurrengoa

BERTSO BERRIYAK

 

Bertso berri batzuek

euskeraz jartzia,

gustua det neki au

neregan artzia;

ezpanaiz suertatzen

gazterik iltzia,

penagarriya daukat

munduko zartzia.

 

Nere senarrarekin

daukadan bizitza,

kantatuko det iñork

ikasi balitza;

fiña izango zala

eman ziran itza,

akerraren adarrak

bezela gabiltza.

 

Goizian tabernara

joanda alperrian,

begiyak zintzilikan

erdi negarrian,

ziraldoka etxera

illunabarrian...

gaiztotzen asiya da

ondu biarrian.

 

Tabernatik etxera

orren pausajia,

irrintzi egiteko

badu korajia;

errespetua biar

zuen parajia,

amaren sabelian

aztuta lajia.

 

Lotsak errespetua

dakar juiziyuan,

laga zuen amaren

abitaziyuan;

salduko nuke nere

ernegaziyuan,

iñork artu nai badu

bere preziyuan.

 

Ni engañatu arte

zintzo eta umill,

mingaiñ ederrarekin

berrogei maratill;

oraiñ lana egin bañan

naiago luke ill,

bere ta besterenak

zurrupatzen dabill.

 

Etxian kanporako

aguro kejatu,

daukan ofiziyuan

eztu nai nekatu;

jan da eran ongi eta

jokuan jokatu,

biziyo txarrak iñork

eziñ debekatu.

 

Mozkortuagatikan

gaitza da erortzen,

lagun gabe etxera

badaki etortzen;

andriak egon biar

bizkarra berotzen,

gizonaren eskutik

azotiak artzen.

 

Gizon gaztiarentzat

ai zer jeniyuak!

eztu gustoriak gure

matrimoniyuak;

maniya txarrak dauzka

burura iyuak,

eman biarko zaizka

ebanjeliyuak.

 

Baldin bazenakite

lengo egun batez

nola ekusi deran

gizona suertez,

neskatxak kortejatzen

dabil borondatez,

andriari jipoia

diruaren partez.

 

Umiak negarrez ta

nedoni antsika,

gizona mozkortzian

etxian musika;

erantzuten badiyot

kontrako itzika,

nere bizkarrak eztu

sentitzen otzika.

 

Berez jeniyo txarra,

erariyak nasi,

kanpuan itz ederrak,

barrendik itxusi;

arrapatzen duena

purrukatzen asi,

etxia mugitzen du

zimendo ta guzi.

 

Barrendik animoso

erdi mozkortzian,

korajia sartzen da

orren biotzian;

gabian eztu eman

pakerik etxian,

luak errenditzen du

pultsuak iltzian.

 

Gizon ederra daukat

munduan legia,

fandangolaria da

parerik gabia;

lanian gogorik ez,

agindu zalia,

jokalari ona ta

ardo-eralia.

 

Ederra zalakuan

engañatu nitzan,

orain askok badaki

gu nola gabiltzan;

orra bertso berriyak

daukagun bizitzan,

lengo jeniyo txarrak

desanpara ditzan.

 

aurrekoa hurrengoa