www.armiarma.eus
idazleak eta idazlanak Herri literatura TESTUAK Corpus arakatzailea Klasikoen Gordailuari buruz



Bertsoak
Xenpelar
(-1869)

      [liburua osorik RTF formatuan]
      [inprimitzeko bertsioa PDFn]
      [Literaturaren Zubitegia]

 

Iturria: Xenpelar bertsolaria, Xenpelar (Antonio Zavalaren edizioa). Auspoa, 1969

 

aurrekoa hurrengoa

BERTSO BERRIAK
SENPELARREK JARRIAK

 

Bertso bi Euskal-erriyan

jartzeko nago abiyan,

bere andria nola dabillen

beti fanfarroikeriyan,

dantzan ta erromeriyan,

eskarmentatu deriyan;

mudatuko da agiyan.

 

Kantatzen bear det asi,

nola diraden ikasi;

len interesa franko banuen,

oraiñ juan zaizkit igasi;

andria daukat nagusi,

saltzia luke merezi,

iñork nai balu erosi.

 

Aparte bizi gerade,

ni izaten naiz mirabe;

len banituen lur da etxiak,

orain gelditu naiz gabe;

andria egin zan jabe,

ganbiyatuak dirade,

ito bear nau alare.

 

Andriak gaitu penatzen,

asi zait abandonatzen;

pazientziya eziñ arturik

bizi naiz ernegatutzen;

nere diruak ondatzen,

errezago da banatzen,

ez nau gaizki engañatzen.

 

Aizazu, Mari Aldarte:

farrandan gastatu arte,

etxiak saldu, diruak urtu;

orain guziontzat kalte;

andria daukat alkate,

errespetua aparte,

engañatua naukate.

 

Badauka kortejantia,

pillo bat balientia;

iñork soñurik aditu gabe

irikitzen du atia,

berak nai duen artia;

atsegin da izatia

orlako borondatia.

 

Ni nago morroi serbitzen,

besteren kargak berdintzen;

andria orla ametitzea

ez du legiak agintzen;

asiyagatik urdintzen

gaztiak diyo segitzen;

nork daki nola dabiltzen!

 

Matrimoniyo autsiya,

bakarrik nauka utziya;

gizona morroi galtza zarrakin,

andria galaz jantziya;

au gure diferentziya;

nork artu pazientziya?

nik daukat penitentziya!

 

Eztu tatxa bat bakarra,

mingaña dauka azkarra;

auzora juanta pregonatzen du:

«Erua daukat senarra»;

aditzen duenak farra,

ai au pena ta negarra!

asko sufritu bearra!

 

Lenago gabe egondu,

akordatu naiz berandu;

mundu onetan suerte onik

ez da neretzat izandu;

mutillzartu ta ezkondu,

oraiñ andria gallendu,

gaztia bear omen du.

 

Etxera natorrenian,

beti edo geienian,

enbusteriyan engañatzen nau

dirua senti dianian;

maleziya barrenian;

eta gero azkenian

jartzeko arren mendian!

 

Kontzientziya garbiya,

entendimentu argiya;

posada y café artu-emana

dauka ikaragarriya;

komerziante jarriya,

sostenitzeko erriya,

nik dakit orren berriya.

 

Andria daukat tratuan,

emanian da artuan;

bere bototik salduko luke

gizona iru kuartuan,

isla batera barkuan,

entregatzeko portuan;

ezta preziyo altuan!

 

Orra andria koplatu,

Indiyak zaizka tokatu;

gizona ondo ekusi baño

naiago luke urkatu;

iñori eziñ trukatu;

ongi nai degu bukatu:

gaizki esanak barkatu!

 

aurrekoa hurrengoa