www.armiarma.eus
idazleak eta idazlanak Herri literatura TESTUAK Corpus arakatzailea Klasikoen Gordailuari buruz



Olerkiak
Salvat Monho
XIX. mendea

      [liburua osorik RTF formatuan]
      [inprimitzeko bertsioa PDFn]
      [Literaturaren Zubitegia]

 

Iturria: Poèmes basques de Salvat Monho (1749-1821), Salvat Monho (Pierre Lafitteren edizioa). Ikas, 1972.

 

 

aurrekoa hurrengoa

URRUÑAKO JAUN ERRETORARI

 

Urruñako populuak Murde Urtubiari

Esker onak zor diotza zeren Murde Teillari

Sentesko eremutarik Urruñako herrirat

Erakarri izan duen haren gobernatzerat.

 

Urruñako habitantak aspaldiko urtetan

ilunbean bizi ziren, bainan hekin onetan.

Zeruak eman diote gidaritzat Teillari

Noizbait idek diotzoten begiak argiari.

 

Zer nahi gosta dakion Teillariren zeloak

Beti gudukatuko tu gizonen bizioak.

Bere artalde maitean ez baitezake sofri

Kutsua gatik badere edozein ardi eri.

 

Populu batek maiteki gizonen orroitean

Beiratu tuen usantzak ikusten tuenean

Profeta berri batzuez zorrozki jujatuak,

Penarekin onesten tu hekin jujamenduak.

 

Zer gertatuko da beraz ohiko usantzari

Teillarik nahi badio mutiriki jazarri?

Populuaren higuintza du bereganatuko

Eta bere artaldetik ardiak hastanduko.

 

Familiako aita onak egin zuen bezala

Sofritu nahi ez badu bere landan iraka,

Hazi onaren fruitua on diteken artean

Bihi ona kenduko du irakekin batean.

 

Elizako ministroen armarik puxantenak

Etsenpluzko predikuak, gonbidu samurrenak.

Izan dire beti danik... Bai uliak eztirat

Lasterrago biltzen dire ezen-ez minagrerat.

 

Tiranoek gatiboak gatez eta burdinez

Kargatzen ohi dituzte, arren hekin ordenez

Trufaturik ez daitezen bere gisa goberna!

Bainan Elizak uzten du libertatean gizona.

 

Sobra edo gutiegi gauza guzietarik

Beti kaltekor izan da eta egundainotik

Biziotik bertuteak berexi dituena

Ezagutua izan da ardirik justuena.

 

Zeloak ez balinbadu laguntzat prudentzia,

Karitate kartsu batek gidari zuhurtzia,

Uste dugunean egin ongi baino hobeki,

Askotan gertatuko da eiten baitugu gaizki.

 

Barkatu, Murde Teillari, baldin zure izena

Kopletan aipatu badut; ni hortara nauena

Ez da, seguratzen zaitut, nahikunde gaixtoa,

Bainan bai bide onerat zu erekartzekoa.

 

Omenak ekarri deraut hunaraino berria

Ongi damutua dela Urruñako herria.

Zu erretor einez geroz, oi hau berri tristea!

Arras galdu duelakotz bere bake maitea.

 

Nihork ez omen dezake egin zure gogora

Ez deus aski omen duzu joaiteko hauzitara.

Dixidatzen omen tutzu gazte eta zaharrak

Eta beldurrez hastantzen lausengatu beharrak.

 

Erraiten diren guziak neke zait sinestea

Zorrozki hala direla; bainan ene ustea

Zenbait huts egin baduzu, lehia handirekin

Zin-zinez nahi tutzula hek guziak desegin!

 

Karitate argitu bat emanez zeloari

Haren moderatzailetzat eta haren gidari

Erakarriko ditutzu ardiak korxilarat

Arimak hel-araziko zeruko loriarat.

 

aurrekoa hurrengoa